Δυναμική εξακολουθεί να είναι η παρουσία χιλιάδων οικονομικών μεταναστών στον νομό Ρεθύμνου. Άνθρωποι οικογενειάρχες στην πλειοψηφία τους, που έχουν εδώ και χρόνια επιλέξει να κάνουν την πόλη και τα χωριά της, δεύτερη πατρίδα τους. Οι περισσότεροι ήρθαν πριν πολλά χρόνια για βιοποριστικούς λόγους, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στον τόπο μας.
Παρά τις οποίες δυσκολίες συνάντησαν με τα χρόνια, κατάφεραν και ενσωματώθηκαν στην τοπική κοινωνία, βρήκαν δουλειά και μεγαλώνουν εδώ τις οικογένειες τους.
Σήμερα ο αριθμός των οικονομικών μεταναστών στον νομό ανέρχεται σε 6.391 άτομα τα οποία προέρχονται από 56 διαφορετικές χώρες. Από αυτούς η πλειοψηφία είναι άνδρες 3.753, ενώ οι γυναίκες ανέρχονται σε 2.638.
Η πολυπληθέστερη ομάδα οικονομικών μεταναστών είναι η αλβανική κοινότητα που αριθμεί σε συνολικά 3.393 μέλη (1.869 γυναίκες και 1.524 άνδρες), ενώ ακολουθεί η ινδική κοινότητα με 1.186 άτομα, εκ των οποίων η πλειοψηφία άνδρες 890, ενώ μόλις 296 είναι οι γυναίκες. Με σημαντικά μικρότερο αριθμό ακολουθεί η κοινότητα των Πακιστανών που αριθμεί 396 μέλη, οι Σύριοι που είναι 248 και οι Ουκρανοί που ανέρχονται σε 196. Σαφώς μικρότεροι είναι οι αριθμοί για τους οικονομικούς μετανάστες των άλλων χωρών.
Ωστόσο όπως αναφέρει ο προϊστάμενος της διεύθυνσης Αλλοδαπών Ρεθύμνου Μιχάλης Νεονάκης, επειδή υπάρχει περιθώριο ενός ακόμη μηνός για τις ανανεώσεις αδειών διαμονής που έχουν λήξει (καταληκτική ημερομηνία 30 Ιουνίου) εκτιμάται ότι στους 6.391 θα προστεθούν ακόμη 1.500 περίπου, γεγονός που σημαίνει ότι στην πραγματικότητα ο αριθμός των αλλοδαπών στον νομό να φτάνει και τις 8.000.
Ο αριθμός αυτός σύμφωνα με τον ίδιο, χαρακτηρίζεται μεγάλος για τα πληθυσμιακά δεδομένα του Ρεθύμνου.
Όπως εξήγησε ο ίδιος στη περίοδο της οικονομικής κρίσης, πάρα πολλοί οικονομικοί μετανάστες είχαν εγκαταλείψει τη χώρα μας και είτε επέστρεψαν στις πατρίδες τους, είτε αναζήτησαν μια καλύτερη ζωή σε άλλες χώρες. Ωστόσο όπως πρόσθεσε την τελευταία τριετία, παρατηρείται μια μεγάλη «επιστροφή» αλλοδαπών που θέλουν να εγκατασταθούν στο Ρέθυμνο.
Όλος αυτός ο πληθυσμός, πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος για τους νόμιμους μετανάστες στη χώρα μας. Όμως, υπάρχει κι ένας άλλος αριθμός αλλοδαπών, απροσδιόριστος, που διαμένουν παράνομα στον νομό.
Περιπτώσεις ατόμων που είτε δεν πήραν ποτέ άδεια παραμονής είτε πήραν αλλά στη συνέχεια τους αφαιρέθηκε για κάποιο λόγο. Με πολύ συγκρατημένες εκτιμήσεις, μπορεί να ανέρχονται στα 3.000 άτομα.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο προϊστάμενος της διεύθυνσης Αλλοδαπών Μιχάλης Νεονάκης, ανέφερε: «Η προθεσμία ανανέωσης των αδειών παραμονής λήγει στο τέλος Ιουνίου. Αυτό σημαίνει ότι από τον αριθμό των 6.391 ατόμων, ενδέχεται να προστεθούν 1.000 με 1.500 άτομα ακόμα. Ο αριθμός είναι αυξημένος και ενδέχεται να φτάσουμε τους 7.800-7.900. Παλιότερα με την οικονομική κρίση είχαν φύγει πολλοί, τώρα όμως επειδή βρίσκουν δουλειές στον τόπο μας, πολλοί επιστρέφουν.
Οι περισσότεροι είναι με οικογένειες, Αλβανοί και Ινδοί συνήθως. Οι αλλοδαποί από το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές δεν έχουν οικογένειες, γιατί έχουν έρθει τα τελευταία χρόνια. Στην πλειοψηφία τους οι μετανάστες ζουν στον δήμο Ρεθύμνης, ενώ όσοι ασχολούνται με αγροτικές εργασίες επιλέγουν τον δήμο Μυλοποτάμου και τον δήμο Αγίου Βασιλείου. Οι περισσότεροι ζουν αρκετά χρόνια εδώ.
Οι άνθρωποι αυτοί έχουν αγκαλιαστεί από την τοπική κοινωνία και τους έχουν ανάγκη και οι επιχειρήσεις και οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι».
Όπως πρόσθεσε ο κ. Νεονάκης, από το 2010 και μετά εγκατέλειψαν τον τόπο μας περίπου 2.000 αλλοδαποί – περίπου το 25%, όμως την τελευταία τριετία με αποκορύφωμα τη φετινή χρονιά, έχουν ξεκινήσει να επιστρέφουν. «Κάποιοι ξαναγυρνάνε τώρα, ειδικά Αλβανοί, προσπαθούν να βρουν τον τρόπο να ξαναεπιστρέψουν. Όμως υπάρχουν περιορισμοί με την νομοθεσία.
Περιορισμοί για τη χορήγηση αδειών διαμονής
Όπως εξηγεί ο κ. Νεονάκης ο νόμος δεν επιτρέπει την έκδοση άδειας διαμονής σε αλλοδαπούς που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών. Το θέμα αυτό δημιουργεί προβλήματα και στους χώρους εργασίας όπως προσθέτει: «Δε μπορεί να έρθει κάποιος τώρα στη χώρα, παρά μόνο να έχει στην Ελλάδα επτά χρόνια και να μην έχει φύγει για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών αθροιστικά και να έχει χαρτιά για κάθε έτος, του ευρύτερου δημόσιου τομέα με σίγουρες σφραγίδες και ημερομηνίες. Ο νόμος είναι σαφής, λέει ότι αν λείψεις πάνω από έξι μήνες αδικαιολόγητα, χάνεις την άδειά σου. Και μετά είναι δύσκολο να την ξαναβγάλεις. Πρέπει να υπάρξει ειδική ρύθμιση. Μπορούν να επανέλθουν στην Ελλάδα για τρεις μήνες, ειδικά οι Αλβανοί, αλλά μετά δε μπορούν να νομιμοποιηθούν και να δουλεύουν νόμιμα, γιατί δεν τους καλύπτει ο νόμος, επειδή είχαν μεγάλη απουσία. Ίσως υπάρξει μια νομοθετική ρύθμιση για αυτούς που είχαν φύγει, γιατί διαμαρτύρονται τα ξενοδοχεία, τα μαγαζιά, ότι θέλουν κόσμο και ο κόσμος δεν υπάρχει. Ορισμένα κράτη, όπως είναι Ιταλία, Ισπανία, δίνουν μεγαλύτερα κίνητρα οπότε οι αλλοδαποί επιλέγουν να πάνε εκεί. Αλλά και εντός Ελλάδος κάποιες περιοχές τους παρέχουν παραπάνω κίνητρα και μας φεύγουν από την Κρήτη. Τους δίνουν παραπάνω λεφτά και δωρεάν διαμονή σε νησιά».
Με τη διαδικασία των μετακλήσεων οι εργάτες γης
ο κ. Νεονάκης αναφέρεται και στη διαδικασία των μετακλήσεων που ακολουθείται για τους εργάτες γης. Όπως εξηγεί γίνεται αίτηση από τους κτηνοτρόφους ή τους αγρότες (πρέπει να έχουν τις προϋποθέσεις,) στη διεύθυνση αλλοδαπών: «Εμείς κάνουμε τη διαδικασία, τη στέλνουμε στην πρεσβεία στη χώρα τους και πάνε εκεί δίνουν συνέντευξη και η πρεσβεία τους δίνει μια visa και έρχονται εδώ και τους δίνουμε στην αρχή άδεια για δύο έτη. Αυτό γίνεται όλον τον χρόνο, αλλά υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός θέσεων και όποιοι προλάβουν. Εκτός από αυτό έχουμε και τις λεγόμενες μετακλήσεις, που ζητάνε οι αγρότες για αγροτικές δουλειές και παίρνουν κάποιους, οπότε έχουμε κάθε χρόνο ένα νούμερο που μας έρχεται από αυτές τις μετακλήσεις.
Οι μετακλήσεις αφορούν όλες τις χώρες, κυρίως (Αλβανοί, Ινδοί, Πακιστανοί, Μπαγκλαντές), αρκεί να έχουν την ειδικότητα που ζητά ο αγρότης, εργάτης γης ή εργάτης κτηνοτροφίας. Έρχονται αποκλειστικά για λόγους εργασίας και αφού ασφαλιστούν εδώ για ένα χρόνο και βλέπουμε ότι παραμένουν στην Ελλάδα η άδεια τους παρατείνεται και τα επόμενα χρόνια. Φέτος οι δουλειές έχουν ανοίξει και επιστρέφει πολύς κόσμος. Οι τουριστικές επιχειρήσεις δε βρίσκουν χέρια, γιατί δεν υπάρχει τρόπος, οι αγρότες έχουν τις μετακλήσεις και μπορούν μέχρι ενός σημείου να παίρνουν από εκεί. Τώρα φέτος άνοιξε άλλος ένας νόμος που μπορούν να κάνουν ηλεκτρονικά τα χαρτιά τους και να παίρνουν κάποιους για εννέα μήνες το χρόνο».
Τα στοιχειά των νόμιμων αδειών διαμονής ανά υπηκοότητα και φύλο
Ιθαγένεια Άρρεν θήλυ Σύνολο
Αίγυπτος 51 19 70
Αλβανία 1859 1524 3393
Αλγερία 2 0 2
Αργεντινή 1 0 1
Αρμενία 2 12 14
Αυστραλία 0 1 1
Αφγανιστάν 3 0 3
Βενεζουέλα 0 1 1
Bόρεια Μακεδονία 10 9 19
Βοσνία-Ερζεγοβίνη 2 3 5
Βραζιλία 1 2 3
Γεωργία 59 96 155
Γιουγκοσλαβία (Σερβία-Μαυροβούνιο) 2 2 4
Δομινικανή Δημοκρατία 1 2 3
Ην. Πολιτείες Αμερικής – ΗΠΑ 6 13 19
Ιαπωνία 0 2 2
Ινδία 890 296 1186
Ινδονησία 0 1 1
Ιορδανία 1 4 5
Ιράκ 5 2 7
Ιράν 15 11 26
Καζακστάν 0 2 2
Καμπότζη 0 3 3
Καναδάς 0 3 3
Κατάρ 1 3 4
Κένυα 0 7 2
Κίνα 39 33 72
Κολομβία 0 1 1
Κόσσοβο 6 7 13
Κούβα 1 1 2
Κροατία 0 1 1
Λευκορωσία 1 20 21
Λίβανος 2 3 5
Λιβύη 1 0 1
Μαδαγασκάρη 0 1 1
Μαρόκο 43 9 52
Μαυροβούνιο 2 3 5
Μολδαβία 34 79 113
Μπανγκλαντές 32 0 32
Νιγηρία 1 0 1
Νότιος Αφρική 3 1 4
Ουγγαρία 0 1 1
Ουγκάντα 1 0 1
Ουζμπεκιστάν 0 2 2
Ουκρανία 32 164 196
Πακιστάν 394 2 396
Περού 0 2 2
Ρωσία 39 153 192
Σενεγάλη 1 0 1
Σερβία 22 30 52
Σουδάν 1 1 2
Συρία 161 87 248
Ταϊλάνδη 0 3 3
Τουρκία 4 7 11
Τυνησία 12 6 18
Φιλιππίνες 0 8 8