Η πρώτη φορά κατά την οποία η Τουρκία έκανε αναφορά στον όρο Casus belli, ήταν το 1995 με την εφαρμογή της Σύμβασης του Δικαίου της θάλασσας.
Η Ελλάδα κατά την κύρωση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας (Ν. 2321/1995) δήλωσε ρητά ότι επιφυλάσσεται να ασκήσει σε οιοδήποτε χρόνο το δικαίωμά της να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι τα 12 ν.μ.
Ως αντίδραση προς τη νόμιμη αυτή θέση της Ελλάδας, η τουρκική Βουλή εξουσιοδότησε με ψήφισμά της (8/6/1995) την τουρκική κυβέρνηση, εν λευκώ και στο διηνεκές, να κηρύξει πόλεμο (casus belli) στην Ελλάδα (εξουσιοδότηση για χρήση και στρατιωτικών μέσων κατά της Ελλάδος), σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της πέραν των 6 ν.μ.
Tο δικαίωμα επέκτασης του ορίου της αιγιαλίτιδας ζώνης μέχρι τα 12 ν.μ. είναι κυριαρχικό και ασκείται μονομερώς και κατά συνέπεια δεν υπόκειται σε κανενός είδους περιορισμό ή εξαίρεση και δεν επιδέχεται αμφισβητήσεως από τρίτα κράτη (το άρθρο 3 της Σύμβασης, που ενσωματώνει κανόνα εθιμικού δικαίου, ουδένα περιορισμό ή εξαίρεση ως προς το δικαίωμα αυτό θέτει).
Η ίδια η Τουρκία έχει επεκτείνει, ήδη από το 1964, την αιγιαλίτιδα ζώνη της στα 12 ν.μ. στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο.
Τα τελευταία χρόνια η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις έχει παγιωθεί σαν ενδημική νόσο με κορύφωση τις καθημερινές πλέον ανιστόρητες δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου συνοδευόμενες με προκλητικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας.
Δεν υπάρχει ποτέ περίπτωση η Αθήνα να κάνει επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια στο Αιγαίο χωρίς να έχει ολοκληρωθεί το σύγχρονο εξοπλιστικό πρόγραμμα που τόσο «πονάει» τον Ακάρ.
Το γνωρίζουν αυτό οι Τούρκοι και γι’ αυτό τρέχουν να προλάβουν να επιβάλλουν τώρα τον αναθεωρητισμό τους, κλιμακώνοντας τις προκλήσεις.
Η μεγαλύτερη πρόκληση όμως είναι η στάση της συμμάχου στο ΝΑΤΟ Γερμανίας, η οποία αρκείται μόνο στη λεκτική καταδίκη των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, αρνούμενη όμως σθεναρά την επιβολή κυρώσεων… γιατί των όπλων της «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο».
Αλλά και η Μόσχα φαίνεται να ενδιαφέρεται για το δάσος (υπονόμευση του ΝΑΤΟ) και όχι για το δέντρο (ελληνοτουρκικές διαφορές) παρά τις δηλώσεις-καραμέλα περί σεβασμού του διεθνούς δικαίου.
Αυτό που ίσως υποτιμούν είναι το «μολὼν λαβέ» των Ελλήνων που διαχρονικά έχουν αποδείξει ότι αποτελούν πρότυπο γενναιότητας, θεματοφύλακα πάτριων εδαφών, αρχών, νόμων και καθήκοντος.
(*) Tο «casus belli», ως όρος, προέρχεται από τη λατινική γραμματεία και σημαίνει αιτία πολέμου. Η φράση αυτή λέγεται επί παντός γεγονότος που μπορεί να προκαλέσει πολεμική εμπλοκή μεταξύ δύο κρατών ή συνασπισμού κρατών έναντι τρίτου ή άλλου συνασπισμού. (Βικιπαίδεια)
(**) «μολὼν λαβέ» (=«αφού / εφόσον έρθεις, πάρ’τα» ή κατά την πιο γνωστή μετάφραση «Έλα να τα πάρεις». Η απάντηση που δόθηκε από τον Λεωνίδα στους κήρυκες του βασιλιά των Περσών Ξέρξη, όταν αυτός ζήτησε την παράδοση των όπλων των αμυνομένων Ελλήνων στο στενό των Θερμοπυλών. (Βικιπαίδεια)
Πηγές:
- Εφημ. «Βήμα», 20 Φεβρουαρίου 2022.
- Άρθρο στο Liberal, 20 Φεβρουαρίου 2022, του Μάνου Καραγιάννη, αναπληρωτή καθηγητή Διεθνούς Ασφάλειας στο King’s College London και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
