Σε δύο μήνες αναμένεται να ξεκινήσει η νέα τουριστική περίοδος στην Κρήτη, καθώς στα τέλη Μαρτίου ξεκινούν οι πρώτες πτήσεις τσάρτερ. Αν και τότε θα είναι λίγα τα ξενοδοχεία του Ρεθύμνου που θα ανοίξουν για να υποδεχτούν τους πρώτους επισκέπτες, σταδιακά η κίνηση θα τονώνεται και μετά τις 15 Απριλίου αναμένεται το ουσιαστικό άνοιγμά της σεζόν.
Προς το παρόν τα στοιχεία είναι θετικά και γεμίζουν αισιοδοξία πράκτορες και ξενοδόχους. Οι κρατήσεις συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς που σημαίνει ότι ο τουριστικός κλάδος ετοιμάζεται για μια σεζόν αντίστοιχη με αυτή του 2023, ενώ υπάρχουν και οι πιο αισιόδοξοι που βλέπουν μια τουριστική περίοδο με αφίξεις περισσότερες από τις περυσινές.
Οι παραδοσιακές αγορές της Κρήτης Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Σκανδιναβία δείχνουν και φέτος την προτίμησή τους στα ξενοδοχεία του τόπου, τα οποία φαίνεται πως θα γεμίσουν το τρίμηνο του καλοκαιριού.
Βέβαια διατηρείται από τους φορείς του κλάδου μια επιφύλαξη παρά τις θετικές προοπτικές, καθώς πολλοί πελάτες κάνουν διπλοκρατήσεις σε πακέτα διακοπών, που στη συνέχεια μπορεί να ακυρώσουν ακόμα και αν έχουν καταβάλλει χρήματα -καθώς υπάρχει ευέλικτη πολιτική ακυρώσεων- και αυτός είναι ένας παράγοντας που δεν βοηθάει στο να υπάρξει ακόμα μια καθαρή εικόνα για το πώς τελικά θα κινηθεί η φετινή σεζόν.
Την ίδια στιγμή η ακρίβεια αποτελεί μεγάλο αγκάθι και φέτος για τον κλάδο, αφού οι ανατιμήσεις σε πρώτες ύλες καλά κρατούν προκαλώντας προβληματισμό για την κερδοφορία των επιχειρήσεων.
Οι έμπειροι στον κλάδο του τουρισμού επισημαίνουν για μια ακόμα φορά την ευαλωτότητα του τουρισμού, καθώς όπως αναφέρουν είναι ένα προϊόν που ανά πάσα στιγμή μπορεί να διαταραχθεί από τις γεωπολιτικές ή άλλες έκτακτες εξελίξεις.
Παράλληλα, παράγοντες του κλάδου παρατηρούν ότι το τουριστικό τοπίο αλλάζει. Πλέον, αν και οι κλίνες αυξάνονται τουλάχιστον σε επίπεδο Κρήτης χρόνο με το χρόνο κατά χιλιάδες και παρά το γεγονός ότι και οι αφίξεις αυξάνονται, εν τούτοις οι διανυκτερεύσεις περιορίζονται. Δηλαδή οι επισκέπτες μένουν λιγότερο χρόνο στα τουριστικά καταλύματα. Η εξήγηση που δίδεται είναι ότι χρόνο με τον χρόνο αλλάζει το προφίλ του επισκέπτη, ο οποίος επιλέγει να ταξιδέψει σε περισσότερο τους ενός προορισμού, εφόσον έχει αυτή τη δυνατότητα.
Ικανοποίηση για τις κρατήσεις
Ικανοποιημένοι από τη ροή των κρατήσεων εμφανίζονται τόσο ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου, Μανόλης Τσακαλάκης, όσο και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων Ρεθύμνου, Στράτος Μπερέτης.
«Όλες οι αγορές καταγράφουν αύξηση. Βεβαίως μέχρι τον Μάρτιο, τα στοιχεία είναι ευμετάβλητα. Με το παραμικρό ανεβαίνουν ή κατεβαίνουν οι κρατήσεις γιατί ο όγκος τους δεν είναι τόσο μεγάλος που να μην μπορεί να αλλάξει. Όμως, η τάση είναι θετική, τα δείγματα είναι θετικά, οι προκρατήσεις είναι θετικές και αυτό μας κάνει και αισιοδοξούμε» τονίζει ο Μανόλης Τσακαλάκης προσθέτοντας ότι «Τυπικά η σεζόν αρχίζει τέλος Μαρτίου, ουσιαστικά αρχίζει από τα μέσα του Απρίλη και μετά, εκεί μπαίνουν τα περισσότερα αεροπλάνα. Πιο πριν είναι ελάχιστα, καθώς κάθε tour operator βάζει ένα ή δύο την βδομάδα».
Από την πλευρά του ο Στράτος Μπερέτης ανάφερε: «Οι κρατήσεις πάνε καλά όπως τον προηγούμενο μήνα, προχωράνε και έχουν μια καλή ροή. Το επίπεδο είναι αντίστοιχο με το περυσινό και όχι παραπάνω. Όμως και πέρυσι τέτοια εποχή οι κρατήσεις ήταν σε πολύ καλό επίπεδο και πέραν του δέοντος, καθώς γινόντουσαν πολλές κρατήσεις, οι οποίες μετά ακυρώνονταν λόγω πολύ ευνοϊκών συνθηκών κράτησης, με μικρές προκαταβολές κ.λπ. Άρα είμαστε στα περυσινά που ήταν αντίστοιχα καλά. Οι παραδοσιακές μας αγορές πάνε καλά, η Αγγλία πάει πολύ καλά και έχει ανακοινώσει και αύξηση πτήσεων και οι χώρες της Μπενελούξ και η Γερμανία δείχνουν, παρόλη την μικρή ύφεση της οικονομίας, ότι πάνε καλά. Πάρα πολλά ταξιδιωτικά μέσα δείχνουν την Κρήτη παγκοσμίως μέσα στους δέκα πρώτους γαστρονομικούς προορισμούς και συγκεκριμένα μέσα στους τρεις πρώτους. Τα νέα είναι πάρα πολύ καλά, καθώς και οι κρατήσεις πάνε καλά όπως πέρυσι».
Αναφερόμενος στις διπλοκρατήσεις που δημιουργούν αυτή την περίοδο ένα θολό τουριστικό τοπίο ο κ. Μπερέτης επεσήμανε ότι «Κάποιοι πελάτες κάνουν διπλή κράτηση. Για παράδειγμα στο jet2 έχουν τη δυνατότητα να καταβάλλουν προκαταβολή 20 λίρες για να κάνουν μια κράτηση με δικαίωμα να την αλλάξουν και να την ακυρώσουν πολύ γρήγορα, μέσα σε 10, 15 μέρες ή έναν μήνα. Στα ξενοδοχεία, στους tour operator στις 2-5 μέρες πριν μπορούν να ακυρώσουν το ξενοδοχείο τουλάχιστον και όχι την πτήση, αλλά στις βίλες και στα δωμάτια είναι έναν μήνα πριν. Οπότε ορισμένοι κάνουν κρατήσεις και μετά βλέπουν τι θα επιλέξουν, ανάλογα με τις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων. Για παράδειγμα πέρυσι τέτοια εποχή ήταν τόσες πολλές οι κρατήσεις για ορισμένους μήνες που πίστευαν κάποια ξενοδοχεία ότι είναι τρομερό over booking. Όλη η Κρήτη φαινόταν over booking με όλες αυτές τις διπλές κρατήσεις. Βέβαια αποδείχτηκε στο τέλος ότι δεν έγινε κάτι τέτοιο».
Κάθε χρόνο προστίθεται στην Κρήτη 3.500 κλίνες
Απαντώντας στα παράπονα επιχειρηματιών, που παρά την καταγεγραμμένη αύξηση των αφίξεων, αναφέρονται σε περιορισμένες πληρότητες στα καταλύματά τους τόσο ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων όσο και ο πρόεδρος τους Συλλόγου Ξενοδόχων είναι σαφείς. Ο αριθμός των κλινών κάθε χρόνο αυξάνεται στην Κρήτη και είναι πρακτικά αδύνατον να γεμίσουν όλες οι κλίνες, μιας και ο αριθμός των αεροπορικών θέσεων είναι συγκεκριμένος.
Κάθε χρόνο προστίθενται στην Κρήτη 3.500-4.000 ξενοδοχειακές κλίνες χωρίς να υπολογίζονται τα aibnb, λέει χαρακτηριστικά ο Στράτος Μπερέτης: «Όταν λέμε για μια σεζόν ότι θα είναι καλή, δεν εννοούμε ότι θα είναι όλοι γεμάτοι. Το νησί έχει πάρα πολλές κλίνες. Ουσιαστικά μπορεί να γεμίσει μόνο το τρίμηνο της υψηλής περιόδου. Όλες τις άλλες περιόδους δεν θα είναι όλοι γεμάτοι. Ιδίως ο μεμονωμένος τουρισμός θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερο πρόβλημα από τον οργανωμένο όπως και πέρυσι, με χαμηλότερες πληρότητες. Και εννοώ τις βίλες, τα μεμονωμένα σπίτια, μεμονωμένα διαμερίσματα κ.λπ., τα οποία θα έχουν ακόμα πιο μικρές πληρότητες από πέρυσι. Αυτό συμβαίνει διότι πολλαπλασιάζονται τα καταλύματα πάρα πολύ, έκλεισε το προηγούμενο ΕΣΠΑ τώρα και θα βγουν στην αγορά πάρα πολλά σπίτια, άνοιξε πάλι ΕΣΠΑ για καινούργια σπίτια. Επίσης έχουν γίνει πολλά real estate, άρα άνθρωποι που έρχονται με τις διεθνείς πτήσεις πάνε στα σπίτια τους που έχουν αγορασμένα οι φίλοι τους και οι συγγενείς τους ή γιατί ο κόσμος έχει γυρίσει λίγο λόγω την οικονομικής αστάθειας στο πακέτο, θέλει το ξενοδοχείο, θέλει να ξέρει από την αρχή τι θα πληρώσει και να είναι μέσα και η μεταφορά και το φαγητό του και όλα. Από το 2019 που έχω εικόνα προστίθενται κάθε χρόνο 3.500 – 4.000 ξενοδοχειακές κάθε χρόνο στην Κρήτη, μόνο ξενοδοχειακές. Δεν έχουμε στατιστικό για κατοικίες, airbnb και real estate, δηλαδή σπίτια που έχουν αγοράσει ξένοι. Όταν κάθε χρόνο, με χρονιά ρεκόρ του 2019-20, έχουν προστεθεί άλλες 10.000 από το 2022 μέχρι αυτήν τη σεζόν που έρχεται, 10.000 κλίνες για να γεμίσουν θέλουν πολλές διανυκτερεύσεις, οι οποίες όσο αύξηση και να δούμε δεν θα γεμίσουν. Επίσης φαίνεται ότι υπάρχει και μια μείωση. Ενώ οι αφίξεις αυξάνονται, υπήρξε 5% πάνω στις αφίξεις, όπως και φέτος θα έχουμε μια οριακή αύξηση στις αφίξεις, οι διανυκτερεύσεις μάλλον μειώνονται. Δεν το έχουμε το στατιστικό αλλά φαίνεται να έχουν μειωθεί οι διανυκτερεύσεις κατά μία μέρα. Άρα όταν έχεις περισσότερες αφίξεις έχει πολύ λιγότερες διανυκτερεύσεις. Άρα, έχουμε πολλαπλασιασμό κλινών, λιγότερες διανυκτερεύσεις, παρόλη την αύξηση στις αφίξεις».
Αιτιολογώντας τη μείωση των διανυκτερεύσεων ο κ. Μπερέτης εξήγησε ότι οφείλεται στην αλλαγή του προφίλ του επισκέπτη «Η μείωση των διανυκτερεύσεων δεν είναι μόνο θέμα οικονομικό. Έχει αλλάξει ο τουρίστας. Ένας νέος σε ηλικία τουρίστας δεν θα πάει 10 φορές στο ίδιο μέρος. Επειδή έχουν μειωθεί πολύ οι αποστάσεις, έχουν μειωθεί τα κοστολόγια με τις low cost εταιρίες μπορεί να πάει 3-4 φορές πενθήμερα και τετραήμερα, να δει πολλά πράγματα. Άρα έχει αλλάξει και αυτό και πέφτουν οι διανυκτερεύσεις. Οι τουρίστες της κεντρικής Ευρώπης θα πάνε και το καλοκαίρι διακοπές και τον χειμώνα, ενδεχομένως και το Πάσχα και τα Χριστούγεννα».
Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η τοποθέτηση του Μανόλη Τσακαλάκη, ο οποίος ανέφερε ότι: «Πλέον οι κλίνες των airbnb είναι περισσότερες από αυτές των ξενοδοχείων. Δεν γίνεται πλέον να γεμίσουν όλα, εκτός κι αν μπουν τόσες πολλές πτήσεις που αυτό ουσιαστικά θα το δούμε στη high season, όχι νωρίτερα. Για το χειμερινό τουρισμό ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς. Πρώτα-πρώτα δεν έχουμε πρόγραμμα. Να δημιουργήσουμε πρώτα το πρόγραμμα και μετά, δεν μπορούν να μπουν έτσι τα αεροπλάνα. Σε μια έρημη πόλη δεν μπορείς να κάνεις χειμερινό πρόγραμμα, όλα τα μαγαζιά είναι κλειστά» σχολίασε.
Με τέλος ανθεκτικότητας επιβαρύνονται από φέτος οι επισκέπτες
Εν τω μεταξύ από φέτος θα επιβάλλεται το νέο «τέλος ανθεκτικότητας», για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης.
Ειδικότερα, οι πελάτες ξενοδοχείων, ενοικιαζόμενων δωματίων ή ακινήτων τύπου Airbnb θα κληθούν να πληρώνουν το εν λόγω τέλος που φθάνει μέχρι και 10 ευρώ ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα.
Το τέλος βαρύνει τον διαμένοντα, που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος, επιβάλλεται μετά τη διαμονή του στο κατάλυμα και πριν από την αναχώρησή του από αυτό, με την έκδοση «ειδικού στοιχείου – απόδειξης είσπραξης τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», από τις επιχειρήσεις.
Το τέλος αποδίδεται από τις εν λόγω επιχειρήσεις στη Φορολογική Διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις, οι οποίες υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν της έκδοσης κάθε «ειδικού στοιχείου – απόδειξης είσπραξης τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση».
Το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση διαμορφώνεται κατά τους μήνες Μάρτιο έως Οκτώβριο ως εξής: Για κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα:
- 1-2 αστέρων, 1,5 ευρώ,
- 3 αστέρων, 3 ευρώ,
- 4 αστέρων, 7 ευρώ,
- 5 αστέρων, 10 ευρώ,
- σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα σε 1,50 ευρώ,
- σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης σε 1,50 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται τέλος 10 ευρώ,
- σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες) σε 10 ευρώ.
Κατά τους μήνες Νοέμβριο έως Φεβρουάριο διαμορφώνεται ως εξής:
Για κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα:
- 1-2 αστέρων, 0,50 ευρώ,
- 3 αστέρων, 1,50 ευρώ,
- 4 αστέρων, 3 ευρώ,
- 5 αστέρων, 4 ευρώ,
- σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα σε 0,50 ευρώ,
- σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης σε 0,5 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 4 ευρώ,
- σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες) σε 4 ευρώ.
«Ο φόρος διανυκτέρευσης θα εφαρμοστεί από φέτος, δυστυχώς για εμάς. Είναι ένα μεγάλο χαράτσι. Αντιλαμβάνεστε τώρα το ζευγάρι συνταξιούχων που μαζεύουν τα χρήματά τους λίγα-λίγα για να έρθουν Απρίλη ή Οκτώβρη, γιατί τους άλλους μήνες δεν μπορούν να έρθουν, τα πακέτα είναι ακριβά. Έρχονται και στο τέλος, εάν καθίσουν για παράδειγμα δύο βδομάδες, τους επιβάλλεται τέλος 140 ευρώ για το κράτος. Εμείς οι ξενοδόχοι είμαστε οι φοροεισπράκτορες».