Η γιορτή της 25ης Μαρτίου είναι η σημαντικότερη εθνική εορτή. Ο πρόεδρος της δημοκρατίας και η πολιτική ηγεσία απέστειλαν χαιρετισμούς στους Έλληνες και τις Ελληνίδες εντός και εκτός συνόρων. Οργανώθηκαν μαθητικές και στρατιωτικές παρελάσεις και παρακολουθήσαμε όλες τις «παράπλευρες εκδηλώσεις» των μνημονιακών χρόνων, δηλαδή διαμαρτυρίες, προπηλακισμούς πολιτικών προσώπων και συλλήψεις. Φυσικά δόθηκαν ευκαιρίες να συζητήσουμε και φέτος την αδυναμία κατανόησης από τα νέα παιδιά του μεγέθους και της σημασίας του γεγονότος, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι, παράλληλα, αναφέρθηκαν στο θρησκευτικό μέρος της ημέρας, τον Ευαγγελισμό.
Ο αγώνας των Ελλήνων και Ελληνίδων για ανεξαρτησία και δημοκρατία, είναι αγώνας για τον οποίο θα είμαστε πάντα υπερήφανοι. Δεν θα διδαχθούμε πραγματικά από αυτόν, όμως, αν δεν συμπεριλάβουμε στη σχολική μας ύλη και γενικότερα στη συζήτηση με τις νέες γενιές, πέρα από τη γενναία αντίσταση και τον ηρωισμό απέναντι στους εχθρούς, τις εμφύλιες συρράξεις, τις εσωτερικές αντιπαλότητες και το μίσος με το οποίο πολλές φορές αντιμετωπίσαμε ο ένας τον άλλο στην πορεία για ελευθερία και δημοκρατία. Ίσως, πιστεύω, είναι μεγαλύτερη η ανάγκη να συζητήσουμε τις μαύρες σελίδες από τις ηρωικές προσπάθειες και ας το δούμε αυτό και ως άσκηση στη διαχείριση αυταπατών.
Είναι απαραίτητο να νιώθουμε υπερήφανοι για την ιστορία μας αλλά, ταυτόχρονα θα πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στους νέους να νιώσουν και ντροπή. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να σταθούν κριτικά απέναντι σε ιστορικά γεγονότα, εν τέλει να καλλιεργηθούν ως κριτικοί μελλοντικοί πολίτες. Τι ήταν ο Ρήγας Φεραίος; Εμπνευσμένος οραματιστής της ελευθερίας ή τρομοκράτης που έπρεπε να εκτελεσθεί; Γιατί φυλακίστηκε ο Κολοκοτρώνης από συναγωνιστές του; Γιατί σκοτώσαμε τον πρώτο κυβερνήτη της ελεύθερης χώρας;
Είναι γνωστό κλισέ η φράση ότι η ιστορία γράφεται από τους δυνατούς. Τι συμβαίνει όμως όταν αποσιωπάται; Σε δύο μήνες θα ψηφίσουμε για το Ευρωκοινοβούλιο. Η ευρωπαϊκή ένωση γεννήθηκε από την ανάγκη να αναζητήσουμε ειρηνικές λύσεις, να μη ξαναζήσουμε τον εφιάλτη ενός παγκοσμίου πολέμου, να προκόψουμε η μία ευρωπαϊκή χώρα με τη βοήθεια και αλληλεγγύη της άλλης κι όχι ενάντια η μία στην άλλη. Στα βιβλία της ιστορίας μας η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτό το ιστορικό γεγονός, αλλά και το ίδιο το γεγονός, παρουσιάζονται σχεδόν ως υποσημείωση. Μισή σελίδα, το τελευταίο κεφάλαιο στην ΣΤ’ δημοτικού, τρεις σελίδες στο βιβλίο της Γ’ γυμνασίου, στο λύκειο ακόμη πιο λίγες οι αναφορές. Κάποια σχολεία εμπλέκονται σε κοινές δράσεις και ταξιδεύουν λόγω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Κάποια παιδιά δεν θα έχουν ποτέ αυτή την ευκαιρία. Όλοι όμως θα παρακολουθήσουν από τις τηλεοράσεις και τα κοινωνικά μέσα συζητήσεις για τους καλούς ή τους κακούς Ευρωπαίους, ανάλογα με την πηγή. Πρόσφατα μάθαμε και για τον τρόπο που η πληροφορία χειραγωγείται και κατευθύνεται σε αυτά τα μέσα.
Αδιαλλαξία, άγνοια, αδυναμία κατανόησης των διεθνών συνθηκών. Το πολιτικό μας σύστημα μέχρι τώρα επιλέγει να περιθωριοποιεί μια εμπειρία, την κοινή ευρωπαϊκή εμπειρία, που θα μπορούσε να μας κάνει πιο δυνατούς. Το Brexit κάνει φανερό πως δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Η αλλαγή είναι αναγκαία και έχει αμφίδρομη πορεία.
*Η Μαργαρίτα Γερούκη είναι υποψήφια για το ευρωκοινοβούλιο με το ΠΟΤΑΜΙ
