Σίγουρα ως κράτος και ως λαός έχουμε προβλήματα και ιδιαιτερότητες για τα οποία δεν είμαστε και πολύ υπερήφανοι. Όπως όλοι οι λαοί, έχουμε κι εμείς τις σκοτεινές στιγμές μας. Κυρίως σε ό,τι αφορά τις μεταξύ μας έριδες και εμφυλιοπολεμικές συγκρούσεις. Η αυτογνωσία και η κριτική κάνουν καλό, καθώς εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο.
Όμως αυτή η βδομάδα δεν ενδείκνυται για ένα τέτοιου είδους απολογισμό. Αυτή η βδομάδα είναι ξεχωριστή. Γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την επανάσταση που οδήγησε στην ανεξαρτησία μας. Ως έθνος, ως κράτος, ως πολίτες. Σε αυτή την επέτειο δεν είναι ώρα να μιλήσουμε για όσα μας χωρίζουν ή για όσα θα έπρεπε να είχαμε κάνει και δεν κάναμε. Σε αυτή την επέτειο, έστω για μια μέρα, ας μιλήσουμε για όλα αυτά για τα οποία θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι.
Ας κάνουμε έναν απολογισμό, όχι τόσο των ένδοξων ιστορικών γεγονότων και αγώνων όπως συνηθίζουμε πάντα αυτή τη μέρα. Αλλά ένα απολογισμό του τι έχουμε επιτύχει αυτά τα 200 χρόνια ως λαός και ως έθνος-κράτος. Σε ένα γενικό πλαίσιο, εκείνο που θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί το μεγαλύτερο επίτευγμα του ελληνισμού στην πορεία αυτών των 200 ετών, είναι ότι κατά κανόνα σταθήκαμε στη σωστή πλευρά της ιστορίας.
Την εποχή της «άνοιξης των εθνών» στην Ευρώπη, η οποία συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση του νεωτερικού «έθνους – κράτους» όπως το γνωρίζουμε σήμερα, η ελληνική επανάσταση δεν ήταν μία απλή τοπική εξέγερση. Εντάσσεται σε μια σειρά επαναστάσεων στη μεταναπολεόντεια Ευρώπη, που βασίζονταν στις ιδέες του εθνικού κράτους και του πολιτικού φιλελευθερισμού. Η ελληνική επανάσταση ήταν ταυτόχρονα μια εθνική, θρησκευτική και φιλελεύθερη επανάσταση. Τα χρόνια που ακολούθησαν, οι εθνικές επαναστάσεις στα βαλκάνια είχαν ως πρότυπο την ελληνική επανάσταση.
Από το 1821 έως σήμερα πέρασαν από το ελληνικό κράτος 27 πολιτεύματα. Το Σύνταγμα του 1864, από τα πιο φιλελεύθερα σύγχρονα ευρωπαϊκά Συντάγματα, καθιέρωσε το δημοκρατικό πολίτευμα, την αρχή της «αρχή της λαϊκής κυριαρχίας» και την καθολική ψηφοφορία. Από το 1974 έχουμε την Τρίτη Δημοκρατία, το σημερινό μας πολίτευμα, το οποίο παρότι δεν αποφεύγει τις διάφορες κρίσεις, λειτουργεί ομαλά και μας έχει προσφέρει την μεγαλύτερη περίοδο ειρήνης, σταθερότητας, ευημερίας και δικαιωμάτων που γνωρίσαμε ποτέ.
Σε αυτά τα 200 χρόνια η Ελλάδα, μεταξύ άλλων, έκανε τρεις μεγάλες σωστές ιστορικές επιλογές που καθόρισαν την πορεία της, το μέγεθος της, την θέση της στον κόσμο, τα σημερινά επίπεδα ισχύος και ευημερίας της: α) επέλεξε και πολέμησε με την σωστή πλευρά στον Ά παγκόσμιο πόλεμο, β) έπραξε το ίδιο και στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, γ) επιδίωξε και πέτυχε την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, ο οποίος αποτελεί μέτρο σύγκρισης του προσδόκιμου ηλικίας, του αλφαβητισμού, της εκπαίδευσης και της ποιότητας ζωής ανά τον κόσμο, η σημερινή Ελλάδα καταλαμβάνει την 32η θέση ανάμεσα σε 189 χώρες στον κόσμο. Η Ελλάδα, ακόμη και σήμερα 200 χρόνια μετά, αποτελεί την πιο ανεπτυγμένη και ευημερούσα χώρα από όλες τις πρώην οθωμανοκρατούμενες περιοχές.
Αυτή είναι μια βδομάδα αυτοκριτικής, αυτογνωσίας, αυτοπεποίθησης, απολογισμού και περισυλλογής. Σίγουρα θα μπορούσαμε να τα είχαμε πάει καλύτερα. Σίγουρα, αυτά τα 200 χρόνια, θα μπορούσαμε να είχαμε αξιοποιήσει καλύτερα ευκαιρίες και συγκυρίες που παρουσιάστηκαν, έτσι ώστε το σημερινό ελληνικό κράτος να ήταν περισσότερο ανεπτυγμένο, ισχυρό, ίσως και μεγαλύτερο γεωγραφικά. Όμως σε γενικές γραμμές αξιοποιήσαμε την ελευθερία μας σωστά. Πορευτήκαμε προς την σωστή κατεύθυνση και κερδίσαμε την θέση μας στον κόσμο. Το μέλλον βρίσκεται στα χέρια μας για να τα πάμε τα πάμε ακόμα καλύτερα.
Χρόνια πολλά Έλληνες. Χρόνια πολλά Ελλάδα.