Οδός Σάθα και όχι οδός Σαθά
Του Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου
Τον τελευταίο καιρό πυκνώνουν στ’ αυτιά μου και στα μάτια μου οι αναφορές στην οδό Σαθά αντί του ορθού Σάθα. Ακόμη και οι περίοικοι αναφέρουν λανθασμένα το όνομα του δρόμου τους. Αλλά αν ο απλός κόσμος είναι δικαιολογημένος αφού τα ονόματα των δρόμων είναι με κεφαλαία γράμματα και δεν είναι σαφές που τονίζονται, ο Δήμος δεν δικαιολογείται όταν σε σημερινή (16-7-2014) ανακοίνωση της τεχνικής του υπηρεσίας αναφέρει το όνομα του δρόμου λανθασμένα. Θα μου πείτε βέβαια ότι το θέμα δεν είναι σοβαρό και δεν αξίζει να ασχολούμαστε μαζί του. Διαφωνώ. Όσο ένα σφάλμα δεν διορθώνεται επικρατεί και διαιωνίζεται. Στο Ηράκλειο έχουμε παραδείγματα επικράτησης λανθασμένης εκφοράς τριών τροπωνυμίων. Λένε οι Ηρακλειώτες: Στη Θέρισο αντί στο Θέρισο, στη Γιόφυρο αντί στον Γιόφυρο και στον Κούλε αντί στον Κουλέ. Το λάθος δεν αλλάζει πλέον με τίποτε και γίνεται αποδεκτό ως ορθό.
Επανέρχομαι στο Ρέθυμνο όπου έχουμε άλλη μια περίπτωση παρατονισμού του ονόματος ενός δρόμου. Ακούμε συχνά κυρίως σε ραδιοδωνικές διαφημίσεις: οδός Τζανέ Μπουνιαλή αντί του ορθού Τζάνε Μπουνιαλή. Με την ευκαιρία επανέρχομαι σε παλαιότερη πρότασή μου η οδός Μαρίνου Τζάνε Μπουνιαλή να μετονομαστεί σε οδό Μπουνιαλήδων, αφού ο Μαρίνος είχε άλλα δύο αδέλφια τον Εμμανουήλ και τον Κωνσταντίνο, σημαντικούς ζωγράφους της Κρητικής Σχολής.
Κλείνοντας το μικρό αυτό σημείωμα να δούμε με δυο λόγια ποιος ήταν ο Σάθας. Ο Κωνσταντίνος Σάθας (1842-1914) υπήρξε ο πρώτος Έλληνας ερευνητής και μελετητἠς της μεσαιωνικής και νεότερης Ελληνικής Γραμματείας. Έφερε στο φως ανεκτἰμητους θησαυρούς αναδιφώντας τα αρχεία της Βενετίας, της Γένοβας, της Πίζας κ.ά. πόλεων της Ιταλίας και γενικότερα της δυτικής Ευρώπης. Εξέδωσε πλήθος αγνώστων κειμένων στη συλλογή “Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη” επτά τόμων. Επίσης οκτώ τόμους με τον γενικό τίτλο “Νεοελληνική Βιβλιοθήκη”, το “Κρητικόν Θέατρον”, το ιστορικό δοκίμιο “Τουρκοκρατουμένη Ελλάς” και πλήθος άλλων μελετών.
Γιάννης Ζ. Παπιομύτογλου
