Ο Χρήστος Κωνσταντουδάκης είναι ένας καταξιωμένος Ρεθεμνιώτης δάσκαλος από τις Αλώνες, επίτιμος πρόεδρος του Συλλόγου Αλώνων «Ο Κρυονερίτης», εκπαιδευτικός σύμβουλος ΚΔΑΕ και κατοικεί μόνιμα στο Ηράκλειο. Έχει γράψει την ποιητική συλλογή «Λίγο Περισσότερο Φως», τον Οδηγό Υποτροφιών Ελλάδος, και συμμετείχε στη σύνταξη του βιβλίου «Λεύκωμα Δασκάλων Συγγραφέων». Έχει γράψει μιαν υπέροχη, επίσης, και συγκινητική ιστορία με τον τίτλο: «Η μάγισσα, η Ανάποδη και ο Αμπού» με φαντασιακά στοιχεία παραμυθιού για τα παιδιά, που εμπνέει αισιοδοξία, ανθρωπιά, σεβασμό και αγάπη. Έχει βραβευτεί σε διαγωνισμό των εκδόσεων «Παράξενες Μέρες» για το διήγημά του «Όνειρο θερινής νύχτας» και, επίσης, σε διαγωνισμό ποίησης από τον Σύλλογο Συγγραφέων και Λογοτεχνών «Κρητών Λόγος» και έχει διατελέσει για πολλά χρόνια αρχισυντάκτης του περιοδικού «Εκπαιδευτικοί Προσανατολισμοί». Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί στον αθηναϊκό και επαρχιακό Τύπο.
Σήμερα εμφανίζεται στα ελληνικά γράμματα με ένα καινούριο βιβλίο του, με τον εντυπωσιακό και, ταυτόχρονα, αινιγματικό τίτλο: «Κι έτσι… η ζωή είναι ωραία». Πρόκειται, θεωρώ, για ένα εξαιρετικό είδος μυθιστορηματικής βιωματικής αυτοψυχογραφίας, στο οποίο αποτυπώνεται με γλωσσικά ή και ζωγραφικά δείγματα έκφρασης η ψυχοδυναμική των προσωπικών και διαπροσωπικών σχέσεων των βασικών πρωταγωνιστών και ηρώων τού μυθιστορήματος.
Πρόκειται, ειδικότερα, για ένα βιβλίο που αποτελεί καρπό εύχυμο έντονων προβληματισμών και μακροχρόνιων υπαρξιακών του συγγραφέα αναζητήσεων, για ένα βιβλίο που φιλοσοφεί τη ζωή και τις ανατροπές που την καραδοκούν και έρχονται όλως ξαφνικά, έτσι όπως και η μπόρα μέσα στο κατακαλόκαιρο. Μια τέτοια ανατροπή εισβάλλει και στη ζωή και του κεντρικού ήρωα του έργου, του κ. Αγγέλου, που καταφέρνει να του φέρει μεγάλη αναταραχή και αναστάτωση, κυριολεκτικά τα πάνω κάτω. Ένας όγκος στον εγκέφαλο και μια σοβαρή εγχείρηση θα τον οδηγήσουν σε μια νέα κατάσταση της ζωής, όπου θα χρειαστεί να αναμετρηθεί μαζί της και να κολυμπήσει βαθιά σε νερά αχαρτογράφητα και σε νέες καταστάσεις που δεν τις είχε ξαναζήσει ποτέ προηγουμένως στη ζωή του.
Τελικά, η ορθή αντιμετώπιση της ασθένειας γίνεται για τον κ. Άγγελο πηγή ανανεωτικής δύναμης, γίνεται φάρος και φως, που τον οδηγεί σε μια νέα αντίληψη για τη ζωή με νόημα, κατεργαζόμενη νέες αρετές και αξίες, όπως η καρτερία, η ελπίδα και η υπομονή [«υπομονής γάρ έχομεν χρείαν», κατά τον λόγο του Αποστόλου Παύλου στην προς Εβραίους επιστολή (10,36)]. Και ο κ. Άγγελος αγωνίζεται, πράγματι, με όλες του τις δυνάμεις στην διά της υπομονής αντιμετώπιση του πόνου και όλων των δοκιμασιών και θλίψεων της ζωής. Εξάλλου, σύμφωνα και με τον περίφημο λόγο του Ρ. Ρολλάν, «οι μόνοι που νικάνε τον πόνο είναι αυτοί που [δι’ υπομονής] τολμάνε να τον αγκαλιάσουν πάνω στο αποκορύφωμά του».
Και να που ο κ. Άγγελος, τελικά, τα κατάφερνε και άλλοτε ένιωθε να τον καταβάλλει -κατά σχήμα οξύμωρο- μια απεριόριστη για τον κίνδυνο που τον επαπειλούσε ευδαιμονία, διακατεχόμενος από ένα ένστικτο de facto επιβίωσης και από την οποία ένιωθε να βγαίνει πάντοτε νικητής στο κονταροχτύπημά του με τον Χάρο και άλλοτε, πάλι, ένιωθε να περονιάζει την ψυχή του η ζοφώδης αλήθεια της πραγματικότητας που βίωνε και του τέρατος της ασθένειας με το οποίο ένιωθε ότι είχε να δώσει μάχη και κατάστηθα μαζί του να αντιπαλέψει και να αναμετρηθεί. Τι κι αν καμωνόταν πως πίστευε τους άλλους στα ψέματα που του αράδιαζαν για την πορεία της ασθένειάς του. Η ζοφερή πραγματικότητα ένιωθε μέσα του πώς ήταν τελείως διαφορετική. Ανακτώντας, κάποιες φορές, θάρρος και δύναμη ψυχής μπροστά στον φόβο του θανάτου που τον αισθανόταν να έρχεται ύπουλα και να τον απειλεί, αντέτεινε την αισιόδοξη άποψη της συνέχειας της ζωής και μετά τον θάνατο, κάνοντας πίστη του τον λόγο του συγγραφέα: «Θεωρώ τον θάνατο μέρος της ροής της ζωής, καθώς αυτή δεν τελειώνει μαζί με μας. Ο συμβιβασμός με τον θάνατο δίνει νόημα και ουσία στη ζωή. Τον θάνατο πρέπει να τον δούμε ως μια νέα αρχή». Έτσι, ο κ. Άγγελος χωρίς να νικά τον θάνατο, νικούσε, όμως, τον φόβο του θανάτου.
Στην κατάσταση αυτήν η φιλοσοφία και η θεολογία αλλ’ εν πολλοίς και οι ονειροφαντασιώσεις, θα του προτείνουν, περαιτέρω, ως στέρεη βάση και σανίδα σωτηρίας το συνεχές διάβασμα, ενώ σημαντικό στήριγμά του θα του σταθεί και η παρουσία τού πιο στενού φίλου της οικογένειας, του κ. Αλεξάνδρου, που με την αλήθειά του λειτουργεί, θεωρώ, συμβουλευτικά και ανάλογα προς τη φιλία του Πολύδωρου με τον Ερωτόκριτο. Πίνουν, συχνά, μαζί το καφεδάκι τους και συντηρούν μεταξύ τους ατέρμονες ψυχοενισχυτικές συζητήσεις.
Είναι γεγονός ότι το παρουσιαζόμενο μυθιστόρημα, βγαλμένο μέσα από την πραγματικότητα της ζωής, παρουσιάζει τον άνθρωπο σε όλο το μεγαλείο της τραγικότητάς του, με τις αγωνίες και τα μεγάλα προβλήματά του και τις συνεχείς εναλλαγές της ψυχολογίας και των συναισθημάτων του, που του δημιουργούν ατέρμονες σκέψεις και φαντασιώσεις υπό την επήρεια, πάντα, της καραδοκούσας ασθένειας. Πόσο απροστάτευτος, στις περιπτώσεις αυτές, νιώθει, αλήθεια, ο άνθρωπος!
Ένας μοναδικά πλούσιος φιλοσοφικός στοχασμός, που τον απαιτούν και τον στηρίζουν τέτοιες ειδικές της ζωής καταστάσεις, μοιράζεται το εν λόγω μυθιστόρημα με το εξαιρετικά πλούσιο όσο και πηγαίο του συγγραφέα του λογοτεχνικό τάλαντο. Όλο το έργο και στις πιο χαρούμενες και ρεαλιστικές καταστάσεις κατακλύζεται από την κρυφή αγωνία του θανάτου, που υποφώσκει παντού, σε κάθε σελίδα του μυθιστορήματος και την εναγώνια μάχη του ανθρώπου να κρατηθεί στη ζωή. Και είναι στις δύσκολες και εναγώνιες αυτές στιγμές του ανθρώπου που εισχωρούν μέσα του και ζητούν επιτακτικά απάντηση τα ποικίλα της ζωής υπαρξιακά ερωτήματα, που τον παρασέρνουν σε μία βαθιά αυτογνωσιακή κατάδυση και αναζήτηση: τι κέρδισα, λοιπόν, από τη ζωή; Ποιο το νόημα του θανάτου και της ζωής; Πρόφτασα, τελικά, να εκπληρώσω το χρέος μου απέναντι στη ζωή;
Το μυθιστόρημα διαβάζεται «απνευστί», κυριολεκτικά «ρουφιέται», μπορώ να πω, από τη δύναμη της αγωνίας που δημιουργείται στον αναγνώστη. Η γλώσσα του είναι απλή, ζωντανή, λιτή και αυθεντική και καταφέρνει με τον πιο γνήσιο και φυσικό τρόπο να τιθασεύσει τις οδυνηρές μνήμες, που σαν φαντάσματα δυναστεύουν τον τραγικό ήρωα (αλλά και τους λοιπούς ήρωες του έργου που συμπάσχουν μαζί του), ώστε να μεταλλαχτούν και να γίνουν στην ψυχή του πιο οικείες, πιο προσιτές, σαν βάλσαμο ιαματικό, που θα του δώσουν τη δύναμη και το κουράγιο να καθίσει και να γράψει το βιβλίο αυτό με το έντονα συγκινησιακό μοτίβο. Η λύπη με τον τρόπο αυτόν «μετριάζεται», μετατρεπόμενη σε αυτό που στη θεολογία αποκαλούμε «χαρμολύπη» (χαρά, τέρψη + λύπη), σε ένα ανάμεικτο, δηλαδή, συναίσθημα χαράς και λύπης, που ανακουφίζει.
Προκειμένου ο συγγραφέας να επιτύχει τους στόχους του αυτούς καταφεύγει στον κόσμο της φιλοσοφίας και της θεολογίας χρησιμοποιώντας δεκάδες αγιογραφικά και πατερικά απανθίσματα, αλλά, κοντά σ’ αυτά, και ένα πλήθος παραθεμάτων από παλιούς και σύγχρονους διανοητές. φιλόσοφους, θεολόγους, λογοτέχνες και ψυχολόγους. Το βάθος της διείσδυσης του συγγραφέα στους χώρους αυτούς της διανόησης αποκαλύπτεται σαφώς και από το πλήθος των βιβλίων και των πηγών που διεξήλθε και χρησιμοποίησε κατά τη συγγραφή του μυθιστορήματός του, τα οποία, μάλιστα, κατ’ εξαίρεσιν, θεωρώ, (αφού δεν πρόκειται για ερευνητική- επιστημονική εργασία, αλλά για ένα μυθιστόρημα) παραθέτει σε εξαντλητικό βιβλιογραφικό πίνακα στο τέλος του βιβλίου, στον οποίο κατ’ εξοχήν βλέπουμε να φιγουράρουν έργα σοβαρά φιλοσοφικού και θεολογικού στοχασμού, τόσο από την ελληνική αρχαιότητα, όσο και από την παγκόσμια σύγχρονη διανόηση.
Πρόκειται για ένα ευχάριστο ανάγνωσμα υψηλής λογοτεχνικής αξίας και μεγάλης παιδαγωγίας όσον αφορά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και των αντιξοοτήτων της ζωής. Για άλλη μια φορά συγχαίρουμε και θερμά ευχαριστούμε τον αγαπητό και εκλεκτό φίλο Χρήστο Κωνσταντουδάκη και του ευχόμαστε να έχει υγεία και δύναμη, για να συνεχίζει αυτήν την όμορφη και γόνιμη δημιουργική δραστηριότητά του στον χώρο της ελληνικής Λογοτεχνίας αλλά και της Παιδείας γενικότερα, όπου η μέχρι σήμερα συμβολή του είναι ουσιαστική και μεγάλη.
www.ret-anadromes.blogspot.com
