Συνεχίζοντας το μουσικό οδοιπορικό μας στο πολιτιστικό παρελθόν του Ρεθύμνου θα κάνουμε μια στάση σε μια χορωδία που αφυπνίζει εθνικές μνήμες.
Είναι η χορωδία Μικρασιατών που δημιουργήθηκε το 1995. Και ήταν κάτι απόλυτα αναμενόμενο γιατί ο Μικρασιάτης, από πείρα μιλώ, κάνει το συναίσθημα τραγούδι αντί να αναλώνεται σε μίζερες σκέψεις. Κι αν τραγουδά όταν είναι πικραμένος φαντάζεστε τι γίνεται όταν είναι χαρούμενος.
Η χορωδία με άξια στελέχη και εξαιρετικές φωνές συνεχίζει να πορεύεται σε οδό μεγάλων επιτυχιών χάρις και στον κ. Ανδρέα Γιακουμάκη τον χοράρχη της που είναι καθηγητής μουσικής. Άνθρωπος σεμνός, αλλά πολύ ουσιαστικός ο κ. Γιακουμάκης έχει καταφέρει να κρατήσει το ανόθευτο παραδοσιακό χρώμα στα τραγούδια που αναδεικνύουν οι χορωδοί με τις υπέροχες φωνές τους. Αναφέρει σχετικά σε μια ομιλία της που πραγματοποιήθηκε σε εκδήλωση προς τιμήν του κ. Γιακουμάκη, η καθηγήτρια μέλος της χορωδίας αλλά και του Δ.Σ. του συλλόγου κ. Συλβάνα Μαρνέλλου-Αντωνάκη, «Ο δάσκαλος και χοράρχης μας φάνηκε εξαρχής τι άνθρωπος είναι. Ήθος, ταπεινότητα και καλοσύνη είναι οι λέξεις που τον χαρακτηρίζουν. Και παρόλο που ήταν και είναι μικρότερος από πολλούς χορωδούς αποπνέει το σεβασμό που χρειάζεται μια τέτοια υπεύθυνη θέση. Οι χορωδοί πάλι από την πλευρά τους ήταν γεμάτοι όρεξη και δίψα να του μεταδώσουν ότι μουσικό, γλωσσικό, λαογραφικό και εθιμοτυπικό στοιχείο γνώριζαν και το παρουσίαζαν βιώνοντάς τα μπροστά του…
Του εμπιστεύτηκαν όχι μόνο τις παραδόσεις τους, αλλά τις ίδιες τους τις ψυχές… Με αυτό το δούναι και λαβείν πήρε ο ένας από τον άλλον πολλά πράγματα. Ο δάσκαλος γνώσεις για τη μουσική παράδοση της Μικρασίας και οι χορωδοί γνώσεις μουσικής παιδείας. Έγινε ο δάσκαλος Μικρασιάτης περισσότερο από τον καθένα κι έγιναν οι φωνές των χορωδών εύπλαστη ζύμη που ο ίδιος την πήρε στα χέρια του και την έπλασε σεβόμενος την ιδιομορφία και το ηχόχρωμα της κάθε φωνής… Τόλμησε να αγγίξει τις ψυχές μικρών και μεγάλων και να τους κάνει να τραγουδούν με πάθος και συναίσθημα.
Εδώ βέβαια έγραψε ιστορία η μεγάλη Κυρία της μικρασιάτικης κοινότητας η αγαπημένη γιαγιά Βασιλεία Καζαβή. Κανένας δεν ξεχνά το σόλο της.
Η χορωδία που έχει στο ενεργητικό της αρκετές διακρίσεις συνεχίζει με το ίδιο μεράκι την πορεία της τιμώντας τις αλησμόνητες πατρίδες».
«Φωνές του Νότου»
Από το αφιέρωμά μας αυτό δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τις «Φωνές του Νότου» που κατάφεραν να μας κερδίσουν από την πρώτη τους εμφάνιση.
Οι «Φωνές του Νότου» είναι μια ομάδα νέων μουσικών και τραγουδιστών από όλη την Κρήτη.
Δημιουργήθηκε το 2005 από μια ιδέα του Σταμάτη Κραουνάκη και υλοποιήθηκε από την Αντιγόνη Αραμπατζόγλου.
Στόχος ήταν η σπουδή του τραγουδιού, η εισαγωγή καινούριων ερμηνευτικών τρόπων, ο πειραματισμός και η δημιουργία ενός καινούριου τοπίου στα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού μας.
Μέσα από πολύ μεράκι και ενθουσιασμό, αλλά και τριβές και δυσκολίες, η ομάδα έχει ήδη παρουσιάσει αρκετές παραστάσεις σε όλη την Κρήτη.
Σημαντικές στιγμές η σύμπραξη με το «Τρίφωνο» σε μια μεγάλη συναυλία στο πλαίσιο του Αναγεννησιακού Φεστιβάλ Ρεθύμνου, η συνεργασία μαζί τους στο νέο δίσκο της Λίνας Νικολακοπούλου, με αποκορύφωμα τη συναυλία με τον Σταμάτη Κραουνάκη τον Αύγουστο του 2009 και πολλές άλλες. Όπως πρόσφατα με μια σύνθεση του Αντώνη Ζαχαράκη τη «Χρυσόσκονη» που έχει αγαπηθεί πολύ από τους μουσικόφιλους.
Το θαυμάσιο αυτό μουσικό σχήμα πραγματοποιεί αρκετές εμφανίσεις και πάντα ξεχωρίζει για την καλλιτεχνική του ωριμότητα.
Θα πρέπει να χειροκροτήσουμε τις προσπάθειες και άλλων φορέων όπως του Ελληνικού Ωδείου και της Φιλαρμονικής που δημιουργούν φωνητικά σχήματα με πολλές προοπτικές να διακριθούν και το ευχόμαστε.
Πρωτοπορία στο χορωδιακό τραγούδι
Με την ευκαιρία να τονίσουμε ότι το Ρέθυμνο έχει μια ακόμα πρωτοπορία στην καλλιέργεια του χορωδιακού τραγουδιού στην οποία έχει συμβάλει καθοριστικά ο Μπάμπης Πραματευτάκης, ο οποίος έχει συνθέσει αναρίθμητα τραγούδια αποκλειστικά για χορωδία.
Είναι τραγούδια με ιδιαίτερο χρώμα που γράφτηκαν αποκλειστικά για τη χορωδία Ρεθύμνου. Αν ποτέ μπείτε στο κανάλι μου που έχω αναρτήσει τα περισσότερα έργα του Μπάμπη Πραματευτάκη θα διαπιστώσετε ότι ενώ χορωδίες παγκοσμίου κύρους έχουν τραγουδήσει έργα του, μόνο εκείνη η Μικτή Ρεθεμνιώτικη Χορωδία του Συνδέσμου υπέρ Διαδόσεως Καλών Τεχνών δίνει το ιδιαίτερο στυλ που εκφράζει το πνεύμα του συνθέτη. Γιατί υπήρχε πάντα αυτό το συναισθηματικό «δέσιμο» χορωδών και μαέστρου.
Αυτό είναι ευκρινέστερο στην «Ωδή στη Μάχη της Κρήτης» σε ποίηση του Δημήτρη Αετουδάκη. Καμιά χορωδία δεν ερμηνεύει το εμβατήριο «Κι ήταν η Μάχη…» τόσο ιδανικά.
Οι Alma Libre
Από τις πολλές και ενδιαφέρουσες μουσικές προτάσεις που καταθέτουν κατά καιρούς ταλαντούχοι μουσικοί της πόλης μας δεν μπορούμε να μην ξεχωρίσουμε τους Alma Libre.
Είναι το μουσικό σχήμα που καθιερώθηκε με τη θεματική κάθε εκδήλωσης που οργανώνει. Δηλαδή πάνω σε συγκεκριμένο θέμα που υποστηρίζει σενάριο και σκηνοθεσία ερμηνεύονται τραγούδια έντεχνης μουσικής αλλά και ρεμπέτικα σχετικά με το θέμα.
Όλα αυτά με καλό φωτισμό και σκηνογραφία δημιουργούν το τέλειο υπερθέαμα. Κι έχει παρατηρηθεί ότι πολλοί συμπολίτες θα δουν και δεύτερη και τρίτη φορά, αν υπάρχει η δυνατότητα, κάθε παράσταση που μένει αλησμόνητη. Η μεγάλη επιτυχία που σημείωσε το σχήμα στα πρώτα του βήματα οδήγησε στη δημιουργία του συλλόγου Φίλων Μουσικής και Τεχνών Αλma λibre που μας έχει συνηθίσει σε υπερθέαμα.
Την καλλιτεχνική καινοτομία αυτή που κοσμεί το πολιτιστικό μας γίγνεσθαι μας έχει προσφέρει η τόσο δημιουργική φαντασία μιας από τις σημαντικότερες καλλιτεχνικές παρουσίες του σημερινού Ρεθύμνου η Μαριέλλα Βιτώρου με λαμπρές σπουδές στο ενεργητικό της.
Ευτύχησα να παρακολουθήσω τη μέθοδο που ακολουθεί ως καθηγήτρια φωνητικής στην πορεία της Εύας μου που λένε πως εξελίσσεται κι έχει καλλιτεχνικό μέλλον. Αυτό που θαυμάζεις σε κάθε της μαθητή, αποτελεί τη φιλοσοφία της Μαριέλλας.
«Τραγουδάμε γιατί έτσι τρέφουμε την ψυχή μας… Ερμηνευτής χωρίς ήθος και σεμνότητα δεν έχει καμιά προοπτική. Αντίθετα θα πληγωθεί στο χώρο που νομίζει πως θα επικρατήσει …Σκοπός του καλλιτέχνη είναι να σκορπίζει ο ίδιος φως κι όχι να το απολαμβάνει από τους επικίνδυνους πάντα για τον ψυχισμό του προβολείς της δημοσιότητας…».
Με τέτοιες παρακαταθήκες πώς να μην αποκτά και υπόσταση μια καλλιτεχνική παρουσία με ήθος και συνέπεια στην ποιότητα;
Στο φωνητικό σχήμα αυτό μας έχει εντυπωσιάσει επίσης η τεχνική body percussion (κρουστά με το σώμα) που διδάσκει η Βασιλική Μάρκου.
Και δεν είναι η μοναδική συνεργάτης που στηρίζει το σχήμα με τις ιδέες και την τεχνική της, Είναι ακόμα οι: Γιώργος Βεριδάκης, Μιχάλης Βόλακας, Μαρία Δασκαλάκη, Μάρω Δρακούλη, Χριστίνα Κούκου, Ελένη Κυδωνάκη, Βαγγέλης Λινοξυλάκης, Σπύρος Ξενιτόπουλος, Αρετή Τσαφαράκη και ο μικρός Μάνος Βεριδάκης. Ο χαριτωμένος γιος της Μαριέλλας Βιτώρου που εξελίσσεται όπως παρατηρούμε με ιδιαίτερη ικανοποίηση.
Και στα όργανα της ορχήστρας: Δημήτρης Βαρούχας: Πιάνο,
Σπύρος Ξενιτόπουλος: Ακορντεόν
Γιώργος Βεριδάκης: Μπουζούκι
Γιώργος Μαθιανάκης: Κιθάρα
Μιχάλης Αυλωνίτης: Μπάσο
Αποστόλης Σπινθουράκης: Κρουστά.
Και βέβαια αναφέρουμε μερικούς γιατί συνεχώς η Μαριέλλα Βιτώρου δίνει ευκαιρίες σε νέους καλλιτέχνες να έρθουν σ’ επαφή με το κοινό.
Ένας ταλαντούχος συνθέτης
Είναι πολλά αυτά που θα θέλαμε να δώσουμε στο αφιέρωμά μας αυτό. Διαρκώς νέες φωνές αναδεικνύονται που τιμούν τον τόπο.
Με ξεχωριστή χαρά πάντως διαπιστώνουμε ότι ένας ακόμα νέος άνθρωπος ακολουθεί την ανηφορική πορεία της μουσικής σύνθεσης στα χνάρια των Νίκου Μαμαγκάκη, Μπάμπη Πραματευτάκη, Γιώργου Κουμεντάκη.
Είναι ο Αντώνης Ζαχαράκης. Τον ζήσαμε στα πρώτα του βήματα στη Δημοτική Φιλαρμονική, αμέσως μετά στην Πειραματική Συμφωνική Ορχήστρα όπου ήταν από τους στενούς και πιο αφοσιωμένους συνεργάτες του Μπάμπη Πραματευτάκη.
Ξεκίνησε να ασχολείται με την μουσική το 1983 όπου πήρε τα πρώτα του μαθήματα κρουστών στην Δημοτική Φιλαρμονική Ρεθύμνου με καθηγητή τον Νίκο Αντωνακάκη και μαέστρο τον Κώστα Αποστολάκη. Είναι μέλος της Πειραματικής Συμφωνικής Ορχήστρας Ρεθύμνου καθώς και μέλος του μουσικού σχήματος «Φωνές του Νότου».
Πρωτοεμφανίστηκε στη δισκογραφία το 2000 σε δίσκο του Χρήστου Αγγελόπουλου. Το 2009 κάνει το ντεμπούτο του στο θέατρο υπογράφοντας τη μουσική στην παράσταση «Σταχτοπούτα» από τον Θεατρικό Περίπλου. Σημαντική στιγμή στην καριέρα του υπήρξε το 2012 όταν άρχισε να γράφει μουσική για ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ σε συνεργασία με το Κινηματογραφικό Εργαστήρι Χανίων και τον σκηνοθέτη Θεόδωρο Θωμαδάκη.
Το 2017 βραβεύτηκε για την μουσική του στην ταινία μικρού μήκους «Το ταξίδι» (σκην. Γιάννη Μπλέτα) από το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου (CYIFF) και από το Mediterranean Film Festival (Ιταλία) και οι βραβεύσεις συνεχίζονται.
Έχει συνεργαστεί με τον Σταμάτη Κραουνάκη, τον Βασίλη Σκουλά, τον Παντελή Θαλασσινό, την Γεωργία Νταγάκη, την Ερωφίλη, τον Δημήτρη Υφαντή, τον Στέλιο Μπικάκη, τον Μιχάλη Νικηφόρο και άλλους.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι μέχρι στιγμής έχει δώσει πέντε προσωπικούς δίσκους και συμμετέχει σε 25 δίσκους άλλων καλλιτεχνών. Έχει γράψει μουσική για 22 παραστάσεις (12 σύγχρονου θεάτρου, 10 παιδικού θεάτρου). Επίσης έχει γράψει μουσική για 18 ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ.
Έχει τέλος αποσπάσει βραβεία από τα:
• Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου (CYIFF) | Βραβείο καλύτερης μουσικής για την ταινία «Το ταξίδι» 2017
• Mediterranean Film Festival Siracusa | Βραβείο καλύτερης μουσικής για την ταινία «Το ταξίδι» 2017
• Oniros film awards Italy | Best musical film για την ταινία «Το ταξίδι» 2017
• Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύμης | Βραβείο καλύτερης μουσικής για την ταινία «Τα γεμιστάι» 2017
• London Greek Film Festival | Best Music Video για την «Κανέλα» 2018
• London Greek Film Festival | Best Μusic Video Audience Award για την «Κανέλα» 2018
• Piraeus Film Festival | Βραβείο καλύτερης μουσικής για την ταινία «Τα γεμιστάι» 2018
Ευτυχώς ο Αντώνης παραμένει στο Ρέθυμνο και διδάσκει κρουστά στη Δημοτική Φιλαρμονική. Εδώ εμπνέεται και διαχέει το έργο του μέσα από τα πιο γνωστά ονόματα παντού. Ένας ακόμα δημιουργός που αναδεικνύει τους παραδοσιακούς θησαυρούς του Ρεθύμνου στα Γράμματα και τις Τέχνες.
Θα θέλαμε τόσα να αναφέρουμε για τους καλλιτέχνες που προβάλλουν το Ρέθυμνο αλλά τους αναδεικνύει η δική τους παρουσία. Και πόσοι δεν είναι αυτοί.
Σε επόμενα σημειώματα θα αναφερθούμε διεξοδικά σε καθένα από αυτούς καθώς και σε μπάντες που άφησαν εποχή όπως οι «Νυχτοβάτες».
Το Ρέθυμνο έχει διακριθεί και στον τομέα της εκκλησιαστικής μουσικής αλλά το κεφάλαιο αυτό θα ανοίξουμε σε επόμενα φύλλα μας, γιατί είναι πράγματι τεράστιο.