Με πολύ αργούς ρυθμούς προχωρούν οι εργασίες του μεγάλου έργου που αφορά στην άρδευση των περιοχών του ανατολικού Ρεθύμνου. Οι καθυστερήσεις οφείλονται στις παραγγελίες των αγωγών που παρότι γίνονται εγκαίρως, αργούν τα υλικά να φτάσουν στο Ρέθυμνο (οι παραγγελίες γίνονται από τη Γαλλία).
Το έργο σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο διευθυντής Υδραυλικών Έργων του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης Βαγγέλης Μαμαγκάκης, μέχρι στιγμής έχει ολοκληρωθεί στο κομμάτι των αρδευτικών δικτύων σε Μισσίρια, Ξηρό Χωριό, Γιαννούδι, Αλμπάν Μετόχι. Σημείωσε όμως ότι εκκρεμεί ένα τμήμα στο Ξηρό Χωριό το οποίο θα κατασκευαστεί μέσα στον μήνα. Σύμφωνα με τον ίδιο ο εργολάβος θα κάνει χρήση της εξάμηνης παράτασης που δόθηκε από το υπουργείο, για να παραδώσει το έργο στο τέλος του χρόνου.
Ειδικότερα, το έργο με τίτλο «Αξιοποίηση ταμιευτήρα φράγματος Ποταμών Αμαρίου, επέκταση κεντρικού αγωγού» έχει ενταχθεί σε τομεακό πρόγραμμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης με προϋπολογισμό 4.8 εκ. ευρώ.
Το έργο που ξεκίνησε πέρυσι το καλοκαίρι αφορά στο σύνολο των αναγκαίων και απαραίτητων εργασιών για την επέκταση του κεντρικού αγωγού, με συνολικό μήκους 6,7 χλμ. μεταφοράς ύδατος, από το φράγμα Ποταμών προς τον κάμπο Ρεθύμνης και συγκεκριμένα για το τμήμα από τον οικισμό Πηγής έως τον οικισμό Πρίνου, που περιλαμβάνει τις περιοχές των οικισμών Λούτρα, Παγκαλοχώρι, Αστέρι, Χαμαλεύρι, Βιράν Επισκοπή, Έρφοι και Πρίνος, ώστε να καταστεί απολύτως λειτουργικό το σύνολο του έργου, όπως αυτό αρχικά σχεδιάσθηκε για την άρδευση 24.000 στρεμμάτων του κάμπου Ρεθύμνου.
Η επιπλέον αρδευόμενη έκταση που εντάσσεται είναι περίπου 14.000 στρέμματα. Επιπλέον, περιλαμβάνονται οι αναγκαίες βελτιώσεις στην τροφοδοσία των αρδευτικών υποδομών των οικισμών Άδελε και της Πηγής με νέους αγωγούς σύνδεσης από πολυαιθυλένιο. Παράλληλα το έργο περιλαμβάνει και νέα αρδευτικά δίκτυα που θα καλύπτουν τμήματα των περιοχών Γιαννούδι, Ξηρό Χωριό και Μυσσίρια, καθώς και μία νέα μεταλλική δεξαμενή στην περιοχή Γιαννουδίου.
«Υπάρχει μια σοβαρή καθυστέρηση με την παραλαβή των υλικών. Παραγγέλνουμε τους αγωγούς και έρχονται μετά από πέντε, έξι μήνες. Μας είπαν ότι από τώρα ότι παραγγείλουμε θα έρθει μετά τον Σεπτέμβριο. Κάνουμε παραγγελίες, μας έρχονται, αλλά μας φτάνουν για έναν μήνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το έργο να προχωρά με ρυθμούς χελώνας, γιατί δεν έχουμε τα απαραίτητα υλικά. Αυτή τη στιγμή οι εργασίες φτάνουν μέχρι τη Λούτρα, προχωράμε, συνδέουμε Αγία Παρασκευή και Πηγή. Έχει τελειώσει το κομμάτι του Ρεθύμνου και μένει ένα κομμάτι στο Ξηρό Χωριό το οποίο θα το κάνουμε πιστεύω σε προτεραιότητα, και θα γίνει εντός του Ιουνίου. Το έργο τώρα συνεχίζεται από Πηγή και προχωράμε προς Λούτρα, Σταυρωμένο, Χαμαλεύρι. Εν τω μεταξύ δόθηκε με ΚΥΑ έξι μήνες παράταση σε όλα τα έργα, οπότε αυτό πιστεύουμε τέλος του χρόνου να έχουμε τελειώσει. Η σημασία του έργου παραμένει τεράστια και το καταλαβαίνουν στην περιοχή όλοι και η ΔΕΥΑΡ και οι κάτοικοι» τόνισε ο κ. Μαμαγκακης.
Παράλληλα, όπως πρόσθεσε ο κ. Μαμαγκάκης, είναι σε εξέλιξη η διαδικασία των αιτήσεων για συνδέσεις, των ιδιοκτητών των εκτάσεων, με το αρδευτικό δίκτυο. Η επιβάρυνση, συμπλήρωσε, θα είναι ανάλογα με το τι διατομή επιλέγει ο κάθε ιδιοκτήτης για το ρολόι του, και ανάλογα με την έκταση, ενώ όπως είπε η τιμή ανά κυβικό είναι 15 λεπτά. «Αυτά τα τμήματα που έχουν ολοκληρωθεί αρδεύονται οι περιοχές καθώς κάνουν οι άνθρωποι σύμβαση με εμάς, και τους βάζουμε τα υδρόμετρα και συνδέονται και ποτίζουν. Όσον αφορά τα άλλα κομμάτια είναι τα κεντρικά, συνδέονται με τη δεξαμενή Πηγής, Αγίας Παρασκευής και προχωράμε» είπε.
Το έργο του αρδευτικού δικτύου κρίνεται ζωτικής σημασίας με δεδομένο ότι σήμερα το Ρέθυμνο υδρεύεται αποκλειστικά από τα δυτικά και συγκεκριμένα από την περιοχή του Κουρνά και τις πηγές της Αργυρούπολης, με περίπου 4-4.5 εκ. κυβικά νερό τον χρόνο. Στα ανατολικά του Ρεθύμνου υπάρχει τεράστιο πρόβλημα ύδρευσης, λόγω αυξημένης εποχιακής κατανάλωσης και φυσικά υπάρχουν περίοδοι, όπου οριακά το σύστημα ανταποκρίνεται με αποτέλεσμα συχνά να καταγράφονται φαινόμενα λειψυδρίας. Με την αξιοποίηση των νερών του Φράγματος των Ποταμών εξασφαλίζεται για τη μεν άρδευση 3-4 εκ. κυβικά νερού και 5.5 εκ. κυβικά νερού για ύδρευση. Θα λυθεί δηλαδή οριστικά το πρόβλημα που υπάρχει σήμερα με την υλοποίηση του έργου και θα υπάρξει τεράστια εξοικονόμηση νερού, το οποίο θα καλύψει τις αυξημένες ανάγκες υδροδότησης.
Εν αναμονή της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για το διυλιστήριο στο Γιαννούδι
Εν τω μεταξύ, θέμα χρόνου είναι σύμφωνα με τον διευθυντή Υδραυλικών Έργων του ΟΑΚ η έγκριση του έργου κατασκευής του διυλιστηρίου στο πρόγραμμα του ΥΜΕΠΕΡΑΑ. Ήδη το προηγούμενο διάστημα ζητήθηκαν από το υπουργείο συμπληρωματικά στοιχεία, προκειμένου να προχωρήσουν τις διαδικασίες και το έργο να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», με προϋπολογισμό 22.230.000 ευρώ (χωρίς τον ΦΠΑ). Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο έργο, που θα δώσει ουσιαστική λύση στο πρόβλημα υδροδότησης του Ρεθύμνου.
Το συγκεκριμένο έργο, πέρασε από σαράντα κύματα, καθώς το 2018 είχε εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το πρόγραμμα του ΥΠΕΣ «Φιλόδημος» με προϋπολογισμό 18,2 εκ. ευρώ, οπότε και είχε δημοπρατηθεί. Ωστόσο ο διαγωνισμός ακυρώθηκε, μετά από ένσταση που κατατέθηκε από έναν ενδιαφερόμενο έναντι του ανάδοχου που είχε προκριθεί και δικαιώθηκε. Στη συνεχεία η Αρχή Προδικαστικών Προσφυγών ζήτησε να γίνει γεωλογική μελέτη, την οποία και έκανε ο ΙΑΚ και από κει προέκυψε ένα επιπλέον ποσό της τάξεως του 2 εκ. ευρώ. Με βάση αυτά τα δεδομένα επικαιροποιήθηκε η μελέτη και αναθεωρήθηκε με τον νέο προϋπολογισμό.
Ο ΟΑΚ, μετά και τη σχετική πρόσκληση του ευρωπαϊκού προγράμματος, θεώρησε ως καλύτερη λύση τη χρηματοδότηση του έργου από ευρωπαϊκό πρόγραμμα, ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και το έργο να μπει σε τροχιά υλοποίησης.
Ο διευθυντής Διαχείρισης Υδραυλικών και Συγκοινωνιακών Έργων του ΟΑΚ, Βαγγέλης Μαμαγκάκης πρόσθεσε ότι: «Το σχεδιαζόμενο διυλιστήριο έχει μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα. Εκμεταλλευόμαστε την είσοδο του νερού και παράγουμε ρεύμα, το οποίο καταναλώνουμε στη φάση της επεξεργασίας, δηλαδή μηδενίζουμε με αυτό τον σχεδιασμό το ενεργειακό κόστος, κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό».
Το έργο κατασκευής του διυλιστηρίου στο Γιαννούδι σχεδιάστηκε για να λύσει οριστικά το πρόβλημα υδροδότησης της βόρειας ζώνης του Ρεθύμνου, εξασφαλίζοντας επαρκείς ποσότητες νερού από το Φράγμα Ποταμών για τους δήμους Ρεθύμνου και Μυλοποτάμου. Η περιοχή που θα κατασκευαστεί το διυλιστήριο, σε χώρο όπου έχει αγοραστεί από το 2007, 48 στρεμμάτων, στην τοποθεσία Λουτράκι βρίσκεται στα όρια Γιαννουδίου – Πρασσών.
Το έργο είναι κομβικής σημασίας, αφού καθημερινά θα παρέχει 30 χιλιάδες κυβικά νερού, την ώρα που τους καλοκαιρινούς μήνες σήμερα δίνονται 30 χιλ. κυβικά από Αργυρούπολη και Λίμνη Κουρνά. Η υλοποίησή του θα συμβάλει στην οικιστική και τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, ενώ σε πλήρη λειτουργία, το διυλιστήριο θα λύσει το πρόβλημα ύδρευσης της βόρειας ζώνης των δήμων Ρεθύμνου και Μυλοποτάμου, σε πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων και επισκεπτών.