• Επισημάνσεις του Κώστα Λαγουβάρδου, διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην τηλεόραση CRETA
Σε συνθήκες ξηρασίας βρίσκεται μεγάλο μέρος της Κρήτης, ως αποτέλεσμα των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, με αύξηση των θερμοκρασιών σε στεριά και θάλασσα, περιορισμένες χιονοστρώσεις και χιονοπτώσεις και παρατεταμένους καύσωνες πολλών ημερών και υψηλό το θερμόμετρο καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Σύμφωνα με όσα ανέφερε μεταξύ άλλων στην τηλεόραση CRETA και στην εκπομπή της Σώτιας Πεντεδήμου, ο Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, οι ενδείξεις της θερμοκρασίας είναι ο υπ’ αριθμόν ένας δείκτης εμφάνισης της κλιματικής αλλαγής, με την αύξηση θερμοκρασίας να παρατηρείται όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. «Αυξάνεται η θερμοκρασία παντού, το βλέπουμε συνεχώς, όλο τον χρόνο, με πολύ λίγους μήνες να έχουμε τιμές θερμοκρασίας κάτω από τους μέσους όρους. Το ίδιο βλέπουμε με τη θερμοκρασία της θάλασσας η οποία επίσης αυξάνεται και βλέπουμε περισσότερα ξενικά είδη που έρχονται και μένουν στις ελληνικές θάλασσες, διαμορφώνοντας ευνοϊκές συνθήκες για διάφορα είδη ψαριών που έρχονται από την Ερυθρά θάλασσα και το Σουέζ». Οι βροχές, αλλά και τα χιόνια είναι επίσης δύο φαινόμενα που συνδέονται με την ξηρασία, αλλά και τη διαθεσιμότητα νερού. «Η Κρήτη έχει πολύ μεγάλη διαφορά σε βροχές από το Δυτικό της στο Ανατολικό της τμήμα, πάντα το Δυτικό τμήμα του νησιού είχε πολύ περισσότερες βροχές από ότι το Ανατολικό και το Νότιο τμήμα», ανέφερε ο κ. Λαγουβάρδος, επισημαίνοντας, ότι τα τελευταία δύο χρόνια και ειδικά στο Ανατολικό τμήμα του νησιού καταγράφονται μειωμένες βροχοπτώσεις. «Έχουμε πλέον λιγότερα χιόνια, κάτι το οποίο βλέπουμε σε όλη τη χώρα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλη τη Μεσόγειο. Λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας περιορίζεται η χιονόστρωση και η χιονόπτωση και το χιόνι είναι ένας πολύ σημαντικός κρίκος του υδρολογικού κύκλου, το θέλουμε το χιόνι τέλος της άνοιξης και στις αρχές του καλοκαιριού για να τροφοδοτήσει τους υδροφόρους ορίζοντες», σημείωσε.
Χαμηλές στάθμες στους ταμιευτήρες νερού, εδαφική ξηρασία και αυξημένη θερμοκρασία ακόμα και σε μεγάλα θαλάσσια βάθη είναι μερικές από τις συνέπειες των νέων κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν στο νησί, όπως τόνισε ο κ. Λαγουβάρδος. «Το πρόβλημά μας δεν είναι οι καύσωνες με μικρή διάρκεια, γιατί πάντα είχαμε τέτοιους καύσωνες στο παρελθόν, ακόμα και πολλές δεκαετίες να πάμε πίσω θα δούμε καύσωνες στην Κρήτη. Αυτό που πλέον είναι πρόβλημα είναι η διάρκειά τους, με καύσωνες που διαρκούν επτά και δέκα ημέρες, με θερμοκρασίες πολύ υψηλές ημέρα και νύχτα και προκαλούν ένα θερμοκρασιακό στρες, μία καταπόνηση όλου του 24ωρου για πολλές ημέρες. Είναι ουσιαστικά αυτό που επηρεάζει τους ανθρώπους, την υγεία μας, την αγροτική παραγωγή, τα οικοσυστήματα, καθιστά τα δάση ξηρά και εύφλεκτα», ανέφερε, συμπληρώνοντας παράλληλα, ότι δυστυχώς τα φαινόμενα αυτά θα γίνουν ακόμα πιο συχνά στο μέλλον. «Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα καλοκαίρια μας θα είναι πολύ ζεστά, ούτε ότι το ένα καλοκαίρι θα είναι πιο ζεστό από το προηγούμενο, αλλά θα έχουμε συχνότερα καλοκαίρια ζεστά, με μεγάλη διάρκεια στις υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες θα ξεκινούν από πιο νωρίς και θα πηγαίνουν πιο αργά, ακόμα και τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, οπότε θα επιμηκύνεται το καλοκαίρι». Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και δεν αποτελεί ένα μελλοντικό σενάριο, ή ένα πρόβλημα που θα έπρεπε να λογαριάζουν μόνο οι μελλοντικές γενιές, ξεκαθάρισε ο κ. Λαγουβάρδος, τονίζοντας ότι τα φαινόμενα αυτά μας επηρεάζουν ήδη και αν δεν κάνουμε κάτι σε παγκόσμιο επίπεδο για τον περιορισμό των θερμοκηπικών αερίων, η κατάσταση θα επιδεινωθεί. «Έχουμε πέσει έξω σε σχέση με τους στόχους και τις προβλέψεις για το 2050. Έχουμε ξεπεράσει το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου σε παγκόσμιο επίπεδο να μην ανέβει πάνω από προβιομηχανικά επίπεδα η θερμοκρασία, μπορεί φέτος να είναι λίγο κάτω, αλλά περνάμε και ξεπερνάμε σταθερά κάθε χρόνο αυτό το όριο, είμαστε πίσω και τρέχουμε πίσω από την κλιματική αλλαγή και γίνονται και πισωγυρίσματα, με ενέργειες άρνησης και απαξίωσης της κατάστασης», σημείωσε.
Μάλιστα, όπως τόνισε, συνήθως υψώνονται φωνές που υποστηρίζουν ότι η οικονομική ανάπτυξη μπαίνει σε προτεραιότητα, εις βάρος της διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής, γεγονός το οποίο είναι από μόνο του καταστροφικό, καθώς η ίδια η οικονομία επηρεάζεται από τις συνέπειες της κρίσης στο κλίμα. «Και από οικονομικής πλευράς πρέπει να κάνουμε κάτι για να δώσουμε ένα φρένο στην κλιματική αλλαγή. Η θερμοκρασία ανεβαίνει διαρκώς, το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξάνεται συνεχώς, παρά τα μέτρα που παίρνουμε και πρέπει να δράσουμε άμεσα», ανέφερε, τονίζοντας επίσης ότι η επιστημονική κοινότητα διαθέτει τα εργαλεία, για να δώσει πληροφορίες στον κόσμο, παραθέτοντας και αναλύοντας τα διαθέσιμα δεδομένα και στοιχεία που έχουν συλλεχθεί. «Από πλευράς στοιχείων και δεδομένων, είτε δορυφορικών, είτε από μοντέλα, επίγειους σταθμούς καταγραφής, βαίνουμε στην καλύτερη κατάσταση που ήμασταν ποτέ, επομένως κανείς δεν μπορεί να πει δεν ξέρω ή δεν ήξερα τι συμβαίνει». Επιπλέον, όπως σημείωσε ο κ. Λαγουβάρδος: «Δική μας δουλειά σαν επιστήμονες είναι να το αποδείξουμε επιστημονικά και τεκμηριωμένα με αριθμούς. Γνωρίζουμε το πρόβλημα και μπορούμε να το μάθουμε ακόμα καλύτερα, αλλά δουλειά μας είναι να χτυπάμε το καμπανάκι, όταν μιλάμε για κάτι που επηρεάζει ήδη τη ζωή μας, ένα μεγάλο πρόβλημα», κατέληξε.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΣΤΑΚΟΓΛΟΥ