Μία πρωτοποριακή από κάθε άποψη πολυεπιστημονική συνέργεια θεμελιώνεται στην Κρήτη. Δώδεκα φορείς της ελληνικής ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας, με συντονιστή το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), ενώνουν τις δυνάμεις τους και φιλοδοξούν με κεντρικό άξονα το Φως και το φάσμα του να ορίσουν νέους ορίζοντες στην Οικονομία της Γνώσης.
Το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του ΙΤΕ πρωτοστατεί στην ίδρυση και καθιέρωση της HELLAS-CΗ, μιας πολλά υποσχόμενης Εθνικής Ερευνητικής Υποδομής (ΕΕΥ), που στόχο έχει να προσφέρει κυρίως στην Ελληνική επιστημονική κοινότητα α) πρόσβαση σε προηγμένες πειραματικές εγκαταστάσεις, οι οποίες ενδυναμώνουν ουσιαστικά την έρευνα αιχμής στην επιστήμη, την τεχνολογία και τις εφαρμογές των λέιζερ (laser) και β) ολοκληρωμένα πολύπλευρα εργαλεία και αξιόπιστες τεχνικές για την αντιμετώπιση απαιτητικών ερευνητικών προκλήσεων της Επιστήμης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Heritage Science).
Η ρηξικέλευθη υποδομή HELLAS-CH είναι μακράν πέρα από μία συμβατική δικτύωση αριστείας, καθώς:
α) Αξιοποιεί κάθε προηγούμενη επιστημονική κατάκτηση, προσφέροντας πολύτιμα εφόδια στο υψηλότερο στελεχιακό δυναμικό της χώρας.
β) Με πυρήνα την εμπειρία και σύμμαχο τη νέα λαμπρή γενιά ερευνητών, το σύνολο των Ινστιτούτων του ΙΤΕ καθίστανται πρωτεργάτες στον καινούργιο διάλογο του Χρόνου και της Τεχνολογίας.
γ) Τα εργαλεία που προσφέρει η υποδομή στους χρήστες της υπηρετούν το όραμα για τη διεξαγωγή έρευνας διεθνούς επιπέδου και αντικτύπου. Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Ιατρική, Πληροφορική, Εφαρμοσμένα Μαθηματικά, Γεωφυσική, Φωτονική, μικρο-/νανο-Μηχανική συγκλίνουν σε ένα έντονα διεπιστημονικό περιβάλλον με δυναμική ανάπτυξης νέων δρόμων στην επιστήμη.
δ) Η οικουμενική πολιτιστική κληρονομιά νοηματοδοτείται με νέα στοιχεία, καθώς δορυφόροι συνομιλούν μέχρι και με υποθαλάσσια ευρήματα, ενώ νέοι κώδικες φωτός ανοίγουν πρωτοποριακούς διαύλους προς τη σοφία του παρελθόντος.
Η κομβική συμμετοχή του ΙΗΔΛ-ΙΤΕ σε τρεις προηγούμενες σημαντικές ευρωπαϊκές υποδομές, του ELI, του LASERLAB Europe και του IPERION-CH, καθώς και στην υποδομή HiPER μαζί με το ΤΕΙ Κρήτης το ανέδειξε σε πρωταγωνιστή της ενορχήστρωσης της σημερινής σπουδαίας δικτύωσης. Εξίσου άλλωστε σημαντικός ήταν ο ρόλος του Ινστιτούτου Πληροφορικής (ΙΠ-ΙΤΕ) στις αντίστοιχες υποδομές ARIADNE και PARTHENOS.
Στην εθνική αυτή αποστολή μετέχουν επίσης ενεργά το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πολυτεχνείο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Τεχνολογικό και Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΤΕΙ) Κρήτης, η Ακαδημία Αθηνών, το Ελληνικό Ινστιτούτο ΠΑΣΤΕΡ, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και το Ίδρυμα Ορμύλια.
Το ΙΤΕ και το ΤΕΙ Κρήτης πρόκειται να παρέχουν πρόσβαση στις ερευνητικές τους υποδομές σε ερευνητές από όλη την χώρα αλλά και από το εξωτερικό. Οι δώδεκα φορείς συμμετέχουν και συνεισφέρουν από κοινού σε τέσσερις Συνεργατικές Ερευνητικές Ενέργειες με στόχο την βελτίωση της πρόσβασης, καθώς και σε ενέργειες δικτύωσης που ενισχύσουν την συνεργασία συμμετεχόντων – χρηστών, την προβολή της υποδομής και την παροχή εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Η υποδομή HELLAS-CH «Συνέργεια ELI – LASERLAB Europe, HiPER & IPERION-CH.gr» (ΟΠΣ 5002735) συγχρηματοδοτείται από το Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ 2014-2020), με προϋπολογισμό περίπου τέσσερα εκατομμύρια ευρώ και έχει διάρκεια δύο έτη.
Επικεφαλής Συντονιστής HELLAS-CH: Δημήτριος Χαραλαμπίδης, συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ στο ΙΗΔΛ-ΙΤΕ, καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης-ELI-ALPS Chief Scientific Advisor.
Επικεφαλής IPERION-CH.gr: Δημήτριος Άγγλος, συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ στο ΙΗΔΛ-ΙΤΕ, καθηγητής στο Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Από το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του ΙΤΕ