Χρόνο με το χρόνο, από την αρχή της οικονομικής ύφεσης, μειώνεται ο πληθυσμός μεταναστών, που διαμένουν στο Ρέθυμνο. Παρ’ όλο που εν γένει οι νόμιμα διαμένοντες μετανάστες είναι άνθρωποι που για χρόνια μένουν εδώ, η ανεργία, η έλλειψη μεροκάματων, η δυσκολία απόκτησης των απαραίτητων ενσήμων, οδήγησαν φέτος 300 περίπου άτομα στην απόφαση να εγκαταλείψουν τον τόπο. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα στοιχεία της Διεύθυνσης Αλλοδαπών και Μετανάστευσης του νομού.
Οι κοινωνικές μεταβολές είναι φαινόμενα που κάποιες φορές χρειάζονται χρόνο για να εντοπιστούν. Μέσα σε τρία χρόνια λοιπόν ο μεταναστευτικός πληθυσμός της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου μειώθηκε κατά 761 άτομα. Από τα 6.866 άτομα, που είχαν καταγραφεί στην αρμόδια υπηρεσία της Αντιπεριφέρειας πριν τρία χρόνια και 6.498 πέρυσι, φέτος ο αριθμός αυτός διαμορφώνεται στις 6.105.
Αυτό μεταφράζεται σε μια πτωτική μεταβολή του πληθυσμού των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν στον νομό την τελευταία τριετία της τάξης του 12,46%. «Πολλοί φεύγουν οριστικά λόγω των συνθηκών. Άλλοι πάλι φεύγουν με τη λογική να ξαναγυρίσουν μετά από ένα διάστημα, αν η κατάσταση έχει βελτιωθεί και εφόσον η άδεια παραμονής τους ισχύει. Όμως κι αυτοί αν γυρίσουν θα είναι δύσκολο να ανανεώσουν την άδειά τους, γιατί δε θα είναι εύκολο να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα ένσημα», δήλωσε σχετικά στα «Ρ.Ν.» ο προϊστάμενος της διεύθυνσης Ρεθύμνου, Μιχάλης Νεονάκης. Οι 6.105 μετανάστες που κατοικούν εδώ αντιπροσωπεύουν το 7,13% του συνολικού πληθυσμού (85.609). Από αυτούς το 54% είναι άντρες (3.313) και το 46% γυναίκες (2.792).
Μεγαλύτερη μεταναστευτική κοινότητα
η αλβανική, ακολουθούν ινδική και συριακή
Κυριότερη μεταναστευτική κοινότητα του Ρεθύμνου είναι χρόνια τώρα η αλβανική, που αποτελεί το 59,37% επί του συνόλου και αριθμεί 3.625 μέλη. Το αντίστοιχο περσινό νούμερο ήταν 3.935. Επίσης το 56% της παλαιότερης και πιο προσαρμοσμένης κοινότητας είναι ανδρικού φύλλου και το 44% είναι γένους θηλυκού.
Ακόμη το 16,28%, δηλαδή 995 άτομα, είναι οι ινδικής υπηκοότητας μετανάστες με (62,7% άντρες και 39,3% γυναίκες). Η μεταναστευτική ομάδα αυτή, διατηρεί σχετικά σταθερό πληθυσμό, αφόυ 1.013 μετανάστες ινδικής υπηκοότητας υπήρχαν στα αρχεία της αρμόδιας υπηρεσίας το 2012.
Τέλος, τρίτη κυριότερη κοινότητα παραμένει η συριακή, που αριθμεί 465 μέλη, τα οποία μεταφράζονται σε 7,6% επί του συνολικού ποσοστού (61,7% άντρες και 38,3% γυναίκες). Περίπου 100 Σύριοι εγκατέλειψαν το Ρέθυμνο κατά τη διάρκεια του 2013, καθώς το 2012 ο αριθμός τους ήταν 551.
Τρεις ακόμη μεταναστευτικές κοινότητες στον τόπο μας έχουν πάνω από 100 μέλη. Ειδικότερα οι υπήκοοι Ουκρανίας είναι 217, Ρωσίας 150 και Μολδαβίας 133 με τα αντίστοιχα ποσοστά, επί του συνόλου, να διαμορφώνονται σε 3,5%, 2,45% και 2,17% αντίστοιχα.
Συνολικά άνθρωποι από 50 διαφορετικές χώρες κατοικούν και εργάζονται μόνιμα στο Ρέθυμνο. Από τη Βραζιλία μέχρι το Μαρόκο και από το Λίβανο, ως την Αλβανία και τη Σερβία το πολυπολιτισμικό παζλ των εθνοτήτων, οι οποίες καταγράφονται στα αρχεία της αρμόδιας υπηρεσίας Ρεθύμνου, αντιπροσωπεύει όλες τις ηπείρους. Μέσα σε αυτούς βρίσκονται και μετανάστες, που δεν έχουν κάποιον άλλο άνθρωπο απ’ τη χώρα τους κοντά τους. Ανάμεσα τους είναι ένας Λίβυος, ένας Περουβιανός, μια Μεξικάνα, μία γυναίκα από την Κολομβία, ένας άντρας από την Αϊτή κι ένας Αλγερινός υπήκοος.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι Φιλιππίνες (επτά), Ταϊλάνδη (τρεις), Καζακστάν (δύο) και Ιαπωνία (δύο) εκπροσωπούνται μόνο από γυναίκες, ενώ το Μπαγκλαντές (τέσσερις) μόνο από άνδρες. Επιπρόσθετα μόλις δύο από τα 23 άτομα Λευκορώσικης υπηκοότητας είναι άντρες. Οι γυναίκες υπερισχύουν αισθητά στις περισσότερες περιπτώσεις χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, όπως την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Μολδαβία ή τη Γεωργία.
Ένσημα και εισόδημα τα κριτήρια
για την άδεια παραμονής
Οι περισσότεροι από τους μετανάστες που διατηρούν άδεια διαμονής είναι χρόνια εγκατεστημένοι στον τόπο μας. Κατοικούν και εργάζονται κυρίως μέσα στην πόλη, ενώ ένα μικρότερο ποσοστό ζει και εργάζεται στην ύπαιθρο του νομού. Αρκετοί, όπως ανέφερε ο κ. Νεονάκης εργάζονται σε ξενοδοχειακές μονάδες κι άλλοι ασχολούνται με αγροτικές εργασίες.
Οι άνθρωποι που επισκέπτονται το γραφείο συνήθως ρωτούν για τα ένσημα, αφού αυτά αποτελούν το κύριο μέσο νομιμοποίησής τους. «Πολλοί περιμένουν την άδεια «επί μακρόν» διαμονής στη χώρα, όμως το πιστοποιητικό γλωσσομάθειας και τα εισοδηματικά κριτήρια δυσχεραίνουν τις πιθανότητες απόκτησής της».
Για βγάλει ένας μετανάστης άδεια παραμονής στη χώρα χρειάζονται 240 ένσημα την τελευταία διετία και ελάχιστο ετήσιο εισόδημα 8.500 ευρώ. Το 20% των ενσήμων αυτών μπορούν να εξαγοραστούν με απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας, όπως και να ‘χει όμως τα 132 ένσημα πρέπει να είναι πραγματικά. «Εάν για ένα διάστημα έχουν παραμείνει άνεργοι, μπορούν και πάλι να ανανεώσουν την άδεια παραμονής, αρκεί να έχουν 100 πραγματικά ένσημα», συμπλήρωσε ο κ. Νεονάκης. Σημειώνεται επίσης ότι, εάν κάποιος θέλει να φέρει την οικογένειά του εδώ πρέπει να πληροί τα παραπάνω αλλά και να παρουσιάζει επιπλέον 20% εισόδημα για τον/την σύζυγο και 15% ανά τέκνο.
Ο ακριβής πληθυσμός μεταναστών που ζει στο νομό μας, είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, καθώς εκτός από τους 6.105 υπάρχει και ένας ακόμα αριθμός οικονομικών προσφύγων, που αδυνατούν να λάβουν την κάρτα παραμονής. Υπάρχουν βέβαια και αυτοί, οι οποίοι έχουν κάνει αίτηση ασύλου και έχουν προμηθευτεί την ροζ κάρτα από τις αστυνομικές αρχές. Αυτοί πρέπει να απευθυνθούν πρώτα στο Τμήμα Πρόνοιας της Περιφέρειας και να προμηθευτούν προσωρινή άδεια εργασίας, σε περίπτωση που θέλουν να εργαστούν σε κάποιον εργοδότη και να περάσουν από το «ημι-παράνομο» στο νόμιμο καθεστώς παραμονής.
Απλούστερες
οι διαδικασίες για την
«Επί μακρόν άδεια διαμονής» στο υπό
διαβούλευση νομοσχέδιο
Οι άδειες διαμονής ξεκινούν από την πρώτη άδεια παραμονής διετίας ο κάτοχος της οποίας πρέπει να την ανανεώσει πέντε φορές προτού αιτηθεί άδεια παραμονής δεκαετούς διάρκειας. Μια άλλη κατηγορία άδειας παραμονής είναι η άδεια επί μακρόν διαμένοντος. Σε αυτήν την περίπτωση, μετανάστης που διαμένει στη χώρα μας περισσότερο από πέντε συνεχόμενα έτη υποβάλλει σχετική αίτηση, όμως, απαραίτητη προϋπόθεση του ενδιαφερόμενου, είναι να γνωρίζει άριστα την ελληνική γλώσσα προκειμένου να περάσει με επιτυχία τις απαιτούμενες εξετάσεις γλωσσομάθειας.
Το νέο νομοσχέδιο για τη Μετανάστευση που τέθηκε σε διαβούλευση αρχές της εβδομάδας κάνει απλούστερες της διαδικασίες για όσους επιθυμούν «Επί μακρόν» άδεια διαμονής στη χώρα, σύμφωνα με τον κύριο Νεονάκη. Ο ίδιος σημείωσε επίσης ότι από 1/1/2014 όλοι οι νόμιμα διαμένοντες μετανάστες στην Ελλάδα θα περάσουν από τα τοπικά γραφεία κάθε Περιφερειακής Ενότητας για να αφήσουν ψηφιακές φωτογραφίες και δακτυλικά αποτυπώματα, σύμφωνα με τις Κοινοτικές Οδηγίες, προκειμένου να προμηθευτούν τις άδειες νέου τύπου. Οι τελευταίες θα φέρουν πάνω τους «τσιπάκι».
Παράλληλα, με τον Κώδικα Μετανάστευσης, το καθεστώς του «Επί μακρόν Διαμένοντος» θα δίνεται και στα παιδιά των γονέων, που έχουν υπάρξει επί χρόνια νόμιμοι στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, όλα τα παιδιά που ενηλικιώνονται θα λαμβάνουν την πενταετή άδεια του «Επί μακρόν Διαμένοντος» και θα έχουν τη δυνατότητα να την ανανεώσουν για άλλη μια πενταετία, ώστε στη συνέχεια να αποφασίσουν εάν θα παραμείνουν στη χώρα και εάν θα υποβάλουν αίτηση για ελληνική υπηκοότητα.
Τέλος νομοθετούνται οι Υπηρεσίες Μιας Στάσης (one shop stop). Πρόκειται για έναν θεσμό που χρησιμοποιείται εδώ και μια δεκαετία σε ευρωπαϊκά κράτη. Στην Ελλάδα Υπηρεσίες Μιας Στάσης έχουν δημιουργηθεί εδώ και κάποιες μέρες, σε όλες τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Οι Υπηρεσίες Μιας Στάσης έχουν ήδη διασυνδεθεί μεταξύ τους και με τα εμπλεκόμενα υπουργεία, ηλεκτρονικά, προκειμένου να εκδίδουν το αποδεικτικό της νόμιμης παραμονής. Πρόκειται, ουσιαστικά, για συρρίκνωση των χρονοβόρων, γραφειοκρατικών διαδικασιών που σήμερα ακολουθούνται προκειμένου να εκδοθεί το λεγόμενο «στικεράκι» της άδειας παραμονής, που επικολλείται στο διαβατήριο του αλλοδαπού.
