Ιστορικό σημείωμα: Γεώργιος Η. Ορφανός
Στις 4 του Φλεβάρη του 1843, λίγους μήνες πριν τον ξεσηκωμό που ανάγκασε το βασιλιά Όθωνα να δώσει το πρώτο σύνταγμα στον ελληνικό λαό και δώδεκα περίπου έτη από την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους, πεθαίνει σε ηλικία 73 ετών ο Γέρος του Μωριά, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
Ο Θ. Κολοκοτρώνης ήταν από τις σημαντικότερες μορφές του αγώνα για την ελευθερία. Διακρίθηκε για τις στρατηγικές του ικανότητες και για την πολιτική του ιδιοφυία στα δύσκολα χρόνια της Επανάστασης του 1821.
Έχει στο ενεργητικό του, όπως όλοι γνωρίζουμε, τη νικηφόρα μάχη στα Δερβενάκια (καλοκαίρι 1822) και την άλωση της Τριπολιτσάς (Σεπτέμβρης 1821). Ενώ ενεπλάκη στους εμφυλίους πολέμους στα πρώτα χρόνια του αγώνα και φυλακίστηκε, από το 1825 ως το 1827, ως αρχιστράτηγος των ελληνικών δυνάμεων της Πελοποννήσου, χρησιμοποίησε με επιτυχία την τακτική του κλεφτοπόλεμου κατά των αριθμητικά ανώτερων δυνάμεων του Ιμπραήμ.
Για τις δημοκρατικές, αντιμοναρχικές του ιδέες, αξίζει να σημειώσουμε, καταδικάστηκε σε θάνατο από τη βαυαρική αντιβασιλεία, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Αφού παρέμεινε στην φυλακή για καιρό (1834-35), πήρε χάρη από τον Όθωνα.
Ως αφιέρωμα, επομένως, στη μνήμη του θα θέλαμε να αναδημοσιεύσουμε από τα αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας ένα απόσπασμα από το γράμμα που συνέταξε ο ίδιος ως αρχιστράτηγος της Πελοποννήσου μαζί με τα μέλη της Πελοποννησιακής Γερουσίας σε μια κρίσιμη χρονικά για την Επανάσταση «καμπή», στις 16.10.1822.
Διαβάζουμε, λοιπόν, μεταξύ άλλων: «Υπόσχομαι δε και εγώ ο Αρχιστράτηγος προς την Γερουσίαν […] να ενεργώ, να δίδω το παράδειγμα εις την Διοίκησιν σεβασμού εις το στρατιωτικόν και να εμποδίζω αυτό από τας καταχρήσεις. Να υπακούω εις τας κοινωφελείς διαταγάς της, να τη συμβοηθώ και συμπράττω εις το να συστείλωμεν τον αντιπατριωτισμόν, την αταξίαν, την αναρχίαν και την κακίαν, και να μεταχειρισθώ πάντοτε τη στρατιωτικήν μου δύναμιν και του λαού την επιρροήν υπέρ της πατρίδος και υπέρ της κεντρικής Διοικήσεως, ολικώς τε και ατομικώς, […]»…
* Ο Γεώργιος Η. Ορφανός είναι Φιλόλογος, Msc Διαχ/σης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαχ/σης Πληροφ/κων συστημάτων