• Πλούσιο πρόγραμμα και παράλληλες δράσεις
Οι Αρχαιολογικοί Διάλογοι για το 2025 ταξιδεύουν νότια με προορισμό την Κρήτη. Ο θεσμός, που φέτος κλείνει δέκα χρόνια, έχει στόχο τον κριτικό και αναστοχαστικό διάλογο για τις αρχαιότητες και την αρχαιολογία στη σημερινή κοινωνία. Πρόκειται για μια συνάντηση κριτικής, θεωρίας και πράξης ανοικτή σε όλους και όλες.
Οι Αρχαιολογικοί Διάλογοι 2025 εστιάζουν στις Χρήσεις του Παρελθόντος στον Λαβύρινθο της «Ανάπτυξης», καθώς τροφοδοτούνται από τις συνθήκες που επικρατούν στο νησί της Κρήτης. Τις τελευταίες δεκαετίες, η μεγαλόνησος είναι σταθερά τόπος εξαγγελιών και υλοποίησης μεγάλων «αναπτυξιακών» έργων με πρόσχημα τον «εκσυγχρονισμό» της και την υποτιθέμενη βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη οι ευαίσθητες ισορροπίες των φυσικών και πολιτισμικών τοπίων, τα οποία, μαζί με τους κατοίκους τους, υφίστανται τις σοβαρότερες επιπτώσεις της τουριστικής υπερεκμετάλλευσης. Αυτονόητα ερωτήματα όμως για μας είναι: «Ανάπτυξη για ποιους και με τι κόστος;» και «πολιτισμός για ποιους και με τι σκοπό;»
Ο Λαβύρινθος του τίτλου της φετινής διοργάνωσης έχει διττή σημασία, από τη μία ως το εμβληματικό σύμβολο της κρητικής μυθολογίας και αρχαιολογίας και από την άλλη ως η αγωνιώδης αναζήτηση μιας εξόδου. Πλέον, η αναζήτηση ενός «μίτου» αποκτά ζωτική σημασία, δίνοντας το στίγμα της φετινής συνάντησης και βάζοντας στο τραπέζι τους όρους της «από-ανάπτυξης» και «μετά-ανάπτυξης».
Οι Αρχαιολογικοί Διάλογοι 2025 πραγματοποιούνται σε συνδιοργάνωση με το τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και με τη στήριξη του δήμου Ρεθύμνου και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων. θα πραγματοποιηθούν στις: 30-31 Μαΐου και 1 Ιουνίου.
Στο πλαίσιο της συνάντησης θα πραγματοποιηθούν στην Πανεπιστημιούπολη Γάλλου, στο Σπίτι του Πολιτισμού, στον Καλλιτεχνικό Σταθμό της ΑΣΚΤ (λόφος Εβλιγιά) και σε δημόσιους χώρους της πόλης πάνω από 20 συνεδρίες και στρογγυλά τραπέζια με ανακοινώσεις και συζητήσεις. Παράλληλα θα λάβουν χώρα προβολές ταινιών, εικαστικές εκθέσεις, επιτελέσεις, ξεναγήσεις, εργαστήρια και άλλες δράσεις από αρχαιολόγους, ιστορικούς, ανθρωπολόγους, μουσειολόγους, αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες, συντηρητές, συλλογικότητες και κινήματα πολιτών. Αναλυτικά το πρόγραμμα: https://archaiologikoidialogoi.wordpress.com
Παράλληλες δράσεις Αρχαιολογικών Διαλόγων 2025
Παράλληλες δράσεις θα πραγματοποιηθούν Ρέθυμνο στη διάρκεια των ομιλιών «Αρχαιολογικοί διάλογοι 2025» που εστιάζουν στη θεματική Χρήσεις του Παρελθόντος στον Λαβύρινθο της «Ανάπτυξης» στο 30 – 31 Μαΐου και 1 Ιουνίου.
Α. Ξενάγηση στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου, από τον αρχαιολόγο Κώστα Γιαπιτσόγλου
Ημερομηνία: Παρασκευή 30 Μαΐου
Ώρα: 17:00-18:00
Σημείο συνάντησης: Πλατεία Τεσσάρων Μαρτύρων, μπροστά από τη Μεγάλη Πόρτα
Β. Βιωματική δράση: «Τα Μνημεία Αφηγούνται την Ιστορία της Πόλης τους»
Η εκπαιδευτική βιωματική δράση «Τα Μνημεία Αφηγούνται την Ιστορία της Πόλης τους» θα πραγματοποιηθεί ως μέρος των παράλληλων εκδηλώσεων των Αρχαιολογικών Διαλόγων 2025.
Η δράση απευθύνεται σε όσους έχουν την επιθυμία να αλληλεπιδράσουν με την πόλη του Ρεθύμνου και την αρχιτεκτονική/πολιτιστική της κληρονομιά, μέσα από ένα διαδραστικό παιχνίδι επιτόπιας έρευνας στα γνωστότερα μνημεία της Παλιάς Πόλης και τις αφηγήσεις που φέρουν.
Σημ. Προτείνεται στους συμμετέχοντες να φορούν καπέλο, άνετα ρούχα και να έχουν μαζί τους νερό.
Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας, με μέγιστο αριθμό συμμετεχόντων τα 20 άτομα.
Για περισσότερες πληροφορίες και κράτηση θέσης: 6980743260, Κωνσταντίνα Μαρκόγλου, Αρχαιολόγος, απόφοιτη του ΔΠΜΣ Διαχείριση Μνημείων και δημιουργός της σελίδας HERITAGEnt.
Ημερομηνία: Σάββατο 31 Μαΐου 2025
Ώρα: 10:00-12:00 (διάρκεια: περίπου 2 ωρών).
Σημείο Εκκίνησης και Λήξης: Πλατεία Μικρασιατών.
Γ. Βιωματικό εργαστήρι Κοινωνιοδράματος
Το Κοινωνιόδραμα αποτελεί ένα τρόπο μελέτης ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε βαθύτερη κατανόηση των κοινωνικών συστημάτων, δυνάμεων και δυναμικών που μορφοποιούν τις ζωές μας, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο (Rollo Brown).
Στο 3ωρο εργαστήρι οι συμμετέχοντες/σες θα αναζητήσουν ερωτήματα και προβληματισμούς που εμπνέονται από τη θεματική του Συνεδρίου, τα οποία και θα διερευνήσουν μέσα από την κοινωνονιοδραματική εμπειρία.
Το Κοινωνιόδραμα εμπνέεται από το Δράμα (το Θέατρο) και προτείνει τη δυνατότητα μιας διαλεκτικής προσέγγισης των ερωτημάτων, με στόχο τη γέννηση νέων ατομικών και συλλογικών συνειδητοτήτων, οι οποίες με τη σειρά τους είναι ικανές να κυοφορήσουν και να προκαλέσουν νέες και διαφορετικές δράσεις.
Το Κοινωνονιόδραμα του J.L. Moreno (πατέρα του Ψυχοδράματος) μας καλεί να συναντηθούμε, να στοχαστούμε ενεργά και θεατρικά, συμβάλλοντας στην ανάδειξη και το μοίρασμα ιδεών, εμπειριών, στοχασμών και ονείρου, για μια ζωή πιο κοντά στον Άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες.
Σημ. Το εργαστήρι είναι βιωματικό και απευθύνεται στον καθένα (δεν απαιτείται προηγούμενη εμπειρία). Προτείνονται άνετα ρούχα.
Ημερομηνία: Κυριακή, 1 Ιουνίου 2025
Ώρα: 10:30-13:30
Χώρος: Πανεπιστημιούπολη Γάλλου, Φιλοσοφική Σχολή, Αίθουσα 5.
Συντονισμός, πληροφορίες, κράτηση θέσης: Αντώνης Λιοδάκης, Ψυχίατρος – Ψυχοδραματιστής, 6972502339, Δημήτρης Καράγιωργας, Ψυχίατρος π&ε – Ψυχοθεραπευτής, 6972266694.
Δ. Μια περιήγηση στα ερείπια του μέλλοντος. Φωτοβολταϊκά, αμφιθέατρα και τα μετέωρα τοπία της Μεσογείου (υπαίθρια περιήγηση στο campus του Γάλλου)
«Μην αμελήσετε,
Πάρτε μαζί σας νερό,
Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία» έγραφε ο ποιητής Μιχάλης Κατσαρός.
Στην περιήγηση, που θα αρχίσει από την είσοδο της πανεπιστημιούπολης του Γάλλου, θα περιπλανηθούμε στο campus με μια κριτική και αναστοχαστική ματιά. Περνώντας από διάφορα σημεία ενδιαφέροντος, θα εξερευνήσουμε τις δυνατότητες ενός μεσογειακού τοπίου στον απόηχο της μακράς διάρκειας να λειτουργήσει ως ανοικτό εργαστήρι αρχαιολογίας του τοπίου, ως μονάδα παραγωγής ΑΠΕ μέσω φωτοβολταϊκών και ως εργοτάξιο κατασκευής νέων αμφιθεάτρων και φοιτητικών κατοικιών για την πανεπιστημιακή κοινότητα. Η ιδιότυπη αυτή περιήγηση θα περιλαμβάνει σημεία ξενάγησης, σημεία συζήτησης και σημεία προσωπικής εξερεύνησης του τοπίου.
Σημ.: Για την περιήγηση, μην αμελήσετε να πάρετε μαζί σας νερό, να φοράτε άνετα, κλειστά, παπούτσια και καπέλο. Διάρκεια περ. 1ω 30λ.
Διοργάνωση: Φαίδων Μουδόπουλος-Αθανασίου
Ημερομηνία: Κυριακή 1 Ιουνίου
Ώρα: 9:00-10:30
Σημείο εκκίνησης: Είσοδος Πανεπιστημιούπολης.
Ε. Alien species served with local purities: Επιτελεστική ανάγνωση τριών συνταγών μαγειρικής και βίντεο προβολή
Μια δράση των εικαστικών Πέγκυς Ζάλη, Παναγιώτη Λιανού.
Το έργο Alien species served with local purities δημιουργήθηκε στο πλαίσιο μιας τριήμερης έκθεσης στο υπερτουριστικό νησί της Πάρου. Περιλαμβάνει ένα έντυπο «συνταγών» μαγειρικής με ξενικά είδη και μια σειρά γλυπτικών αναμνηστικών σουβενίρ που απεικονίζουν τις συνταγές. Όλες οι συνταγές συνδυάζουν το ξενικό βασικό συστατικό με άλλα δομικά συστατικά, όπως η παγκοσμιοποίηση, ο υπερτουρισμός, η προσφυγική κρίση και η άνοδος του εθνικισμού. Συμπυκνώνοντας τις αφηγήσεις που πλαισιώνουν τις συνταγές μας, τα σουβενίρ επιτελούν την ετυμολογία της ονομασίας τους (λατινικά: subvenire, «ενθύμηση»), λειτουργώντας ως μνημονικά εργαλεία. Δεδομένου ότι ο κύριος τομέας της ελληνικής “βιομηχανίας” είναι ο τουρισμός, αυτός αποτελεί επίσης σημαντικό μέρος της πολιτιστικής ατζέντας των τοπικών θεσμών οι οποίοι εξορύσσουν υπεραξία από την τοπική καλλιτεχνική σκηνή. Μέσα από την ενασχόλησή μας με τις συνταγές και τη μαζική παραγωγή αναμνηστικών σουβενίρ, ενισχύουμε τις εσωτερικές εντάσεις, αντιθέσεις και αντιφάσεις του τουριστικού κατασκευάσματος προσβλέποντας σε έναν ορίζοντα κατάρρευσής του που θα μπορούσε να προσφέρει νέες προοπτικές για την πρόσληψη της Άλλότητας.
Ημερομηνία: Σάββατο 31 Μαίου
Ώρα: 17:45-18:15
Χώρος: Πανεπιστημιούπολη Γάλλου, Φιλοσοφική Σχολή, αιθ. 5
ΣΤ. «Θραύσματα», ομαδική εικαστική έκθεση
Στην ομαδική καλλιτεχνική έκθεση με τίτλο «Θραύσματα» («Fragments») παρουσιάζονται τα εικαστικά αποτελέσματα ενός εργαστηρίου, υπό την καθοδήγηση και την επίβλεψη του αναπληρωτή καθηγητή της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών Κώστα Χριστόπουλου. Το εργαστήριο διεξήχθη καθ’ όλη τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου του ακαδ. έτους 2024-2025 και ολοκληρώνεται στον Καλλιτεχνικό Σταθμό της ΑΣΚΤ στο Ρέθυμνο, με τη συμμετοχή αποφοίτων και φοιτητριών/ητών του Η’ Εργαστηρίου Ζωγραφικής.
Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου (workshop), η ιδέα του αρχαιολογικού θραύσματος και οι εκάστοτε ιδεολογικές χρήσεις της, βρήκε εφαρμογές σε θέματα που σχετίζονται, ανάμεσα σε άλλα, πέρα και έξω από τις προφανείς της προεκτάσεις, με τις θετικές επιστήμες, το θέατρο, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία.
Συμμετέχουν: Όλγα Βλάσση, Τάσος Δαρειώτης, Στέλλα Θεοδοσιάδου, Όλια Κοντογιάννη, Λευτέρης Κοντοπόδης, Φώτης Κοροσιάδης, Ορέστης Λαδένης, Στέφανος Λεβίδης & Μαρία Παπανικολάου, Έλλη Μέμμου, Βενετία Μολίν και Αντιγόνη Ξηρογιάννη.
Συνεπίβλεψη και συνδιοργάνωση: Στέφανος Λεβίδης και Μαρία Παπανικολάου
Εγκαίνια: Παρασκευή 30 Μαΐου, 16:00
Διάρκεια: Παρασκευή 30 Μαΐου, Σάββατο 31 Μαΐου και Κυριακή 1 Ιουνίου 2025, 16.00-21.00 (και κατόπιν συνεννόησης).
Τόπος: Καλλιτεχνικός Σταθμός Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, Λόφος Εβλιγιά, Ρέθυμνο
Ζ. Εικαστική έκθεση
Συμμετέχουν οι: Γωγώ Ελευθεράκη, Ρίκα Κριθαρά, Καλλιόπη Μπούσουλα, Μαρία Νικηφοράκη, Νίκος Σεπετζόγλου, Τατιάνα Φραγκοπούλου, Νίκος Αλεξανδράκης
Εγκαίνια: Παρασκευή 30 Μαΐου, 18:00
Ώρες λειτουργίας: Παρασκευή 30/5: 18:00-21:00, Σάββατο 31/5:10:00-20:00, Κυριακή 1/6, 10:00-13:30
Χώρος: Σπίτι του Πολιτισμού (παλιά πόλη Ρεθύμνου).
Η. Προβολή ταινιών μικρού μήκους με την υποστήριξη του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων
Τhis bond i and Bondi, σκηνοθ. Carolyn Saul (11′)
Goddess, Garbage and Violence, σκηνοθ. Αριστοτέλης Χαϊτίδης, Άλκηστις Καφετζή (13′)
Ξερολιθιά, σκηνοθ. Κώστας Νικολάου, Ελένη Πασσά (9′)
Liwan: A Story of Cultural Resistance, σκηνοθ. Doris Hakim (29′)
Ruins within ruins, σκηνοθ. Λευτέρης Παρασύρης (9′)
Χώρος: Σπίτι του Πολιτισμού (παλιά πόλη Ρεθύμνου)
Ημερομηνία: Σάββατο, 31 Μαΐου
Ώρα: 20:00
Σημ. Θα ακολουθήσει συζήτηση.
Συντονισμός: Νίκος Τσαγκαράκης, κριτικός κινηματογράφου
Περισσότερες πληροφορίες για τη συνάντηση των Αρχαιολογικών Διαλόγων: