Πλήθος ανασφάλιστων εργαζομένων απασχολούσαν επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν από τις υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας τον Ιανουάριο στο πλαίσιο του σχεδίου «Άρτεμις», γεγονός που δείχνει πως η αυστηροποίηση των προστίμων (10.550 ευρώ ανά αδήλωτο εργαζόμενο) δεν έχει εξαλείψει το φαινόμενο της «μαύρης» εργασίας.
Ειδικότερα, τον Ιανουάριο του 2014 διενεργήθηκαν δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας αλλά και στοχευμένοι έλεγχοι σε τομείς που με βάση όλες τις μέχρι σήμερα ενδείξεις παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά ανασφάλιστης και αδήλωτης εργασίας. Συνολικά ελέγχθηκαν 1.880 επιχειρήσεις που απασχολούσαν 5.839 εργαζόμενους. Ο αριθμός των ανασφάλιστων εργαζομένων που εντοπίσθηκαν είναι 1.446 άτομα και αντιστοιχεί στο 24,76% του συνόλου.
Από τους 1.446 εργαζόμενους, οι 574 είναι αλλοδαποί, που αντιπροσωπεύουν το 38,14% σε σχέση με το συνολικό αριθμό των αλλοδαπών εργαζομένων, ο οποίος ανέρχεται στους 1.505 για τις επιχειρήσεις που πραγματοποιήθηκαν οι έλεγχοι. Οι ημεδαποί ανασφάλιστοι και μη καταχωρημένοι στα ειδικά βιβλία νεοπροσλαμβανόμενου προσωπικού ήταν 872, ποσοστό 20,12% των 4.334 συνολικά ημεδαπών εργαζόμενων στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν.
Τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στις παραπάνω περιπτώσεις, αποκλειστικά για την ανασφάλιστη εργασία ανέρχονται σε 1 εκατ. ευρώ, χωρίς ωστόσο να περιλαμβάνονται τα πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας.
Στο διάστημα 15 Σεπτεμβρίου 2013 έως 31 Ιανουαρίου 2014, διενεργήθηκαν στα πλαίσια του ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου «Άρτεμις» έλεγχοι σε 7.878 επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτής της δειγματοληπτικής διαδικασίας 684 επιχειρήσεις, βρέθηκαν να απασχολούν αδήλωτους εργαζόμενους (ποσοστό 8,68%). Σε σύνολο 49.126 εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διενεργήθηκαν έλεγχοι, εντοπίστηκαν 1.063 αδήλωτοι εργαζόμενοι (ποσοστό 2,16%), ενώ τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν, αποκλειστικά για την αδήλωτη εργασία ανέρχονται στο ποσό των 10,8 εκατ. ευρώ.
Οι υψηλές αυτές κυρώσεις επιβλήθηκαν άμεσα, επιτόπια και κατά «δέσμια αρμοδιότητα» του ελεγκτή, καθώς η αδήλωτη εργασία αντιμετωπίζεται πλέον ως ευθέως αποδεικνυόμενη παράβαση.
Από τους 1.063 συνολικά εργαζόμενους που απασχολούνταν αδήλωτοι στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, οι άνδρες καταλαμβάνουν ποσοστό 55,90%, ενώ οι γυναίκες 44,10%. Το μερίδιο των αδήλωτων εργαζομένων ανδρών σε σχέση με το σύνολο των εργαζομένων ανδρών αντιστοιχεί σε ποσοστό 2,23%, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο των αδήλωτων εργαζομένων γυναικών, καταλαμβάνει ποσοστό 2,09%.
Από τους 49.126 εργαζόμενους που απασχολούνταν συνολικά στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν οι 44.291 είναι ημεδαποί, (ποσοστό 90,16%), ενώ οι 4.835 αλλοδαποί (ποσοστό 9,84%).
Το ποσοστό των αδήλωτων ημεδαπών εργαζομένων, σε σχέση με το σύνολο των ημεδαπών εργαζομένων είναι 1,79%, ενώ αντίστοιχα το ποσοστό των αδήλωτων αλλοδαπών εργαζομένων σε σχέση με το σύνολο των αλλοδαπών εργαζομένων είναι 5,54%. Οι αδήλωτοι ημεδαποί εργαζόμενοι στο σύνολο των αδήλωτων εργαζομένων αντιστοιχούν σε ποσοστό 74,79%, ενώ οι αδήλωτοι αλλοδαποί εργαζόμενοι αντιστοιχούν σε ποσοστό 25,21%.
Όπως επισημαίνεται στη σχετική έκθεση των ελεγκτών, η πλειοψηφία των ελέγχων είναι κυρίως δειγματοληπτικοί σε όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας αλλά και στοχευμένοι σε κλάδους που με βάση όλες τις μέχρι σήμερα ενδείξεις παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά ανασφάλιστης και αδήλωτης εργασίας, όπως: Επισιτιστικά επαγγέλματα, κομμωτήρια, πρατήρια βενζίνης, συνεργεία αυτοκινήτων, λιανικό εμπόριο, καθαριότητα, κατασκευές, φιλοξενία και υπηρεσίες ασφαλείας.
Ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, τόνισε ότι «Οι στοχευμένοι έλεγχοι της ανασφάλιστης εργασίας κατά βάση σε κλάδους και δραστηριότητες υψηλής παραβατικότητας, επιβεβαιώνουν την τάση αποκλιμάκωσης της καταγεγραμμένης ανασφάλιστης εργασίας μετά την εφαρμογή του Σχεδίου «Άρτεμις» και την επιβολή των νέων, υψηλών προστίμων.
Οι θετικές αυτές εξελίξεις αντανακλώνται και στην πορεία εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων. Για τέταρτο συνεχόμενο μήνα, τον Ιανουάριο του 2014, τα έσοδα του ΙΚΑ παρουσίασαν αύξηση, για πρώτη φορά από το 2009 μέχρι σήμερα. Αυτό είναι αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, της επιτυχούς εφαρμογής του Σχεδίου «Άρτεμις», αλλά και των πρόσφατων μέτρων ενίσχυσης της εισπρακτικής ικανότητας του ασφαλιστικού συστήματος.
Στο 18,95% βρισκόταν το ποσοστό της ανασφάλιστης εργασίας τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία των αποτελεσμάτων του Επιχειρησιακού Σχεδίου «Άρτεμις» για την καταπολέμηση της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας.
Το ποσοστό της ανασφάλιστης εργασίας, που σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας ανερχόταν στο 40% τον Φεβρουάριο του 2013, μειώθηκε με γρήγορους ρυθμούς τους τελευταίους μήνες και σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας τον Νοέμβριο υποχώρησε στο 20,57%, ενώ ταυτόχρονα για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια αυξήθηκαν τα έσοδα του ΙΚΑ.
Η τρίτη κατά σειρά έκθεση του επιχειρησιακού σχεδίου «Άρτεμις», που λειτουργεί εδώ και τέσσερις μήνες, αποτυπώνει τα αποτελέσματα της δράσης των ελεγκτικών μηχανισμών του υπουργείου Εργασίας σε όλη τη χώρα, για το διάστημα από 15 Σεπτεμβρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2013.