BOΡΕΙΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΡΗΤΗΣ:Αφύπνιση, διεκδίκηση, αγώνας τώρα

Δημοσιεύθηκε τον τρέχοντα μήνα και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στην ιστοσελίδα της Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Κρήτης το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτης 2014 – 2020, το οποίο καταγράφει περίπου αναλυτικά τις αναπτυξιακές ανάγκες της Κρήτης, τις δυνατότητες και τους θεματικούς στόχους της Περιφέρειάς μας κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Κατόπιν τούτου, θεσμοθετεί, με αναφορά μάλιστα σε συγκεκριμένους αριθμούς και ποσά, την κατανομή των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή των τουλάχιστον 452 εκατομμυρίων ευρώ -που μάλλον θα είναι και οι μοναδικοί πόροι για το Νησί, δεδομένης της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας- που αναλογούν στην Κρήτη ανά θεματικό στόχο και την αντίστοιχη δαπάνη. Πρόκειται, δηλαδή, για το πλέον κρίσιμο, αν όχι το μοναδικό, χρηματοδοτικό εργαλείο που θα καθορίσει την εξέλιξη του τόπου μας, υπό την έννοια ότι καμία σοβαρή αναπτυξιακή προσπάθεια για την Κρήτη και το Νομό Ρεθύμνου ειδικότερα δεν έχει καμία τύχη, αν δεν ενταχθεί και δεν υποστηριχθεί μέσα από τον περιφερειακό σχεδιασμό και, συναφώς, τις πηγές χρηματοδότησής του.

 

Με τα δεδομένα αυτά είναι ασφαλώς λυπηρό και ατυχές το γεγονός – αν και κατανοητό σε ένα βαθμό, λόγω της προεκλογικής περιόδου που είναι σε εξέλιξη, αν και θα έπρεπε να αποτελεί βασικό διακύβευμά της- ότι απουσιάζει απολύτως (πλην μίας ενδελεχούς αναφοράς των Ρεθεμνιώτικων Νέων στο φύλλο της 15^ης Απριλίου 2014) κάθε δημόσια συζήτηση για τις προσδοκίες του Νομού Ρεθύμνου μέσα από το σχεδιασμό αυτό (μάλιστα ενώ βρίσκεται εδώ και αρκετές μέρες σε διαβούλευση στο διαδίκτυο δεν έχει κατατεθεί οτιδήποτε σχετικό), ενώ αντίθετα είναι άμεσα επιβεβλημένη η στοχοποίηση, η ιεράρχηση των αναγκών και, βέβαια, η διεκδίκηση όσων δίκαια αναλογούν στο Νομό μας από τη συνολική κατανομή σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης.

Με κάθε ειλικρίνεια, σαν Ρεθυμνιώτης εξοργίστηκα και ένιωσα ένα απερίγραπτο αίσθημα αδικίας, όταν διάβασα στο παραπάνω Περιφερειακό Πρόγραμμα και στον υπό στοιχείο Ζ Θεματικό Στόχο με αρ.7 που φέρει τον τίτλο «Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και άρση των προβλημάτων σε βασικές υποδομές δικτύων», δηλαδή στο στόχο εκείνο που αφορά τις υποδομές και συγκεκριμένα τις εισόδους και εξόδους του Νησιού (λιμάνια, αεροδρόμια)- που σαν Νομό Ρεθύμνου δυστυχώς δεν μας αφορούν, διότι, ως γνωστόν, αεροδρόμιο δεν έχουμε, το δε πλοίο δεν φάνηκε ακόμη στον ορίζοντα του λιμανιού μας- και κυρίως στις οδικές μεταφορές τα εξής επί λέξει: «ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΟΣ ΔΙΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ (ΒΟΡΕΙΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ) ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΕΠ ΚΑΙ ΘΑ ΕΠΙΔΙΩΧΘΕΙ Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΤΟΜΕΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ».

 

Εν ολίγοις και απλά:  ΟΥΤΕ ΕΝΑ ΕΥΡΩ ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΠ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΕΞΙ ΧΡΟΝΙΑ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ, ΝΕΑ ΧΑΡΑΞΗ κ.λπ., ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΝ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΕΟΝ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, αλλά απλά θα επιδιωχθεί η χρηματοδότησή του από τα τομεακά προγράμματα των υπουργείων, δηλαδή του κράτους των Αθηνών, που «επενδύει» δισεκατομμύρια για να ενώσει τα Σεπόλια με τη Δάφνη, αλλά αγνοεί, προκλητικά και προσβλητικά, ένα Νησί-Ατμομηχανή για την Ελληνική Οικονομία, με τις υψηλότερες ιδιωτικές επενδύσεις στον Τουρισμό, τη Γεωργία, τη μεταποίηση κ.λπ., με προσδοκία εκατομμυρίων επισκεπτών κ.λπ., στο οδικό δίκτυο του οποίου από την 1^η Ιανουαρίου 2001 έως την 31^η Μαΐου 2013 έχουν χάσει τη ζωή τους 1.506 και έχουν τραυματισθεί (οι περισσότεροι σοβαρά) 23.381 άνθρωποι, συμπολίτες και επισκέπτες της Κρήτης, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το Νοέμβριο του 2013 σε σχετική ημερίδα που οργάνωσε το ΕΒΕΧ σε συνεργασία με την Αντιπεριφέρεια Χανίων, το Δήμο Χανίων κ.λπ.

Δεν είναι πια δυνατόν οι Ρεθυμνιώτες να επιτρέπουμε, σύμφωνα με τις δηλώσεις του πρώην διευθυντή της ΕΛΠΑ Γιάννη Λιονάκη στο CRETALIVE της 13^ης Απριλίου 2014 στη στροφή των Σισσών, στην οποία σκοτώθηκε ένα ζευγάρι ηλικιωμένων την Κυριακή των Βαΐων, και ΣΕ 70 ΜΕΤΡΑ ΔΡΟΜΟΥ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΧΑΣΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥΣ 19 ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 11 ΧΡΟΝΙΑ!!! Και τούτο όταν προ κρίσης, σύμφωνα με τον παραπάνω ειδικό, το κόστος από τα τροχαία ατυχήματα στην Κρήτη άγγιζε τα 738.000.000 ευρώ το χρόνο, οπότε, αν κανείς υπολογίσει ότι ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος (κλειστού τύπου, όπως η ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ κ.λπ.) απαιτεί περίπου 3.000.000 ευρώ ανά χιλιόμετρο, είναι εύκολο να συμπεράνει πόσα χιλιόμετρα αυτοκινητόδρομου θα είχαν εξ αρχής κατασκευαστεί με μέρος μόνο του κόστους των τροχαίων ατυχημάτων σε ένα χρόνο…

Δεν είναι πλέον δυνατόν να ανεχθούμε, ως Ρέθυμνο, του οποίου η μοναδική πύλη εισόδου και εξόδου, άρα άξονας επιβίωσης, ανάπτυξης και ευημερίας, είναι ο ΒΟΑΚ, την είδηση των ΜΜΕ της Κρήτης στις 11 Απριλίου 2014, σύμφωνα με την οποία και από τα στοιχεία του Εθελοντικού Συλλόγου Πρόληψης Τροχαίων Ατυχημάτων Νομού Ηρακλείου, στα σημεία του ΒΟΑΚ, στα οποία δεν υπάρχει διαχωριστικό στηθαίο, ο κίνδυνος για θανατηφόρα τροχαία πολλαπλασιάζεται. Συγκεκριμένα, από το 1994 έως το 2004 στο τμήμα του ΒΟΑΚ, που βρίσκεται στο Νομό Ηρακλείου είχαν σκοτωθεί 81 άνθρωποι, ενώ από το 2004 και μετά στο ίδιο κομμάτι έχασαν τη ζωή τους μόνον 9!!! Τι άλλαξε;;; Μα, απλά, όπως επισημαίνει ο ίδιος ο κ. Λιονάκης τοποθετήθηκε διαχωριστικό στηθαίο σε μεγάλο τμήμα του δρόμου, με αποτέλεσμα, ενώ από την 1^η Ιανουαρίου 2014 να έχουν σκοτωθεί στους δρόμους της Κρήτης 11 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 5 στο ΒΟΑΚ, εντούτοις από τους 5 κανείς δεν έχασε τη ζωή του στο τμήμα του Βόρειο Οδικού Άξονα, που περνά από το Νομό Ηρακλείου. Σας θυμίζει αυτό συγκρητισμό;;;

Και δεν μπορούμε να μην εξεγερθούμε, όταν η μεγαλύτερη πρόκληση για την ανάπτυξη της Κρήτης και κατεξοχήν του Ρεθύμνου, δηλαδή η αναβάθμιση τουλάχιστον -και γιατί όχι η επαναχάραξη – του ΒΟΑΚ έχει διασπαρεί μεταξύ διαφορετικών φορέων (Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης, Περιφέρεια Κρήτης), με αποτέλεσμα να είναι αδύνατος ο συντονισμός των Υπηρεσιών, χρονοβόρες οι διαδικασίες και, τελικά, να δικαιώνεται ο Λένιν, ο οποίος επέμενε ότι «η γραφειοκρατία είναι εκείνη η ασθένεια, της οποίας νομίζει ότι είναι η θεραπεία». Και εξηγούμαι: πράγματι, η Περιφέρεια Κρήτης είναι αρμόδια, μόνον για τη συντήρηση του ΒΟΑΚ, με αποτέλεσμα να χρηματοδοτηθεί το έτος 2012 με το ιλιγγιώδες ποσόν των 350.000 ευρώ για τη συντήρηση 350 χιλιομέτρων «αυτοκινητόδρομου». Ενώ, λοιπόν, ο αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης Σ. Καλαφάτης, (με Υπουργό Ρεθύμνιο) απαντώντας τον Ιανουάριο του 2013 σε ερώτηση του βουλευτή Ηρακλείου Ε. Αυγενάκη για την ασφάλεια του ΒΟΑΚ να ισχυρίζεται επί λέξει ότι «τα εν λόγω ζητήματα (δηλαδή της βελτίωσης, της αναβάθμισης κλπ του ΒΟΑΚ) ανήκουν στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας Κρήτης», ταυτόχρονα ο περιφερειάρχης Κρήτης υπενθύμισε στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης της 26^ης Φεβρουαρίου 2014 ότι η Περιφέρεια Κρήτης δεν έχει αρμοδιότητα εκτέλεσης έργων στο ΒΟΑΚ, πλην, τουλάχιστον, εξασφάλισε χρηματοδότηση 10.000.000 ευρώ για παρεμβάσεις στα επικίνδυνα σημεία του (άραγε ποιες από αυτές αφορούν το Νομό Ρεθύμνου;;;).

 

Συμπερασματικά, ενδιαφέρει άραγε το χαροκαμένο οικείο κάθε θανόντος ή ανάπηρου εξαιτίας του ΒΟΑΚ, ποιο Υπουργείο, ποιος Οργανισμός ή ποιος Αυτοδιοικητικός θεσμός ευθύνεται και για ποιο ακριβώς από τα ζητήματα, αναφορικά με το δρόμο-φονιά??? Είναι, άραγε, τόσο δύσκολη η συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων σε ένα φορέα και η συσπείρωση όλων των δυνάμεων (πολιτικών, επιστημονικών, οικονομικών και κοινωνικών) της Κρήτης, προκειμένου να ανατραπεί η σημερινή εικόνα, που υποθηκεύει εξ υπαρχής, την προοπτική, την ανάπτυξη και την εικόνα του Νησιού μας και ιδιαίτερα του Νομού μας στο μέλλον;;;

 

Γιατί, δεν φαντάζομαι να ικανοποιηθεί ο επισκέπτης της Κρήτης από τις Σκανδιναβικές χώρες, τη Ρωσία, την Αμερική, ή την κεντρική Ευρώπη, που ήρθε με την οικογένειά του για να απολαύσει τις ομορφιές του τόπου μας, αλλά παρέλαβε το παιδί ή τη σύζυγό του σε φέρετρο, εξαιτίας του δρόμου αυτού, όταν πληροφορηθεί ότι μόλις το Μάρτιο του 2014 συζητείται στον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης η εκπόνηση μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού [master plan], κόστους 1.000.000 ευρώ, για να μας πει σε ποια σημεία του ΒΟΑΚ χρειάζονται παρεμβάσεις, όταν αυτά είναι τοις πάσι γνωστά, και μάλιστα επίσημα καταγεγραμμένα και από τον -εξαιρετικό- Διοικητή του Τμήματος Τροχαίας ΒΟΑΚ Αστ. Χρήστο Παπαδάκη σε σχετική ημερίδα στα Χανιά με θέμα «Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο στην Κρήτη, Αναπτυξιακές Υποδομές και Οδική Ασφάλεια» το Νοέμβριο του 2013. Ή μήπως πρέπει να περιμένουμε 4 ή 5 χρόνια για να μας πει η υπό συζήτηση -και μη δημοπρατημένη καν- μελέτη ότι ήδη υπάρχουν μελέτες για 135 χιλιόμετρα σύγχρονου αυτοκινητόδρομου, επί συνόλου 309,6 χλμ., αλλά έχουν εκτελεστεί μόλις 41 χλμ., εκ των οποίων δεν μπορώ να αντιληφθώ ποια στο Νομό Ρεθύμνου….

 

 

Και δεν μπορούμε, μετά απ’ αυτά, να μιλούμε για Τομεακά Προγράμματα Υπουργείων και να επαναπαυόμαστε στις καλένδες της, ανύπαρκτης, κρατικής χρηματοδότησης, όταν πρόσφατα (το φθινόπωρο του 2013), χωρίς αποχρώντα λόγο, απεντάχθηκαν από το προηγούμενο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα έργα ύψους 183.000.000 ευρώ, που αφορούσαν έργα στο οδικό δίκτυο της Κρήτης, μεταξύ των οποίων και το τμήμα Πάνορμο – Εξάντης στο ΒΟΑΚ, προϋπολογισμού 75.000.000 ευρώ, το οποίο εξ όσων πληροφορούμαι πρόσφατα τελικά δημοπρατήθηκε, (άρα, το ποσόν θα αφαιρεθεί από την επόμενη προγραμματική περίοδο;;;) προκειμένου, προφανώς να μεταφερθούν σε άλλες Περιφέρειες της χώρας.

 

Πρέπει, τώρα, σήμερα, οι Ρεθυμνιώτες ενωμένοι στο σύνολό μας, η Εκκλησία, οι θεσμικοί εκπρόσωποί μας, η Αυτοδιοίκηση, οι επιστημονικοί, επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς, όπως ο δραστήριος Σύλλογος για την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων, η τοπική κοινωνία εξ ολοκλήρου να μεταφράσουμε την αδικία σε διεκδίκηση, σε αγώνα την οργή και να απαιτήσουμε την οριστική επίλυση του ζητήματος της μοναδικής πρόσβασης στο Νομό μας.

 

Ενδεικτικά και άμεσα, κατά την ταπεινή μου άποψη, πρέπει:

 

1) Να σχηματισθεί ένα Συντονιστικό Όργανο των εκπροσώπων και των φορέων του Νομού, με αποκλειστική στόχευση τη διαρκή παρέμβαση και την εξάντληση των δυνατοτήτων του Ρεθύμνου στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, αφού προηγηθεί άμεσα μία δημόσια διαβούλευση, με τεχνοκρατικό και ρεαλιστικό υπόβαθρο, ώστε το σύνολο των υποψηφίων στις επερχόμενες αυτοδικοικητικές εκλογές και στις ευρωεκλογές, να καταθέσει τις απόψεις και τις ιδέες του και να συσπειρωθεί στο στόχο, προκειμένου και πριν αλλά και μετά τις εκλογές η διεκδίκηση του Ρεθύμνου να είναι αρραγής, άρα και αποτελεσματική.

2) Να τεθεί αμέσως το ζήτημα της τροποποίησης του Περιφερειακού  Επιχειρησιακού Προγράμματος 2014-2020, προκειμένου να ενταχθεί  στους στόχους του τουλάχιστον η αναβάθμιση και βελτίωση του υπάρχοντος ΒΟΑΚ στα επικίνδυνα σημεία του και να δεσμευθούν τα απαραίτητα κονδύλια γι’ αυτό.

3] Να προβούν από κοινού οι θεσμικοί μας εκπρόσωποι σε διάβημα στο σύνολο των κοινοβουλευτικών κομμάτων, ώστε το ζήτημα του ΒΟΑΚ να ενταχθεί ψηλά στην ατζέντα των επερχόμενων, όποτε και αν γίνουν, εθνικών εκλογών, και να δεσμευτούν σε άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων του.

4) Να εξετασθεί η -υπαρκτή- δυνατότητα προσφυγής τόσον των φορέων του Νομού, όσων και συμπολιτών μας ατομικά (ενέργεια που όσον με αφορά, είναι ήδη υπό επεξεργασία) στα εθνικά και ευρωπαϊκά δικαιοδοτικά όργανα: παγίως στη νομική θεωρία και τη νομολογία το δικαίωμα στην οδική ασφάλεια θεωρείται και είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα. Και για όσους θεωρήσουν αιθεροβάμονα την πρόταση αυτή, απλώς θυμίζω την προσφυγή των φορέων του Ηρακλείου και στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την ίδρυση Εφετείου, την οποία παρεμπιπτόντως, ως γνωστόν, πέτυχαν.

5) Τέλος, επειδή η προστασία της ζωής εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που χρησιμοποιούν το δρόμο – λαιμητόμο δεν μπορεί να αρκείται σε ευγένειες και αβρότητες, όταν αυτά δεν φέρνουν αποτέλεσμα, απομένει η δυναμική κινητοποίηση μας με κάθε νόμιμο μέσο διαμαρτυρίας και πίεσης: όταν χιλιάδες Ρεθυμνιώτες, αλλά και οι υπόλοιποι Κρητικοί, με τη φυσική τους παρουσία στο ΒΟΑΚ κάθε μέρα, για όσο χρειαστεί, διαδηλώνουν το δικαίωμά τους στην οδική ασφάλεια, δηλαδή στη ζωή, το δικαίωμα του τόπου μας στην ανάπτυξη και την πρόοδο, πολύ δύσκολα τα ΜΜΕ του κράτους των Αθηνών και κατ’ επέκταση οι εκπρόσωποί του θα αδιαφορήσουν: όπως συνέβαινε πάντα στην Ιστορία, στην Κρήτη, στο Ρέθυμνο τίποτε δεν χαρίστηκε, τίποτε δεν αποκτήθηκε που δεν διεκδικήθηκε, που δεν απαιτήθηκε με όλες τις δυνάμεις μας και με το όποιο κόστος κάθε αγώνα μας.

 

Σε επίμετρο, πιστεύω ότι και τη διαπλάτυνση μίας στροφής ή η την τοποθέτηση διαχωριστικού στηθαίου σε ένα χιλιόμετρο του ΒΟΑΚ να πετύχουμε άμεσα, αν εξ αυτού σωθεί μία ζωή, τότε μόνον θα έχουμε τιμήσει τη μνήμη ενός άλλου συνανθρώπου μας που έφυγε άδικα στο «δρόμο» αυτό. Τότε μόνο δεν θα απολογηθούμε, ανεπιτυχώς, στα παιδιά μας, γιατί οποιοσδήποτε ανέχεται τη λαιμητόμο δεν μπορεί να ισχυρισθεί πειστικά ότι αγαπά το Ρέθυμνο, την Κρήτη, ότι συνέβαλε στην πρόοδο του τόπου μας, στο μέλλον τους. Γιατί, τελικά, όπως υπενθυμίζει ο Κωστής Παλαμάς:

 

«Χρωστάτε και σε όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθούνε, θα περάσουν.

Κριτές, θα μας δικάσουν οι αγέννητοι, οι νεκροί».