Ασφυκτικά είναι τα χρονικά περιθώρια για τους ιδιοκτήτες των οποίων τα ακίνητα βρίσκονται μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις και χορτολιβαδικές εκτάσεις, οι οποίοι, σύμφωνα με εγκύκλιο του υπουργείου Περιβάλλοντος -στο πλαίσιο των μέτρων πυρασφάλειας, μέχρι αύριο (31 που αναφέρει η εγκύκλιος είναι Κυριακή) καλούνται να έχουν συντάξει με τη συνδρομή επιστήμονα Έντυπο Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης του ακίνητου τους.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στην εγκύκλιο που δημοσιεύτηκε στις 15 Μαρτίου, θα πρέπει ως το τέλος του Απριλίου η έκθεση αυτή να έχει προσκομιστεί στον δήμο Ρεθύμνου και να έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά σε μια πλατφόρμα, η οποία όμως ακόμα δεν έχει γνωστοποιηθεί.
Τα χρονικά περιθώρια είναι στενά, τα ακίνητα δεκάδες και ο προβληματισμός διάχυτος σε σχέση με την αποτελεσματική εφαρμογή της εγκυκλίου από πλευράς ιδιοκτητών, αφού, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας, Γεώργιος Σκορδίλης, δεν ήταν καν σαφές μέχρι χθες ποια είναι η ειδικότητα του επιστήμονα που πρέπει να συντάξει τη σχετική έκθεση, αν δηλαδή πρόκειται για δασολόγο, γεωπόνο ή πολιτικό μηχανικό.
Σημειώνεται ότι οι ιδιοκτήτες των ακινήτων υποχρεούνται μέσα σε έναν μήνα, δηλαδή μέχρι τις 30 Απριλίου 2024 να υποβάλουν δήλωση εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας, στην οποία θα δηλώνουν την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, βάσει των προβλέψεων του κανονισμού για την προστασία του ακινήτου τους σε περίπτωση πυρκαγιάς.
«Έχει έρθει εγκύκλιος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που υπογράφτηκε στις 15 Μαρτίου 2024 σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων και των μέσων πυροπροστασίας για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασών και δασικών εκτάσεων. Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει μέχρι τέλος Μαρτίου να έχουν αναθέσει σε ειδικό επιστήμονα -δεν έχουμε περισσότερες διευκρινήσεις- τη σύνταξη τεχνικής έκθεσης και έντυπο αξιολόγησης της επικινδυνότητας του ακινήτου. Στη συνέχεια με αυτήν την έκθεση μέχρι 30/4 ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να την υποβάλλει και να δηλώσει ότι έχει πάρει τα μέτρα που αναφέρονται στην έκθεση. Ο νόμος αναφέρεται ότι πρέπει να υποβληθεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί. Δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα, οπότε πετάνε το μπαλάκι στους δήμους για να παραλάβουν εκατοντάδες δικαιολογητικά χωρίς μέχρι στιγμής να υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες, ούτε για ποια υπηρεσία θα τα παραλαμβάνει, ούτε πως θα γίνεται η παραλαβή και στη συνέχεια πως θα πρέπει να περαστούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα εφόσον και όταν φτιαχτεί. Το σίγουρο είναι ότι ένα ειδικό μητρώο πρέπει να φτιάξουν οι δήμοι που να αναφέρονται στις αιτήσεις που καταθέτουν οι δημότες. Αυτό όσον αφορά στο που καταθέτονται τα δικαιολογητικά» τονίζει μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Αλλαγής, Γεώργιος Σκορδίλης.
Ο χρόνος δεν επαρκεί για να συνταχθούν οι τεχνικές εκθέσεις, επισημαίνει ο κ. Σκορδίλης, αφού όπως λέει σε δεκαπέντε μέρες από τότε που δημοσιεύτηκε η εγκύκλιος είναι αδύνατον να γίνουν αυτές οι διαδικασίες τόσο από πλευράς δήμου, που επίσης πρέπει να συντάξει τεχνικές εκθέσεις για τα ακίνητα του, που είναι σε κοντινή απόσταση από δασικές περιοχές -που δεν είναι και λίγα- αλλά ούτε για τους ιδιώτες. «Υπάρχουν πολλοί οικισμοί στον δήμο Ρεθύμνης που είναι σε απόσταση μικρότερη από τα 350 μέτρα και όπου υπάρχουν δημοτικά ακίνητα, όπως για παράδειγμα παλιά δημοτικά σχολεία, όπως είναι το δάσος του Ευληγιά, το κτίριο που βρίσκεται στον δημοτικό κήπο. Επίσης πολλοί οικισμοί του δήμου στο δυτικό Ρέθυμνο που η απόσταση είναι κοντά στα 300 μέτρα και που θα πρέπει να τηρηθούν μέτρα. Εξάλλου στις υποχρεώσεις του δήμου, στην περίπτωση που οι οικισμοί που περικλείονται από δασική ή δασώδης έκταση, είναι ότι πρέπει να μεριμνήσουν για την έγκυρη εκπόνηση εντύπου αξιολόγησης επικινδυνότητας και τεχνική έκθεση και για τη διαμόρφωση των διαβαθμισμένων περιμετρικών ζωνών προστασίας πέριξ του ορίου του οικισμού σε συνδυασμό με την λήψη των απαιτούμενων μέτρων σε συνεργασία και σε συνεννόηση με τις αρμόδιες υπηρεσίες, δασική υπηρεσία, και σε εναρμόνιση με τα ισχύοντα σχέδια πολιτικής προστασίας για την ασφαλή εκκένωση σε περίπτωση έκτακτου γεγονότος. Αυτό το έγγραφο έφτασε στις 15/3. Δεν έχει γίνει τίποτα από αυτά μέχρι τώρα. Αναγνωρίζουμε ότι είναι αναγκαιότητα όλες οι ενέργειες και οι δράσεις να γίνουν σε επίπεδο πρόληψης, να γίνει καθαρισμός διανοίξεων αντιπυρικών ζωνών όμως, αυτές οι διαδικασίες πρέπει και να ξεκινήσουν τον σωστό χρόνο, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα έχουν ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου και όχι να γίνονται την τελευταία στιγμή. Θεωρώ ότι η καταληκτική ημερομηνία που θα πρέπει να έχει σημασία και να πρέπει όλα να δηλωθούν ότι έχουν γίνει και ότι ήδη έχει μεριμνήσει για τον καθαρισμό και για τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας, να είναι 30/4», σημείωσε ο κ. Σκορδίλης.
Ποια ακίνητα αφορά η εγκύκλιος του υπουργείου Περιβάλλοντος, τα πρόστιμα που αντιμετωπίζουν οι παραβάτες
Όπως εξηγεί ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Αλλαγής, η εγκύκλιος αφορά τόσο τα οικόπεδα με χτίσματα τα οποία βρίσκονται μέχρι 300 μέτρα από το δάσος όσο και αυτά χωρίς κτίσματα, όταν αυτά βρίσκονται σε ορεινές, χορτολιβαδικές εκτάσεις, είτε είναι δημόσιες, είτε είναι αναγνωρισμένες ως ιδιωτικές ή για όλα τα οικόπεδα με χτίσματα τα οποία βρίσκονται μέσα σε περιαστικό πράσινο ή σε κηρυγμένες δασωτές ή αναδασωτέες εκτάσεις ή βρίσκονται μέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών και μέχρι 300 μέτρα απόσταση από αυτές.
Όσον αφορά στα ακίνητα με κτίσματα για την αντιπυρική περίοδο του 2024, εφαρμόζονται όλα τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας που αυτές οι διατάξεις αφορούν την πρόσβαση στο ακίνητο, τη δημιουργία ζωνών προστασίας, στην αποθήκευση υλικών, στον τακτικό καθαρισμό και στην εκπόνηση σχεδίου προετοιμασίας εκκένωσης. Αυτά πρέπει να έχει κάνει ο ιδιοκτήτης για την αντιπυρική περίοδο του 2024. «Για φέτος για την αντιπυρική περίοδο αυτό που ζητάνε είναι να υπάρχει πρόσβαση στο ακίνητο, να υπάρχουν ζώνες προστασίας, τα υλικά να είναι αποθηκευμένα και να μην είναι έξω στις αυλές, να υπάρχει τακτικός καθαρισμός και να υπάρχει εκπόνηση σχεδίου προετοιμασίας εκκένωσης. Αυτά είναι τα μέτρα της προληπτικής πυροπροστασίας» σημείωσε ο κ. Σκορδίλης, ο οποίος πρόσθεσε: «Εάν δεν υπάρχουν χτίσματα, είναι μόνο ακάλυπτα οικόπεδα ή γήπεδα οι διατάξεις βασίζονται στις πυροσβεστικές διατάξεις που η τελευταία ήταν η 20/2023 και στον νόμο 5075 του 2023 και αφορά στα εντός σχεδίου οικόπεδα με ή χωρίς χτίσμα και οικόπεδα εκτός σχεδίου ή χωρίς κτίσμα και μέχρι 100 μέτρα απόσταση από το σχέδιο. Και τα ακίνητα χωρίς κτίσματα πρέπει να δηλωθούν από τους ιδιοκτήτες μέχρι 31/3 και μέχρι 30/4 να δηλώσουν ότι έχουν προβεί στον καθαρισμό των ακινήτων, διαφορετικά τα πρόστιμα είναι πολύ μεγάλα. Δηλαδή μέχρι 31/3 πρέπει από τους ιδιοκτήτες να δηλωθούν ότι είναι στην κατοχή τους και μέχρι 30/4 να δηλώσουν οι ιδιοκτήτες τους ότι τα έχουν καθαρίσει. Εάν δεν δηλώσουν τα ακίνητα που είναι στην κατοχή τους έχουν πρόστιμο 1.000 ευρώ. Στην άλλη περίπτωση το πρόστιμο έχει να κάνει με τον βαθμό επικινδυνότητας του κτίσματος, δηλαδή με βάση την τεχνική έκθεση ποιος είναι ο βαθμός επικινδυνότητας. Το πρόστιμο βέβαια σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι μικρότερο από τα 250 ευρώ. Όπως επίσης και η μη επιβολή της δήλωσης από τον ειδικό επιστήμονα, επιφέρει πρόστιμο 100 ευρώ, ακόμα και εάν έχουν τηρηθεί τα μέτρα. Η μη δήλωσή τους, η μη επιβολή της ετήσιας δήλωσης επιφέρει πρόστιμο 100 ευρώ».
Σύμφωνα με τον κ. Σκορδίλη, υποχρέωση του δήμου είναι η σύσταση τριμελούς επιτροπής που θα αποτελείται από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν μηχανικό και έναν ακόμα υπάλληλο του τμήματος Πολιτικής Προστασίας. «Η επιτροπή αυτή είναι υποχρεωμένη να κάνει δειγματοληπτικούς ελέγχους των δικαιολογητικών. Σε περίπτωση μη τήρησης των απαιτήσεων του κανονισμού, επιβάλλονται κυρώσεις στους ιδιοκτήτες των ακινήτων, διοικητικές και ποινικές. Τα διοικητικά πρόστιμα αποτελούν έσοδο του οικείου δήμου και σύμφωνα με όσο προβλέπονται το κατώτατο ποσό που μπορεί να πληρώσει είναι 12.600 ευρώ και το ανώτατο ποσό μπορεί να φτάσει στα 54.000 ευρώ. Σε περίπτωση μη υποβολής εντύπων αξιολόγησης ακινήτου επιβάλλεται πρόστιμο ανάλογα με την επιφάνεια του ακινήτου και την κατηγορία επικινδυνότητας. Το πρόστιμο στην ιδιαίτερα υψηλή επικινδυνότητα είναι 0,50 λεπτά το τετραγωνικό μέτρο».
Τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα εφαρμόζονται υποχρεωτικά από 31.03.2025 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως υψηλής και ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας και από 31.03.2026 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως χαμηλής ή μεσαίας επικινδυνότητας.
«Τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας αφορούν στο ακίνητο, την προστασία του σπιτιού και πρέπει να εφαρμοστούν φέτος» διευκρινίζει ο κ. Σκορδίλης σημειώνοντας ότι «Η παθητική και ενεργητική πυροπροστασία είναι ανάλογα εάν έχει ξύλινη στέγη, ξύλινα κουφώματα κλπ. και η ενεργητική είναι εάν έχει υδροστόμια για νερό, εάν έχει το κτίριο συστήματα πυρόσβεσης. Αυτά θα ελεγχθούν το 2025 και το 2026. Για φέτος για την αντιπυρική περίοδο αυτό που ζητάνε είναι να υπάρχει πρόσβαση στο ακίνητο, να υπάρχουν ζώνες προστασίας, τα υλικά να είναι αποθηκευμένα και να μην είναι έξω στις αυλές, να υπάρχει τακτικός καθαρισμός και να υπάρχει εκπόνηση σχεδίου προετοιμασίας εκκένωσης. Αυτά είναι τα μέτρα της προληπτικής πυροπροστασίας. Ο έλεγχος αυτών είναι υποχρέωση του δήμου με τη σύσταση επιτροπής από τρία άτομα, από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν μηχανικό και έναν ακόμα υπάλληλο του τμήματος Πολιτικής Προστασίας» είπε.
Προετοιμασίες για την αντιπυρική περίοδο
Παράλληλα, ο δήμος Ρεθύμνης ετοιμάζεται για τη νέα αντιπυρική περίοδο που ξεκινά την 1η Μαΐου. Ήδη, σύμφωνα με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, ξεκινούν οι διαδικασίες για την εργολαβία που αφορά στον καθαρισμό των περιαστικών δασών. Παράλληλα κάθε εβδομάδα προγραμματίζεται από την υπηρεσία Καθαριότητας και Πράσινου ο καθαρισμός των αγροτικών δρόμων και αυτήν την περίοδο, όπως είπε, θα γίνει και ο έλεγχος στα πυροσβεστικά συγκροτήματα που έχει δώσει ο δήμος στους προέδρους των κοινοτήτων και στους εθελοντές. «Γίνεται τώρα περιοδικός έλεγχος και θα ολοκληρωθεί μέχρι την αρχή της αντιπυρικής περιόδου αναφορικά με τις επισκευές και τις απαραίτητες συντηρήσεις στα πυροσβεστικά συγκροτήματα που έχουμε δώσει στους προέδρους και στους εθελοντές. Όπως επίσης περιμένουμε και από την πυροσβεστική να μας υποδείξει σε επίπεδο δήμου Ρεθύμνης ποιοι αγροτικοί και ποιοι άλλοι δρόμοι έχουν βρει ότι υπάρχει πρόβλημα για τα πυροσβεστικά οχήματα, να μας δώσουμε να τα συντηρήσουμε και να τα καθαρίσουμε. Έχουμε και φέτος τα πυροφυλάκια, σε συνεργασία με την εθελοντική ομάδα «ΕΝΑ», όπου θα συνεχίσουμε την προσπάθεια πρόληψης των πυρκαγιών, ώστε κάθε φορά που ο δείκτης επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιών είναι υψηλός να υπάρχει στελέχωση των πυροφυλακίων με το κατάλληλο προσωπικό. Σε αυτό που πρέπει να δώσουμε πολύ μεγάλη σημασία είναι στην πρόληψη με στόχο να διαχειριστούμε τον κίνδυνο και όχι το αποτέλεσμα. Όταν γνωρίζουμε ότι το 96% των πυρκαγιών προκαλούνται από ανθρώπινες ενέργειες, απλώς η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις συνθήκες του κινδύνου των φαινομένων που επικρατούν τα τελευταία χρόνια με την αύξηση της θερμοκρασίας» σημείωσε ο κ. Σκορδίλης.