Της ΝΙΚΗΣ ΚΟΥΝΔΟΥΡΑΚΗ
Δεκατέσσερις Οκτωβρίου 2019. Έφυγε η αγαπημένη μας ξεχωριστή Σοφία. Η θλίψη μας μεγάλη. Ακολούθησαν τον χαμό της χρόνια δύσκολα (πανδημίες κ.λπ.).Τίποτα δεν είναι όπως πριν, που να θυμίζει το παρελθόν. Όμως στη μνήμη μας έχουν μείνει ανεξίτηλες εικόνες, στιγμές γεμάτες συναίσθημα, τότε που η Σοφία Κοκοσαλάκη ερχόταν με την οικογένεια της κάθε χρόνο τον Αύγουστο στο χωριό μας τα Ρούστικα, από όπου καταγόταν η μητέρα της, για να περάσει τις διακοπές της. Μακρυά από τις πολύβουες πολιτείες που ζούσε, στην απλοχωριά της γενέθλιας της Κρητικής γης, απολάμβανε μες την απανεμιά της φύσης το άγριο τοπίο της που πάντα τη σαγήνευε (όπως έλεγε), τη μυρωδιά του θυμαριού, τη δροσιά του αγέρα, ξεδιπλώνοντας ανέμελα όλα τα φυσικά και ψυχικά της χαρίσματα.
Θυμόμαστε: Το αέρινο σταθερό περπάτημά της, την αγέρωχη κορμοστασιά της με τα ανέμελα ξανθά μαλλιά της, που μέσα από τις σκουρόχρωμες φορεσιές της αναδυόταν όλο χάρη δροσιά και αυτοπεποίθηση, το υπέροχο χαμόγελό της που απλόχερα σκόρπιζε, το βαθύ καθάριο βλέμμα της, την ομορφιά της, που όλα μαζί απέπνεαν λίγο από τη μαγεία του Ελληνικού φωτός, και πολύ από τη χάρη κάποιας θεάς που φευγαλέα ονειρικά έφερνες μπροστά σου. Στα πανηγύρια του χωριού μας, καθόταν μέχρι αργά στο γλέντι με την οικογένεια της, και διασκέδαζε μαζί μας. Στο καφενείο του χωριού κάτω από τις μουριές, και με τη γάτα κάτω από το τραπέζι, απολάμβανε τη σαλάτα της, με την ίδια ευκολία που έπινε και το ποτό της στο πεζούλι του Pop στο Κέντρο της Αθήνας ή στο Ritz του Παρισιού. Είναι ευχάριστες θύμισες ανεξίτηλες. Είχε χαρακτηρίσει τον εαυτό της, χαρούμενη, δυνατή, αστεία, θετική, Ελληνίδα, και εμείς προσθέτουμε τις αξίες της αξιοπρέπειας, του σεβασμού, της σεμνότητας, όπως τις εισπράτταμε από εκείνην. Έχει χαρακτηρισθεί, ως προσωπικότητα εκλεπτυσμένη, επινοητική, στωική.
Η Σοφία Κοκοσαλάκη είναι η καταξιωμένη διεθνής Ελληνίδα σχεδιάστρια στον χώρο της υψηλής Ραπτικής. Οι καλλιτεχνικές της δημιουργίες, είναι επηρεασμένες από τη Μινωική αρχαιοελληνική Τέχνη και πολιτιστική μας κληρονομιά, σύμφωνα και με τους ειδικούς της μόδας. Μέσα από αυτές ανέδειξε το κάλλος και τη χάρη της κλασσικής αρχαιότητας με το δικό της σύγχρονο ύφος, δίδοντας μια σύγχρονη ροκ διάσταση στην αρχαιοελληνική τέχνη. Αλλά και ως σχεδιάστρια στον χώρο του κοσμήματος, αποτύπωνε την Μινωική μας κληρονομιά με μια αίσθηση αρχαιότητας μεν, αλλά με μια εντελώς σύγχρονη ζωτικότητα. Συνήθως εμπνέομαι, έλεγε, από τις άρπες και τα κριάρια, καθώς σχετίζονται με την Κρητική μου καταγωγή.
Οι δημιουργίες της έχουν φιλοξενηθεί στους μεγαλύτερους τίτλους περιοδικών μόδας, όπως το περιοδικό Vogue, και έγιναν παγκοσμίως γνωστές με τον όρο «Grecian chic». Έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως η «master» των αιθέριων πτυχώσεων και της ανάδειξης του αρχαιοελληνικού στυλ στην πιο μοντέρνα εκδοχή του. Έντυσε διάσημες ηθοποιούς. Και όταν έβλεπε τις φορεσιές της στις επίσημες εμφανίσεις τους, ένιωθε την ίδια χαρά όταν έβλεπε και μία φίλη της ή οποιαδήποτε γυναίκα να φοράει με αυτοπεποίθηση τις δημιουργίες της, και να νιώθει καλά μέσα σε αυτές. Επιθυμούσε τα ρούχα της να είναι πιο προσιτά σε περισσότερο κόσμο. Δεν θεωρούσε αναγκαίο το ακριβό ντύσιμο. «Δεν χρειάζεται να υποδηλώνεις status με το ντύσιμο. Καλύτερα να υποδηλώνεις παιδεία, αισθητική». Η μόδα, είχε πει, δεν είναι παιχνίδι. Την παίρνω πολύ στα σοβαρά.
Η Σοφία γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε στο πανεπιστήμιο, συνέχισε τις σπουδές της στο Λονδίνο και ζούσε μόνιμα εκεί. Αποφοίτησε από το κορυφαίο κολλέγιο Central Saint Martins of Art and design, το απόλυτο φυτώριο σχεδιαστών μόδας, όπως ο Τζον Γκαλλιάνο και ο Αλεξάντερ Μακουίν, παίρνοντας masters. Ένα χρόνο μετά παρουσιάζει την πρώτη συλλογή της στο Λονδίνο. Συνεργάστηκε με αρκετά περιοδικά μόδας, οίκους μόδας Topshop, Diesel, με τον Ιταλικό οίκο δερματίνων Ruffo Research, και με τον κολοσσό (όπως χαρακτηρίζεται) netaporter.com , για τη σχεδίαση νυφικών. Έγινε μέλος του ομίλου Staff international, που έχει αποκτήσει ήδη μεγάλα και προχωρημένα ονόματα σχεδιαστών της παγκόσμιας μόδας. Ανέλαβε την αναβίωση του ιστορικού γαλλικού οίκου Madeleine Vionnet, ταυτισμένου με τους πολιτισμούς της αρχαιότητας, και θεωρήθηκε διάδοχος της σημαντικότερης σχεδιάστριας φορεμάτων στην Ιστορία Μαντλέν Βιονέ του ομώνυμου οίκου. Κέρδισε το βραβείο New generation designer, όταν σχεδίασε τα κοστούμια των τελετών έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών αγώνων το έτος 2004 στην Ελλάδα, και έκανε υπερήφανους τους απανταχού Έλληνες, και το έτος 2015 ανέλαβε τη σχεδίαση των στολών των αεροσυνοδών της Aegean Airlines με Ελληνική ταυτότητα. Το έτος 2018 της απονεμήθηκε τιμητική διάκριση σε ειδική τελετή στο Αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου, που εστιάζεται στη προσφορά της για την ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού και ειδικότερα της Κρήτης, στον παγκόσμιο στίβο μόδας.
Για την καταγωγή της, και τα αξέχαστα καλοκαίρια της στην Κρήτη, απαντά με χαμόγελο στις συνεντεύξεις. «Είμαι πολύ τυχερή που γεννήθηκα όχι μόνο Ελληνίδα αλλά και Κρητικιά, με καταγωγή από την Κρήτη και από τους δύο μου γονείς, έτσι ώστε ο Μινωικός και αρχαιοελληνικός Πολιτισμός αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης στις δημιουργίες μου. Πιστεύω ότι χτύπησα «τζακ ποτ» στο να μάθω να σκέπτομαι και να δουλεύω δημιουργικά». Τα καλοκαίρια θυμάται την παιδική της ηλικία, 6-7 χρονών στα Ρούστικα και στα Χανιά, να κάθεται τα απογεύματα γύρω από τη γιαγιά της στην αυλή ή δίπλα στον δρόμο, παρακολουθώντας τις γυναίκες να πλέκουν, και να κουβεντιάζουν, δίδοντας και σ’ αυτήν κάτι να κάνει με τα χέρια της για να μη μιλά. Και εκείνη έκανε κεντήματα. Λατρεύω, έλεγε, αυτή τη συντροφιά και την ιδέα του να κάνεις τα πάντα έξω (στην αυλή ή δίπλα στον δρόμο) αναπολώντας αυτά που έφυγαν, και σκεπτόμενη όσα έρχονται. Πέρασαν τα χρόνια και καταξιωμένη πλέον διεθνώς στον χώρο της μόδας, επιλέγει το χωριό της τα Ρούστικα για τη φωτογράφιση της κολεξιόν της 2016, και μετατρέπει σε πασαρέλα τους δρόμους του, όπου εντυπωσιακά και γνωστά τοπ μόντελ φόρεσαν τις κομψές περίτεχνες δημιουργίες της και νυφικά υψηλής ραπτικής, και φωτογραφήθηκαν με φόντο τα στενά σοκάκια του χωριού, τις καμάρες, τα βενετσιάνικα θηρώματα των αρχοντικών του. Τα Ρούστικα αποτέλεσαν μοναδικό τοπίο για τη φωτογράφιση της κολεξιόν της Σοφίας Κοκοσαλάκη, έγραφαν τα περιοδικά μόδας.
Αλλά και η φιλανθρωπική της δράση εκφράστηκε, με τη διάθεση συλλογής βραχιολιών της, που κυκλοφόρησε αποκλειστικά από τα ΕΛΤΑ για τους σκοπούς του ιδρύματος IFG, για την αγορά εξοπλισμού παιδιατρικών μονάδων του Νοσοκομείου Ρεθύμνου.
Για τη Σοφία Κοκοσαλάκη, η Ελλάδα αποτελούσε σημείο αναφοράς σε κάθε της δημιουργία. Σαν Ελληνίδα, έλεγε, σέβομαι και αγκαλιάζω την παράδοση, όχι μόνο μέσα από την οικογένεια αλλά και μέσα από τις τέχνες και τις χειροτεχνίες. Έκανε το σήμερα ομορφότερο κλείνοντας το μάτι στο χθες. Το ταλέντο και η ακτινοβολία της τίμησαν διεθνώς την Ελλάδα. Η βρετανική Vogue, έχει αφιερώσει εκτενή άρθρα στο ταλέντο και τη δημιουργικότητά της, και από πολύ νωρίς την περιέγραψε ως το κορίτσι από την Ελλάδα που διαμόρφωσε μια πιο φεμινιστική άποψη για τη μόδα. Η Σοφία ήταν και παραμένει η ξανθιά «θεά» της μόδας από την Ελλάδα (γράφει ο τύπος).
Έζησε στο Λονδίνο, η καρδιά της ανήκε στην Κρήτη, και κάπου ενδιάμεσα υπήρχε η Αθήνα. Το Λονδίνο και η Αθήνα θα δηλώνουν πάντα περήφανοι για τη δική τους Σοφία Κοκοσαλάκη. Εμείς σε ευχαριστούμε Σοφία. Ευχαριστούμε την οικογένεια σου. Πρόσφερες πολλά σε εμάς, στην Ελλάδα, στον κόσμο ολόκληρο, σε τόσο λίγο χρόνο. Αγάπησες το χωριό μας, το τιμούσες με την ευγένεια και την αξιοπρέπεια σου, τον διαφήμισες διεθνώς. Θα σε θυμόμαστε και θα σε τιμούμε πάντα.
Ας πιστέψουμε ότι ψηλά στο Σύμπαν, εκεί που τίποτε δεν χάνεται, το δημιουργικό πνεύμα της Σοφίας θα μένει πάντα ζωντανό και μαζί με τα πνεύματα όλων των άλλων δημιουργών που έχουν αφήσει το στίγμα τους στην ανθρωπότητα, θα φωτίζουν συνεχώς για νέους ορίζοντες, και θα ανοίγουν νέους δρόμους προόδου.