Έχω αρθρογραφήσει για το ίδιο θέμα και πριν τις δημοτικές εκλογές του 2010. Η άποψή μου παραμένει η ίδια. Τα πολιτικά κόμματα έχουν μεγάλο πεδίο για να ενδιαφερθούν και να ανταγωνιστούν: η διακυβέρνηση της χώρας (εθνικές εκλογές) και η επιρροή στη διακυβέρνηση της Ε.Ε. (Ευρωεκλογές). Επίσης μπορούν να ενδιαφερθούν -με λιγότερο ζήλο πάντως- και για την περιφερειακή διακυβέρνηση (εκλογές για περιφερειάρχες και περιφερειακά συμβούλια).
Κατά τη γνώμη μου, τα κόμματα δεν πρέπει να ενδιαφέρονται για τις δημοτικές εκλογές για πολλούς λόγους. Θα ήθελα να αναφέρω μερικούς απ’ αυτούς.
α) Κανένα κόμμα (όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παντού στον κόσμο) δεν είναι σε θέση να εκλέξει τους καλύτερους δυνατούς υποψηφίους του κάθε δήμου της χώρας. Ίσως να μπορούν να εκλέξουν τα καλύτερα κομματικά στελέχη τους (και αυτό το ίσως πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είναι καθόλου σίγουρο), αλλά είναι αδύνατο να διαλέξουν τους καλύτερους από τους φίλους, τους οπαδούς, από τους φιλικά διακείμενους στο χώρο του κόμματος. Έτσι τα δημοτικά (κομματικά) ψηφοδέλτια μένουν χωρίς ικμάδα κοινωνικής συμμετοχής.
β) Αντίθετα η κομματική ανάμειξη στις δημοτικές εκλογές δεν αφήνει κανένα περιθώριο στους κομματικά ανένταχτους να σκεφτούν και να καταθέσουν υποψηφιότητα για δήμαρχοι, για να μην βρεθούν αντιμέτωποι με τα πολιτικά κόμματα, ιδίως με τα συγγενικά του κόμματα. Οι ανεξάρτητοι σκέφτονται ότι αν μπλέξουν με τα πίτουρα θα τους φάνε οι κότες και γι ‘αυτό μένουν απέξω από τις εκλογικές διαδικασίες.
γ) Τα κόμματα (τουλάχιστον στα μικρά ευρωπαϊκά κράτη) δεν έχουν ποτέ τη δυνατότητα να φτιάξουν ένα ευρωπαϊκό κυβερνητικό πρόγραμμα. Τα ελληνικά κόμματα, της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, δεν είχαν μπορέσει τόσα χρόνια να φτιάξουν ένα εθνικό σχέδιο ανάπτυξης της χώρας, ούτε σχέδιο εξόδου από την κρίση. Λέτε να είναι σε θέση να φτιάξουν 200 τόσα σχέδια διακυβέρνησης των δήμων της Ελλάδας; Ασφαλώς και είναι αδύνατον. Εμ, τότε γιατί να θέλουν να ανακατωθούν με τα δημοτικά προγράμματα και με τα δημοτικά ψηφοδέλτια; Δεν υπάρχει κανένας λόγος.
δ) Τα πολιτικά κόμματα, μη μπορώντας να συμβάλλουν θετικά στο τοπικό σχεδιασμό, το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να αυξήσουν την αντιπαράθεση και την πόλωση στη δημοτική σκηνή, την περίοδο μάλιστα που χρειάζονται συναινέσεις για να λυθούν τα μεγάλα προβλήματα των δήμων.
Επομένως τα πολιτικά κόμματα καλά θα κάνουν να πάψουν να ονειρεύονται να εκλέξουν κομματικούς υποψηφίους δημάρχους, αλλά πρέπει να αφήσουν τις τοπικές κοινωνικές δυνάμεις να αναδείξουν τους καλύτερους δημοτικούς άρχοντες και δημοτικούς συμβούλους και όταν δουν τους υποψηφίους ας υποστηρίξουν (αν θέλουν, δεν είναι απαραίτητο) όποιον τους αρέσει περισσότερο.
Επιπλέον σήμερα έχουμε και το ευτυχές παράδειγμα των Δήμων Αθήνας και Θεσσαλονίκης που με τους Καμίνη και Μπουτάρη προχώρησαν μπροστά, μακριά από τις αγκυλώσεις τις κομματικές και έχουμε για πρώτη φορά τους Δήμους αυτούς να αναδεικνύουν τις πραγματικές τους δυνατότητες και προοπτικές.
Όσοι λοιπόν ενδιαφερόμαστε για δημάρχους και δημοτικούς συμβούλους που να είναι ικανοί να λύσουν τα προβλήματα των δήμων μας, καιρός είναι να σκεφτούμε για δημάρχους μακριά από κομματικές δουλειές, για δημάρχους ανεξάρτητους, για δημάρχους ικανούς να λύσουν προβλήματα των δημοτών.
* Ο Δημήτρης Χρ. Ράπτης είναι χημικός, πρώην διευθυντής ΕΛΠΕ