Υπάρχει μια εφημερίδα, η οποία προβάλει απίστευτα πρωτοσέλιδα. Το πιο ήπιο, είναι πως «Οι Τούρκοι, τρέμουν την αγιοποίηση του Παΐσιου»! Φυσικά, οι Γέροντες Παΐσιος, Νεκτάριος και Γεννάδιος (μπορεί να μου ξεφεύγει κάποιος), έχουν προβλέψει τα πάντα απ’ όσα μας συμβαίνουν ή πρόκειται να μας συμβούν. Και έχουν ερμηνεύσει και όλα τα φαινόμενα, την κρίση, την πτώση των αεροσκαφών, τις ταραχές στην Ουκρανία και το διαζύγιο Κωστόπουλου-Μπαλατσινού. Τέτοιες εφημερίδες, προφανώς υπάρχουν σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Στη δική μας γωνιά, η συγκεκριμένη έχει γύρω στους 3.000-4.000 αναγνώστες, καθημερινά. Συγκριτικά με τις χαμηλές κυκλοφορίες των εντύπων στη χώρα μας, θεωρείται καλή. Θα έλεγα, υπερβολικά καλή γι’ αυτό που είναι και παράλληλα χρήσιμη για αυτογνωσία. Ένα κομμάτι της κοινωνίας, υιοθετεί όλες αυτές τις θεωρίες και αυτό είναι αξιοσημείωτο.
Αν το φαινόμενο περιοριζόταν σ’ αυτή την ιστορία, δεν θα υπήρχε σοβαρό ζήτημα. Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα, έχει αποκαλυφθεί, πως υπάρχει ένα θεαματικά μεγαλύτερο κοινό το οποίο ασπάζεται θεωρίες συνωμοσίας που ξεφεύγουν από τα όρια της λογικής και μας πάνε αλλού. Αλλού γι’ αλλού, στην κυριολεξία. Το διαδίκτυο, έχει βοηθήσει σ’ αυτή την αποκάλυψη. Πριν από τη διάδοσή του, τις θεωρίες συνωμοσίας, με τις οποίες ερμήνευαν μια σειρά από γεγονότα, τις άκουγες σε κανένα συνοικιακό καφενείο. Ο Εβραίος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης. Οι μεγάλες στοές στα έγκατα της πόλης, όπου κάποιοι περίεργοι τύποι αποφασίζουν για τις τύχες μας. Οι Έλληνες, που έχουν ανακαλύψει την κίνηση των αυτοκινήτων με νερό (ενδεχομένως και χωρίς νερό, απλά με τον αέρα), αλλά τους μπλοκάρουν οι κολοσσοί των αυτοκινητοβιομηχανιών. Και άλλες πολλές.
Εδώ και καιρό, τις θεωρίες συνωμοσίας τις διαβάζεις παντού. Και δεν φτάνει αυτό. Η διείσδυση των θεωριών αυτών, έχει μεταφερθεί και στον δημόσιο διάλογο, αφού εκφράζεται από εκλεγμένους πολιτικούς. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα, είναι η… αποκάλυψη του Πάνου Καμμένου, πως ο Σταύρος Θεοδωράκης είναι ανιψιός της Δάφνης Σημίτη. Το είπε δημόσια από την τηλεόραση με απόλυτη βεβαιότητα. Άρα, το «Ποτάμι» είναι υποχείριο του Σημίτη. Δεν είναι κακή θεωρία. Θα μπορούσε να είναι χειρότερα τα πράγματα. Ο ίδιος πολιτικός, έχει ταυτισθεί ιδιαίτερα με τους πασίγνωστους πια ψεκασμούς. Δεν είναι ο μόνος. Ο σημερινός υπουργός υγείας κ. Βορίδης, τέσσερα χρόνια πριν, είχε καταθέσει ερώτηση στη Βουλή για τους ύποπτους ψεκασμούς.
Μια επιστημονική έρευνα που δημοσιοποιήθηκε χθες (από την Καθημερινή), έδειξε πως όλες αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας, δεν αφορούν κάποιους λίγους. Αλλά, περισσότερους απ’ ό,τι φανταζόμαστε. Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μας έδωσαν μια ενδιαφέρουσα εικόνα της Ελληνικής κοινωνίας. Σύμφωνα με αυτήν, το 75,25% πιστεύει ότι η κρίση της ελληνικής οικονομίας ήταν προσχεδιασμένη από διάφορα εξωθεσμικά κέντρα, το 68,66% υποστηρίζει ότι το φάρμακο ενάντια στον καρκίνο έχει βρεθεί αλλά δεν δίνεται σε ευρεία κυκλοφορία, το 58,74% ισχυρίζεται ότι η επίθεση στους δίδυμους πύργους ήταν αποτέλεσμα καλά οργανωμένου σχεδίου των ΗΠΑ για να επιβάλουν την εξωτερική τους πολιτική. Ένα 27% πιστεύει επίσης ότι η προσσελήνωση των Αμερικανών αστροναυτών στη Σελήνη δεν έγινε ποτέ και πως είχε σκηνοθετηθεί σε ερημική τοποθεσία! Επίσης, έξι στους δέκα (60,8%), πιστεύουν ότι ο Κώστας Σημίτης έχει εβραϊκή καταγωγή.
Βέβαια, όλα αυτά, είναι μάλλον σχετικά ήπιες εκδοχές όσων καθημερινά εισπράττουμε. Υπάρχουν κάποιοι που, ερμηνεύοντας τις συννεφιές και βροχές των τελευταίων ημερών, λένε πως οφείλονται σε κάποιο υπερόπλο που χρησιμοποιούν κάποιοι κακοί ξένοι για να μας ρίξουν την ψυχολογία! Και κάποιοι άλλοι, πως η ελληνική κοινωνία δεν αντιδρά για όσα συμβαίνουν, επειδή μας έχουν βάλει στις συσκευές της τηλεόρασης κάποια διαβολικά μηχανήματα τα οποία μας καθηλώνουν στον καναπέ! Και υπάρχει και κάτι άλλο, ολόκληρες τηλεοπτικές εκπομπές με αξιοσημείωτη τηλεθέαση που ερμηνεύουν όλα τα ανεξήγητα. Για τα νεφελίμ, μην τα λέμε, είναι γνωστά αυτά.
Οι θεωρίες συνωμοσίας, δεν είναι μια αποκλειστικά δική μας υπόθεση. Αυτοί που μάλλον μας ανταγωνίζονται είναι οι Αμερικάνοι. Ο Elvis φυσικά ζει ακόμα και κάποιοι τον συναντούν εδώ κι εκεί. Ζωντανός είναι και ο Michael Jackson, έστησε τον θάνατό του για να βλέπει τους φαν του να κάνουν μνημόσυνα στη μνήμη του. Η Lady D εξολοθρεύτηκε επειδή ήταν από τους λίγους που γνώριζαν ότι ο πλανήτης εξουσιάζεται από τους εξωγήινους.
Ωστόσο, δεν είμαι σίγουρος πως πέραν του Ατλαντικού, θεωρίες σαν κι αυτές, ακούγονται από στόματα πολιτικών, εκφράζονται δημόσια ως βεβαιότητες, ερμηνεύουν γεγονότα της τρέχουσας πολιτικής. Γιατί στη χώρα μας, συμβαίνουν όλα αυτά τα τελευταία. Με αποκορύφωμα, τον τρόπο με τον οποίο «διαβάζουμε» την κρίση και τα αίτιά της. Δεν έχουν καμία ευθύνη ούτε οι πολιτικές και οι πολιτικοί που μας οδήγησαν ως εδώ, ούτε το μεγάλο εκείνο κομμάτι της κοινωνίας που τους έδινε για πολλά χρόνια την εξουσία να διαχειρίζεται τις τύχες μας. Όλα αυτά, δεν υπάρχουν. Εκείνο που υπάρχει είναι η διάθεση κάποιων να ρημάξουν την χώρα. Ορατοί και αδιόρατοι εχθροί της πιο ωραίας χώρας του κόσμου με τους πιο γαμάτους κατοίκους.
Με τον τρόπο αυτό, όχι απλά δεν αποκτάμε αυτογνωσία και ερμηνεύουμε τα γεγονότα με λάθος τρόπο, αλλά ακόμα και όταν πίσω από πολιτικές που μας επιβάλλουν κρύβονται ισχυρές δόσεις σκοπιμότητας και ιδιοτέλειας, δεν μπορούμε να τις διαχωρίσουμε και να τις δούμε…
* O Γιάννης Παντελάκης είναι δημοσιογράφος
protagon.gr