Ένα φυσιολογικό και αναπόφευκτο συναίσθημα είναι ο θυμός με την εκπαίδευση και την ουσιαστική επικοινωνία να αποτελούν δύο βασικά εργαλεία για τη διαχείρισή του, επιτρέποντας στους γονείς να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, να θέτουν υγιή όρια και να καλλιεργούν ένα κλίμα αμοιβαίας κατανόησης στην οικογένεια
Η συνεχής αυτοεκπαίδευση είναι το βήμα που μπορούν να κάνουν οι γονείς, προκειμένου να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν, να διαχειριστούν και εν τέλει να αποβάλλουν το συναίσθημα του θυμού, επενδύοντας στην επικοινωνία και τη σχέση τους με τα παιδιά, μέσα από μία πιο ήρεμη και πιο υγιή προσέγγιση. Ο τρόπος με τον οποίο θα μπορέσουν οι γονείς να πετύχουν αυτό τον στόχο και να φτάσουν σε σημείο να κατανοήσουν και να αποδεχτούν τα συναισθήματά τους, αναλύθηκε μέσα από το διαδραστικό εργαστήριο με τίτλο «Διαχειρίζομαι τον θυμό μου, βάζοντας ασφαλή όρια στα παιδιά», που διοργάνωσε το απόγευμα της Τετάρτης, ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του 16ου Δημοτικού Σχολείου Ρεθύμνου στο αμφιθέατρο του σχολείου. Γονείς και εκπαιδευτικοί συμμετείχαν με βιωματικό τρόπο στην εκδήλωση, μιλώντας για τις εμπειρίες τους και λαμβάνοντας σχετικές συμβουλές για το πως μπορούν οι ίδιοι να διαχειριστούν τα δύσκολα συναισθήματα σε σχέση με τα παιδιά τους, τα οποία πολλές φορές μπορεί να δυσκολεύουν τη μεταξύ τους επικοινωνία και τη σωστή οριοθέτηση και από τις δύο μεριές.
Μία προαναγγελία ότι κάτι δεν πάει καλά και χρειάζεται να διορθωθεί είναι το συναίσθημα του θυμού, με τους γονείς να καλούνται να αποβάλλουν την ενοχή και τον φόβο και να έρθουν αντιμέτωποι με το συναισθηματικό τους κόσμο, κρίνοντας ότι δεν πρόκειται για κάτι κακό ή άξιον αποφυγής, σύμφωνα με όσα ανέφεραν, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», η Ειρήνη Μανωλά, σχολική ψυχολόγος και η Κωνσταντίνα Μανιουδάκη, κοινωνική λειτουργός, οι οποίες ήταν οι ομιλήτριες της εκδήλωσης. Η υγιής επικοινωνία, όχι μόνο ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, αλλά και με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών, είναι απαραίτητη για τη βελτιστοποίηση των σχέσεων, αποδεχόμενοι τον θυμό ως ένα φυσιολογικό συναίσθημα.
«Πρέπει να αποκτήσουμε μία νέα κουλτούρα ως προς τη συναισθηματική μας φόρτιση»
Καλύτερη οργάνωση της καθημερινότητας, προκειμένου να καταστεί περισσότερο λειτουργική και να υπάρχει η δυνατότητα να περνούν οι γονείς περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους είναι μία από τις αποφάσεις που πρέπει να παρθούν, σύμφωνα με την κ. Μανωλά, προκειμένου να απομακρυνθούν οι γονείς από τα αρνητικά συναισθήματα. «Οι γονείς μπορούν να αναγνωρίσουν το συναίσθημα σε πρώτη φάση και μετά παίρνοντας κάποιες αποφάσεις, που θα τους βγάλουν από αυτόν τον κυκεώνα δύσκολων συναισθημάτων και οργανώνοντας καλύτερα την καθημερινότητα, ως προς αυτούς και ως προς τα παιδιά θα καταστήσουν περισσότερο λειτουργική η καθημερινότητά τους», σημείωσε, ενώ στη συνέχεια συμπλήρωσε ότι τόσο οι γονείς, όσο και τα παιδιά έχουν το δικαίωμα στον θυμό. «Είναι απαραίτητο να υπάρχει επικοινωνία και να είναι και ουσιαστική, όχι απλώς να μιλάμε για τα καθημερινά προβλήματα, αλλά να έχουμε και τον χρόνο να συνδεθούμε και να επικοινωνήσουμε τα συναισθήματά μας. Ως γονείς οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι είναι φυσιολογικό να θυμώνουμε και να στεναχωριόμαστε και να αναγνωρίσουμε το ίδιο δικαίωμα στα παιδιά, για να μπορέσουμε να το διαχειριστούμε».
Μεγαλύτερη κατανόηση και αποδοχή οφείλουμε να δώσουμε στον εαυτό μας, σύμφωνα με την κ. Μανιουδάκη, επαναπροσδιορίζοντας την προσέγγισή μας απέναντι στα συναισθήματα που μας κατακλύζουν. «Βοηθάει πολύ το να αναγνωρίσουμε το συναίσθημα, να αρχίσουμε να το αποδεχόμαστε, γιατί δεν είμαστε μαθημένοι σε αυτό. Πρέπει να δουλέψουμε με τον εαυτό μας και να αποκτήσουμε μία νέα κουλτούρα ως προς τη συναισθηματική φόρτιση και να το βλέπουμε πιο πολύ ως οδηγό, παρά ως κάτι τρομακτικό. Αυτό σε συνδυασμό με τα συναισθήματα των παιδιών, προχωρώντας μαζί με μεγαλύτερη συμπόνια προς τον εαυτό μας, μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα στη σχέση μας με το παιδί μας». Ως «μία διαδικασία που δεν τελειώνει ποτέ» περιέγραψε την εκπαίδευση γονιών και εκπαιδευτικών η κ. Μανιουδάκη, η οποία τόνισε επίσης ότι η ομιλία είχε ως στόχο «Να παρέχουμε κάποιους οδηγούς, για να μπορέσουμε όλοι να αρχίσουμε να συνειδητοποιούμε και να δρομολογούμε κάποια πράγματα, να αποκτούμε μεγαλύτερη αυτεπίγνωση, γιατί ανάλογα με τα βιώματα του καθενός, χρειάζεται πολύ δουλειά για να σμιλευτούν και να οδηγήσουν σε ένα νέο υγιές μονοπάτι».
«Η αυτοεκπαίδευση είναι προσωπική διεργασία»
Μία συνεχόμενη, αλλά κυρίως ατομική διαδικασία είναι η εκπαίδευση των γονέων, σύμφωνα με την κ. Μανωλά, με την κοινότητα και τις συλλογικές δράσεις να αποτελούν έναυσμα για πρόσληψη επιπρόσθετων ερεθισμάτων: «Στόχος μας είναι να εκπαιδεύσουμε τους γονείς, για να μπορέσουμε να εκπαιδεύσουμε σε δεύτερο χρόνο μαζί με τους γονείς και τα παιδιά. Η αυτοεκπαίδευση είναι μία προσωπική διεργασία, ο καθένας πρέπει να δουλέψει μόνος του, διαβάζοντας, με τη σκέψη του, με την προσπάθειά του, όταν γίνονται και πράγματα που είναι ανοικτά στην κοινότητα, είναι μία καλή ευκαιρία για να πάρουμε και επιπλέον ερεθίσματα».
Ακόμα και οι εκπαιδευτικοί ή οι υπόλοιποι επαγγελματίες που σχετίζονται με την παιδεία καλούνται να αυτοεκπαιδεύονται διαρκώς, όπως τόνισε η κ. Μανιουδάκη, με απώτερο στόχο τη σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών. «Όλοι παίζουν τον ρόλο τους και όλοι βάζουν το λιθαράκι τους, ακόμα και οι εκπαιδευτικοί, σε όλο αυτό που προσπαθούμε να χτίσουμε και να διαπαιδαγωγήσουμε τα νέα παιδιά, τα μικρά παιδιά και τα πιο μεγάλα αντίστοιχα. Όλοι οφείλουμε από αγάπη προς τα παιδιά και προς το επάγγελμά μας, όσο μπορούμε να εξελισσόμαστε και σαν άνθρωποι, αλλά και ως επαγγελματίες, προκειμένου να μπορούμε να βοηθήσουμε μία γενιά που έχει πάρα πολλές προκλήσεις και χρειάζεται τη βοήθειά μας».
«Ο θυμός είναι ένας αγγελιοφόρος ενός μηνύματος»
Να απενοχοποιήσουμε τον θυμό και να σταματήσουμε να φοβόμαστε τα αρνητικά συναισθήματα τόνισε η κ. Μανιουδάκη ότι πρέπει να συμβεί, προκειμένου να αναγνωρίσουμε ότι πίσω από τον θυμό κρύβεται ένα μήνυμα που πρέπει να αναγνωριστεί. «Έχουμε ενοχοποιήσει τον θυμό πάρα πολύ και ήρθε ο καιρός σιγά-σιγά να το ελαφρύνουμε λίγο και να το πούμε τι θέλει να μας δείξει. Ο θυμός φέρνει ένα μήνυμα, όπως και κάθε συναίσθημα, οπότε ο σκοπός είναι να μην φοβόμαστε πλέον και να αρχίσουμε να το αποκωδικοποιούμε ως βοηθό μας. Να μην φοβόμαστε τα συναισθήματά μας, να τα αναγνωρίσουμε, να τα δουλέψουμε, να τα προσεγγίσουμε και να τα μοιραστούμε», ανέφερε.
Μία προσπάθεια για επικοινωνία είναι ο θυμός, είτε προέρχεται από τα παιδιά, είτε από τους γονείς, αποτελώντας μία προαναγγελία ότι κάτι πρέπει να αλλάξει, όπως επεσήμανε η κ. Μανωλά. «Φυσικά και ο θυμός είναι φυσιολογικό συναίσθημα και μάλιστα ένα συναίσθημα που μας κάνει καλό, γιατί μας χτυπάει ένα καμπανάκι, ότι κάτι πρέπει να αλλάξουμε, πρέπει να βρούμε τι μας προκαλεί τον θυμό και να το αλλάξουμε. Είναι επί της ουσίας ένας αγγελιοφόρος που μας λέει ότι κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να βρούμε τι είναι. Τα παιδιά μας, μας επικοινωνούν κάτι με τον θυμό τους, δεν μας χειρίζονται, αλλά μας καλούν να βρούμε κάτι και να το αλλάξουμε και το ίδιο ισχύει και για τους γονείς», ανέφερε, ενώ τέλος συμπλήρωσε: «Να αρχίσουμε να ερχόμαστε ξανά σε επαφή με το μέσα μας, ό,τι και αν είναι αυτό, είτε ευχάριστο, είτε δυσάρεστο. Όταν μπορούμε και αγκαλιάζουμε τους άλλους, πρέπει να βρούμε τρόπο να το στρέψουμε προς τον εαυτό μας, να το ισχυροποιήσουμε και να το μεταδώσουμε πιο συνειδητά στα παιδιά σου και σε άλλους ανθρώπους».