Ο τουρισμός αποτελεί ναυαρχίδα της τοπικής οικονομίας και μοχλό ανάπτυξης για τον τόπο. Και παρά τα όποια προβλήματα που μπορεί κατά καιρούς να παρουσιάζονται φαίνεται πως ο τριτογενής τομές αποτελεί μια δυναμική πηγή εισοδήματος για τους κατοίκους του νησιού.
Είναι χαρακτηριστικό το αυξημένο ενδιαφέρον που εξακολουθεί να καταγράφεται για τουριστικές επενδύσεις τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο τμήμα του νομού. Ενδιαφέρον που δεν αφορά μόνο τους επιχειρηματίες αλλά και ιδιώτες, που θέλουν να επενδύσουν και να δραστηριοποιηθούν στον κλάδο για να εξασφαλίσουν ένα επιπλέον εισόδημα.
Η ανέγερση νέων κατοικιών και η ανακαίνιση υπαρχόντων με σκοπό να αξιοποιηθούν για τουριστικούς σκοπούς αποτελεί ιδανική επιλογή για πολλούς καθώς παρά το όποιο υψηλό κόστος, υπάρχει η σκέψη ότι σύντομα θα καταφέρουν να κάνουν απόσβεση.
Τα αναπτυξιακά προγράμματα του τουρισμού όπως εκείνα του ΕΣΠΑ κεντρίζουν όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον των επιχειρηματιών και των επίδοξων νέων επενδυτών, το οποίο δεν είναι τυχαίο καθώς, μέσω αυτών, βρίσκουν την ευκαιρία να εξασφαλίσουν πολύτιμη οικονομική ενίσχυση, σε αντικειμενικά κοστοβόρα εγχειρήματα όπως είναι η αναβάθμιση – ανακαίνιση των επιχειρήσεών τους αλλά και η ίδρυση νέων.
Το νέο ΕΣΠΑ 2021-27 του τουρισμού με τίτλο «Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων», που προκηρύχθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο και ήταν ανοιχτό μέχρι τον Μάρτιο, προσέλκυσε μεγάλο ενδιαφέρον, γεγονός που επιβεβαιώνει και ο κ. Αριστείδης Φραγκάκης, γενικός διευθυντής της Αναπτυξιακής Κρήτης, φορέα υλοποίησης των προγραμμάτων ΕΣΠΑ, συμφώνα με τον οποίο: «Υποβλήθηκαν κοντά στις 6.700 προτάσεις σε όλη την Ελλάδα και στην Κρήτη είναι γύρω στις 1.250».
Η νέα αυτή δράση, ήρθε να στηρίξει επενδύσεις σε νέες τουριστικές υποδομές, όπως αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα, τουριστικές κατασκηνώσεις και ξενοδοχειακές μονάδες, με επιχορηγούμενο προϋπολογισμό κάθε επενδυτικού σχεδίου να κυμαίνεται από 80.000€ έως 400.000€, μέγιστη επιχορήγηση 200.000€ και ένταση ενίσχυσης που κυμαινόταν από 45%, 50% και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και 60% του συνολικού επιχορηγούμενου κόστους της επένδυσης. Αυτό σημαίνει πως, για παράδειγμα, αν υποθέσουμε ότι ένας υποψήφιος επενδυτής που τελικά θα εγκριθεί στο πρόγραμμα και δικαιούται 60% επιδότηση, έχοντας επιχορηγούμενο προϋπολογισμό 250.000€ (καθαρή αξία πάντα), το πρόγραμμα θα τον χρηματοδοτήσει με 150.000€. Το υπόλοιπο ποσό των 100.000€, θα πρέπει να καλυφθεί από τον ίδιο τον επενδυτή, είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων είτε μέσω άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων (π.χ. δάνειο).
Η οικονομική αυτή ενίσχυση για τους επιχειρηματίες και τους νέους επενδυτές καθιστά τη δημιουργία νέων τουριστικών καταλυμάτων πιο προσιτή και βιώσιμη, σε έναν συνεχώς αναπτυσσόμενο κλάδο στο νησί, όπου η επένδυση σε αυτόν μοιάζει αξιόπιστη πηγή κερδοφορίας. Άλλωστε, όπως τονίζει και ο κ. Φραγκάκης για το υψηλό ενδιαφέρον των υποψήφιων επενδυτών: «Μιλάμε για μια τουριστική περιοχή, οπότε κάθε χρονιά είναι αυξημένο το ενδιαφέρον».
Τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων των προτάσεων που έχουν υποβληθεί, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της Αναπτυξιακής Κρήτης «θα αρχίσουν να βγαίνουν σταδιακά μέχρι τέλος του χρόνου. Η αξιολόγηση γίνεται σε σύνολο Ελλάδας όχι ανά περιφέρεια».
Νέο Leader με τον νέο χρόνο
Σε αντίθεση με το ΕΣΠΑ που στοχεύει σε επενδύσεις πανελλαδικής κλίμακας, το Leader αποτελεί έναν πιο τοπικά προσανατολισμένο πυλώνα χρηματοδότησης που επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της υπαίθρου και τη στήριξη των αγροτικών περιοχών.
Eν όψει της προκήρυξης των νέων προσκλήσεων του Leader, ο κ. Δημήτρης Παττακός, διευθυντής του ΑΚΟΜΜ – ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ ΑΕ ΟΤΑ, φορέα υλοποίησης του εν λόγω προγράμματος, αναφέρει: «Το πρόγραμμα Leader θα αφορά δημόσια και ιδιωτικά έργα για την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου. Σίγουρα θα προκηρυχτεί με τον καινούργιο χρόνο».
Εστιάζοντας περισσότερο στην υποπαρέμβαση του τουρισμού, ο κ. Παττακός τονίζει: «Για όλα τα έργα του τουρισμού δηλαδή καταλύματα, εστίαση κ.λπ, το συνολικό τους κόστος μπορεί να φτάσει 300.000€ και με μια επιδότηση που θα είναι 65%. Έχει όμως μια ιδιαιτερότητα – η οποία ισχύει ακόμα και δεν ξέρουμε αν θα αλλάξει, -το θεωρώ πολύ δύσκολο. Η ιδιαιτερότητα αφορά στο ότι η ίδρυση των καταλυμάτων γίνεται μόνο σε ορεινές περιοχές. Δεν είναι ορεινές όμως περιοχές με βάση την ΕΛΣΤΑΤ δηλαδή το υψόμετρο, είναι με βάση έναν κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ορίζει τις ορεινές περιοχές. Άρα σε αυτές θα απευθύνεται η ίδρυση των καταλυμάτων. Η βελτίωση των καταλυμάτων – ο εκσυγχρονισμός, δεν έχει τέτοιου είδους περιορισμό, θα είναι σε όλο τον νομό».
Η ζήτηση για επενδύσεις στον τουρισμό αναμένεται να αυξηθεί και στο πλαίσιο του προγράμματος Leader. Παρά τις ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις των προσκλήσεων ιδίως στο κομμάτι της υλοποίησης, με τη γραφειοκρατία να προκαλεί αρκετά παράπονα, το ενδιαφέρον των επενδυτών παραμένει ισχυρό. Ο κ. Παττακός, χαρακτηριστικά αναφέρει: «Στον τουρισμό αναμένουμε πάντα υψηλό ενδιαφέρον. Και παραμένει υψηλό στο Leader από άποψη επενδύσεων και «τοπικότητας» όπου ο ΑΚΟΜΜ είναι κοντά στον κόσμο. Υπάρχει ένα κακό μέχρι σήμερα. Η γραφειοκρατία, την οποία ευελπιστούμε να τη μειώσουμε λίγο. Γραφειοκρατία από την άποψη των παραστατικών που απαιτούνται για την πιστοποίηση. Υπήρχαν τέτοιου είδους παράπονα, ελπίζουμε να μειωθεί. Αλλά παρόλα αυτά έχω την αίσθηση ότι εξακολουθεί να είναι ένα δημοφιλές πρόγραμμα».
Συνεχίζοντας, ο κ. Παττακός, τονίζει πως οι μικρές τουριστικές μονάδες φαίνεται να είναι ο ιδανικός τύπος ανάπτυξης για την περιοχή του Μυλοποτάμου και του νότου: «Στον Μυλοπόταμο είναι πολύ μεγάλο το ενδιαφέρον και στον Άγιο Βασίλειο, γιατί οι τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες προσιδιάζουν στο μοντέλο του Μυλοποτάμου. Δεν σηκώνει μεγάλες επενδύσεις η περιοχή αλλά μικρές μονάδες. Δούλεψε αυτό. Αυτές οι μονάδες, δηλαδή, νομίζω θα αποδώσουν σε βάθος χρόνου».
Κλείνοντας, ο κ. Παττακός σημειώνει πως προκειμένου εκτιμηθεί το ενδιαφέρον των επενδυτών υπάρχει πρόθεση να προηγηθεί προδημοσίευση πριν τη δημοσίευση της επίσημης πρόσκληση της δράσης.
