Τα βλέμματα όλης της Ευρώπης είναι στραμμένα στη Μεγάλη Βρετανία. Η καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι τα ξημερώματα χτυπούσε στις κάλπες, όπου οι Βρετανοί πολίτες είχαν «ρίξει» την επιλογή και την απόφαση τους σχετικά με το μέλλον τους στην Ε.Ε.
Οι κάλπες αναμενόταν να κλείσουν τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας, ωστόσο οποιαδήποτε πρόβλεψη για το αποτέλεσμα του ιστορικού δημοψηφίσματος εθεωρείτο παρακινδυνευμένη καθώς οι περισσότερες μετρήσεις της κοινής γνώμης των τελευταίων ημερών κινήθηκαν στα όρια του στατιστικού λάθους. Λίγες μόνο ώρες πριν κλείσουν οι κάλπες όλες οι εταιρείες δημοσκοπήσεων αλλά και οι στοιχηματικές, έδειχναν προβάδισμα στην παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ.
Παρά το γεγονός ότι οι προβλέψεις ανέφεραν έως και τα μεσάνυχτα επικράτηση του «Bremain» (υπέρ της παραμονής), οι υποστηρικτές του «Brexit» (υπέρ της εξόδου), ετοιμαζόταν να εορτάσουν τη νίκη τους ή έστω ένα αξιοπρεπέστατο ποσοστό που ανέμεναν ότι θα λάβουν.
Χαρακτηριστικό της ρευστότητας και του θολού τοπίου είναι το γεγονός πως αποφασίστηκε να μην υπάρξει ανακοίνωση αποτελεσμάτων exit polls, καθώς κρίθηκε ότι το περιθώριο στατιστικού λάθους θα τα καθιστούσε μη αξιόπιστα.
Πάντως, η επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος στη Βρετανία θα γίνει από την επικεφαλής της Εκλογικής Επιτροπής, Τζένυ Γουότσον, στο Δημαρχιακό Μέγαρο του Μάντσεστερ, σήμερα το μεσημέρι.
Σε ότι αφορά τη συμμετοχή των Βρετανών στο δημοψήφισμα, οι τελευταίες πληροφορίες λίγο πριν τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας, ανέφεραν ότι θα αγγίξει ακόμη και το 80% ανά περιοχή, ποσοστό ρεκόρ εδώ και πολλά χρόνια σε εκλογές στη Μεγάλη Βρετανία.
Η γενική εκτίμηση είναι ότι το δημοψήφισμα στη Βρετανία, άσχετα από το αποτέλεσμα, θα έχει επιπτώσεις σε όλη την Ευρώπη. Χαρακτηριστική ήταν εξ άλλου η χθεσινή δήλωση του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ ότι ανεξαρτήτως του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, απαιτείται μια επανεκκίνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ερώτημα όμως παραμένει γιατί είναι τόσο σημαντικό για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους να υπερισχύσει το «ναι». Για τη Βρετανία η σημασία είναι κυρίως οικονομική, για την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση και γενικότερα για τη Δύση, κυρίως πολιτική. Γι’ αυτό άλλωστε παρενέβη επανειλημμένα υπέρ της παραμονής ο πρόεδρος Ομπάμα.
Σε περίπτωση επικράτησης του «Brexit» οι αντιδράσεις θα είναι πιθανότατα αλυσιδωτές, καθώς ο ευρωσκεπτικισμός είναι εκτεταμένος. Δεν αποκλείεται να ασκηθούν έντονες εσωτερικές πιέσεις και σε άλλες χώρες για τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων, θα αλλάξουν οι ισορροπίες μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που δεν το θέλει ούτε η Γερμανία, η οποία γνωρίζει πολύ καλά ότι η αύξηση του πολιτικού της ρόλου θα αναβιώσει φόβους. Το όραμα μίας ενιαίας εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της Ευρώπης θα υποστεί επίσης πλήγμα. Η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, ακόμη και στη ζώνη του ευρώ, θα γίνει πιο πιθανή.
Αναλυτικά…
Όλα τα βλέμματα της Ευρώπης στραμμένα στο βρετανικό δημοψήφισμα
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΟΝΗ Ή ΟΧΙ ΤΟΥ ΗΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΕ
• Προβάδισμα στο «Bremain» έδειχναν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις
Στραμμένα στα αποτελέσματα του κρίσιμου δημοψηφίσματος στη Βρετανία, το οποίο θα κρίνει εάν η χώρα θα παραμείνει στην ΕΕ ή εάν θα αποχωρήσει είναι τα βλέμματα ολόκληρης της Ευρώπης.
Οι Βρετανοί ψήφιζαν από χθες το πρωί και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδιναν προβάδισμα μερικών ποσοστιαίων μονάδων στο «Bremain».
Η Ευρώπη παρακολουθεί με αγωνία, με τις Βρυξέλλες να τηρούν «σιγή ασυρμάτου» μέχρι να ανακοινωθούν τα επίσημα αποτελέσματα, σήμερα το πρωί. Οι κάλπες άνοιξαν στις 7 το πρωί και έκλεισαν στις 10 το βράδυ (0:00 ώρα Ελλάδας).
Oι ύστατες δημοσκοπήσεις, που δημοσιεύονταν ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η ψηφοφορία, έδιναν οριακά προβάδισμα στην παραμονή αλλά δεν ανέτρεπαν τη γενική εικόνα της μικρής διαφοράς.
Το Britain Elects, το οποίο έχει συγκεντρώσει τα αποτελέσματα από διάφορες δημοσκοπήσεις αναφέρει ότι η παραμονή στην ΕΕ συγκεντρώνει 51% έναντι 49% που συγκεντρώνει το Brexit.
Το Χρηματιστήριο του Λονδίνου έκλεισε πάντως με άνοδο, με τους επενδυτές να προεξοφλούν παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ.
ι ύστατες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν το μεσημέρι της Πέμπτης έδειχναν μπροστά το «Μένουμε». Σε έρευνα του Ipsos/Mori έδειχνε την παραμονή στο 52% και το Brexit στο 48%, και έρευνα του Populous εμφάνιζε το 55% την παραμονή. Η πρώτη έγινε για λογαριασμό της Evening Standard την Τρίτη και την Τετάρτη, η δεύτερη διαδικτυακά το ίδιο διάστημα.
Στις διεθνείς αγορές, η στερλίνα κατέγραφε ενίσχυση έναντι των υπόλοιπων νομισμάτων, αγγίζοντας στο άνοιγμα των ασιατικών αγορών το 1,4844 δολ. (ενίσχυση κατά 0,4% και στο υψηλότερό της επίπεδο από τον Ιανουάριο).
Τις ημέρες πριν το δημοψήφισμα, με κορύφωση την Τετάρτη, τα βρετανικά ανταλλακτήρια ανέφεραν πως είχαν αυξηθεί σημαντικά η αγορά ξένου συναλλάγματος για το φόβο υποτίμησης της στερλίνας σε ενδεχόμενο Brexit. Οι Financial Times μιλούσαν για ουρές στα ανταλλακτήρια του Σίτι και για όγκο συναλλαγών που είχε αυξηθεί κατά 30%, ενώ το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων μιλά επίσης για τέτοια επίπεδα, επικαλούμενο υπηρεσίες ανταλλαγής συναλλάγματος.
Η ανησυχία ειδικά για την παγκόσμια οικονομία είναι τέτοια που η G7 φέρεται να έχει έτοιμο ανακοινωθέν πως σε περίπτωση Brexit «είναι έτοιμη να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να ηρεμήσει τις διεθνείς αγορές».
Οι βρετανοί Συντηρητικοί, του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, έχουν και τυπικά μοιραστεί στους υπέρ και στους κατά της παραμονής στην ΕΕ. Τα άλλα δύο κεντρικά κόμματα στο Λονδίνο, οι Εργατικοί και οι Lib Dem, όπως και το σκωτσεζικό SNP και του ουαλικό Plaid Cymru, έχουν ταχθεί υπέρ του «Μένουμε» όπως και ο ίδιος ο Κάμερον.
Φυσικά, το UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ είναι υπέρ του Brexit -το στρατόπεδο του Φάρατζ είναι εκείνο που έχει κάνει την πιο επιθετική εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης, με θέσεις που επικεντρώνονται στη μετανάστευση και ρητορική που, για τους επικριτές της, αγγίζει τα όρια της ρατσιστικής κινδυνολογίας.
