Αλλαγή κλίματος προς το καλύτερο έφερε ο ερχομός της άνοιξης στον εμπορικό κόσμο του Ρεθύμνου. Οι τουρίστες ήρθαν, διασπείροντας έναν «αέρα» αισιοδοξίας στην τοπική αγορά, που επιτέλους άρχισε να κινείται. Το Πάσχα των Καθολικών σήμανε μια πρώτη μίνι… ανάσταση για του καταστηματάρχες της πόλης. Μια μικρή ένεση ρευστότητας, άρα και οξυγόνου, στον αγώνα που δίνουν για σταθούν στα πόδια τους και να κρατήσουν ζωντανές τις επιχειρήσεις τους, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά και αποφασιστικά τις επιπτώσεις της ενεργειακής – οικονομικής κρίσης.
Δεν είναι μόνο ο καιρός που άλλαξε, αλλά και η ψυχολογία εν γένει της κοινωνίας. Όλες και όλοι ελπίζουν σε καλύτερες μέρες: μπορεί ν’ αργήσουν, αλλά κάποια στιγμή θα έρθουν. Όλοι εύχονται τα χειρότερα να τα’ χουμε αφήσει οριστικά πίσω μας και να μην ξαναβρούμε άλλα δεινά μπροστά μας.
«Θα πάμε καλά»
Οι εντυπώσεις των ντόπιων επιχειρηματιών από το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε είναι μοιρασμένες. Τα μαγαζιά ήταν ανοιχτά ανήμερα την Κυριακή των Βαΐων, αλλά ο άνεμος ήταν… κόντρα: Οι νοτιάδες σαφώς δεν βοήθησαν. «Το Σάββατο ήταν σαφώς πολύ καλύτερο από την Κυριακή» λέει στα «Ρ.Ν.» η πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου Αθηνά Τσικιντίκου. «Η Κυριακή των Βαΐων είχε αυτόν τον άστατο καιρό, που θεωρώ ότι δεν βοήθησε καθόλου». Η ίδια είχε πάρει μηνύματα αισιοδοξίας (και από συναδέλφους της), βλέποντας «Τον κόσμο να κυκλοφορεί στο δρόμο και να έχει τσάντες». Εντούτοις, προχθές «ήταν πιο νεκρή μέρα».
Η κ. Τσικιντίκου δεν αποθαρρύνεται: «Θεωρώ ότι θα πάμε καλά. Δεν με προβληματίζει κάτι. Τα μαγαζιά είναι σε επάρκεια προϊόντων, έχουν πολύ ωραίες βιτρίνες. Οπότε ο Ρεθεμνιώτης θα προτιμήσει την τοπική αγορά» εκτιμά.
Η οικονομική στενότητα για το σύνολο των νοικοκυριών είναι δεδομένη, μολονότι διανύουμε εβδομάδα πληρωμών: συντάξεων και επιδομάτων. «Κάθε χρόνος είναι και διαφορετικός» σχολιάζει η πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου. «Πέρυσι είχαμε τη συνθήκη του covid, τα Χριστούγεννα είχαμε τα πιστοποιητικά· όλο και κάτι υπάρχει να χαλάει την εικόνα γενικώς της αγοράς». Θεωρεί όμως ότι με πολλή και στοχευμένη δουλειά οι επιχειρηματίες – «που είναι ένας κλάδος που προσαρμόζεται εύκολα, έχοντας περάσει και χειρότερα» – θα υπερνικήσουν κι αυτή τη δυσκολία.
Τεκμηριώνει κιόλας το σκεπτικό της: «Αναγκαστικά για να προχωρήσεις μπροστά, κάποια πράγματα πρέπει να τα βάλεις σε κουτάκια. Δεν λύνονται όλα. Όμως, επειδή έχουμε περάσει χειρότερες καταστάσεις μέσα σε δύο χρόνια, το να είμαστε ανοιχτά, το να μας έχουν υποσχεθεί ότι το πιστοποιητικό θα αφαιρεθεί αρχές του άλλου μήνα, αλλά κι έχοντας ξεκινήσει το Ρέθυμνο δυνατά στον τουρισμό – γιατί είχαμε και το Πάσχα των Καθολικών, οπότε η αγορά δούλεψε μία εβδομάδα πριν – όλα αυτά μας κάνουν να αισιοδοξούμε. Η αγορά ανάσανε».
Από εκεί και πέρα, όπως θα πει, ο,τι σπείρει θα …θερίσει, «καθένας στο μαγαζί του» σε επίπεδο δημιουργικότητας. Με την ευχή «να γεμίσουν τα ταμεία» όλων…
Κερδισμένοι (ήδη) κατά δυόμιση μήνες
Καλές τιμές υπάρχουν στην τοπική αγορά. «Προτιμώ την έκπτωση και την επιβράβευση ότι ο πελάτης ξαναγυρίζει, από το ότι έχω προσφορά για να βάλω τον πελάτη μέσα (στο κατάστημα)» είναι η άποψη που διατυπώνει η κ. Τσικιντίκου. «Φτάνουμε σε ένα σημείο ένα μαγαζί να είναι 12 μήνες το χρόνο σε προσφορά, που σημαίνει ότι ο πελάτης έχει χάσει την εμπιστοσύνη του και σκέφτεται πόσο άραγε θα αγόρασε το τάδε προϊόν ώστε να μπορεί να το δίνει τόσο».
Τι σήμανε όμως την αλλαγή κλίματος; «Με το που άλλαξε ο καιρός και μπήκε η άνοιξη, αρκετοί Ρεθεμνιώτες έπιασαν δουλειά, οπότε δεν στηρίζονται πλέον στο Ταμείο Ανεργίας (άρα έχουν μεγαλύτερο εισόδημα), οπότε όλο αυτό το πακέτο μάς βρίσκει καλά» απαντά η πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου.
Μαζί με την άνοιξη ήρθαν και λογαριασμοί. «Το ενεργειακό δεν εμφανίστηκε εφέτος. Είναι μία ιστορία πολλών ετών. Απλά, λόγω άλλων καταστάσεων κατά κάποιο τρόπο, το προσπερνούσαμε και το αντιμετωπίζαμε. Τώρα, η κατάσταση έχει ξεφύγει. Αγγίζει και τον απλό καταναλωτή, ενώ παλαιότερα ο έμπορος αναγκαστικά πλήρωνε πιο πολλά στη ΔΕΗ γιατί τα φώτα του άνοιγαν και δεν έκλειναν. Έχει πειράξει και άλλα στρώματα, και άλλους κλάδους» επισημαίνει η κ. Τσικιντίκου περιγράφοντας πως όλο αυτό επιφέρει αναπόφευκτα και ανατιμήσεις: «Θα κάνεις κάποια προσαρμογή στα εμπορεύματά σου ή σε κάποια δεν θα τα αυξήσεις. Αλλά τώρα έχεις φτάσει σε ένα σημείο που δεν μπορείς να απορροφήσεις κι άλλους κραδασμούς. Γιατί αυτοί οι κραδασμοί είναι πια και στην εστίαση, είναι πλέον παντού. Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα το αφήσουμε όλο αυτό να περάσει έτσι. Θέλω να πιστεύω ότι πέρα από την έκπτωση που δίνει η κυβέρνηση -που για εμένα δεν είναι τίποτα- θα μας δώσει και κάτι άλλο, από τη στιγμή που καταφέραμε και αντέξαμε τον covid και δεν κλείσαμε τα μαγαζιά μας».
Η κ. Τσικιντίκου επιμένει να είναι αισιόδοξη, ορμώμενη από τη δυναμική εκκίνηση της πιο βαριάς οικονομικής μας βιομηχανίας: «Σκεφτείτε ότι πέρυσι η τουριστική σεζόν ξεκίνησε μέσα Ιουλίου και τώρα ξεκίνησε Απρίλιο, πράγμα που σημαίνει ότι ο πληθυσμός μας αυξήθηκε. Είναι δυόμιση μήνες φουλ που τους είχαμε χάσει πέρσι. Άρα, αν δεν συμβεί κάτι άλλο και καταφέρει η κυβέρνηση να μας απαλλάξει από το ενεργειακό κόστος, μειώνοντας τους φόρους και μας βοηθήσει, πιστεύω ότι θα πάμε καλά. Πλέον ανοίγουμε τα μαγαζιά μας και βλέπουμε κόσμο στην αγορά. Ίσως να μην μπουν κάποιοι μέσα στα μαγαζιά, αλλά τουλάχιστον βλέπεις μία κίνηση. Δεν ψυχοπλακώνεσαι. Και ελπίζεις».