Το 2021 που δύει πλέον, ήταν η χρονιά τιμής στα 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία.
Γενική παρατήρηση είναι ότι η όλη οργάνωση σε εθνικό επίπεδο φαίνεται εκ του αποτελέσματος ότι αποσκοπούσε σε προβολή προσώπων χωρίς μια ουσιαστική πρόταση ή παρέμβαση.
Κάποιες επιλογές έφθασαν στα όρια σκανδάλου εξυπηρέτησης ημετέρων. Κάπου πήγε να ξεχαστεί εντελώς η Κρήτη. Σε γενικές γραμμές καλύτερα είχε τιμηθεί η επέτειος της Ένωσης με την Ελλάδα παρά ένα τόσο σπουδαίο ιστορικό γεγονός, όπως αυτό που τιμήσαμε τη χρονιά που φεύγει.
Σε επίπεδο νομού διαπιστώθηκε ακόμα μια φορά ότι οι πνευματικοί της παράγοντες δεν περιμένουν επετείους για να τιμήσουν ιστορικά γεγονότα. Τίμησαν ακόμα μια φορά το Ρέθυμνο των Γραμμάτων με τις εργασίες τους.
Έγιναν πολλές εκδηλώσεις με πάνελ αποτελούμενο από άξιους ερευνητές με ουσιαστικά συμπεράσματα.
Ο δήμος Αγίου Βασιλείου κράτησε τα σκήπτρα των σημαντικότερων δράσεων, γιατί από τις εκδηλώσεις τοπικής ιστορίας έγιναν και ανακοινώσεις.
Για παράδειγμα σε μεγάλη εσπερίδα που έγινε τον Ιούλιο, στο Σπήλι, με συμμετοχή κορυφαίων ερευνητών, βγαίνει από τα πρακτικά, μια ολοκληρωμένη παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων, που αναφέρονται στην επανάσταση του 1821.
Όπως είχε τονίσει ο αντιδήμαρχος κ. Γιάννης Νεκτάριος Χαραλαμπάκης, με την ημερίδα αυτή δεν τιμήθηκαν απλά τα 200 χρόνια, αλλά δόθηκαν ερεθίσματα για περαιτέρω έρευνα που έδωσε υλικό για μια νέα καταγραφή της ιστορίας συμπληρωμένης με νεότερα στοιχεία.
Ενδεικτικό το παρακάτω απόσπασμα από την εισήγηση του κ. Κωστή Ηλ. Παπαδάκη που είχε πραγματοποιήσει όπως πάντα μια αξιοπρόσεκτη παρουσία.
«…Είναι γεγονός ότι στην Κρήτη, και ειδικότερα στην επαρχία Αγίου Βασιλείου, το κέντρο του αγώνα το είχε η Ιερά Μονή Πρέβελη και, μάλιστα, με τον λεοντόκαρδο εκείνο (ήδη από το έτος 1808) ηγούμενό της, τον Μελχισεδέκ Τσουδερό (κατά κόσμον Μιχαήλ Τσουδερό) (1769-1823), τον «Τσουδερογούμενο», όπως τον αποκαλούσαν οι συμπατριώτες του, άνδρα επίσημο και πολύπειρο και συγγενή των Καλλικρατιανών. Η θρυλική μορφή του «Φιλικού» Ηγουμένου Μελχισεδέκ Τσουδερού – από το γειτονικό στην Ι. Μονή Πρέβελη χωριό Ασώματος και από πατέρα Εμμανουήλ Καλλέργη – είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και συνδέεται άμεσα με την ενεργό συμμετοχή του σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα των δύο πρώτων χρόνων της Επανάστασης του 1821 και την πρώιμη έναρξή της από το Μοναστήρι του Πρέβελη μέχρι την επίσημη Γενική των Κρητών Συνέλευση στην Παναγία τη Θυμιανή Κομιτάδων (29/5/1821) και την επίσημη κήρυξη του πολέμου εναντίον του Σουλτάνου και μέχρι, τέλος, τις 5-2-1823, όταν στο Πολεμάρχι Κισάμου πληγώθηκε θανάσιμα ο λιονταρόψυχος αυτός αετός του Πρέβελη.
Και είναι αλήθεια ότι ο Τσουδερός στήριξε συστηματικά τη δραστηριότητα των επαναστατών σε πολλά μέτωπα του αγώνα, αλλά και πολλών φυγόδικων τους οποίους περιέθαλπε στη Μονή, γνωρίζοντας ότι, καθώς ήταν απομονωμένη στην Πίσω Γιαλιά αποτελούσε ένα ασφαλές γι’ αυτούς καταφύγιο. Ο Ηγούμενος ήταν, επίσης, μιλημένος στα πράγματα της Φιλικής Εταιρείας, ήδη, από το έτος 1819. Με ειδική εντολή τού αρχιμανδρίτη Γρηγορίου Δικαίου (Παπαφλέσσα) κατέβηκε ο Ανανίας, ο ιερομόναχος, από την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους και μύησε όχι μόνον αυτόν αλλά και άλλους σπουδαίους Κρητικούς, καθώς και τον αδελφό του, τον Γεώργιο Τσουδερό, τον μεγάλο αυτόν και χαρισματικό άνδρα και οπλαρχηγό, που συμμετείχε σε αρκετές μάχες και επέζησε του αγώνα του Εικοσιένα και έλαβε μέρος και στην επανάσταση των Χαιρέτηδων (1841), ενώ ο γιός του, καπετάν Αναγνώστης, κατά την επανάσταση του 1866, κατέβηκε από το Ναύπλιο και τέθηκε αρχηγός της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, συνεχίζοντας τον πατριωτικό του πατέρα του αγώνα.
Στο διάστημα, λοιπόν, της ηγουμενίας του Μελχισεδέκ μεγάλα και αξιόλογα γεγονότα εκτυλίσσονται στην Κρήτη, όπως ο διωγμός των Γενιτσάρων αλλά και το σπουδαιότερο εκρήγνυται η μεγάλη Επανάσταση των Ελλήνων κατά των Τούρκων. Τότε, ο ηγούμενος Μελχισεδέκ και το Μοναστήρι του Πρέβελη έδωσαν τα πάντα στον υπέρ πατρίδος αγώνα. εκτός από τα όπλα και την ουσιαστική συμβολή στην οργάνωση του πρώτου τακτικού στρατού, δόθηκαν και αυτά, ακόμη, τα κειμήλια του μοναστηριού…».
Καιρός να διορθωθούν οι ανακρίβειες
Όπως τονίστηκε από τον φιλόλογο κ. Γιάννη Ανδρουλιδάκη, ποιητή και συγγραφέα, είναι καιρός να διορθωθούν κάποιες ανακρίβειες σε συγκεκριμένα γεγονότα για τη διευκόλυνση του μελλοντικού ερευνητή, όπως ορισμένα τοπωνύμια. Η επισήμανση είχε βρει σύμφωνο τον κ. Σταύρο Φραγκιουδάκη μέλος της δημοτικής επιτροπής παιδείας κι εκπροσώπου για ζητήματα λαϊκής επιμόρφωσης – διά βίου μάθησης που πρότεινε με τη σειρά του την ανάγκη να διαχωριστεί ο θρύλος από την ιστορική αλήθεια και να γνωρίσουμε, όπως θα έπρεπε την ιστορία του τόπου μας. Ιδιαίτερα οι νεότεροι που υστερούν σε ιστορικές γνώσεις και η όποια παραπληροφόρηση απειλεί κυρίως την πολιτιστική και αγωνιστική ταυτότητα ενός έθνους που απέδειξε πόσο ξέρει να αποκτά το αγαθό της ελευθερίας όσο αίμα κι αν χρειαστεί.
Η ιστορική Καλή Συκιά με πρωτοβουλία της προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου κας Βασιλικής Κωστάκη Μπαμιάκη παρουσίασε μια επίσης σημαντική εκδήλωση με κεντρικό ομιλητή τον επιφανή ιστορικό κ. Γιάννη Γρυντάκη.
Εξίσου σημαντικές ήταν οι εκδηλώσεις που έγιναν στην Κρύα Βρύση και στις Μέλαμπες.
Για τη μάχη των Μελάμπων έδωσε νέα στοιχεία ο κ. Αντώνης Τσουρδαλάκης με βάση άγνωστα μέχρι τώρα τεκμήρια του Νικολάου Γ. Φωτάκη – Καπετανάκη, οπλαρχηγού Α’ τάξης της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, νομικού και συγγραφέα, τα οποία φωτίζουν το ιστορικό αυτό γεγονός.
Ιδιαίτερα σημαντικό σημείο με εξαιρετικό επίσης ενδιαφέρον της όλης εκδήλωσης, υπήρξε η παρουσίαση άγνωστου χειρογράφου, του Εμμανουήλ Αντωνιάδη (οπλαρχηγού, δημοσιογράφου, εκδότη και βουλευτή), σύγχρονου των γεγονότων, το οποίο αναφέρεται στην εν λόγω μάχη, επιβεβαιώνοντας την και ως ιστορικό γεγονός αλλά και ως προς τα στάδια με τα οποία αυτή εξελίχθηκε.
Επίσης, στη διάρκεια της εκδήλωσης αποδόθηκε, μελοποιημένο ποίημα, γεμάτο περιεχόμενο, παλμό, νοήματα και μηνύματα, του Ν. Γ. Φωτάκη, αφιερωμένο στην Μάχη.
Η εκδήλωση έκλεισε με «εικονική» επίσκεψη στο σημείο ανέγερσης σχετικού μνημείου, στο λόφο Λαυρασού, για το οποίο σχετικές εργασίες έχει ήδη ξεκινήσει ο Δήμος Αγίου Βασιλείου.
Την ευθύνη για τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο κ. Γεώργιος Φραντζεσκάκης πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Μελαμπιανών Αθήνας.
Σε μια σεμνή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Κρύα Βρύση στην πλατεία του χωριού, με την παρουσία όλων των Κρυοβρυσανών, με θέμα «Η Κρύα Βρύση στην Επανάσταση του 1821 – 1830» παρουσιάστηκαν τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου αυτής από τους εκλεκτούς Κρυοβρυσανούς ιστορικούς ερευνητές Θεόδωρο Πελαντάκη, Γεώργιο Μαυροτσουπάκη και Νικόλαο Βαβουράκη.
Συγκεκριμένα, ο κ. Πελαντάκης ανέπτυξε ομιλία με θέμα: «Η Μάχη στο Κακό Ρυάκι και ο Γιάννης Ασουμανής», η ομιλία του κ. Βαβουράκη είχε θέμα «Η καταστροφή των Αμπαδιωτών Τούρκων – Η μάχη του Φραγκοκάστελου», ενώ το θέμα της ομιλίας του κ. Μαυροτσουπάκη ήταν «Επαναστατικά γεγονότα του 1821 στην περιοχή μας και η ποιητική αποτύπωσή τους».
Μέσα από τις ομιλίες τους οι τρεις ερευνητές ανέδειξαν πρόσωπα που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στα ιστορικά γεγονότα και στις μάχες, όπως στο «Κακό Ρυάκι» Μελάμπων με πρωταγωνιστή τον Γιάννη Ασουμανή από την Κρύα Βρύση.
Οι Μυλοποταμίτες εν δράσει
Η δυναμική συμμετοχή των Μυλοποταμιτών, οι αγώνες και οι θυσίες που έγιναν κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821, καταγράφηκαν και αναδείχθηκαν στο επιστημονικό συνέδριο «Ο Μυλοπόταμος Ρεθύμνου στην Ελληνική Επανάσταση (1821-1832)», το οποίο πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 27 Νοεμβρίου στο Πέραμα του Δήμου Μυλοποτάμου.
Οι εργασίες του συνεδρίου πραγματοποιήθηκαν στην αίθουσα εκδηλώσεων του 2ου Δημοτικού Σχολείου Περάματος και μεταδόθηκαν ζωντανά από το κανάλι «Πολιτισμός Μυλοπόταμος» στο You Tube και από τον ραδιοφωνικό σταθμό «Τάλως FM».
Το συνέδριο διοργάνωσε ο Οργανισμός Πολιτισμού – Τουρισμού και Νέας Γενιάς Δήμου Μυλοποτάμου «Ο Αυλοπόταμος» σε συνδιοργάνωση με την Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου – Περιφέρειας Κρήτης υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα ’21» στο πλαίσιο του πολιτιστικού φεστιβάλ «Ταλλαία ’21 – Διακόσια χρόνια από την εθνική παλιγγενεσία».
Στην πρώτη συνεδρία ο κ. Μανούσος Κλάδος, δημοσιογράφος, απόφοιτος της Πατριαρχικής Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Ηρακλείου Κρήτης, ανέδειξε όλα τα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η περίοδος 1821 – 1832 υπήρξε για την εκκλησία της Επισκοπής Αυλοποτάμου μια εποχή με μεγάλες θυσίες σε ανθρώπινες ζωές και τεράστιες απώλειες σε υλικό πλούτο και αρχειακούς θησαυρούς.
Ακολούθως ο κ. Νίκος Δερεδάκης, εκπαιδευτικός, ερευνητής και συγγραφέας περιέγραψε αναλυτικά τις πολεμικές συγκρούσεις στην επαρχία Μυλοποτάμου κατά την Επανάσταση του 1821 αναδεικνύοντας άγνωστα σε πολλούς γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην περιοχή εκείνη την περίοδο.
Στην συνέχεια τέθηκαν επί τάπητος τα μεγάλα ζητήματα συγκρότησης των ένοπλων σωμάτων κατά την Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη, με μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εισήγηση από τον κ. Γιάννη Σκαλιδάκη, ιστορικό, Ε.ΔΙ.Π. στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Το συνέδριο συνεχίστηκε με την εισήγηση «Λεκτικές επισημάνσεις της επαναστατικής γλώσσας του Μυλοποτάμου» από τον κ. Εμμανουήλ Γ. Ανδρουλιδάκη, Δρ Κλασικής Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α., διδάσκων (Ε.ΔΙ.Π.) Πατριαρχικής Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης.
Η πρώτη συνεδρία ολοκληρώθηκε με την αναλυτική παρουσίαση των γεγονότων που σχετίζονται με την Γενική Συνέλευση των Κρητών στις Μαργαρίτες το 1830, οπότε αποφασίστηκε η λήξη των εχθροπραξιών στο νησί και απαιτήθηκε η ένωση με την Ελλάδα, χωρίς αποτέλεσμα. Ο κ. Εμμανουήλ Χαλκιαδάκης, Δρ. Ιστορίας του Α.Π.Θ., διδάσκων (Ε.ΔΙ.Π.) στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Π.Τ.Δ.Ε.), επισκέπτης καθηγητής I.O.C.S. Κέιμπριτζ, επιστημονικός συνεργάτης C.H.S. Χάρβαρντ, παρουσίασε μάλιστα για πρώτη φορά ιστορικά αρχεία για τα γεγονότα από το foreign office.
Η δεύτερη συνεδρία ξεκίνησε με την ανακοίνωση της κ. Ειρήνης Γαβριλάκη, Δρ. Αρχαιολογίας, η οποία αναφέρθηκε διεξοδικά στα γεγονότα του ολοκαυτώματος του Σπηλαίου Μελιδονίου και παρουσίασε όλα τα στοιχεία για τον εγκλεισμό και την εξόντωση των αμάχων το 1824, όπως αποτυπώνονται στις ανασκαφές, οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί στο ιστορικό σπήλαιο.
Η πρόσληψη της θυσίας του Μελιδονίου από τον 19ο στον 21ο αιώνα και ο αντίκτυπος που είχε παγκοσμίως αναδείχθηκαν με την εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Παπαδάκη, θεολόγου – βιβλιοθηκονόμου.
Ακολούθησε εισήγηση από τον κ. Μιχάλη Τρούλη, φιλόλογο, ιστορικό, συγγραφέα και πρόεδρο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου, ο οποίος αναφέρθηκε διεξοδικά στις προσωπικότητες, την προσφορά και τις θυσίες των Αδελφών Μελιδώνη, οι οποίοι ξεχώρισαν με την συμμετοχή τους στη μεγάλη Ελληνική Επανάσταση.
Στην συνέχεια, ο ιστορικός κ. Παναγιώτης Στάθης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην περίπτωση του θρυλικού Αντώνη Μελιδώνη και στην εξόντωση του από τον Ρούσο Βουρδουμπά, αναδεικνύοντας το μεγάλο ζήτημα των αντιπαραθέσεων και των συγκρούσεων μεταξύ των επαναστατών στην Κρήτη.
Οι εργασίες του συνεδρίου συνεχίστηκαν με την εισήγηση του κ. Ανδρέα Λενακάκη, φιλόλογου και Δρ. Λαογραφίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης που μίλησε με θέμα «Το επαναστατικό πνεύμα στο Μυλοπόταμο, μέσα από τα κρητικά δημοτικά τραγούδια» και ολοκληρώθηκε με την ανακοίνωση της κ. Βαρβάρας Τερζάκη – Παλλήκαρη, μελετήτριας του Νήματος και της Υφαντικής Τέχνης, η οποία προσέγγισε το μείζον ζήτημα της συμμετοχής των γυναικών στο κρητικό 1821 και τις θυσίες που έκαναν, στηρίζοντας τον υπέρτατο αγώνα για την ελευθερία.
Το αποτέλεσμα του συνεδρίου θα καταγραφεί σε τόμο πρακτικών, που θα εκδοθεί με συγχρηματοδότηση της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου και του Δήμου Μυλοποτάμου, ώστε η γνώση που κατακτήθηκε να γίνει κτήμα περισσότερου κόσμου και να μείνει παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.
Νέα ιστορικά στοιχεία στο φως
«Κρήτη και 1821. Τα γεγονότα στην Κρήτη και στην περιοχή των Ρουστίκων». Ήταν μια ακόμα ενδιαφέρουσα ημερίδα που διοργάνωσε ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη.
Και οι τρεις εισηγητές ανέπτυξαν τα θέματά τους με εύληπτο και τεκμηριωμένο τρόπο, ενώ ο ομότιμος καθηγητής του Παν. Κρήτης Αλέξης Πολίτης, ο οποίος προλόγισε την εκδήλωση, ενέταξε την Επανάσταση του 1821 στα ευρωπαϊκά της συμφραζόμενα. Ο ιστορικός Γιάννης Σκαλιδάκης είδε από μια ενδιαφέρουσα οπτική τους λόγους για τους οποίους πέτυχε η επανάσταση· η φυσικός Εύα Περπυράκη παρουσίασε διεξοδικά την επαναστατική δραστηριότητα που εκδηλώθηκε στην Κρήτη κατά το διάστημα 1821-1828 με πλούσιο οπτικό υλικό, ενώ ο δάσκαλος και ιστορικός ερευνητής Νίκος Δερεδάκης ανέδειξε τις άγνωστες στο ευρύ κοινό πολεμικές συγκρούσεις, που έλαβαν χώρα στην περιοχή του Ρουστίκων.
Από τις αξιόλογες εκδηλώσεις ήταν και αυτή του ιστορικού Συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής «Το Αρκάδι». Ήταν μια έκθεση χαρακτικών με τίτλο «Στα άδυτα της αθάνατης ηρωίδας του 1821».
«Τα Περιβόλια στην επανάσταση του 1821» ήταν μια ακόμα ενδιαφέρουσα εκδήλωση με κεντρικό ομιλητή τον κ. Νίκο Δερεδάκη που μας έδωσε νεότερα στοιχεία για την περίφημη όσο και άγνωστη μάχη στον πύργο του Μπιριτσί Κουλέ κατά την επανάσταση του 1821».
«Τα Επαναστατικά γεγονότα στο Ρέθυμνο το 1821»
Με την εκδήλωση με θέμα «Τα Επαναστατικά γεγονότα στο Ρέθυμνο το 1821», που διοργανώθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Λάμπης Συβρίτου και Σφακίων, την Ιερά Μονή Πρέβελη, την Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνου, τον Δήμο Αγίου Βασιλείου και τους κυρίους Δημήτρη Σκαρτσιλάκη και Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, ολοκληρώθηκε στην Μονή Πρέβελη, το πρόγραμμα εκδηλώσεων του δήμου Αγίου Βασιλείου για τον εορτασμό της επετείου των 200σίων ετών από την Ελληνική Επανάσταση.
Την επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821 τίμησε με ημερίδα στις 22 Αυγούστου, στον αύλειο χώρο του, το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνης.
Την εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε με ζωντανή και διαδικτυακή παρουσίαση, παρακολούθησαν οι συμμετέχοντες σεβόμενοι τα απαιτούμενα υγειονομικά μέτρα προστασίας κατά του covid-19.
Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης με συντονίστρια την Κατερίνα Τσακάλη, ομιλητές ήταν ο Γιάννης Παπιομύτογλου, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ρεθύμνου Ευγένιος και ο Χάρης Στρατιδάκης.
Στο δεύτερο μέρος με ζωντανή παρουσία μέσω διαδυκτίου, η πρόεδρος του Μουσείου Φαλή Βογιατζάκη εξήρε την προσωπικότητα και το έργο του γνωστού ιστορικού και ερευνητή, Ιωάννη Γρυντάκη, στον οποίο αποδόθηκε τιμητική πλακέτα.
Κατόπιν ακολούθησε η τίμηση της προέδρου του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Ρεθύμνης, Φαλής Βογιατζάκη, για την προσφορά της στην πόλη του Ρεθύμνου από το Λύκειο Ελληνίδων της πόλης μας και την πρόεδρό του κ. Φέφη Βαλαρή.
Το Λύκειο Ελληνίδων Ρεθύμνου δεν θα μπορούσε να απουσιάσει από τις εκδηλώσεις αυτές. Παρουσίασε στην αίθουσά του την έκθεση με τίτλο «Δάκρυα σε φύλλα δάφνης» που κέρδισε τις καλύτερες εντυπώσεις.
Ήταν η πρόταση του ιστορικού μας σωματείου να τιμηθούν τα 200 χρόνια της Εθνικής Παλιγγενεσίας με τον τρόπο που μόνο το Λύκειο ξέρει και μπορεί να δώσει άλλη διάσταση σε ένα τόσο μεγάλο γεγονός.
Μοναδικά εκθέματα, φωτογραφίες, χάρτες και κειμήλια επιτρέπουν και στον πλέον αμύητο ιστορικά επισκέπτη να εντρυφήσει στην ελληνική επανάσταση του 1821 και να έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα της μεγάλης ιστορικής αυτής στιγμής πανελλαδικά.
Πολύτιμος οδηγός για τον επισκέπτη ήταν το λεύκωμα που επιμελήθηκε το Λύκειο και αποτελεί σίγουρα απόκτημα για κάθε βιβλιοθήκη.
Από τις τόσες εκδηλώσεις που έγιναν σταθήκαμε σε εκείνες που ξεχώρισαν κατά γενική ομολογία χάρις στην πληρότητα των εισηγήσεων και την άριστη οργάνωση.
Μένει να περιμένουμε τα πρακτικά από τις δράσεις αυτές που θα φωτίσουν περισσότερο το σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισε ο νομός μας και στην Επανάσταση του 1821.
Καλή Χρονιά.