Παραδοσιακά η ΔΕΘ αποτελεί μια καλή ευκαιρία για μεν τον πρωθυπουργό να υπερασπισθεί τα πεπραγμένα της κυβέρνησης του και να επαναπροσδιορίσει τους στόχους του, για δε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ξεδιπλώσει το πρόγραμμά του.
Και οι δύο κατά βάση απευθύνονται στην κρίσιμη εκλογική μάζα, εκείνη του χαρακτηριζόμενου «Κεντρώου χώρου», που ανεβοκατεβάζει κυβερνήσεις. Σε μια εκλογική μάζα που η καθημερινότητα δοκιμάζει τα όρια της, με την υπομονή και την ελπίδα να ξεθωριάζουν μέρα με τη μέρα.
Στα θετικά των ομιλιών καταγράφεται ότι τόσο η κυβέρνηση όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση και ο κεντρικός τραπεζίτης αγωνίζονται επιτέλους σύσσωμοι για περαιτέρω μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος, στο 2%, συνεπικουρούμενοι κι από τον αμερικανικό παράγοντα.
Επίσης απουσίασε από τη ρητορική τους η, μέχρι πρότινος, ψηφοθηρική έκφραση «λεφτά υπάρχουν» και τη θέση της πήρε μια πιο τεκμηριωμένη ισοσκελισμένη αριθμητική, παροχών-περικοπών για να δικαιολογήσει την αναπτυξιακή-κοινωνική πολιτική με βάση τον ιδεολογικό οικονομικό προσανατολισμό τους.
Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση έδειξαν να σφάζονται στην ποδιά της ανάπτυξης που αποτελεί κοινά αποδεκτό μονόδρομο εξόδου από την κρίση…αλλά λιγάκι με μπέρδεψαν. Η πρώτη φορά αριστερή κυβέρνηση με τον νέο αναπτυξιακό νόμο προσπαθεί να προσελκύσει ιδιαίτερα μεγάλες επενδύσεις (ευπρόσδεκτο πια το μεγάλο ΚΕΦΑΛΑΙΟ) χωρίς να προβλέπει ανάλογα κίνητρα για τις μεσαίες επιχειρήσεις που τείνουν να εξαφανιστούν από προσώπου…Ελλάδας και στον αντίποδα έρχεται η νέο-νεοφιλελεύθερη αξιωματική αντιπολίτευση, να της βγει από αριστερά, με πρόγραμμα που τις στηρίζει.
Ο πρωθυπουργός από το βήμα της διήμερης συνεδρίασης της κεντρικής επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ σε συνέχεια της ομιλίας του στη ΔΕΘ, σχολιάζοντας και την ομιλία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προσπάθησε να τονώσει το ηθικό των στελεχών του, κάνοντας αναφορά στην τήρηση του κοινωνικού μέρους του προγράμματος σε μεγάλο βαθμό παραδεχόμενος ταυτόχρονα τη δυσκολία εφαρμογής στο σύνολο του, λόγω εμμονών των κυρίαρχων δανειστών. Υποσχέθηκε έξοδο στις αγορές τον επόμενο χρόνο σαν αναγκαία προϋπόθεση ολοκληρωμένης εφαρμογής του προγράμματος, προσπαθώντας έτσι να αναθερμάνει την υπομονή και την ελπίδα για καλύτερες μέρες και το κυριότερο να ανακτήσει την αξιοπιστία του στο εκλογικό σώμα.
Μια αξιοπιστία, μεγάλο μέρος της οποίας έχει χάσει σήμερα λόγω της ανακολουθίας του προς τις αρχικές υποσχέσεις του (βλ αυταπάτες) άσχετα εάν αυτές «νομιμοποιήθηκαν» μεταλλαγμένες με τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015. Και τούτο γιατί η εκλογική νίκη του Σεπτεμβρίου 2015 σε μεγάλο βαθμό πιστώνεται στην ελπίδα ότι θα υπάρξουν κόκκινες γραμμές σε θέματα κοινωνικής πολιτικής, που αφορούν την προστασία των αδύναμων καθώς και την προστασία των πολλών αλλά και στην ηχώ των υποσχέσεων των εκλογών του Ιανουαρίου 2015. Οι «Κεντρώοι» (κεντροαριστεροί) που η υπομονή τους και η ελπίδα δεν τελείωσε, προσδοκώντας σε μια άλλη Ευρώπη ίσως δώσουν πίστωση χρόνου και συνεχίσουν να στηρίζουν την προσπάθεια της πρώτης φοράς Αριστεράς…με άρωμα σοσιαλδημοκρατίας, θα έλεγα εγώ.
Από την άλλη πλευρά, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνεπής στις αρχές της ευρωπαϊκής νεοφιλελεύθερης πολιτικής κάνοντας επιδέξια έναν ελιγμό διακριτικού πολιτικού απογαλακτισμού από τους προκατόχους του, Σαμαρά-Καραμανλή (σ.σ. ουδεμία ονομαστική αναφορά σε αυτούς έκανε στην ομιλία του) κατέθεσε το δικό του κοινωνικό συμβόλαιο «αλήθειας», απευθυνόμενος κυρίως σε εκείνους του «Κεντρώου χώρου» (κεντροδεξιούς) που η υπομονή τους τελείωσε…περιμένοντας να αλλάξει η σημερινή Ευρώπη.
Η αξιοπιστία του, σε σύγκριση με εκείνη του πρωθυπουργού, βρίσκεται ψηλότερα γιατί έχει υπηρετήσει πιστά, σαν υπουργός, τις αρχές του.
Ελπίζω να κινηθεί καθαρά προς την κατεύθυνση, του σοσιαλφιλελευθερισμού (βλ. Μισέλ Φουκώ), ανεξάρτητα με τη στάση που θα κρατήσει η πλειοψηφία της κρίσιμης μάζας των ψηφοφόρων του «Κεντρώου χώρου» στις επόμενες εκλογές, που θα βγάλει και τον επόμενο πρωθυπουργό.
Η αλήθεια είναι ότι ζούμε σε στενό πλαίσιο δημοσιονομικών κινήσεων εξαιτίας της ηγεμονεύουσας Προτεσταντικής «οικονομίστικης» λογικής των Σόιμπλε-Μέρκελ που τίποτα δεν θυμίζει την εποχή της Ευρώπης των Φρανσουά Μιτεράν-Φελίπε Γκονθάλεθ Μάρκεθ.
Κάτι όμως φαίνεται να στρίβει στην Ευρώπη έστω και αργά μετά το Brexit, τη διακήρυξη των 7 του Ευρωπαϊκού Νότου με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού σε μια προσπάθεια διαμόρφωσης κοινής «αντι-λιτότητας» στάσης στα ευρωπαϊκά όργανα και τις δηλώσεις του «δεξιού» Γιουνκέρ υπέρ της ευελιξίας στο Σύμφωνο Σταθερότητας και του διπλασιασμού του αναπτυξιακού «πακέτου» που φέρει το όνομά του, για μια Ευρώπη πιο κοινωνική, κόντρα στη Μακιαβελική τακτική του Βορρά -«διαίρει και βασίλευε».
Είναι πλέον κοινή πεποίθηση ότι το κοινό νόμισμα λειτούργησε σαν το κάρο που προηγείται του αλόγου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται ορατά στον ορίζοντα διαλυτικά φαινόμενα.
Με δεδομένο ότι τόσο η φιλελεύθερη κοινωνική ευρωπαϊκή Δεξιά (σοσιαλφιλελευθερισμός) όσο και η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία-Αριστερά έχουν κυρίαρχη την κοινωνική πολιτική στο πρόγραμμα τους με διαφοροποιημένο το ρόλο του κράτους (σαν ρυθμιστής της αγοράς), για να μπει σε πρώτη φάση το άλογο μπροστά από το κάρο, προσβλέπω κι ευελπιστώ στην πλειοψηφική επικράτηση τους στις χώρες της ευρωζώνης, ανάχωμα στον αυξανόμενο εθνικοσοσιαλισμό.
* Ο Γιώργος Ταταράκης είναι πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ