Τα δημητριακά ήταν γνωστά από την αρχαιότητα και τη σπουδαιότητά τους τη γνώριζαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας πολύ καλά. Έτσι λοιπόν τα καλλιεργούσαν και απομένει να γνωρίζουμε τα σπουδαιότερα από αυτά, όπως παρακάτω
– Σίτος: Από σπηλαιολογικές έρευνες προέκυψε ότι η καλλιέργεια του σιταριού, ξεκίνησε από τα προϊστορικά χρόνια και στον Ελλαδικό χώρο ανάγεται στην Νεολιθική εποχή. Ο καλλιεργούμενος τύπος του σιταριού κυρίως ήταν ο μονόκοκκος και ο δίκοκκος, σε μικρότερες δε ποσότητες ο μαλακός και ο σκληρός τύπος.
Οι παραγόμενες ποσότητες σιταριού στην αρχαία Ελλάδα, δεν ήταν σε τέτοιες ποσότητες που να μπορέσουν να καλύψουν την κατανάλωση, με αποτέλεσμα να προβαίνουν σε εισαγωγές. Αυτό οδήγησε το σιτάρι να αντιμετωπίζεται ως είδος πολυτελείας και προσιτό μόνο στους εύπορους. Οι καλύτεροι και ακριβότεροι άρτοι παρασκευάζονταν αποκλειστικά από αλεύρι σιταριού. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και κυρίως για θρησκευτικούς λόγους δινόταν ως τροφή σε ταύρους ως τροφή, που προορίζονταν για θυσία, όπως «μόσχου του σιτευτού» της Καινής Διαθήκης.
– Κριθή: Το κριθάρι είναι από τα αρχαιότερα φυτά που καλλιέργησε ο άνθρωπος και είναι σε τόσες διαφορετικές μορφές, όσες σχεδόν και το σιτάρι. Θεωρείται ένα από τα βασικά δημητριακά στην διατροφή μας από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα, έχοντας επίσης και άλλες ιδιότητες αυτής της ζωοτροφής και αυτή της χρήσης του στην παρασκευή ζύθου (μπύρας). Ύστερα από έρευνες σε αρχαιολογικές τοποθεσίες(σπήλαια), το άγριο κριθάρι είναι γνωστό από την Παλαιολιθική εποχή, που αυτό οφείλεται στην ικανότητα του να είναι ευπροσάρμοστο σε περιβάλλοντα, όπου άλλα αδυνατούν να επιβιώσουν.
Ιστορικά στα γραπτά του Ηροδότου το βλέπουμε να είναι ενταγμένο στην ανθρώπινη διατροφή, κάτι που επιβεβαιώνουν και πολλές άλλες πηγές. Τέλος στα χρόνια του Θεόφραστου, οι γνώσεις πέριξ του κριθαριού έχουν πολλαπλασιαστεί, με αποτέλεσμα οι αρχαίοι ήταν σε θέση να ξεχωρίζουν διάφορα είδη του συγκεκριμένου δημητριακού.
Το βασικότερο δημητριακό, μαγειρικά των αρχαίων Ελλήνων για χιλιάδες χρόνια, ήταν το κριθάρι, αλλά έχασε την πρωτοκαθεδρία του από το σιτάρι βασικά τον 19ο αιώνα, διότι θεωρούσαν τα προϊόντα από αυτό ανώτερης ποιότητας. Μάλιστα η κλασσική Αθήνα έδειχνε σαφή προτίμηση στο σιτάρι για τους ίδιους παραπάνω λόγους και έτσι τα προϊόντα που προέρχονταν από αυτό τα θεωρούσαν ανώτερης κατηγορίας
Παρασκεύαζαν όμως αλεύρι από το κριθάρι και στην συνέχεια μετατρεπόταν σε αρτοποιήματα. Μία δεύτερη εξ ίσου σημαντική χρήση ήταν το πλιγούρι του, που καταναλωνόταν πολύ συχνά με τη μορφή χυλού, με το διάσημο να είναι ο «κυκεώνας».
– Κέχρος το σημερινό κεχρί. Σήμερα έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται στην διατροφή μας, στα αρχαία όμως χρόνια χρησίμευε κατά πάσα πιθανότητα αποκλειστικά ως ζωοτροφή
– Όλυρα: η όλυρα ήταν πιθανότατα η σίκαλη, όπου από τα ομηρικά χρόνια τη χρησιμοποιούσαν ως ζωοτροφή ή μάλλον ως αλογοτροφή. Η χρήση της προέκυψε ως διατροφικό μέσο, μετά από κάποια διαδικασία εξημέρωσης της από την αρχική μορφή της, ως ζιζάνιο που ήταν ανάμεσα σε άλλα καλλιεργούμενα φυτά. Οι αρχαίοι Έλληνες την χρησιμοποιούσαν διατροφικά μόνο σε περίπτωση κάποιων αναγκών όροβος είναι το σημερινό ροβίθι, το οποίο από τα αρχαία χρόνια καλλιεργείτο για να χρησιμοποιηθεί ως ζωοτροφή, όπου το άχυρο του δινόταν κυρίως στα αιγοπρόβατα, Σπάνια χρησιμοποιείτο με την μορφή αλευριού στην αρτοποιεία και γινόταν σε περιπτώσεις έλλειψης σε άλλα δημητριακά
Πηγές – Εγκυκ.ΠΑΠ. ΛΑΡΟΥΣ -Συγρ. ΑΝΔΡΕΟΥ ΧΑΡΟΥ