Της ΑΔΑΜΑΝΤΙΑΣ ΧΑΤΖΗΑΠΟΣΤΟΛΟΥ*
Συνεχίζουμε το αφιέρωμα μας στους Μικρασιάτες Λογοτέχνες όπου και τα περισσότερα έργα τους περιστρέφονται γύρω από τους θεματικούς άξονες της εξόδου του Ελληνισμού από τη Μικρά Ασία, τη φωτιά της Σμύρνης, την αλλοφροσύνη των ξεριζωμένων, τον αγώνα για τη φυγή και τη σωτηρία τους.
Ο Ηλίας Βενέζης γεννήθηκε στις Κυδωνιές (Αιβαλί) της Μικράς Ασίας. Με την έναρξη του Α’ παγκοσμίου πολέμου η οικογένεια του έφτασε στη Μυτιλήνη, τόπο καταγωγής της μητέρας του. Μετά το τέλος του πολέμου επέστρεψε στο Αιβαλί, όπου άρχισε να μελετά μαθηματικά για να σπουδάσει μηχανικός στη Γαλλία.
Όμως η μικρασιατική καταστροφή ανέτρεψε τα σχέδια του. Οι Τούρκοι τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν αιχμάλωτο στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Εκεί υπέστη αφάνταστα μαρτύρια, τα οποία έγιναν αφορμή για το πρώτο του έργο «31328». Το νούμερο αυτό ήταν ο αριθμός με τον οποίο ήταν καταχωρημένος στα «τάγματα εργασίας».
Έργα του: Έξοδος, Αιγαίο, Ώρα Πολέμου, Άνεμοι.
Ο Κοσμάς Πολίτης (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Παρασκευά Ταβελούδη), γεννήθηκε το 1888 στην Αθήνα και το 1890 εγκαταστάθηκε με την οικογένεια του στη Σμύρνη, όπου και φοίτησε στης Ευαγγελική Σχολή και στο Αμερικάνικο κολέγιο. Το 1924 επέστρεψε στην Ελλάδα όπου και εργάστηκε ως τραπεζικός υπάλληλος μέχρι και το 1942, όπου και απολύθηκε.
Από το 1942 ως και τον θάνατό του ασχολήθηκε με τις μεταφράσεις. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους πεζογράφους της γενιάς του ’30.
Έργα του: Λεμονόδασος (1930), Εκάτη (1933), Eroica (1937), Το Γύρι (1944), Στου Χατζηφράγκου (1962) και το θεατρικό Κωνσταντίνος ο Μέγας (1957).
Ο Γεώργιος Θεοτοκάς γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Γιος του δικηγόρου Μιχαήλ Θεοτοκά. Στην Κωνσταντινούπολη τέλειωσε το Ελληνογαλλικό Λύκειο και το 1922 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Τα βασικά χαρακτηριστικά των έργων του είναι η στοχαστική διάθεση και η καθαρότητα του ύφους του.
Έργα του: Πεζογραφήματα: Ώρες Αργίας (1931), Αργώ (1936) Ευριπίδης Πεντοζάλης (1937) Ιερά Οδός (1950) Ασθενείς και Οδοιπόροι (1964) και πολλά άλλα.
*Για τον σύλλογο Ρεθυμνίων Μικρασιατών
