Προοπτική οικιστικής ανάπτυξης η κτηματογράφηση περιοχών του Ρεθύμνου

Στους νομούς της χώρας όπου θα εκπονηθεί μελέτη για την κτηματογράφησή τους συμπεριλαμβάνεται το Ρέθυμνο. Η διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, αφορά τις περιοχές που δεν είναι κτηματογραφημένες σήμερα και εκτιμάται ότι με τον διαγωνισμό των 28 μελετών (για αντίστοιχο αριθμό νομών), θα υπάρξουν αναλυτικά στοιχεία για 16 εκατομμύρια δικαιώματα, δηλαδή το εναπομείναν 42% των συνολικών, τα οποία καλύπτουν περίπου το 65% της έκτασης της Ελλάδας.

Για το νομό Ρεθύμνου, η κτηματογράφηση κρίνεται από ειδικούς του χώρου, ως ένα από τα σημαντικότερα αναπτυξιακά εργαλεία, μέσω του οποίου μπορούν να εξυπηρετηθούν οι υπηρεσίες του κράτους, όπως και να απλοποιηθούν οι περίπλοκες διαδικασίες στις οποίες υποβάλλονται καθημερινά δεκάδες πολίτες, εξαιτίας του γεγονότος ότι κτηματογράφησης στερείται σχεδόν το σύνολο του Ρεθύμνου, ενώ στις ήδη κτηματογραφημένες περιοχές, υπάρχουν σοβαρά σφάλματα, που αποτελούν «τροχοπέδη» στην οικιστική ανάπτυξη.

Σύμφωνα με στοιχεία του Συλλόγου Τοπογράφων Ρεθύμνου, στο νομό Ρεθύμνου έχουν ενταχθεί στο Κτηματολόγιο 12 Κοινότητες: Αργυρούπολη, Γεράνι, Χρωμοναστήρι, Πρασσές, Επισκοπή, Ρουσοσπίτι, Μαρουλάς, Αρμένοι, Πρινές, Ατσιπόπουλο, Άδελε και ο πρώην Δήμος Ρεθύμνου. Οι περιοχές αυτές κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση το 1998, με το πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα που εφαρμόστηκε, ενώ τα κτηματολογικά διαγράμματα οριστικοποιήθηκαν την τελευταία δεκαετία.

Σε ό,τι αφορά το νέο πρόγραμμα κτηματογράφησης, χωρίζεται σε τρία τμήματα και θα ξεκινήσει από τις περιοχές του Δήμου Αμαρίου. Στο 2ο τμήμα της σύμβασης που θα υπογράψει το υπουργείο Περιβάλλοντος με τους αναδόχους θα κτηματογραφηθούν περιοχές του Μυλοποτάμου και των Ανωγείων και στο 3ο τμήμα θα κτηματογραφηθούν το υπόλοιπο του Δήμου Ρεθύμνης και περιοχές του Δήμου Αγίου Βασιλείου.

Μηχανικοί, τοπογράφοι, δικηγόροι και επιστήμονες του κλάδου σημειώνουν στα «Ρ.Ν.» ότι η ύπαρξη Εθνικού Κτηματολογίου είναι απολύτως αναγκαία για την χώρα, εκτιμούν ότι τα οφέλη για τις περιοχές της περιφέρειας, όπως το Ρέθυμνο για παράδειγμα, μπορούν να είναι πολλαπλά, ωστόσο διατηρούν στάση αναμονής και στέκονται με προβληματισμό απέναντι στον διαγωνισμό που προκήρυξε το υπουργείο Περιβάλλοντος, καθώς είναι γνώστες της στρεβλής διαδικασίας που ακολουθήθηκε προ ετών ενώ αντιμετωπίζουν καθημερινά τις αρνητικές συνέπειες που επήλθαν, εξαιτίας του μεγάλου ποσοστού σφαλμάτων που υπάρχουν στα κτηματολογικά διαγράμματα.

Ζητούμενο για τους ίδιους αποτελεί όχι μόνο η κτηματογράφηση του υπολοίπου των περιοχών του νομού, αλλά και η αναθεώρηση του υπάρχοντος κτηματολογίου. Αίτημα το οποίο έχει κατατεθεί από τον Δήμο Ρεθύμνης και έχει απορριφθεί από την εταιρεία «Κτηματολόγιο Α.Ε.» προ μηνών, παρά την κοινή διαπίστωση ότι οι λανθασμένες εγγραφές υπερβαίνουν σε ποσοστό το 30%.

Μάλιστα, οι ειδικοί αναφέρουν ότι το ποσοστό των λαθών σε πολλές περιπτώσεις είναι άνω του 60% και σημειώνουν ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι πολίτες να ταλαιπωρούνται, να αναγκάζονται να υποβάλλουν νέα τοπογραφικά διαγράμματα, να κατατεθούν έγγραφα στο Υποθηκοφυλακείο και γενικότερα να ακολουθούν μια ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις σε εκτάσεις, τις οποίες οι ιδιοκτήτες τους επιθυμούν να αξιοποιήσουν, να εκμεταλλευτούν ή να μεταβιβάσουν.

Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος του Παραρτήματος Ρεθύμνου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Ορέστης Κρυοβρυσανάκης, στην εφημερίδα μας ανέφερε τα εξής: «Ο τρόπος με τον οποίο έγινε παλιότερα η κτηματογράφηση σε πολλές περιοχές, μεταξύ αυτών και το Ρέθυμνο, ήταν λανθασμένος. Αυτό κατά τη γνώμη μου οφείλεται στην προσπάθεια των αναδόχων να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους. Το Ρέθυμνο είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση περιοχής που βιώνει τα προβλήματα της εσφαλμένης κτηματογράφησης, εξαιτίας της οποίας υποβάλλονται οι πολίτες σε τεράστια ταλαιπωρία ψυχολογική και οικονομική.

Η κτηματογράφηση και η σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου είναι ένα εργαλείο μέσω του οποίου εξυπηρετούνται οι λειτουργίες του ίδιου του κράτους, αλλά και των πολιτών και σήμερα πρέπει να εκμεταλλευτούμε την εμπειρία για να αποφύγουμε τα σοβαρά λάθη του παρελθόντος».

Ως αναπτυξιακό εργαλείο χαρακτηρίζει το Κτηματολόγιο ο πρόεδρος του Συλλόγου Τοπογράφων Ρεθύμνου, κ. Δημήτρης Γρηγοράκης, επισημαίνοντας όμως ότι η διαδικασία για την κτηματογράφηση των υπολοίπων περιοχών πρέπει να γίνει με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ο κ. Γρηγοράκης δήλωσε: «Το Κτηματολόγιο είναι το σημαντικότερο αναπτυξιακό εργαλείο και πρέπει οπωσδήποτε να προχωρήσει. Να προχωρήσει, όμως, σωστά και να μην επαναληφθούν παραλείψεις του παρελθόντος. Η ύπαρξη του Κτηματολογίου εξυπηρετεί κυρίως τον Έλληνα πολίτη, αλλά και το ελληνικό δημόσιο και δεν θα έπρεπε να έχουμε αυτά τα προβλήματα με το ιδιοκτησιακό καθεστώς στην Ελλάδα.

Η επιλογή του Κτηματολογίου είναι μονόδρομος και πρέπει να γίνει σωστά».

Στα σφάλματα που υπάρχουν στις ήδη κτηματογραφημένες περιοχές και στην ταλαιπωρία που υφίστανται οι δημότες, αναφέρθηκε και ο κ. Ματθαίος Τσιμπισκάκης, εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος Ρεθύμνου σε θέματα Προγραμματισμού και Ανάπτυξης: «Το Κτηματολόγιο ενώ θα έπρεπε να λύνει τα προβλήματα, δημιουργεί μεγαλύτερα, προκαλεί δυσλειτουργίες και μπλέκει τον πολίτη σε διαδικασίες που δεν θα έπρεπε.

Στο πρώτο 10ήμερο του Απριλίου αποσφραγίζονται οι φάκελοι με τις οικονομικές προσφορές για την Κτηματογράφηση του υπόλοιπου 65% της χώρας. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 527 εκατ. ευρώ και με την επόμενη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας ξεκινά ουσιαστικά η 4η γενιά κτηματογράφησης, που θα καλύπτει περίπου 86 εκατ. στρέμματα.

Συνολικά, στη χώρα μας υπάρχουν 37 εκατ. δικαιώματα. Στην πρώτη γενιά κτηματογράφησης (1995 – 1999) ολοκληρώθηκαν προγράμματα σε 340 κυρίως αγροτικές περιοχές (6,2% της επικράτειας).

Η δεύτερη γενιά (2008) αφορά αστικές περιοχές και η τρίτη γενιά κτηματογράφησης (2011) κυρίως περιοχές όπου είχαν γίνει στο παρελθόν αναδασμοί.

Οι περιοχές κάθε μελέτης θα κτηματογραφούνται σταδιακά, με στόχο η πρώτη φάση να έχει ολοκληρωθεί στα μέσα του 2018, η δεύτερη εντός του 2019 και η τρίτη στα μέσα του 2020. Η συλλογή δηλώσεων για τις πρώτες περιοχές αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2015.