Η χώρα μετά μακρά περίοδο εικονικής ευημερίας χρεοκόπησε βυθισμένη σε απύθμενα οικονομικά ελλείμματα και δυσθεώρητα χρέη που παραμένουν αδύνατον να πληρωθούν. Η χρεοκοπία έφερε μέτρα επί μέτρων που έπληξαν τους πάντες, κυρίως την πάλαι ποτέ κραταιή μεσαία τάξη, συνταξιούχους, μισθωτούς, μικρο – επιχειρηματίες – επαγγελματίες που έφθασαν στα όρια φτώχιας.
Δέκα και πλέον χρόνια, μετά τις τεράστιες θυσίες όλων, η οικονομία φαίνεται να επανέρχεται σε κανονικούς ρυθμούς. Κάποιες μικροαυξήσεις στον κατώτατο μισθό και στις συντάξεις, ξεπάγωσαν οι τριετίες. Ενώ λοιπόν αναμένονταν η βελτίωση των δεικτών οικονομίας να περάσει στο επίπεδο διαβίωσης, επέπεσε ένα συνεχές και αδικαιολόγητο τσουνάμι ανατιμήσεων παντού.
Με προφάσεις πότε την αύξηση τιμής πετρελαίου, τον πόλεμο στην Ουκρανία, το εμπάργκο στη Ρωσία κ.ά. οι τιμές προϊόντων ακολουθούν μια ανοδικά ξέφρενη πορεία χωρίς προηγούμενο. Από μέρα σε μέρα ανατιμούνται σχεδόν όλα τα είδη διατροφής, σε ένα χρόνο οι τιμές υπερδιπλασιάσθηκαν. Προϊόντα παραγόμενα στην Ελλάδα πωλούνται αισθητά φθηνότερα στην Ευρώπη, ενώ των πολυεθνικών καταλήγουν εδώ ακριβότερα κατά 25% με 50%. Το βρεφικό γάλα 50% ακριβότερο σε χώρα που υποτίθεται ότι πασχίζει για την υπογεννητικότητά της, ενώ θα έπρεπε να συνταγογραφείται και να διανέμεται δωρεάν.
Η κυβέρνηση αδύναμη να παρέμβει ουσιαστικά, αρχικά με επικοινωνιακά μέτρα όπως το καταγέλαστο «καλάθι νοικοκυριού», με επιδόματα χαρτζιλίκι που ακαριαία καταπίνει ο πληθωρισμός και πρόστιμα χάδια σε πολυεθνικές, τάχα προσπαθεί να βοηθήσει τους πλέον αδύναμους και να συγκρατήσει τις τιμές από παραπέρα άνοδο. Όμως η παντελής έλλειψη μηχανισμών ελέγχου τιμών και ποιότητας προϊόντων, επιτρέπουν στους επιτήδειους να κερδοσκοπούν ασύστολα σε βάρος των καταναλωτών.
Με παραπληροφόρηση, διαφημιστικά τεχνάσματα και μεθοδεύσεις μάρκετινγκ όπως απατηλές προσφορές, τεχνητές ελλείψεις, αλλαγές μεγέθους ή συσκευασίας, αυξομείωση ποσοτήτων, ξεγελούν και παραπλανούν τους καταναλωτές.
Οι τεράστιες αυξήσεις που εκτροχιάζουν την συντριπτική πλειοψηφία των οικογενειακών και ατομικών προγραμματισμών, σε καμία περίπτωση δεν συγκρίνονται με τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκών χωρών ούτε δικαιολογούνται από ιδιαιτερότητες της Ελληνικής Αγοράς. Πρόκειται ξεκάθαρα για απόλυτη αισχροκέρδεια και καταστρατήγηση κανόνων του ανταγωνισμού και της ελεύθερης αγοράς που βεβαίως δεν σημαίνει αυθαιρεσία, ασυδοσία, αθέμιτα μέσα, εξαπάτηση.
«Η χώρα δεν είναι μπανανία» είπε ο πρωθυπουργός για να αμβλύνει τις εντυπώσεις, όμως δεν έκανε κάτι ουσιαστικό να αποδείξει το αντίθετο. Η χώρα περιστρέφεται έρμαιο κερδοσκόπων και πολυεθνικών που ανεβάζουν ανεμπόδιστα τις τιμές, μεγιστοποιώντας τα κέρδη τους.
Διόλου τυχαίο η μια πολυεθνική μετά την άλλη δηλώνουν υπερκέρδη. Ομοίως οι Τράπεζες, τόσα χρόνια με υψηλά επιτόκια χορηγήσεων, χαμηλά επιτόκια καταθέσεων και τεράστιες χρεώσεις συναλλαγών, ενώ σταδιακά αντικαθιστούν τις εγχρήματες συναλλαγές. Υπερκέρδη και αρκετές εγχώριες επιχειρήσεις που μιμούμενες τις πολυεθνικές, αντιγράφουν πρακτικές τους. Υπερκέρδη για πολυκαταστήματα και αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που δεν ελέγχονται από πουθενά. Μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία που συνεχώς επεκτείνονται λόγω ανεπάρκειας των δημόσιων. Υπερκέρδη οι ναυτιλιακές εταιρείες υπό ένα ειδικό προνομιακό καθεστώς και φορολογικές διευκολύνσεις.
Τι και αν ο κόσμος στενάζει, οι κυβερνώντες νοιάζονται μόνον πως να τα διαχειριστούν επικοινωνιακά. Το λεγόμενο κοινωνικό κράτος εξαφανίζεται, η δημόσια υγεία στραγγαλίζεται και απαξιώνεται, τα εισοδήματα εξανεμίζονται από ακρίβεια και πληθωρισμό (από τους υψηλότερους στην Ευρωπαΐκή Ένωση), η μεσαία τάξη φτωχοποιείται και οι φτωχοί εξαθλιώνονται. Φυσικά και οι θεωρούμενοι ευπορότεροι πλήττονται επίσης καίρια και υπερβολικά.
Όμως όλα αυτά φαίνεται ότι οι κυβερνώντες τα θεωρούν δευτερεύοντα ή παράπλευρες συνέπειες – απώλειες. Πρωτεύοντα τίθενται η αύξηση κερδοφορίας επιχειρήσεων, η προσέλκυση επενδύσεων, η βελτίωση των δεικτών της οικονομίας, η αναβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας και επενδυτικής βαθμίδας, η επιτάχυνση ρυθμού ανάπτυξης κ.ά.
Για να πάει μπροστά η χώρα, αυτά ίσως περισσότερα, πράγματι είναι αναγκαία. Όμως σε μια σύγχρονη δημοκρατική χώρα προέχουν εξίσου οι ανάγκες του λαού, το επίπεδο διαβίωσης, η ασφάλεια και η συνέχειά του. Ιδίως όταν αυτά δεν εξυπηρετούνται και δεν διασφαλίζονται επαρκώς ούτε προβλέπεται καλυτέρευσή τους. Απειλούνται μάλιστα με επιδείνωση.
Ας προσέξουν οι κυβερνώντες μην τους συμβεί ό,τι έπαθε ο Νασρεντίν Χότζας: Ψόφησε ο γάιδαρός του πάνω που τον έμαθε να μην τρώει…
