Μια εξαιρετικά καλή τουριστική περίοδος ολοκληρώνεται τις επόμενες ημέρες η οποία αφήνει πίσω της ένα θετικό αποτύπωμα, ύστερα από τη διετία της πανδημίας του κορονοϊού. Σύμφωνα με τα στοιχεία από τα δυο αεροδρόμια του νησιού κατά μέσο όρο η αύξηση στις διεθνείς αφίξεις στην Κρήτη ανέρχεται στο 4.5% σε σχέση με το 2019 (+3,5% είναι η αύξηση από το αεροδρόμιο του Ηρακλείου και +14% από το αεροδρόμιο των Χανίων). Οι αυξημένες αφίξεις συνεπάγονται και με αύξηση των τουριστικών εισπράξεων όχι όμως και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Οι επιπτώσεις του ρωσοουκρανικού πολέμου και η ενεργειακή κρίση που είχε ως αποτέλεσμα συνεχείς ανατιμήσεις σε βασικά είδη, εκτόξευσαν στα ύψη τα λειτουργικά κόστη των επιχειρήσεων αλλά και των μεταφορών. Οι αυξήσεις αυτές από την πλευρά των ξενοδοχείων τουλάχιστον δεν μετακύλησαν στους επισκέπτες με δεδομένο ότι τα συμβόλαιά τους είχαν υπογραφεί προ έτους με τιμές αντίστοιχες του 2019. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρηματίες απορρόφησαν την αύξηση αυτή με ότι αυτό συνεπάγεται για τα έσοδα τους. Με δεδομένο ωστόσο ότι η ενεργειακή κρίση συνεχίζεται χωρίς κανείς να μπορεί να προεξοφλήσει το τέλος της, αλλά ούτε και τις διαστάσεις μπορεί αυτή να πάρει εν μέσω χειμώνα τα συμβόλαια για την επόμενη χρονιά ύστερα από διαπραγματεύσεις που έγιναν μεταξύ ξενοδόχων και tour operators, είναι αυξημένα κατά μέσο όρο σε ποσοστό 10%.
Οι καλύτεροι όροι στις τιμές είναι αφενός αποτέλεσμα της δυνατής φετινής τουριστικής περιόδου και της εκρηκτικής ζήτησης από το εξωτερικό, που στους περισσότερους δημοφιλείς προορισμούς μεταξύ των οποίων ξεπέρασε τα επίπεδα του 2019, αφετέρου όμως των αυξημένων λειτουργικών εξόδων λόγω του ενεργειακού κόστους και του πληθωρισμού. Σύμφωνα πάντως με τους ξενοδόχους, η αύξηση στα συμβόλαια που έχει συμφωνηθεί με τους τουριστικούς πράκτορες, δεν είναι αρκετή για να καλύψει το μεγαλύτερο κόστος λειτουργίας των μονάδων. Και οι εκτιμήσεις είναι συγκρατημένες για την επόμενη χρονιά, εξαιτίας των μεγάλων ανατιμήσεων στην ενέργεια και σε βασικά αγαθά που μπορεί να μεταβάλουν σημαντικά την τουριστική ζήτηση.
Οι ξενοδόχοι άλλωστε σε όλους τους προορισμούς κάνουν λόγο για απότομες αυξήσεις στο κόστος ενέργειας, τροφίμων και του προσωπικού. Ταυτόχρονα, οι αεροπορικές εταιρείες είναι αντιμέτωπες με το πολύ υψηλότερο κόστος καυσίμων.
Άλλωστε η ακρίβεια δεν αφορά μόνο τους προμηθευτές του τουρισμού όπως είναι οι ξενοδόχοι, αλλά και το μέσο ευρωπαϊκό νοικοκυριό, που με τις επιπτώσεις του πληθωρισμού είναι άγνωστο εάν θα μπορεί ή εάν θα θέλει να πληρώσει τις κατά πολύ αυξημένες τιμές των διακοπών του για το 2023.
Ο πρόεδρος του συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου Μανόλης Τσακαλάκης σχολίασε:
«Τα νούμερα των αφίξεων και του τζίρου ήταν ενθαρρυντικά. Το θέμα όμως είναι τι μένει στα ταμεία μας. Επειδή έχει αυξηθεί πάρα πολύ το κόστος και εμείς δεν μπορούσαμε να μετακυλήσουμε αυτήν την αύξηση στους πελάτες μας, δεδομένου ότι τα συμβόλαια ήταν υπογεγραμμένα έναν χρόνο πριν, απορροφήσαμε εμείς την αύξηση. Οι μόνοι ωφελημένοι φέτος ήταν όσοι δραστηριοποιούνται στο Αirbnb, διότι αυτοί δουλεύουν μέσω ίντερνετ, αυτοί αύξησαν τις τιμές, δεν έχουν κανένα συμβόλαιο και αυξάνουν και μειώνουν ό,τι ώρα θέλουν».
Ο κ. Τσακαλάκης επεσήμανε πως είναι πολύ νωρίς να γίνει οποιαδήποτε πρόβλεψη για την επόμενη χρονιά με δεδομένη την οικονομική συγκυρία τονίζοντας πως: «Πλέον ο κόσμος δεν κλείνει εύκολα διακοπές για του χρόνου, περιμένει να τελειώσει ο χειμώνας και να δει τι χρήματα του έμειναν ώστε να αγοράσει το πακέτο που θα μπορεί. Πάρα πολλοί από αυτούς δεν θα μπορούν να αγοράσουν πακέτο, διότι στο τέλος του χρόνου θα τους λείπει ένα 10-15%, του εισοδήματός τους, καθώς από τα χρήματα που θα παίρνουν η αγοραστική τους αξία θα είναι κατά 15% μικρότερη, τα πακέτα θα έχουν αυξηθεί κατά 10%, άρα θα έχει ένα πλήγμα από 20% μέχρι 25%.
Πάρα πολλοί τουρίστες δεν θα ταξιδέψουν του χρόνου, καθώς δεν θα έχουν χρήματα και θα είναι φοβισμένοι για το τι μπορεί να τους τύχει. Θα κάνουν οικονομία και θα πάνε κάπου κοντά με το αυτοκίνητό τους, μέσα στη χώρα τους. Αυτό είναι που προσπαθούν οι κυβερνήσεις όλων των χωρών, να κρατήσουν τον κόσμο μέσα. Για μας αυτό είναι πρόβλημα, καθώς έχουμε για 1η δραστηριότητα τον τουρισμό. Για άλλες χώρες είναι 4η και 5η δραστηριότητα και δεν τους επηρεάζει και τόσο. Άλλος ένας ανασταλτικός παράγοντας είναι ο κορονοϊός, ο οποίος δεν έχει ακόμα τελειώσει. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει τον χειμώνα. Εάν συμβεί όπως πέρυσι τον Δεκέμβριο με τη μετάλλαξη Ο, σταμάτησαν οι κρατήσεις, τότε θα υπάρξει πρόβλημα. Άρα ούτε από εκεί έχουμε ξεμπερδέψει».
«Τα συμβόλαια για την επόμενη χρονιά είναι περίπου κατά 10% αυξημένα σε σχέση με το πέρυσι. Οι κρατήσεις που έχουμε μέχρι στιγμής δείχνουν μια καλή ροή για την εποχή, Μπαίνουν όπως και σε μια φυσιολογική χρονιά, δεν βλέπουμε να είναι παγωμένες. Ο προγραμματισμός πτήσεων με tour operators είναι υψηλότερος από το 2022. Τα μηνύματα είναι πολύ καλά και ο προγραμματισμός, ωστόσο το θέμα είναι ότι έχει ακριβύνει το πακέτο, δηλαδή έχει αυξηθεί και στο transfer, όχι ιδιαίτερα, αλλά έχει αυξηθεί λόγω καυσίμων. Επίσης έχει αυξηθεί και η αερομεταφορά, το εισιτήριο. Επομένως όλο το πακέτο υπολογίζεται να είναι αυξημένο 17-20% για την Κρήτη.
Το ενδιαφέρον στις κρατήσεις διατηρείται από τις παραδοσιακές αγορές και αυτές που εμφανίστηκαν τα δύο τελευταία χρόνια (Ελβετία, Ρουμανία), μικρότερα νούμερα αλλά επανακάμψανε. Όλες οι άλλες αγορές που έχουμε που πήραν το μερίδιο Ρωσίας και Ουκρανίας, η Αγγλία, η Γαλλία, η Γερμανία, Πολωνία, Ισραήλ, Ιταλία δούλεψαν κανονικά. Όπως φαίνεται και του χρόνου έτσι θα είναι» αναφέρει από την πλευρά του ο πρόεδρος του συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων Ρεθύμνου Στράτος Μπερέτης.
Με θετικό πρόσημο κλείνει η σεζόν του 2022
Όπως τονίζει μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ο πρόεδρος του συλλόγου Τουριστικών Πρακτόρων Ρεθύμνου Στράτος Μπερέτης η σεζόν ολοκληρώνεται την επόμενη εβδομάδα όπου θα κλείσουν σταδιακά και τα πέντε περίπου ξενοδοχεία που παραμένουν ακόμα ανοιχτά. Σύμφωνα με τον ίδιο τα νούμερα είναι ενδεικτικά της αύξησης που καταγράφηκε φέτος από πλευράς τουριστικής κίνησης και η σεζόν του 2022 θα είναι πλέον η χρονιά ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό.
«Σε διεθνείς αφίξεις στο Ηράκλειο είχαμε κοντά στο 3,5% αύξηση σε σχέση με το 2019. Στα Χανιά περίπου 14% αύξηση σε σχέση με το 2019. Γενικά περίπου στο 4-5% πάνω θα κλείσει η Κρήτη σε σχέση με το 2019. Σίγουρα σπάσαμε ρεκόρ σε διεθνείς αφίξεις. Υπήρχε αύξηση και στα ακτοπλοϊκά ταξίδια, οπότε ήρθαν και περισσότεροι Έλληνες.
Ο στόχος για το 2022 υπερκαλύφθηκε και με το παραπάνω. Τα πρώτα στοιχεία που έχουν βγει από την Τράπεζα Ελλάδος δείχνουν αύξηση, βέβαια όχι μεγάλη. Σίγουρα τα περισσότερα τουριστικά έσοδα δεν μεταφράζονται απαραίτητα σε κερδοφορία, καθώς ιδίως το ενεργειακό κόστος είναι τεράστιο. Έχει διπλασιαστεί το κόστος της ενέργειας».
Παραμένει το πρόβλημα με τις ελλείψεις προσωπικού στα ξενοδοχεία
Τεράστιο πρόβλημα για τη σεζόν που μόλις ολοκληρώθηκε ήταν η έλλειψη ανθρωπίνου δυναμικού σε ξενοδοχεία και επιχειρήσεις του τουρισμού με αποτέλεσμα να υπάρχουν τεράστιες δυσκολίες στην εξυπηρέτηση του αυξημένου αριθμού των επισκεπτών. Πολλοί ξενοδοχοϋπάλληλοι τη διετία της πανδημίας αποφάσισαν να κάνουν στροφή στον επαγγελματικό τους προσανατολισμό με αποτέλεσμα να μείνουν ακάλυπτες αρκετές θέσεις εργασίας. Η ανησυχία είναι διάχυτη και για την επόμενη χρονιά, αφού επί της ουσίας δεν έχει βρεθεί λύση. Όπως ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου Μανόλης Τσακαλάκης αυτή την περίοδο σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης γίνεται η καταγραφή των κενών θέσεων προκειμένου στη συνέχεα να ζητηθούν εργαζόμενοι από τρίτες χώρες.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις αυξήσεις που θα ακολουθήσουν το επόμενο δίμηνο με την υπογραφή της συλλογικής σύμβασης εργασίας εκτιμάται ότι θα «ανακουφίσει» λίγο την κατάσταση και θα μετριαστεί το πρόβλημα.
«Αυτήν τη στιγμή γίνεται καταγραφή των κενών θέσεων εργασίας σε επίπεδο περιφερειών, ώστε να μπορέσουμε να φέρουμε προσωπικό από τρίτες χώρες. Τις άδειες για εισαγωγή προσωπικού από τρίτες χώρες θα τις δίνουν οι περιφέρειες. Οι θέσεις αυτές που ζητούνται είναι για τα ξενοδοχεία και τους αγρότες. Ελλείψεις υπάρχουν στα ξενοδοχεία στις θέσεις καθαριστριών/ων, κηπουρών, βοηθών, καμαριέρων. Τώρα γίνεται η καταγραφή και δηλώνει ο καθένας αυτούς που χρειάζεται. Αυτό δεν θα λύσει το πρόβλημα, αλλά θα το απαλύνει. Αυτήν τηνστιγμή το πρόβλημα είναι έντονο. Θεωρώ ότι με τις αυξήσεις που έδωσαν οι ξενοδόχοι, με τις αυξήσεις που ετοιμαζόμαστε τώρα να δώσουμε ως Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων για όλη την Ελλάδα στους εργαζόμενους, θα υπάρξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Από την άλλη μεριά, η άνοδος του πληθωρισμού θα παρακινήσει να ξανά εργαστούν και εκείνοι που έπαιρναν τα επιδόματα και δεν εργάζονταν, συν αυτοί που θα έρθουν απ’ έξω θα απαλύνει κατά κάποιο τρόπο το πρόβλημα που έχουμε αυτήν τη στιγμή».