Καθοριστική χαρακτηρίζεται η συμβολή του τουριστικού κλάδου στην ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας στον νομό Ρεθύμνου καθώς ο αριθμός των οικοδομικών αδειών δείχνει ανοδική πορεία καταγράφοντας αύξηση κατά 20% φέτος σε σχέση με πέρυσι.
Ενώ οι οικοδομές για ιδιοκατοίκηση παραμένουν στον «πάγο» καθ΄ όλη τη διάρκεια της δωδεκαετούς οικονομικής κρίσης και της υγειονομικής που την ακολούθησε, εν τούτοις φαίνεται πως τα τελευταία τρία χρόνια η αγορά ακινήτων ανακάμπτει σε ότι αφορά τις τουριστικές επενδύσεις.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία από το 2020 ξεκίνησε το ενδιαφέρον για την ανέγερση μικρών ή μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων, βιλών ή τουριστικών κατοικιών που σε συνδυασμό με το «μπαράζ» ανακαινίσεων τουριστικών κατοικιών ή άλλων ακίνητων προκειμένου να αξιοποιηθούν για τουριστικούς σκοπούς (βραχυχρόνια μίσθωση κ.λτ.) έδωσε μια δυναμική στην οικοδομική δραστηριότητα σε τοπικό επίπεδο.
Η προοπτική τουριστικής αξιοποίησης και οι επενδύσεις αλλοδαπών στην Κρήτη και στο Ρέθυμνο ιδιαίτερα οι οποίοι επιλέγουν παραθαλάσσια οικόπεδα για την ανέγερση υψηλής ποιότητας κατοικιών – στις οποίες στη συνέχεια μένουν ή τις μισθώνουν – είναι ο «μοχλός» που έχει κινήσει τον κλάδο δυναμικά, τα τελευταία χρόνια.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Σπύρος Καλησπεράκης, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» επεσήμανε τον καθοριστικό ρόλο του τουρισμού στην ανάκαμψη της οικοδομής υποστηρίζοντας πως:
«Έχουμε μεγάλη οικοδομική δραστηριότητα στα σπίτια για ξένους και στα σπίτια που είναι για χρήση Airbnb, είτε μεγάλες ανακαινίσεις, είτε νέες κατασκευές. Εκεί είναι όλη η δραστηριότητα αυτήν τη στιγμή. Οι ξένοι έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν στις τιμές που πωλούνται τα οικόπεδα, δεν έχουν οικονομικό πρόβλημα. Ειδικότερα, σε αδειοδοτικό επίπεδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας δόμησης Ρεθύμνου έχουμε μια αύξηση της κατηγορίας του 20% φέτος σε σχέση με πέρυσι. Άρα στην οικοδομική δραστηριότητα είχαμε μια ισχυρή αύξηση και αναμένεται να πάει ακόμα καλύτερα, κρίνοντας από την αύξηση των αδειών. Εάν πάμε πιο πίσω (τα προηγούμενα χρόνια δυο – τρία) είχαμε μεγαλύτερη αύξηση από το 20%. Επομένως, είχαμε ήδη μια αύξηση από πέρυσι η οποία ήταν ισχυρή και κρίνοντας από τις οικοδομικές άδειες θα είναι ακόμα ισχυρότερη την χρονιά που μπαίνει. Κατά κύριο λόγο η οικοδομική δραστηριότητα αφορά σε ανακαινίσεις ή νέες μονάδες που απευθύνονται στον τουρισμό. Επίσης είχαμε μια ισχυρή οικοδόμηση στο Ρέθυμνο που ήταν οι δύο μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Δύο μονάδες έχουν μεγάλη επίδραση στην αγορά στην κατάσταση που είναι τώρα. Το πρόβλημα που υπάρχει με τις ανατιμήσεις των οικοδομικών υλικών και την ακρίβεια γενικότερα φαίνεται πως δεν προβληματίζει τις τουριστικές επενδύσεις. Ούτως ή άλλως η αγορά έχει αρχίσει και διορθώνει. Οι ανατιμήσεις των υλικών φαίνεται στα τουριστικά να απορροφούνται, για να αγοράσω εγώ και εσύ γίνεται ακόμα πιο δύσκολο.
Η Νότια Κρήτη έχει προνομιακά οικόπεδα και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από ξένους οι οποίοι επενδύουν στην περιοχή φτιάχνοντας υψηλής ποιότητας κατασκευές σε κατοικίες που είτε κάνουν χρήση, είτε το διαθέτουν σε πλατφόρμες για τουριστική αξιοποίηση.
Ταυτόχρονα όμως, όπως τόνισε ο κύριος Καλησπεράκης, η αξιοποίηση παλιών κατοικιών στην ενδοχώρα αλλά και στην πόλη του Ρεθύμνου από ντόπιους, έχει επίσης ανοδική πορεία, αφού οι επισκευές και οι ανακαινίσεις δίνουν με τη σειρά τους σημαντική ώθηση στον κλάδο της οικοδομής. Αν και το στεγαστικό πρόβλημα οξύνεται αισθητά τα τελευταία χρόνια στο Ρέθυμνο, ο τουρισμός φαίνεται να κερδίζει συνεχώς έδαφος και στο σκέλος της οικοδομικής δραστηριότητας και έτσι τα ακίνητα στην πλειοψηφία τους ανακαινίζονται και διατίθενται για τουριστική αξιοποίηση.
Στον «πάγο» οι οικοδομές για κατοικία
Στο «πάγο» όμως παραμένει η οικοδομική δραστηριότητα σε ότι αφορά την κατοικία με το πρόβλημα να διογκώνεται χρόνο με τον χρόνο έχοντας δημιουργήσει τη γνωστή ασφυκτική κατάσταση σε ότι αφορά την έλλειψη στέγης.
«Συνεχίζει να μην υπάρχει οικοδομική δραστηριότητα για κατοικία. Υπάρχει σοβαρό έλλειμμα στον νομό για κατοικία, ειδικά για τα μεγάλα σπίτια όπου είναι τραγική η κατάσταση. Οι οικοδομές που χτίζονται είναι συγκεκριμένες, ελάχιστες γιατί δυστυχώς το κόστος δεν συναντά την προσφορά. Το κόστος για να χτίσεις τώρα είναι τέτοιο που δεν μπορεί να πουληθεί. Όμως υπάρχει έλλειμμα. Δηλαδή αυτήν τη στιγμή υπάρχει μια δυσαρμονία προσφοράς – ζήτησης. Λόγου χάρη θέλω να πάρω ένα σπίτι, μου χρειάζεται. Εάν όμως μου χτίσει κάποιος το σπίτι και μου ζητάει 4.000€ το τετραγωνικό, δεν θα μπορώ να το αγοράσω. Οπότε υπάρχει μια δυσαρμονία του πόσο κοστίζει κάτι και με το πόσο μπορεί κάποιος να το πληρώσει. Αυτό είναι συνέπεια από την μια της αύξησης των οικοδομικών υλικών, από την άλλη οι μισθοί στην Ελλάδα μετά την κρίση δεν έχουν πάει ποτέ σε επίπεδα Ευρώπης. Αυτό δημιουργεί μια δυσαρμονία» ανέφερε ο κ. Καλησπεράκης.
Η επέκταση του σχεδίου πόλεως θα δώσει νέα δυναμική στον κλάδο της οικοδομής
Εν τω μεταξύ νέα δυναμική στον κλάδο της οικοδομής σε τοπικό επίπεδο αναμένεται να δώσει και η επέκταση του σχεδίου πόλης.
«Αυτό το σχέδιο πόλης έχει μεγάλη επίδραση στην αγορά, δεδομένου ότι το οικόπεδο είναι το μισό της αξίας του διαμερίσματος αγοράς. Άρα εάν βάλουμε και άλλη γη στο «παιχνίδι», θα έχουμε βελτίωση εκεί. Συνεπώς, έχουμε μια πολύ καλή προοπτική που ξεκινάει τώρα με την πολεοδόμηση ο δήμος. Ακόμα καλύτερα θα είναι τα πράγματα όταν μπει η φοιτητική κατοικία στο «παιχνίδι». Εκεί μιλάμε για τεράστια αλλαγή στην πόλη. Με την κατασκευή των φοιτητικών κατοικιών αποσυμφορείται η πόλη καθώς αδειάζουν 2.000 γκαρσονιέρες. Καταλαβαίνουμε ότι αυτόματα αυτοί που κόβουν τώρα (ακίνητα) και κάνουν γκαρσονιέρες, θα ξανά αρχίσουν να κάνουν δυάρια. Όταν μπουν στην αγορά τετραγωνικά, αυτά αλλάζουν μορφή για να βρουν ζήτηση. Αυτά θα δώσουν τη λύση, απλώς θα αργήσουν και τα δύο..
Το θέμα είναι ότι όταν μιλάμε και για τα δύο (επέκταση σχεδίου πόλεως και κατασκευή φοιτητικών κατοικιών), μιλάμε για ένα διάστημα πενταετίας και πλέον».
Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ
Συνεχίστηκε και τον Ιούλιο η υποχώρηση της οικοδομικής δραστηριότητας κάτω από το βάρος της εκτίναξης των τιμών υλικών κατασκευής και της ενέργειας.
Αυτό αποτυπώνεται στην Έρευνα Οικοδομικής Δραστηριότητας της ΕΛΣΤΑΤ για τον μήνα Ιούλιο 2022.Σε επίπεδο χώρας, τον Ιούλιο εκδόθηκαν 2.254 οικοδομικές άδειες, που αφορούν στο μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής ‘ Δημόσιας), λιγότερες κατά 2,3% σε επίπεδο έτους. Οι άδειες αυτές αντιστοιχούν σε 521.200 m2 επιφάνειας, λιγότερο κατά 23,3% σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2021 και 2.580.605 m3 όγκου, μειωμένου κατά 4,8%.Οι εκδοθείσες άδειες Ιδιωτικής Οικοδομικής Δραστηριότητας, στο σύνολο της Χώρας, κατά τον μήνα Ιούλιο 2022 ανήλθαν σε 2.224 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 504.407 m2 επιφάνειας και 2.501.817 m3 όγκου, παρουσιάζοντας μείωση κατά 3,2% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 25,6% στην επιφάνεια και μείωση κατά 6,7% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021.Οι εκδοθείσες άδειες Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας κατά τον μήνα Ιούλιο 2022, στο σύνολο της Χώρας, ανήλθαν σε 30 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 16.793 m2 επιφάνειας και 78.788 m3 όγκου. Το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στον συνολικό οικοδομικό όγκο, για τον μήνα Ιούλιο 2022, είναι 3,1%.Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Αύγουστο 2021 έως τον Ιούλιο 2022, το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής-Δημόσιας) με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, στο σύνολο της Χώρας, ανήλθε σε 24.067 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 5.583.596 m2 επιφάνειας και 25.214.818 m3 όγκου.
Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Αυγούστου 2020 – Ιουλίου 2021 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 8,3% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 3,3% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 13,6% στον όγκο.
Κατά την ίδια χρονική περίοδο, Αυγούστου 2021 – Ιουλίου 2022, η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει στο σύνολο της Χώρας, αύξηση κατά 8,4% στον αριθμό των εκδοθεισών οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 3,6% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 15,2% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Αυγούστου 2020 – Ιουλίου 2021 (Πίνακας 4). Το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στον συνολικό οικοδομικό όγκο, για την ανωτέρω περίοδο, είναι 1,9%.
Στην Κρήτη τον Ιούλιο του 2021 εκδόθηκαν 205 άδειες ενώ τον ίδιο μήνα φέτος 165, δηλαδή πτώση 19,5%. σε ό,τι αφορά τις επιφάνειες η πτώση ανέρχεται σε 44,4% αφού το 2021 οι άδειες αντιστοιχούσαν σε 54911 τ.μ. και το 2022 σε 30505.
Αναλυτικότερα σε ό,τι αφορά την ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα τον Ιούλιο του 2021 αυτή αντιστοιχούσε σε 203 άδειες και το 2022 σε 160.
