Σύμφωνα με τον Κ. Πιερρακάκη λειτουργία των μη κρατικών ΑΕΙ θα ξεκινήσει από το 2025
Το τελευταίο υπουργικό συμβούλιο του 2023 έδωσε το «πράσινο φως» για τη λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων – υπό αυστηρές προϋποθέσεις – με τον πρωθυπουργό να κάνει λόγο για «ιστορική μεταρρύθμιση» το θεσμικό πλαίσιο που θα ανοίξει τον δρόμο παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Παιδείας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας «Στοχεύει στην αντιμετώπιση του προβλήματος φυγής Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό και στον περιορισμό της ακαδημαϊκής διασποράς, θεσπίζοντας διατάξεις που επιτρέπουν την εγκατάσταση, ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων αναγνωρισμένων ΑΕΙ της Ε.Ε. και τρίτων χωρών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα». Επίσης, «με τις προτεινόμενες διατάξεις επιλύεται το ζήτημα της μη ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλων σπουδών από αλλοδαπά ιδρύματα στη χώρα, τα οποία θα πρέπει να πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις» ενώ «προβλέπονται διατάξεις για την επιτάχυνση της διαδικασίας χορήγησης φοιτητικής visa για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών».
Εξάλλου, όπως σημειώνεται σε ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου με «τα Μη Κρατικά ΑΕΙ να αποτελούν ήδη μια βεβαιότητα για τη χώρα, μετά τη χτεινή παρουσίαση του σχετικού νομοσχεδίου» και «τις σημαντικότατες αλλαγές στο σημερινό Δημόσιο Πανεπιστήμιο με το κωδικό όνομα «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» να οδηγούν σε μια εντελώς διαφορετική επόμενη μέρα για τα δημόσια ΑΕΙ, το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα προβλέπεται βάσιμα εντελώς διαφορετικό από αυτό που ήδη γνωρίζουμε».
«Με την τελευταία μας συνεδρίαση για το 2023 αφήνουμε πίσω μας μία χρονιά με πολλές και σύνθετες προκλήσεις, αλλά και μία χρονιά με σημαντικές κατακτήσεις, που σφραγίζει η επίτευξη του στόχου της επενδυτικής βαθμίδας. Κλείνει έτσι οριστικά ένας κύκλος κρίσεων και πιστεύω ότι ανοίγει οριστικά ο δρόμος της σταθερής και διατηρήσιμης ανάπτυξης», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις πρώτες του κουβέντες στην εισαγωγική του τοποθέτηση στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.
«Είναι, βέβαια, μία επιλογή που εγκρίθηκε εμφατικά και από τους πολίτες πριν από πέντε μήνες, στις εκλογές. Εγκρίθηκε και πάλι μόλις πρόσφατα με την υπερψήφιση του προϋπολογισμού. Είναι μία επιλογή που υπηρετεί και η σημερινή μας ατζέντα, με θέματα που προτάσσουν την παιδεία, την υγεία και την καθημερινότητα», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός στη συνέχεια αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας: «Ξεκινώ, λοιπόν, με μία -πιστεύω- πραγματικά ιστορική μεταρρύθμιση στην παιδεία και ειδικά στην ανώτατη εκπαίδευση. Ενισχύουμε ακόμα περισσότερο το δημόσιο πανεπιστήμιο και ταυτόχρονα διαμορφώνουμε το πλαίσιο ώστε να λειτουργήσουν επιτέλους και στην Ελλάδα μη κερδοσκοπικά, μη κρατικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Το νομοσχέδιο, δίνει την προοπτική ο τόπος μας να καταστεί κέντρο προσέλκυσης φοιτητών από το εξωτερικό, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει έτσι ώστε να μείνουν στην πατρίδα, να σπουδάσουν και να εργαστούν πολλοί από τους 40.000 νέους οι οποίοι αναζητούν κάθε χρόνο σπουδές στο εξωτερικό, αυτοί είναι οι φοιτητές που επιλέγουν να φύγουν, να πάνε σε πανεπιστήμια του εξωτερικό. Φυσικά, οι νέες ρυθμίσεις απευθύνονται και στην πολύ μεγάλη, στην παγκόσμια ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα, που τώρα αποκτά μία ευνοϊκή οδό επιστροφής.
Προτεραιότητά μας – και θέλω να το τονίσω και πάλι – είναι το δημόσιο πανεπιστήμιο, που θα έχει ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία, με ακόμα πιο ενισχυμένο το αυτοδιοίκητό του, σε συνέχιση των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που έγιναν την πρώτη τετραετία. Ενώ, με πρόσθετη χρηματοδότηση μέσω πολλών διαφορετικών χρηματοδοτικών εργαλείων, θα μπορεί να διευρύνει και τις συνεργασίες με κορυφαία διεθνή ιδρύματα.
Την ίδια ώρα που η δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση απελευθερώνεται από τη γραφειοκρατία, τα μη κρατικά πανεπιστήμια έρχονται ουσιαστικά να αποκαταστήσουν μία ιστορική εκπαιδευτική ανορθογραφία. Κι αυτό γιατί παραμένουμε μία από τις ελάχιστες χώρες του πλανήτη που συνεχίζουμε να υψώνουμε τέτοια τείχη στην εκπαίδευση.
Τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα θα μπορούν να λειτουργούν ως παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων, από τα οποία πρέπει να σας πω ότι ήδη έχει εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον, ενώ τα προγράμματα σπουδών τους θα εγκρίνονται με βάση αυστηρά ακαδημαϊκά κριτήρια και οι εγκαταστάσεις τους θα πρέπει κι αυτές με τη σειρά τους να τηρούν πολύ συγκεκριμένες, αυστηρές προϋποθέσεις.
Από την άλλη πλευρά, θέλω να σημειώσω και την οικονομική διάσταση αυτής της πρωτοβουλίας. Αν αναλογιστεί κανείς τα πολύ μεγάλα ποσά που ξοδεύουν σήμερα οι ελληνικές οικογένειες για να σπουδάσουν τα παιδιά τους εκτός συνόρων, αυτά τα ποσά θα μπορούσαν να παραμείνουν στη χώρα και να συνεισφέρουν στην εθνική οικονομία.
Θα μπορούσα να επισημάνω και το παράδειγμα της Κύπρου, στην οποία φοιτούν – αν δεν κάνω λάθος – κοντά στους 20.000 από την Ελλάδα. Στη Μεγαλόνησο, μάλιστα, η ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση καλύπτει ένα πολύ σοβαρό μέρος του ΑΕΠ της χώρας, γι’ αυτό και εκεί η αντίστοιχη μεταρρύθμιση υπήρξε ένα σημείο στο οποίο συμφώνησαν όλες οι δυνάμεις.
Σήμερα, λοιπόν, κάνουμε ένα πρώτο αλλά πολύ θεμελιώδες βήμα στον δρόμο και για την αναθεώρηση του Άρθρου 16, με έναν τρόπο που θα ανταποκρίνεται πια στα δεδομένα του 21ου αιώνα. Θα έχει, συνεπώς, μεγάλο ενδιαφέρον και ο διάλογος που θα ακολουθήσει για να φανεί ποιος είναι στην πράξη και όχι στα λόγια ο ειλικρινά προοδευτικός, ο ειλικρινά εκσυγχρονιστής».
«Τα δημόσια πανεπιστήμια βρίσκονται στον πυρήνα της στρατηγικής μας για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, γι’ αυτό και παρέχουμε στα δημόσια ιδρύματά μας το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και τους αναγκαίους χρηματοδοτικούς πόρους για να τους αξιοποιήσουν πληρέστερα, ταχύτερα και αποτελεσματικά» αναφέρει ο υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκος Πιερρακάκης, σε ανάρτησή του σχετικά με το νομοσχέδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση που σήμερα παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο.
Για την ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων, ο κ. Πιερρακάκης τονίζει ότι «Υλοποιούμε μια πολιτική ανοιχτών οριζόντων, που θα επιτρέπει την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, μέσα από ένα πλαίσιο αυστηρών και συνάμα λειτουργικών ποιοτικών κριτηρίων, που εξασφαλίζει ότι θα προσελκύσουμε υψηλού επιπέδου πανεπιστήμια του εξωτερικού».
Τέλος, περιγράφει τις προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία των μη κρατικών ΑΕΙ, τονίζοντας ότι «Με το νέο σχέδιο νόμου φιλοδοξούμε να θέσουμε τις βάσεις για ακόμα πιο εξωστρεφή δημόσια πανεπιστήμια, ενισχύοντας τον αυτοδιοίκητο χαρακτήρα τους ώστε να μεγιστοποιήσουμε τις δυνατότητες της χώρας στους τομείς της γνώσης, της έρευνας και της καινοτομίας.
Τα δημόσια πανεπιστήμια βρίσκονται αυτονόητα στον πυρήνα της στρατηγικής μας. Γι’ αυτό και παρέχουμε στα δημόσια ιδρύματά μας το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και τους αναγκαίους χρηματοδοτικούς πόρους, για να τους αξιοποιήσουν πληρέστερα, ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά.
Ταυτόχρονα, υλοποιούμε μια πολιτική ανοιχτών οριζόντων, που θα επιτρέπει την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, μέσα από ένα πλαίσιο αυστηρών και συνάμα λειτουργικών ποιοτικών κριτηρίων που εξασφαλίζει ότι θα προσελκύσουμε υψηλού επιπέδου πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Με τις προδιαγραφές που θέτουμε για την ίδρυση μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων, εστιάζουμε στον έλεγχο ποιότητας στις μη κρατικές δομές που θα παρέχουν υπηρεσίες τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας, αφήνοντας πίσω μάχες οπισθοφυλακής και επιλογές κλειστών συνόρων.
Με τον τρόπο αυτό, όσο το δυνατόν περισσότεροι νέοι μας, αλλά και νέοι από άλλες χώρες, θα έχουν τη δυνατότητα να σπουδάζουν στην Ελλάδα, βρίσκοντας εδώ τον ακαδημαϊκό προορισμό που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τα όνειρά τους».