Τεράστια ανησυχία και προβληματισμός επικρατεί στον κλάδο της εστίασης στο Ρέθυμνο, καθώς τρεις εβδομάδες μετά την επαναλειτουργία των καταστημάτων η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί είναι ιδιαίτερα δύσκολη, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Εστιατόρια και ταβέρνες προσπαθούν να επιβιώσουν σε ένα δυσχερές οικονομικό περιβάλλον, εν μέσω της υγειονομικής κρίσης, που έχει δημιουργήσει πρωτοφανείς συνθήκες στην κοινωνία.
Οι ντόπιοι καταναλωτές είναι ελάχιστοι και δεν επαρκούν για το σύνολο των καταστημάτων, ενώ πολλοί είναι εκείνοι που αποφεύγουν μέχρι σήμερα τις εξόδους για φαγητό. Όσοι το κάνουν, κυρίως Παρασκευές και Σαββατοκύριακο, είναι ιδιαίτερα φειδωλοί ως προς τις επιλογές τους και προτιμούν καταστήματα στα οποία θα διαθέσουν το δυνατόν λιγότερα χρήματα.
Η απουσία τουριστών από την πόλη αλλά και η απουσία των φοιτητών είναι ολοφάνερη δημιουργώντας συνθήκες οικονομικής ασφυξίας στις επιχειρήσεις εστίασης. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό επαγγελματιών που φτάνει το 60% δεν κατάφεραν να ανοίξουν μετά το lockdown εκτιμώντας ότι χωρίς τουρίστες αυτό θα ήταν ασύμφορο, ενώ αρκετοί από αυτούς που έχουν ήδη επαναλειτουργήσει τις επιχειρήσεις τους σκέφτονται ακόμα και να βάλουν πρόωρο λουκέτο αφού δεν υπάρχει πελατεία.
Την ίδια στιγμή τα μηνύματα από τις τουριστικές κρατήσεις δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, αφού στην καλύτερη των περιπτώσεων ο επόμενος μήνας, ο Ιούλιος θα θυμίζει έναν κακό Απρίλιο και ουδείς γνωρίζει πόσα καταστήματα θα μπορέσουν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.
Το οικονομικό πλήγμα για τα καταστήματα εστίασης θα είναι ισχυρό, όπως λένε οι επαγγελματίες που, όπως επισημαίνουν, εν μέσω μιας εξαιρετικά δύσκολης σεζόν, καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διατηρούν ανοιχτές τις επιχειρήσεις τους προσφέροντος όσες θέσεις εργασίας είναι δυνατόν για κάθε έναν χωριστά και τηρώντας τα υγειονομικά μέτρα που είναι σε ισχύ με στόχο να μην τεθεί σε κίνδυνο η δημόσια υγεία.
Παράλληλα οι επαγγελματίες ζητούν από τον δήμο επιπλέον παραχώρηση κοινόχρηστου χώρου σε όσους επαγγελματίες δικαιούνται βάσει νόμου και σε αυτούς που δεν δικαιούνται ζητούν τη μείωση των δημοτικών τελών, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Ωστόσο, την ώρα που οι επαγγελματίες εστίασης αγωνιούν για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, διάχυτος είναι ο προβληματισμός και η ανησυχία για τις εικόνες συνωστισμού που καταγράφονται σε καφέ μπαρ της πόλης, όπου φαίνεται πως τα μέτρα προστασίας από τον covid 19 δεν τηρούνται. Το βράδυ της Δευτέρας πραγματοποιήθηκε γενική συνέλευση του κλάδου εστίασης και αναψυχής με την παρουσία εβδομήντα και πλέον επιχειρηματιών, όπου εκφράστηκαν οι έντονες αντιδράσεις τους για την ανεξέλεγκτη κατάσταση που επικρατεί σε ορισμένα καταστήματα, όπου δεν τηρούνται τα υγειονομικά μέτρα προστασίας. Οι φόβοι των επαγγελματιών είναι έντονοι για το τι μέλλει γενέσθαι σε περίπτωση ενός τοπικού lockdown επισημαίνοντας ότι δεν μπορεί μια ολόκληρη πόλη να «καταρρεύσει» εξαιτίας μεμονωμένων περιπτώσεων επαγγελματιών που δεν συμμορφώνονται με τα περιοριστικά μέτρα.
Ανοιχτές οι επιχειρήσεις, άδεια παραμένουν τα ταμεία
Αναλυτικά,
Πρωτόγνωρες και δύσκολες μέρες περνά ο κλάδος της εστίασης στο Ρέθυμνο, είκοσι περίπου μέρες μετά την επαναλειτουργία των επιχειρήσεων εστίασης και αναψυχής. Το πλήγμα είναι ισχυρό για ταβέρνες και εστιατόρια, οι ιδιοκτήτες των οποίων αγωνιούν για την βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους.
Η κίνηση είναι πολύ περιορισμένη, οι εισπράξεις ελάχιστες και το λουκέτο για πολλούς επιχειρηματίες είναι πολύ κοντά. Η απουσία τουριστικής κίνησης αλλά και η απουσία των φοιτητών από την πόλη είναι πασιφανής και αποδεικνύει με τον πιο άσχημο τρόπο ότι τα καταστήματα δεν μπορούν να επιβιώσουν. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή μόλις το 40% των καταστημάτων εστίασης έχουν επαναλειτουργήσει, δηλαδή λιγότερα από τα μισά καταστήματα και αυτό γιατί το υπόλοιπο 60% απευθύνεται κυρίως σε τουρίστες. Μάλιστα πολλοί από αυτούς προσανατολίζονται στο να μην ανοίξουν καθόλου λαμβάνοντας υπόψη την εικόνα που επικρατεί σήμερα στην αγορά αλλά και τα δυσοίωνα μηνύματα για τον τουρισμό με τις ελάχιστες κρατήσεις να μην αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για τους περισσότερους οι οποίοι πιστεύουν ότι η επαναλειτουργία των επιχειρήσεών τους θα τους γεμίσει επιπλέον έξοδα χωρίς να μπορούν επί της ουσίας να ανταποκριθούν ούτε στις λειτουργικές τους ανάγκες όπως ενοίκιο, νερό και ρεύμα.
Ο κλάδος της εστίασης υποφέρει λένε χαρακτηριστικά οι ιδιοκτήτες εστιατορίων και ταβερνών, οι οποίοι, όπως λένε, δουλεύουν ελάχιστα και κυρίως παρασκευοσαββατοκύριακα. Τις καθημερινές η κίνηση είναι υποτονική και σε κάποιες περιπτώσεις μηδαμινή, μιας και οι ντόπιοι είτε επειδή έχουν περιορίσει τις εξόδους τους λόγω οικονομικής κρίσης είτε επειδή τα καταστήματα είναι πολλά δεν επαρκούν για να δουλέψουν όλοι οι επαγγελματίες.
Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.», ο πρόεδρος του Συλλόγου Εστίασης και Αναψυχής, Ανδρέας Κλαψινός, ανέφερε: «Την Κυριακή το μεσημέρι έχει λίγο δουλίτσα. Τα βράδια δεν έχουν καμία σχέση με τα περσινά. Δυστυχώς η εστίαση δεν δουλεύει, δεν γεμίζουν καν τα τραπέζια που διαθέτουμε. Κάτι φαίνεται να κινείται στην Βερνάρδου στην παλιά πόλη, αλλά οι καταναλωτές είναι φειδωλοί. Επιλέγουν 2-3 πιάτα στη μέση, ένα μπουκάλι κρασί και ως εκεί. Δεν έχουν καμία σχέση ούτε οι πληρότητες ούτε οι εισπράξεις στα καταστήματα εστίασης με πέρυσι».
Όπως εξηγεί ο κ. Κλαψινός τα μηνύματα δεν είναι θετικά ούτε για τον Ιούλιο, αφού δεν προβλέπεται αξιοσημείωτη τουριστική κίνηση τη φετινή σεζόν: «Δυστυχώς, δεν προβλέπεται να υπάρχει μεγαλύτερη κίνηση ούτε τον επόμενο μήνα. Αυτή την εικόνα λαμβάνουμε από τις επαφές που έχουμε με τους τουριστικούς πράκτορες και τους ξενοδόχους που μας ενημερώνουν ότι οι κρατήσεις θα είναι μηδαμινές και πως ο φετινός Ιούλιος θα είναι ένας κακός Απρίλης. Για το λόγο αυτό μάλιστα πολλοί συνάδελφοί μας, που αποτελούν το 60% των επαγγελματιών του κλάδου μας δεν έχουν ανοίξει ακόμα τα καταστήματά τους και αρκετοί από αυτούς δεν προβλέπεται να το κάνουν ούτε τους επόμενους μήνες προκειμένου να μην επιβαρυνθούν επιπλέον».
Από την πλευρά του ο γραμματέας του Συλλόγου Εστίασης και Αναψυχής, Χάρης Αυγουστάκης, τόνισε: «Η εστίαση εξακολουθεί να υποφέρει. Ειδικά η ακριβή εστίαση και αναφέρομαι στα εστιατόρια και τις ταβέρνες. Λίγο τα μεζεδοπωλεία κινούνται, που βάζουν μεζεδάκια στη μέση, δηλαδή τα μαγαζιά που προσφέρουν φθηνές επιλογές. Γενικώς περιμένουμε να δούμε πως θα πάει η κατάσταση. Υπάρχουν θετικά και αρνητικά μηνύματα. Τα θετικά είναι ότι ο κόσμος δείχνει πως θέλει να έρθει διακοπές. Έχουν αρθεί πολλά περιοριστικά μέτρα που είχαν επιβληθεί στην αρχή. Από αρχές Ιουλίου αναμένουμε. Από την άλλη είναι σίγουρο ότι οι αμιγώς τουριστικές επιχειρήσεις θα έχουνε πρόβλημα, και σίγουρα δεν θα δουλέψουν όλοι. Αυτοί που δουλεύουν και με Έλληνες και με τουρίστες ενδεχομένως να έχουν λιγότερα προβλήματα. Είναι η μόνη χρονιά που δεν μπορούμε να προγραμματίσουμε πολλά πράγματα. Η εκτίμησή μας μπορεί να πέσει έξω και στους πιο έμπειρους ακόμα και 30% έξω. Δεδομένο είναι ότι με την υπάρχουσα κατάσταση ούτε τα λειτουργικά έξοδα δεν μπορούμε να καλύψουμε. Για κέρδη δεν το συζητάμε. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να έχουμε την υγειά μας και ότι οικονομικά, επιχείρηση, περιουσία έχουμε, ο καθένας να τα έχει και του χρόνου αρχή σεζόν».
Για δραματική κατάσταση στον κλάδο της εστίασης έκανε λόγο ο εστιάτορας, Όθωνας Χριστουλάκης, ο οποίος μεταξύ άλλων σχολίασε: «Είναι τραγικά τα πράγματα. Δεν υπάρχει τίποτα. Το κομμάτι της πίτας που κινείται αυτή τη στιγμή έχει συγκεκριμένες προτιμήσεις. Άλλες επιχειρήσεις που συμβάλουν στον Δήμο για καθαριότητα, για φωτισμό, απασχολούν εργαζόμενους που δεν τους χρειάζονται, δυστυχώς είναι θεατές του παραλόγου. Οι άνθρωποι που θεωρούνται ντόπια οικονομία και αγορά πηγαίνουν σε συγκεκριμένα μαγαζιά, δεν προτιμούν το εύρος των μαγαζιών που είναι ανοιχτό αυτή τη στιγμή στην πόλη μας. Η μεγαλύτερη ελπίδα όλων ήταν επειδή θα έχουμε λιγότερα του μισού καθίσματα του πριν, είχαμε μια μικρή ελπίδα να δουλέψουμε όλοι από λίγο. Αυτό δεν συμβαίνει, αλλά συμβαίνει το αντίθετο. Από τη μία είναι ο καταστηματάρχης που θέλει να εισπράξει αλλά και η κοινωνία πράττει αυτό που πρέπει; Γιατί συνωστίζεται σε μέρη που δεν θα έπρεπε. Οι 3 εβδομάδες που έχουν υπάρξει αφορά στην επανεκκίνηση συγκεκριμένων επιχειρήσεων και όχι όλες. Υπάρχει διάχυτη ανησυχία σε πολλούς επαγγελματίες. Είναι δύσκολα τα πράγματα. Υπάρχει και το σενάριο, κάποιοι που ανοίξανε να κλείσουν κιόλας. Δεν ακούμε κάτι θετικό. Η κατάσταση είναι πολύ γκρίζα. Το επιχειρείν αποδεικνύει ότι χωρίς τον τουρισμό δεν μπορεί να υπάρξει. Επίσης τώρα λείπει και το Πανεπιστήμιο. Δυστυχώς οι μέρες είναι δύσκολες και άσχημες. Εγώ δεν νομίζω να υπάρξει η δυνατότητα να πληρωθούν οφειλές προς την πολιτεία, φόροι και άλλα».
Διάχυτη ανησυχία για την μη τήρηση των υγειονομικών μέτρων
Εν τω μεταξύ και ενώ οι επαγγελματίες εστίασης αγωνιούν για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, διάχυτος είναι ο προβληματισμός και η ανησυχία για τις εικόνες συνωστισμού που καταγράφονται σε καφέ μπαρ της πόλης, όπου φαίνεται πως τα μέτρα προστασίας από τον covid 19 δεν τηρούνται. Το βράδυ της Δευτέρας πραγματοποιήθηκε Γενική Συνέλευση του κλάδου εστίασης και αναψυχής με την παρουσία εβδομήντα και πλέον επιχειρηματιών, όπου εκφράστηκαν οι έντονες αντιδράσεις τους για την ανεξέλεγκτη κατάσταση που επικρατεί σε ορισμένα καταστήματα, όπου δεν τηρούνται τα υγειονομικά μέτρα προστασίας. Οι φόβοι των επαγγελματιών είναι έντονοι για το τι μέλλει γενέσθαι σε περίπτωση ενός τοπικού lockdown επισημαίνοντας ότι δεν μπορεί μια ολόκληρη πόλη να «καταρρεύσει» εξαιτίας μεμονωμένων περιπτώσεων επαγγελματιών που δεν συμμορφώνονται με τα περιοριστικά μέτρα. Αντίστοιχη είναι και η ανησυχία των ξενοδόχων, η οποία μεταφέρθηκε στο σύλλογο εστίασης, σε σχέση με τις εικόνες συνωστισμού και τι προβλήματα αυτές μπορεί να δημιουργήσουν σε δυνητικούς επισκέπτες. Στη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης ο Σύλλογος Εστίασης αποφάσισε να συστήσει ειδική επιτροπή, η οποία θα προχωρήσει σε συστάσεις προς όσους επαγγελματίες εξακολουθούν να αδιαφορούν για τα υγειονομικά μέτρα και να θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, ωστόσο είναι σαφές πως ο σύλλογος δεν είναι ελεγκτική αρχή.
Ειδικότερα, ο πρόεδρος του Συλλόγου Εστίασης και Αναψυχής, Ανδρέας Κλαψινός, ανέφερε:
«Ο μεγάλος μας φόβος είναι να μην γίνει ένα τοπικό lockdown. Εάν παρουσιαστούν κρούσματα και φταίνε τα 2-3 μαγαζιά θα επιβληθεί τοπικό lockdown. Εν τω μεταξύ μας προειδοποίησαν και από το σύλλογο ξενοδόχων ότι εμείς οι επαγγελματίες θα φταίμε σε περίπτωση επιβολής lockdown. Πιστεύω οι συνάδελφοι θα συμμορφωθούν και θα μπούμε όλοι σε μια σειρά. Αποφασίσαμε να συστήσουμε μια επιτροπή από το Σωματείο Εστίασης, η οποία να έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και όπου βλέπει παραβάσεις να πάει να προχωρά σε συστάσεις στους συναδέλφους και από εκεί και πέρα ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες του. Εμείς δεν έχουμε ελεγκτικό μηχανισμό. Θα κάνουμε όμως τις απαραίτητες συστάσεις όπου χρειάζεται».
Το να μην υπάρχει στοιχειώδης τήρηση των μέτρων έφερε στην πόλη μας τους ελέγχους. Εάν γίνει ένα lockdown δεν θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία, θα χάσει ο κόσμος τις δουλειές του και το πρόβλημα θα είναι τεράστιο. Στο βωμό της διατήρησης πελατείας, γιατί είναι πετυχημένα μαγαζιά, θέσανε σε κίνδυνο έναν ολόκληρο νομό. Το θέμα συζητήθηκε στη διάρκεια της γενικής συνέλευσης του κλάδου, όπου εξουσιοδοτήθηκε το Δ.Σ. του συλλόγου να κάνουμε συστάσεις στα μέλη που βλέπουμε ότι παρεκτρέπονται. Είναι θέμα υγειονομικής προστασίας και οικονομικής, εάν τηρούνται τα μέτρα ο κόσμος θα μοιραστεί σε πολλά μαγαζιά. Με τα 2 μαγαζιά που δουλεύουν θα μπορούσαν να δουλεύουν 5 και δεν είναι μόνο οι ιδιοκτήτες είναι και οι εργαζόμενοι αυτών των μαγαζιών, έχει προεκτάσεις το θέμα» τόνισε ο Χάρης Αυγουστάκης.
Παράλληλα, οι επαγγελματίες εστίασης αποφάσισαν να ζητήσουν επιπλέον παραχώρηση χώρου από το δήμο, όσοι δικαιούνται, προκειμένου να μπορέσουν να δουλέψουν και παράλληλα να ζητήσουν μείωση κατάληψης των δημοτικών τελών σε όσους επαγγελματίες δεν δικαιούνται επιπλέον χώρο. Όπως έχει αναφέρει η δημοτική αρχή κάθε περίπτωση επιχειρηματία που αιτείται παραχώρησης χώρου θα εξετάζεται μεμονωμένα προκειμένου να διαπιστωθεί αν πληροί τις προϋποθέσεις.