-Συνάντηση την Τρίτη με τους κτηνοτρόφους του Ρεθύμνου στην Αντιπεριφέρεια
-Αναγκαία η τήρηση των μέτρων για τον περιορισμό της διασποράς του ιού και τη διάσωση της κτηνοτροφίας
Αναβρασμός επικρατεί στον κτηνοτροφικό κόσμο της Κρήτης μετά την επιβεβαίωση των δυο κρουσμάτων πανώλης στο νησί (Ηράκλειο).
Από τη μία οι κτηνοτρόφοι ανησυχούν για το βιος τους λόγω των αυστηρών μέτρων που είναι σε ισχύ, που αγορεύει τόσο τη μετακίνηση όσο και τη σφαγή αιγοπροβάτων, καθώς αυτό αποτελεί σημαντικό οικονομικό πλήγμα για τους ίδιους.
Από την άλλη όμως τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά και ο κίνδυνος από τη διασπορά του ιού στα αιγοπρόβατα είναι ορατός αν δεν τηρηθούν κατά γράμμα τα πρωτόκολλα και όλα όσα υπαγορεύει η ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Όπως διαβεβαιώνεται από πλευράς περιφέρειας, τα αντανακλαστικά που επέδειξαν ήταν μεγάλα και όλος ο κρατικός μηχανισμός έχει ενεργοποιηθεί για να παράσχει την απαραίτητη επιστημονική ή άλλη στήριξη στον κλάδο, με κύριο στόχο τη διάσωση της κτηνοτροφίας.
Χθες ξεκίνησε η θανάτωση και υγειονομική ταφή των 400 συνολικά ζώων όπως προβλέπει το πρωτόκολλο σε Εθιά και Παρανύμφους του δήμου Αρχανών – Αστερουσίων, όπου εντοπίστηκαν τα κρούσματα. Παράλληλα, όπως αποφασίστηκε σε σύσκεψη που έγινε χθες το πρωί στη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Κρήτης, με τη συμμετοχή του αντιπεριφερειάρχη Σταύρου Τζεδάκη, ξεκινούν εντατικοί έλεγχοι με κλιμάκια της Υπηρεσίας, στα ποιμνιοστάσια που βρίσκονται σε ακτίνα 3 χιλιομέτρων από τις μονάδες όπου εντοπίστηκαν τα κρούσματα. Όπως προβλέπεται από το σχετικό πρωτόκολλο, οι έλεγχοι στη συνέχεια θα περάσουν σε όσα βρίσκονται σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων.
Σύσκεψη χθες στην Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου
Παράλληλα χθες στην Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου έγινε συνάντηση για το θέμα με τον κτηνίατρο Αλέκο Στεφανάκη και την κτηνιατρική υπηρεσία, προκειμένου όπως ανάφερε η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Λιονή: «Να εκτιμήσουμε την κατάσταση στο Ρέθυμνο, που ευτυχώς προς το παρόν δεν υπάρχει θέμα, και να δούμε πως θα διαχειριστούμε το πρόβλημα που έχει προκύψει από εδώ και πέρα σε συνεννόηση με τους κτηνοτρόφους μας. Αυτό που θέλουμε τώρα είναι να λάβουμε όλα τα μέτρα και να μην έχουμε άλλο κρούσμα. Αντιλαμβανόμαστε ότι τα μέτρα περιορίζουν τους κτηνοτρόφους, δεν μπορούν να κάνουν διακίνηση, δεν μπορούν να σφάξουν. Είναι σε καραντίνα. Όμως για τη διάσωση της κτηνοτροφίας του νομού και του νησιού πρέπει όλα τα μέτρα να τηρηθούν κατά γράμμα» υποστήριξε.
Ο κτηνίατρος Αλέκος Στεφανάκης μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε: «Είχαν γίνει πάρα πολύ καλές προετοιμασίες από την πλευρά της περιφέρειας και των Κτηνιατρικών υπηρεσιών και σήμερα εκτιμούμε ότι είναι πολύ δυνατές οι ταχύτητες γιατί ο στόχος είναι να απαλλαγούμε το συντομότερο δυνατό από αυτό το πρόβλημα. Έχει ξεκινήσει η διαδικασία να γίνει η υγειονομική θανάτωση και ταφή των ζώων. Στις δυο μονάδες τα ζώα είναι περίπου 400. Από εκεί και πέρα οι δύο μονάδες θα απολυμανθούν, θα μείνουν για 21 μέρες κλειστές, θα γίνει δοκιμή με την εισαγωγή κάποιων υγειών ζώων για να ελεγχθεί εάν όντως έχει γίνει εξυγίανση, για να μπορέσουν οι άνθρωποι με τη βοήθεια του κράτους και της περιφέρειας να ξανά χτίσουν τις εκμεταλλεύσεις τους. Το πρόβλημα βρέθηκε σε δυο πολύ καλές κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις με πολύ καλές παραγωγές, που στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν το ζωικό κεφάλαιο με την αγορά ζώων από το εξωτερικό, η διαδικασία της μεταφοράς μόλυνε».
«Οι κτηνοτρόφοι να ακούν τους επιστήμονες»
Φίλος και συνεργάτης εδώ και πολλά χρόνια των κτηνοτρόφων είναι ο κτηνίατρος Αλέκος Στεφανάκης που τους καλεί μέσω των «Ρ.Ν.» να ακούν τους επιστήμονες και να συμμορφώνονται με τις υποδείξεις τους. Όλοι αγωνιούν επισημαίνει και επιθυμούν τη διάσωση της κτηνοτροφίας της Κρήτης, καθώς είναι αντιληπτή και αδιαμφισβήτητη η συνεισφορά της στην τοπική οικονομία. Όμως, όπως λέει, σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα που αφορά σε ένα ιό που η τυχόν διασπορά του θα σημαίνει ολική καταστροφή, δεν χωράνε αμφισβητήσεις. Ειδικότερα, ο κ. Στεφανάκης τονίζει και ξεκαθαρίζει απαντώντας στους κτηνοτρόφους που διατυπώνουν ερωτήματα σχετικά με την κατανάλωση του κρέατος ακόμα και αν το ζώο έχει πανώλη, αφού όπως επιχειρηματολογούν δεν μεταδίδεται ο ιός στον άνθρωπο ότι: «Δεν έχει βάση η άποψη να καταναλώνονται τα ζώα που νόσησαν. Σωστά το κάνουν οι αγαπητοί κτηνοτρόφοι και διερωτώνται και το συζητούν, αλλά ασφαλώς αυτά είναι κτηνιατρικά θέματα. Όταν υπάρχει μια απόφαση για τη διαχείριση ενός νοσήματος με έναν Α τρόπο στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορούμε να ερχόμαστε εμείς για να κάνουμε κουτσομπολιό και να εκφράζουμε διάφορα παράξενα ερωτήματα. Να τα εκφράζουμε μεν, να ρωτούμε δε, αλλά να σεβόμαστε την όλη διαδικασία. Η αιτία του νοσήματος είναι ιός. Οι ιοί έχουν ένα πλεονέκτημα και το ξέρουμε από τους ιούς του ανθρώπου. Πολλά μεταφέρονται από το ένα ζώο στο άλλο, από τον έναν οργανισμό στον άλλο πάρα πολύ εύκολα. Όταν ένα ζώο έχει τον ιό μέσα τον μεταφέρει, και μπορεί να το μεταφέρει για μήνες. Ανεξάρτητα εάν έχουν συμπτώματα τα ζώα, όταν εντοπιστούν θετικά ζώα σε μια εκτροφή και αποδεχτεί ότι είναι θετικά, όλα τα ζώα που είναι στην εκτροφή θεωρούνται μολυσμένα και η Ευρώπη έχει αποφασίσει να τα θανατώσει και να πληρώσει για την αντικατάστασή τους με καινούργια. Γίνεται μια τεράστια κινητοποίηση. Είναι τεράστια τα σφαγεία της χώρας, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την οικονομία και για το παραγωγικό σύστημα της κτηνοτροφίας. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες να φορτώσουμε τα ζώα αυτά, να τα πάμε για παράδειγμα από τα Αστερούσια, στις Μοίρες που είναι πιθανόν το πιο κοντινό σφαγείο. Δηλαδή να βγάλουμε τον ιό να τον κάνουμε βόλτα, και θα πάμε στο σφαγείο και θα είναι άλλα τόσα ζώα. Πως θα γίνει η διαχείριση αυτών των ζώων για να καταναλωθούν».
Και προσθέτει ότι: «Κατανοώ τους κτηνοτρόφους μας απόλυτα. Έχουν μεγάλο συναισθηματικό δέσιμο με τα ζώα τους. Οι άνθρωποι που έχουν τα χέρια τους στην αιγοπροβατοτροφία της Κρήτης είναι δεμένοι με τον τόπο τους, δεμένοι με το χωριό τους και ασφαλώς και με τα ζώα τους. Όταν λοιπόν μπαίνει αυτή η διαδικασία αποτελεί για αυτούς ένα σοκ. Εξάλλου, εγώ προσωπικά το έζησα και εχθές που οι κτηνοτρόφοι κλήθηκαν να γίνει μια συνεννόηση, να τους εξηγήσουν ο γενικός γραμματέας και ο αντιπεριφερειάρχης ότι είναι δίπλα τους και ότι δεν είναι στόχος να κλείσει η μονάδα, αλλά να ανασυσταθεί άμεσα εφόσον φύγει το πρόβλημα από την Κρήτη.
Ανέφερε πολλές φορές ο κ. Στεφανάκης ότι η Ευρώπη θα αποζημιώνει τον κτηνοτρόφο για κάθε ζώο που θανατώνεται και επανέλαβε ότι: «Δια στόματος του γενικού γραμματέα Γιώργου Στρατάκου, έγινε σαφές στους κτηνοτρόφους, είπε ότι, το τιμολόγιο που θα φέρουν για την αγορά των ζώων όσων θανατωθούν, θα πληρωθείτε το κόστος αγοράς του νέου ζώου».
Αναγκαία η συνεργασία των κτηνοτρόφων
Ο έμπειρος κτηνίατρος επανέλαβε την ανάγκη συνεργασίας των κτηνοτρόφων με τις υπηρεσίες και την αυστηρή τήρηση των μέτρων επισημαίνοντας ότι: «Χρειάζεται η συνεργασία των κτηνοτρόφων. Να υποστηρίξουν στο να θωρακιστούμε μα, σε συνεργασία με τις κτηνιατρικές υπηρεσίες και την περιφέρεια, να βοηθήσουμε να ελέγξουμε τη διαδικασία και να έχουμε τον τόπο και τα ζώα μας σε κατάσταση υγιή. Και σήμερα υπάρχουν προβλήματα. Δηλαδή ένα γάλα από την κόκκινη περιοχή, δηλαδή την περιοχή Αστερουσίων που είναι μέσα στον πρώτο κύκλο του ελέγχου, δεν μπορεί να φύγει, δεν μπορεί να ταξιδέψει, είναι ολόκληρες διαδικασίες. Αυτό είναι βάσανο για το παραγωγικό σύστημα. Άρα πρέπει να φροντίσουμε να απαλλαγούμε από αυτήν την ιστορία.
Εάν δεν θα έχουμε περαιτέρω διασπορά πέρα από αυτή, θα είμαστε εντάξει. Θα την έχουμε βγάλει με μικρές ζημιές, οι οποίες υπάρχουν».
Πρόεδρος Κρεοπωλών Ρεθύμνου: «Απειλείται η οικονομία του Ρεθύμνου»
Ανήσυχος είναι και ο κλάδος του εμπορίου με την τροπή που μπορεί να πάρει η μετάδοση της νόσου στην Κρήτη, ιδιαίτερα στο Ρέθυμνο που αποτελεί τον μεγαλύτερο κτηνοτροφικό νομό του νησιού.
Προς το παρόν δεν υπάρχει μεγάλο ζήτημα όσον αφορά στην επάρκεια των αρνιών στο Ρέθυμνο, παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί, καθώς εκτιμάται ότι οι εισαγωγές από το εξωτερικό καλύπτουν τις ανάγκες.
Όπως επεσήμανε ο πρόεδρος των Κρεοπωλών Ρεθύμνου Μιχάλης Κυριακόπουλος, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», υπάρχει επάρκεια στην αγορά ωστόσο αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση με τις απαγορεύσεις και τα μέτρα, η τοπική οικονομία θα υποστεί μεγάλο πλήγμα: «Οι σφαγές στην Ελλάδα έχουν σταματήσει, όμως γίνονται εισαγωγές. Έρχονται εδώ και πάρα πολύ καιρό ξένα αρνιά και ταυτόχρονα η χώρα που μας έφερε το πρόβλημα (Ρουμανία) σφάζει και στέλνει πάλι αρνιά. Οι εισαγωγές που γίνονται θεωρώ πως θα φτάσουν να καλύψουν τις ανάγκες του Ρεθύμνου. Εγώ προσωπικά σαν κρεοπώλης θα προτιμήσω βέβαια να μην βάλω καθόλου αρνί εάν δεν ανοίξουν τα σφαγεία. Δεν θα μπω στη διαδικασία να διχάσω ούτε για μια στιγμή τον καταναλωτή μου. Προτιμώ να μην πουλήσω αρνί αυτήν την περίοδο που έχει δημιουργηθεί ένα πρόβλημα. Και θεωρώ ότι θα είναι κι άλλοι κρεοπώλεις σε αυτό το κομμάτι. Το Ρέθυμνο είναι ο μεγαλύτερος κτηνοτροφικός νομός στην Κρήτη και αυτήν τη στιγμή έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα και απειλείται υπερβολικά πολύ η οικονομία του Ρεθύμνου. Οι παραγωγοί πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί και συνετισμένοι».
Μεγάλη είναι η ανησυχία των κτηνοτρόφων αυτήν τη στιγμή με το πρόβλημα να είναι «δίκοπο μαχαίρι» και απρόβλεπτο σύμφωνα με τον κ. Κυριακόπουλο, που από τη μια την εφαρμογή των μέτρων κινδυνεύουν να χάσουν την παραγωγή τους οι κτηνοτρόφοι και από την άλλη να τη χάσουν σε περίπτωση που υπάρξει κρούσμα: «Υπάρχει μεγάλη ανησυχία από τους κτηνοτρόφους και τους εμπόρους παχυντές που βάζουν μέσα τα ζώα. Όπως και εγώ κάθε χρόνο σταβλίζω πολλά αρνιά. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν στον νομό μας μέσα σε στάβλους μεγάλες ποσότητες αρνιών παχυνόμενα που ήταν για να διοχετευτούν για την αγορά τώρα τον Δεκαπενταύγουστο. Εκεί υπάρχει μια πολύ μεγάλη ανησυχία. Η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι τα αρνιά είναι ώριμα για κατανάλωση και κάθε μέρα χρειάζονται πάρα πολλά χρήματα καθώς ταΐζονται, και δεν ξέρουν ποτέ εάν θα πάρουν αυτά τα χρήματα πίσω, διότι το αρνί θα αρρωστήσει. Και ταυτόχρονα υπάρχει ο φόβος ότι εάν πιάσει πανώλη εκεί θα θανατωθούν κιόλας. Δηλαδή είναι πρόβλημα γενικά, δίκοπο μαχαίρι. Η πρότασή μου ήταν να προσπαθήσουν να σφαχτούν τώρα κάποια να φύγουν ώστε να μην γίνει και μεγάλη ζημιά. Αυτήν τη στιγμή το Ρέθυμνο δεν έχει κρούσματα. Η πρόταση είναι να κάνει ελέγχους η Κτηνιατρική, να πηγαίνουν στις εκμεταλλεύσεις, και εφόσον εξακριβώνουν ότι είναι υγιές το ζώο, να προχωράνε με τις απαραίτητες προϋποθέσεις να πάνε στο σφαγείο. Να διαπιστώνεται εάν είναι όλα καλά και να πηγαίνει έπειτα στο σφαγείο. Αυτή η πρόταση ισχύει εφόσον μέχρι σήμερα κρούσμα στον νομό Ρεθύμνου».
Ενημέρωση από το τμήμα Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης και Κτηνιατρικής Π.Ε. Ρεθύμνης, για την Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών
Αναλυτικές οδηγίες για την προστασία των ζώων από τον ίο της πανώλης παραθέτει σε ανακοίνωση το τμήμα Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης και Κτηνιατρικής της ΠΕ Ρεθύμνου.
Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Από τις 11 Ιουλίου 2024, επιβεβαιώθηκαν κρούσματα Πανώλης των Μικρών Μηρυκαστικών σε εκτροφές αιγοπροβάτων της Δ.Ε. Καλαμπάκας, Π.Ε. Τρικάλων. Έκτοτε έχουν επιβεβαιωθεί νέες εστίες και σε άλλες εκτροφές της Π.Ε. Τρικάλων όπως και στην Π.Ε. Λάρισας και προσφάτως στην Κορινθία, στον Ασπρόπυργο και στο Ηράκλειο Κρήτης, ενώ η επιζωοτιολογική διερεύνηση από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα ζώα παρουσίασαν πυρετό, ρινικό και οφθαλμικό έκκριμα (εικόνα βρεγμένου προσώπου), νεκρωτική στοματίτιδα με δυσοσμία, αναπνευστικά συμπτώματα, διάρροια και αποβολές στα έγκυα. Είναι η πρώτη φορά που επιβεβαιώνεται η νόσος στην Ελλάδα – η οποία μέχρι σήμερα ήταν απαλλαγμένη της νόσου.
Η νόσος υπάρχει στην Τουρκία, στη Βουλγαρία και πρόσφατα στη Ρουμανία. Η εκτροφή στη Ρουμανία (περιοχή Tulcea) όπου επιβεβαιώθηκε η Πανώλη Μικρών Μηρυκαστικών αποτελεί σταθμό πάχυνσης αμνών με σκοπό τις εξαγωγές και το ενδοκοινοτικό εμπόριο.
Λόγω των κρουσμάτων της Πανώλης των Μικρών Μηρυκαστικών, έχουν τεθεί σε εφαρμογή έκτακτα υγειονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση της νόσου, με αυστηρούς περιορισμούς στις μετακινήσεις ζώντων αιγοπροβάτων σε όλη την επικράτεια, αλλά και αιγοπρόβειων ζωικών – γαλακτοκομικών προϊόντων στις απαγορευμένες ζώνες.
Οι ιδιοκτήτες αιγοπροβάτων οφείλουν:
- Να παρακολουθούν τα ζώα της εκτροφής τους και να απευθύνονται στην Κτηνιατρική Υπηρεσία για τυχόν ύποπτα περιστατικά.
- Να αυξήσουν τα μέτρα βιοασφάλειας στις εκτροφές τους προκειμένου να μειώσουν τις πιθανότητες εισόδου του νοσήματος σε αυτές:
– Αποφυγή κατά το δυνατόν επαφής με άλλα κοπάδια, περιφράξεις.
– Αποφυγή δανεισμού εργαλείων, ζώων ή αγροτικών μηχανημάτων και οχημάτων.
– Καθαρισμοί – απολυμάνσεις εγκαταστάσεων, βυτιοφόρων οχημάτων γάλακτος.
– Απολυμαντική τάφρος εισόδου και απολύμανση υποδημάτων.
– Απεντομώσεις, μυοκτονίες, εξωπαρασιτώσεις.
– Χώρος απομόνωσης νεοεισαχθέντων ζώων για 21 ημέρες.
– Χώρος απομόνωσης ασθενών ζώων.
- Να εφαρμόζουν αυστηρά την εθνική και κοινοτική νομοθεσία για τις μετακινήσεις των αιγοπροβάτων (αγορά, πώληση, σφαγή με υγειονομικά έγγραφα). Ενημέρωση της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας για την πρόθεση τους να αγοράσουν, πουλήσουν ή αποστείλουν για σφαγή αιγοπρόβατα.
Οι υπεύθυνοι των σφαγειοτεχνικών εγκαταστάσεων θα πρέπει:
- Να είναι σε επαγρύπνηση για τυχόν ύποπτα περιστατικά και να ενημερώσουν άμεσα την Κτηνιατρική Υπηρεσία.
- Να αυξήσουν τα μέτρα βιοασφάλειας στην σφαγειοτεχνική εγκατάσταση τους, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στους καθαρισμούς και τις απολυμάνσεις των χώρων αλλά και των οχημάτων που εισέρχονται σε αυτήν. Να υπάρχει απολυμαντική τάφρος στην είσοδο και έξοδο της εγκατάστασης.
- Να παραλαμβάνουν ζώα με τα συνοδευτικά έγγραφα τους και την προβλεπόμενη σήμανση.
Οι εγκαταστάσεις μεταποίησης αιγοπρόβειου (τυροκομεία) γάλακτος θα πρέπει:
- Να παραλαμβάνουν γάλα από εκτροφές αιγοπροβάτων στις οποίες δεν υφίστανται περιοριστικά μέτρα ως προς την Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών (ζώνη προστασίας, επιτήρησης, απαγορευμένης ζώνης) και με τις απαιτήσεις που ορίζει ο Κανονισμός 853/2004, Παράρτημα ΙΙΙ Τμήμα ΙΧ, κεφάλαιο ΙΙ.
- Να εφαρμόζουν σχολαστικά καθαρισμούς – απολυμάνσεις των οχημάτων μεταφοράς νωπού γάλακτος και των χώρων της εγκαταστάσεις. Να τηρούν το σχετικό αρχείο για την τεκμηρίωσή τους.
Επισημαίνουμε ότι η Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών:
- Είναι νόσημα Υποχρεωτικής Δήλωσης σύμφωνα με την υπουργική απόφαση 261463/11-9-2009 (ΦΕΚ Β΄2006/2009).
- Έχει υψηλή θνησιμότητα (70-80%) ιδιαίτερα σε ευπαθείς πληθυσμούς
- Έχει ταχεία εξάπλωση μέσω άμεσης επαφής και μέσω μολυσμένων υλικών π.χ. νερό, τροφή.
- Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο αλλά έχει σοβαρές οικονομικές συνέπειες για τον κτηνοτρόφο, την κτηνοτροφική παραγωγή, τις εξαγωγές γαλακτοκομικών προϊόντων.
Τέλος, παρακαλούμε τους συναδέλφους ιδιώτες κτηνιάτρους:
- Να αυξήσουν τα επίπεδα επαγρύπνησης για τον έγκαιρο εντοπισμό οποιασδήποτε υποψίας του νοσήματος και
- Να ενημερώσουν άμεσα την Κτηνιατρική Υπηρεσία.
Η συμβολή τους είναι καθοριστική στον έγκαιρο εντοπισμό πιθανού κρούσματος Πανώλης των Μικρών Μηρυκαστικών στην περιοχή μας.
Στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (www.minagric.gr – αγρότης, επιχειρηματίας – κτηνοτροφία – αιγοπρόβατα – ασθένειες αιγοπροβάτων – πανώλη μικρών μηρυκαστικών) υπάρχουν σχετικές πληροφορίες για το νόσημα (φωτογραφίες, ενημερωτικό υλικό).