Για άλλη μια φορά στήθηκαν οι επίσημοι στην εξέδρα και έγινε η κλασική παρέλαση λόγω της ημέρας. Το αν βέβαια είναι τιμητική παρέλαση σε όσους θυσιάστηκαν για την πατρίδα, αυτός ο αχταρμάς που παρελαύνει σε κάθε εθνική γιορτή, από σχολεία και διάφορα σωματεία, θέλει αρκετή συζήτηση. Και οι μνήμες; Οι εθνικές μνήμες υπάρχουν; Άραγε απ’ όσους μαθητές παρέλασαν, για να τους καμαρώσουν οι γονείς τους, πόσοι ξέρουν την ιστορική σημασία της ημέρας;
Ζούμε σε μια χώρα που όλο και περισσότερο γράφει στα παλιά της τα παπούτσια, όλες τις αξίες και τα ήθη με τα οποία ανατράφηκαν οι προηγούμενες γενιές. Το μόνο που μπορεί να έχει πλέον καταλυτική σημασία για τις επόμενες γενιές είναι η μνήμη, αν δεν την ξεχάσουμε κι αυτή! Έχει καταντήσει πλέον αν πεις οτιδήποτε με περηφάνια για την πατρίδα, να θεωρείσαι φασίστας, εθνικιστής, λαϊκιστής κτλ. Όμως διαχρονικά η περηφάνια και οι μνήμες είναι εκείνες που κράτησαν όρθιες τις ιδέες για την πατρίδα και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στα αρχεία των ηρώων του 1821. Τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς τότε, δεν στάθηκαν αρκετά να σβήσουν από τον απλό χωρικό, που ήταν και αμόρφωτος, λόγω συνθηκών, τη μνήμη για τους προγόνους του, ούτε του έθνους, ούτε της πατρίδας, ούτε της λευτεριάς.
Η μνήμη φωνάζει κάτι τέτοιες ιστορικές στιγμές, όπως κάθε εθνική γιορτή, πως αν θέλουμε να συνεχίσουμε να υπάρχουμε σαν έθνος και σαν κράτος, θα πρέπει να θυμόμαστε και να σεβόμαστε, αυτούς που πραγματικά πρόσφεραν στην πατρίδα, ακόμη και τη ζωή τους, και αξίζουν, ανεξάρτητα από αξιώματα και κοινωνικές θέσεις. Στην προκειμένη περίπτωση τον απλό λαϊκό πολίτη – χωρικό, που άφησε την αξίνα και το αλέτρι, με γυναίκα και μικρά βυζανιάρικα παιδιά πίσω, για να πάει να πολεμήσει για μια ιδέα, για την πατρίδα, για την οικογένεια, για το σπίτι του, λες και πήγαινε σε γιορτή! Αφήνοντας τελικά τα κόκκαλα του στα χιονισμένα κακοτράχαλα βουνά της Αλβανίας. Θα ‘ταν μεγάλη παράλειψη να μη θυμηθούμε τις ανεπανάληπτες ηπειρώτισσες γυναίκες. Αυτές που σε εξαιρετικά απίστευτες καιρικές συνθήκες, κουβαλούσαν στους ώμους τους τρόφιμα και πολεμοφόδια για τους φαντάρους, πολλές φορές σε υψόμετρα πάνω από δυο χιλιάδες μέτρα, ξεπερνώντας οποιαδήποτε ανθρώπινη λογική!
Στα χιονισμένα απάτητα βουνά της Αλβανίας αγωνίστηκαν και πολέμησαν οι Έλληνες κόντρα σε οποιαδήποτε ανθρώπινη λογική. Πολέμησαν με τους Ιταλούς, τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, το κρύο, τη βροχή, την πείνα, τις αρρώστιες, τα κρυοπαγήματα, τις ψείρες, την υπεροπλία και την ποσότητα του εχθρού, και οπωσδήποτε με την ιστορία! Όμως τελικός νικητής ήταν ο Έλληνας φαντάρος! Γιατί όταν έχεις τα κότσια… ενώ σφυρίζουν οι σφαίρες γύρω σου, να στέκεσαι όρθιος, και να φωνάζεις ΑΕΡΑΑΑΑ τόσο δυνατά που να ακούγεται στην άλλη άκρη της γης, φτύνοντας κατάμουτρα το χάρο, αψηφώντας και καταργώντας οποιουδήποτε είδους λογική, η νίκη υποκλίνεται στα πόδια σου, ακόμη κι αν στη συνέχεια, έχεις ηττηθεί!
Ο Έλληνας φαντάρος ότι πέτυχε εκεί, στα χιονισμένα βουνά της Αλβανίας το 1940, δεν υπολείπεται σε τίποτα από τις εποποιίες των προγόνων του στο Μαραθώνα, στη Σαλαμίνα και το 1821. Έστειλε μήνυμα για μια ακόμη φορά, σε εχθρούς και φίλους, πως όταν χρειαστεί από τις συνθήκες, ξέρει πως πρέπει να μάχεται και πώς να πεθαίνει!
Τα ιστορικά γεγονότα όμως μας διδάσκουν πως η αγάπη για την πατρίδα δεν είναι αρκετό να εκδηλώνεται μονάχα στα πεδία των μαχών. Πρέπει να την εκδηλώνουμε καθημερινά, σαν υπεύθυνοι πολίτες, για να μη χάνουμε στην ειρήνη ότι κερδίζουμε στον πόλεμο. Πρέπει κυρίως η νέα γενιά να καταλάβει τους όρους της σημερινής και της αυριανής κοινωνίας. Πως δημιουργούνται νικητές και ηττημένοι στο στίβο της οικονομίας, της τεχνολογίας, των διεθνών συνεργασιών. Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσει να παλέψει για μεταρρυθμίσεις, που θα θωρακίσουν την κοινωνία μας να ανταπεξέλθει στο σύγχρονο πόλεμο. Γιατί στις μέρες μας οι εχθροί δεν σκοτώνουν βιολογικά αλλά ψυχικά, δεν κλέβουν αλλά διαφθείρουν, δεν λένε ψέματα αλλά διαστρεβλώνουν την αλήθεια, δεν παρανομούν αλλά καταστρατηγούν το κράτος δικαίου. Ξέρουν να παραβιάζουν με διακριτικότητα τις αρχές και τις αξίες μιας πολιτισμένης κοινωνίας. Ξέρουν την τέχνη της επίτευξης του στόχου με κάθε μέσον.
Οι ήρωες του 40 έφυγαν, ταξιδεύουν στον αιώνιο κόσμο της δόξας. Χρέος μας είναι να σκύψουμε για λίγο στη θυσία τους και να κρατήσουμε ότι είναι χρήσιμο για το δικό μας καθημερινό αγώνα. Για τους σημερινούς Έλληνες η 28η Οκτωβρίου πρέπει να είναι η γιορτή του ελεύθερου πνεύματος, που θα κάνει τον καθένα μας να αναλογιστεί τις δυνάμεις του έθνους μας και να απαιτήσει τα δικαιώματά του. Για να φωνάξουμε πάλι ένα ΟΧΙ.
Όχι στη βία – ΟΧΙ στην αδικία – ΟΧΙ στην καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων – ΟΧΙ στα συμφέροντα των τρανών και δυνατών. Κι αν η μοίρα φέρει μπροστά μας ξανά ένα 40, ξανά μ’ ένα ΟΧΙ ν’ απαντήσουμε!
Χρόνια πολλά για κάθε εθνική γιορτή και να ‘μαστε καλά να ξέρουμε και να θυμόμαστε!