Απέναντι στην κυβερνητική κοροϊδία, για το καλάθι του νοικοκυριού ο ΣΥΡΙΖΑ ασκεί κριτική στην κυβέρνηση, γιατί δεν λαμβάνει μέτρα που θα μπορούσαν να μειώσουν τις τιμές των τροφίμων. Ισχυρίζεται πως οι λεπτομερείς έλεγχοι της αγοράς και η πάταξη της αισχροκέρδειας είναι καταλύτες για να μειωθούν οι τιμές των τροφίμων, ενώ ασκεί κριτική στην κυβέρνηση γιατί δεν προχωρά σε διατίμηση των τροφίμων, δηλαδή ταβάνι ανώτατων τιμών στα τρόφιμα.
Αυτοί οι ισχυρισμοί θα ήταν για γέλια, αν δεν ήταν εργαλεία αποπροσανατολισμού, αν δεν λειτουργούσαν αντικειμενικά ως μηχανισμοί εγκλωβισμού των εργαζομένων στην αυταπάτη σωτηρίας από μια προοδευτική κυβέρνηση που θα φέρει φιλολαϊκές αλλαγές.
Πρώτα-πρώτα, το ζήτημα των υψηλών τιμών στα τρόφιμα και της ακρίβειας δεν είναι αποτέλεσμα κυρίως αισχροκέρδειας. Σίγουρα, φαινόμενα αισχροκέρδειας, εμφανίζονται και επιδεινώνουν την κατάσταση. Ωστόσο, η αιτία της ακρίβειας πρέπει να αναζητηθεί:
– Στους διαχρονικά πολύ χαμηλούς μισθούς, που ειδικά σήμερα με έναν πληθωρισμό που καλπάζει, δεν έχουν την παραμικρή σχέση με την κάλυψη των αναγκών των εργαζομένων. Με έναν πραγματικό πληθωρισμό της τάξης του 20%, ο κατώτατος μισθός των 713 ευρώ – με όρους ισοδύναμης αγοραστικής δύναμης – θα έπρεπε να διαμορφωθεί στα 856 ευρώ σήμερα.
– Στις τεράστιες πληθωριστικές πιέσεις λόγω της επεκτατικής διαχείρισης απ’ την ΕΚΤ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα τεράστια πακέτα χρηματοδότησης της πράσινης – ψηφιακής μετάβασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η μεγάλη αύξηση του όγκου του κυκλοφορούντος χρήματος νομοτελειακά παράγει πληθωρισμό, ρίχνει δηλαδή την αξία του χρήματος, ανεβάζοντας τις τιμές.
– Στην εκτίναξη των τιμών της Ενέργειας, λόγω της πράσινης μετάβασης.
– Στον κλιμακούμενο πόλεμο του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία και τις πολλαπλές οικονομικές κυρώσεις που έχουν οδηγήσει σε μεγάλη επιπρόσθετη αύξηση, όχι μόνο του κόστους της Ενέργειας, αλλά και ορισμένων τροφίμων όπως και πρώτων υλών που χρειάζονται για την παραγωγή.
– Στην εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας που επίσης συνεισφέρει στην αύξηση των τιμών των τροφίμων, π.χ. οι κατά τεκμήριο υψηλότερων εισοδημάτων τουρίστες απ’ τους ημεδαπούς πιέζουν τις τιμές – αλλά έως ένα βαθμό και τις αξίες – προς τα πάνω.
Όλα αυτά δείχνουν, πως οι μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων δεν προέρχονται κατά κύριο λόγο απ’ την αισχροκέρδεια αλλά απ’ τις ίδιες τις νομοτέλειες της καπιταλιστικής αγοράς, την πολιτική της ΕΕ για την πράσινη ανάπτυξη, τη δημοσιονομική πολιτική που εφαρμόζει η ΕΚΤ.
Σήμερα για να αναχαιτιστεί η ακρίβεια απαιτείται η κατάργηση των έμμεσων φόρων και η ουσιαστική αύξηση των πραγματικών μισθών, πάνω απ’ τα όρια της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, να γίνει δηλαδή με όρους αναδιανομής προς όφελος του λαού.
Το επιχείρημα για διατίμηση των τροφίμων είναι επίσης διάτρητο. Όσο τα τρόφιμα παραμένουν εμπορεύματα, όσο η παραγωγή τους γίνεται με όρους καπιταλιστικής παραγωγής, η διατίμησή τους δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα. Οι καπιταλιστές που παράγουν τα τρόφιμα δεν μπορούν να υποχρεωθούν να τα πουλήσουν με χασούρα. Αν αντίθετα, η διατίμηση γίνει μέσα απ’ την επιδότηση των υψηλών τιμών από το κράτος, τότε το κόστος τους για τον λαό θα ήταν ίδιο, πληρωμένο απλά από διαφορετική τσέπη. Η κρατική φορολογία προέρχεται απ’ τις τσέπες του λαού, αφού οι όμιλοι συνεισφέρουν λιγότερο απ’ το 5% των συνολικών εσόδων.
Οι λύσεις που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της ακρίβειας. Όμως οι λύσεις αυτές ακούγονται εύκολες ειδικά σε τμήματα των εργαζομένων που κυριολεκτικά υποφέρουν, τροφοδοτώντας την εύκολη πολιτική λύση της αλλαγής κυβέρνησης.
Στην πραγματικότητα, η αναχαίτιση του σημερινού κύματος φτώχειας και ακρίβειας, στα τρόφιμα, στην Ενέργεια, στη στέγαση, στις κοινωνικές ανάγκες, απαιτεί ρήξη με τις δεσμεύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την πολιτική που υπηρετεί την καπιταλιστική κερδοφορία. Η συνειδητοποίηση αυτού του γεγονότος, είναι προϋπόθεση για ανάπτυξη και την κατεύθυνση της πάλης για τη συγκέντρωση δυνάμεων προς τον σοσιαλισμό, ο οποίος, καταργώντας την καπιταλιστική ιδιοκτησία και το κέρδος ως κίνητρο, μπορεί να διασφαλίσει την κοινωνική ευημερία.
Το ΚΚΕ για σήμερα, προτάσσει ένα αγωνιστικό πλαίσιο ανακούφισης του λαού, που χτυπά την καπιταλιστική κερδοφορία, απαιτώντας – αν εστιάσουμε στη διατροφή του λαού – μεταξύ άλλων ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς, κατάργηση της έμμεσης φορολογίας στα τρόφιμα και των ειδικών φόρων στην Ενέργεια με μετατόπιση της φορολογίας στο μεγάλο κεφάλαιο. Η αγωνιστική αφύπνιση, η κοινή δράση εργαζομένων, μικρών ΕΒΕ και βιοπαλαιστών αγροτών αποτελεί αφετηρία για άλλο δρόμο ανάπτυξης.
* Ο Στέλιος Αλεξάκης είναι μέλος του ΤΓ Ρεθύμνου του ΚΚΕ
