Από συναδέλφους τους από την άλλη άκρη της Ελλάδας εξυπηρετούνται φαρμακοποιοί και στο Ρέθυμνο, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, καθώς οι ανάγκες των ασθενών τους… δεν μπορούν να περιμένουν! Ο χρόνος μπορεί να γιατρέψει τα πάντα, όχι όμως – όπως αποδεικνύεται – και το πρόβλημα της έλλειψης φαρμάκων που γίνεται εντονότερο όσο περνούν οι μήνες.
Οι φαρμακοποιοί επιχειρούν με διάφορους ευέλικτους τρόπους – και συναδελφική αλληλεγγύη – να ξεπερνούν τις δυσκολίες των ίδιων και των πολιτών, πολλώ δε μάλλον όταν έχουν να κάνουν με σοβαρές παθήσεις. Και χρηστή διαχείριση των αποθεμάτων τους (προσπαθούν να) κάνουν και διαδικτυακές κοινότητες στα social media έχουν δημιουργήσει, επικοινωνώντας τις ανάγκες τους, ώστε καθεμιά δυσκολία που εμφανίζεται να αντιμετωπίζεται όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Ειδικά σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει η πολυτέλεια να χαθεί ούτε… ώρα!
Η κατάσταση δεν φαίνεται να εξομαλύνεται άμεσα, τουναντίον γίνεται όλο και χειρότερη, μια και οι αρμόδιοι δεν ανταποκρίνονται στις αλλεπάλληλες εκκλήσεις – πιέσεις που τους ασκούνται από τους Φαρμακευτικούς συλλόγους.
Διαχείριση δεν γίνεται μόνο στα αποθέματα αλλά και στα… συναισθήματα των ασθενών, από τους φαρμακοποιούς: οι τελευταίοι παίζουν το ρόλο και του ψυχολόγου/ψυχαναλυτή εισπράττοντας το άγχος, τη γκρίνια και την αγωνία των πελατών τους. Γίνονται αποδέκτες παραπόνων, χωρίς πάντως να φέρουν ευθύνη για ό,τι συμβαίνει.
Αγγελίες… στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
«Παντού στην Ελλάδα είναι έντονο το πρόβλημα» λέει στα «Ρ.Ν.» ο γραμματέας του Φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου Ανδρέας Αντωνίου. «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι μία εσωτερική διαχείριση αποθεμάτων. Δηλαδή, ψάχνουμε να βρούμε συναδέλφους που κατά τύχη θα τους έχει περισσέψει κάποιο κομμάτι. Και το αναζητάμε αρχικά εντός νομού. Έχουν δημιουργηθεί ομάδες στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης στα οποία ανεβάζει κάποιος τρόπον τινά κάτι σαν αγγελία και λέει: «Ψάχνω στο Σπήλι π.χ. το τάδε φάρμακο, είναι κανείς που το έχει;». Αν αυτό δεν ευοδωθεί στο πλαίσιο του νομού, αρχίζουμε και κοιτάμε και παραπέρα. Έχω κατεβάσει προσωπικά, εγώ, φάρμακο από Θεσσαλονίκη για να εξυπηρετήσω ασθενή».
Όπως προσθέτει ο κ. Αντωνίου, «Είναι ένα μεγάλο χρονικό διάστημα – το οποίο και δεν το αντιλαμβάνεται και εύκολα ο κόσμος – που προσπαθούμε να κάνουμε μια διαχείριση φαρμάκων προκειμένου ο ασθενής να μην ληφθεί το φάρμακό του».
Οι ελλείψεις, οι εκκλήσεις και προτεινόμενες λύσεις
Οι ανταλλαγές σκευασμάτων – από φαρμακείο σε φαρμακείο – είναι μία παγιωμένη τακτική. «Είναι καθημερινή πρακτική πλέον. Θεωρώ ότι ο κάθε συνάδελφος το πρωί με το που ανοίξει το φαρμακείο του το πρώτο πράγμα που κάνει είναι μία σειρά από τηλεφωνήματα – είτε προς συναδέλφους είτε προς εταιρείες – προκειμένου να δει τι θα κάνει με τα ελλειπτικά φάρμακα» τονίζει ο γραμματέας του Φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου.
Χαρακτηριστικά, όπως θα πει, εννιά στα δέκα σκευάσματα μεγάλης φαρμακευτικής εταιρείας δεν διατίθεται! «Αυτή τη στιγμή στο φαρμακείο μου έχω μία λίστα με μηδενικά φάρμακα, γύρω στους 50 κωδικούς με μηδέν απόθεμα» μας περιγράφει ο κ. Αντωνίου και γίνεται πιο συγκεκριμένος: «Αντιβιώσεις, σύγχρονο φάρμακο για το ζάχαρο (μηδέν απόθεμα, ενώ χρειάζομαι περίπου οκτώ με δέκα τεμάχια για να καλύψω τους ασθενείς μου το μήνα). Αντιεπιληπτικό, κολλύριο για τα μάτια για ανθρώπους με καταρράκτη (χρειάζομαι περίπου 8-10 τεμάχια, δεν έχω κανένα). Σοβαρές ελλείψεις έχουμε και για την ένεση που δίνεται σε ανθρώπους με οστεοπόρωση, επίσης σε ινσουλίνες, αντιπηκτικές ενέσεις, εισπνεόμενα φάρμακα, αντιυπερτασικά».
Με το που θα μπει ο Ιούνιος «και θα έχουμε το δικαίωμα να παραγγείλουμε απευθείας στην εταιρεία και όχι από την αποθήκη, έχει πλαφόν: σου δίνει μόνο τέσσερα» σκευάσματα για ένα συγκεκριμένο φάρμακο, διευκρινίζει ο κ. Αντωνίου, τοποθετώντας το ζήτημα σε μία «πολιτική βάση»: «Με δεδομένο το κύμα ακρίβειας και τον πληθωρισμό εδώ που έχει φτάσει, αντιλαμβάνεστε ότι η προμήθεια ενός φτηνού φαρμάκου εδώ πέρα και η επανεξαγωγή του στο εξωτερικό σε υψηλότερες τιμές είναι εύκολο χρήμα για πολλούς. Στο 90% αποδίδω το πρόβλημα εκεί. Και επίσης, είναι και το γεγονός ότι όταν ένα φάρμακο για την ίδια την εταιρεία εδώ στοιχίζει 3 ευρώ και στο εξωτερικό στοιχίζει 15 συμφέρει να φορτώσει την αγορά του εξωτερικού, γιατί θα βγάλει περισσότερα λεφτά».
Το καθεστώς τιμολόγησης των φαρμάκων βρίσκει αντίθετες πολλές εταιρείες. «Υπάρχουν εταιρείες που στην αρχή της χρονιάς μάς ανακοίνωσαν ότι αποσύρουν τα σκευάσματά τους από την ελληνική αγορά και μόνο. Διότι μας έστειλαν επίσημο έγγραφο ότι επειδή δεν τους συμφέρει να τα κυκλοφορούν, τα αποσύρουν. Αντιλαμβάνεστε τι ταλαιπωρία είναι για τους ανθρώπους που είχαν καταφέρει π.χ. να ρυθμίσουν το ζάχαρό τους με ένα συγκεκριμένο φάρμακο. Έπρεπε να τους βάλουμε σε μία διαδικασία να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους, από την αρχή της χρονιάς για να μπορέσουν να αντικαταστήσουν το φάρμακο» επισήμανε ο κ. Αντωνίου, διατυπώνοντας την άποψη ότι «θέλει σοβαρές πολιτικές αποφάσεις το θέμα για να λυθεί. Και διάθεση δεν βλέπω να υπάρχει».
Η τελευταία αναφορά του εδράζεται στις άπειρες οχλήσεις προς τους αρμοδίους, οι οποίες δεν απέδωσαν καρπούς. «Ειδικά ως Φαρμακευτικός σύλλογος Ρεθύμνου είμαστε σε τακτική επικοινωνία με το αντίστοιχο τμήμα του ΕΟΦ και ενημερώνουμε συνέχεια με λίστες ελλειπτικών φαρμάκων» υποστηρίζει ο γραμματέας του συλλόγου. «Εδώ έχουμε να κάνουμε με συγκεκριμένα εταιρικά ισοζύγια. Καταλαβαίνετε ότι μια οποιαδήποτε εταιρεία δεν βλέπει το σκεύασμα αλλά το ποσό».
Σύμφωνα με τον κ. Αντωνίου, δύο είναι οι πολιτικές αποφάσεις που πρέπει να παρθούν: 1) Να μπουν οι κόφτες στην συνταγογράφηση έτσι ώστε ο γιατρός να μην έχει τη δυνατότητα να συνταγογραφεί εκτός τη δοσολογίας. «Δηλαδή, όταν δίνει μία θεραπεία με ένα χάπι την ημέρα να μην μπορεί να γράφει δύο κουτιά», και
2) Πρέπει να βρεθεί μία φόρμουλα όσον αφορά την φαρμακευτική δαπάνη και την τιμολόγηση των φαρμάκων, που να καθιστά ότι σημαντικά φάρμακα για τους Έλληνες ασθενείς συμφέρει να κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά.
«Δεν γίνεται να τα έχουμε όλα» σχολιάζει ο ίδιος.
Εκπαιδευμένοι και (σε ένα βαθμό) συμβιβασμένοι
Τουρισμός και η αύξηση του πληθυσμού στο Ρέθυμνο και στην Κρήτη ευρύτερα, εντείνει το πρόβλημα; Ο κ. Αντωνίου θα απαντήσει: «Οι Συνεταιριστικές φαρμακαποθήκες της Κρήτης είναι ένα φαινόμενο το οποίο το αντιμετωπίζουν χρόνια τώρα. Οπότε είναι προετοιμασμένες – σχετικά – να αντιμετωπίσουν τέτοια ζητήματα. Εδώ όμως έγκειται κι ένα άλλο γεγονός: Επειδή έρχονται ασθενείς από την Αθήνα ζητούν φάρμακα τα οποία ενώ κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά δεν έρχονται στην Κρήτη, γιατί δεν τα συνταγογραφούν εδώ οι γιατροί. Άρα, έχουμε να κάνουμε με φαινόμενα ανθρώπων που ζητούν ένα συγκεκριμένο φάρμακο, ενώ τους αντιπροτείνουμε το αντίστοιχο το γενόσημο που διαθέτουμε. Τους λέμε ότι αυτό που ζητούν δεν το έχουμε γιατί δεν το γράφουν οι γιατροί εδώ. Δημιουργούνται λοιπόν και τέτοια θεματάκια».
Συνεχίζοντας, ο γραμματέας του Φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου θα παρατηρήσει: «Οφείλω να ομολογήσω ότι τελευταία ο κόσμος και λόγω οικονομικής στενότητας, αλλά κι επειδή έχει βαρεθεί να ακούει για ελλείψεις από τους φαρμακοποιούς, τρόπον τινά, θέλοντας και μη έχει εκπαιδευτεί σε μία διαδικασία είτε αναμονής ή προσαρμογής: «θα περιμένω» λένε ή «άλλαξέ μου το» ή «βρες μου το πιο φτηνό». Υπάρχει πολύς δρόμος να διανυθεί ακόμα, αλλά τουλάχιστον εμείς όσον αφορά τη διαχείριση των ασθενών, καθώς και την εκπαίδευσή τους πάνω στην έννοια και της έλλειψης και της αντιμετώπισης της κατάστασης με κάτι που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή, θεωρώ ότι έχουμε κάνει σημαντικά βήματα – με πολύ αγώνα βέβαια, κι ενώ τα ακούμε κι από πάνω!».