Παρουσία αρχών και φορέων και με τη συμμετοχή κατοίκων της περιοχής, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 20 Ιανουαρίου η εκδήλωση της επετείου των 195 χρόνων από το Ολοκαύτωμα της Λαμπηνής από τους Τούρκους και τιμήθηκε η μνήμη των σφαγιασθέντων κατοίκων της Λαμπηνής.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, ο εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Λάμπης Συβρίτου και Σφακίων Πρωτοσύγκελος Αθανάσιος Καραχάλιος, η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου κ. Μαίρη Λιονή, ο δήμαρχος Αγίου Βασιλείου κ. Γιάννης Ταταράκης, ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Ρεθύμνου και εντεταλμένος Περιφερειακός σύμβουλος πολιτικής Προστασίας κ. Μιχάλης Σαρρής, ο περιφερειακός σύμβουλος κ. Ευάγγελος Τσουδερός, η αντιδήμαρχος κ. Μαριλίζα Σηφάκη, ο εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος Αγίου Βασιλείου κ. Βασίλης Θεοδωράκης, ο διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ρεθύμνου αντιπύραρχος κ. Νικόλαος Ζανιδάκης, ο διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Αγίου Βασιλείου κ. Παναγιώτης Παπαδογιάννης, ο εκπρόσωπος του Λιμεναρχείου Αγίας Γαλήνης κ. Τίτος Βαβουράκης, ο γενικός γραμματέας του δήμου Αγίου Βασιλείου κ. Νίκος Καλλιτσουνάκης, ο πρόεδρος της Τ.Κ Λαμπηνης κ. Γεώργιος Σηφάκης, ο πρόεδρος της Τ.Κ Κοξαρές κ. Παντελής Περαντωνάκης, ο πρόεδρος της Τ.Κ. Κεντροχωρίου-Πλατανέ κ. Νεκτάριος Μαρκάκης, ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Λαμπηνής κ. Νίκος Απανωμεριτάκης, ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Ατσιπάδων κ. Μανόλης Χριστοφοράκης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Συνταξιούχων Σωμάτων Ασφαλείας Νομού Ρεθύμνου κ. Ευάγγελος Δεσποτάκης, ο διευθυντής του Ομίλου Βρακοφόρων Κρήτης κ. Γεώργιος Τσόγκας, ο εκπρόσωπος των συνταξιούχων Δημοσίων υπαλλήλων Ρεθύμνου κ. Γεώργιος Αρχοντάκης, μέλη του Ερυθρού Σταυρού με επικεφαλής την κ. Πόπη Λαγουδάκι, ενώ στην εκδήλωση παραβρέθηκαν τιμητικό άγημα από τους Βρακοφόρους και τους Αναβιώτες και η ομάδα Ριζίτικου του Ομίλου Βρακοφόρων ερμήνευσε ριζίτικο τραγούδι.
Στο ιστορικό της επετείου αναφέρθηκε η υπεύθυνη πολιτισμού του δήμου Αγίου Βασιλείου κ. Ευαγγελία Γλαμπεδάκη, λέγοντας μεταξύ άλλων:
«Φάρος εθνικής μνήμης η Λαμπηνή, καλεί και σήμερα το λογισμό μας να προσκυνήσει, μια μεγάλη στιγμή της σύγχρονης ιστορίας. Μια ακόμα, θυσία του λαού μας, στο όνομα της ελευθερίας, μια ατέλειωτη λειτουργία, που όμως έχει συνέχεια στο χρόνο, που όσο κι αν απομακρύνεται από το γεγονός, δεν αλλοιώνει τη λάμψη του.
Ήταν η αποφράδα μέρα της 20ης Ιανουαρίου 1829, όταν οι Τούρκοι του αιμοχαρούς Αλμπάν Μπέη, ήρθαν να κλείσουν τους λογαριασμούς τους με τους Λαμπηθιανούς, που ανυπότακτοι τάσσονταν ενάντια στην τυραννία.
Ο Αλμπάν μπέης ήταν απόγονος Ενετών φεουδαρχών, που είχαν εξισλαμισθεί και τον διέκρινε μια αφάνταστη σκληρότητα. Μέρος της τεράστιας περιουσίας του, που διατηρούσε στο Πέραμα, στην Αγία Τριάδα και στην περιοχή που φέρει το όνομά του «του Αλμπάνη το Μετόχι» ανατολικά του Ρεθύμνου, ήταν και το αρχοντικό του στη Λαμπηνή. Με την έκρηξη της επανάστασης του ’21 είχε φύγει από το χωριό και με ορμητήριο το Ρέθυμνο κυνηγούσε με το ασκέρι του τους επαναστατημένους Ρεθεμνιώτες.
Κάποιος Λαμπηθιανός, γενναίος και απροσκύνητος ,που λεγόταν Φουρογιάννης αποφάσισε κάποια στιγμή να βγάλει από τη μέση τον Αλμπάνη ,για να ανασάνει ο τόπος. Δυστυχώς όμως η απόπειρα να τον σκοτώσει απέτυχε κι έτσι μπήκε στο στόχαστρο της οργής του όλο το χωριό. Ίσως τώρα να ήθελε εκδίκηση και για το γεγονός ότι οι χωριανοί του δεν είχαν σεβαστεί το σπίτι του και τα κτήματά του. Οι λεπτομέρειες είναι πάντα αντικείμενο έρευνας και το λόγο έχουν οι ειδικοί που ασχολούνται με την τοπική ιστορία. Στην περίπτωση, πάντως, που τιμάμε σήμερα, οι επιφανέστεροι λόγιοι έχουν αποφανθεί σχετικά και μας έχουν δώσει πολύτιμο υλικό.
Αυτό που βαραίνει στην ιστορική συνείδηση είναι ο τρόπος της άνανδρης επίθεσης των Τούρκων. Επέλεξαν να χτυπήσουν μέρα γιορτής που οι Λαμπηθιανοί ήταν στη λειτουργία για να εξαναγκάσουν το εκκλησίασμα να παραδοθεί, όταν πια κουράστηκαν να περιμένουν ανταπόκριση στο κάλεσμα, πότε με απειλές και πότε με καλόπιασμα, βουτούσαν πανιά στο λάδι και αναμμένα τα έριχναν στο εσωτερικό της εκκλησίας από τους φεγγίτες. Μέσα στη δίνη των καπνών, που τους έπνιγαν, κάποια στιγμή φάνηκε να λυγίζουν. Ο Περδικογιάννης μάλιστα, ένας από αυτούς, πιστεύοντας στα λόγια των Τούρκων, άνοιξε την πόρτα και πέταξε έξω τα ελάχιστα όπλα που κρατούσαν κάποιοι για ώρα κινδύνου. Όπως συνήθιζαν οι Τούρκοι πάτησαν την μπέσα, μπήκαν στην εκκλησία, έσφαξαν όλους τους άντρες και στη συνέχεια τους έκαψαν. Μάζεψαν μετά γυναικόπαιδα και όσους επέζησαν και τους οδήγησαν στο Ρέθυμνο με προορισμό τα σκλαβοπάζαρα. Μαρτυρική μορφή ο παπά Παναγιώτης που τον έσυραν στο Ρέθυμνο χωρίς να πάψουν να τον βασανίζουν. Έτσι εξουθενωμένο αλλά αλύγιστο, τον βρήκε ο θάνατος στο τζαμί που τον μετέφερε ένας πονετικός Χότζας, όταν κατάφερε να τον απομακρύνει από το μαινόμενο όχλο, που είχε συγκεντρωθεί να δει από κοντά τους μάρτυρες της Λαμπηνής και να καμαρώσει τα κατορθώματα του αιμοβόρου Αλμπάν Μπέη. Είναι και γυναικείες μορφές που με θαυμαστό τρόπο ανέδειξαν οι ιστορικοί μας ερευνητές και δίνουν το μέγεθος του μαρτυρίου αλλά και του μεγαλείου των ανθρώπων εκείνων».
Η κ. Γλαμπεδάκη κατέληξε υπογραμμίζοντας: «Στο διάβα των αιώνων οι Λαμπηθιανοί δεν έπαψαν να τιμούν τον τόπο τους τόσο στα γράμματα όσο και στα άρματα .Δεν υπάρχει κάλεσμα της πατρίδας και οι κάτοικοι του ηρωικού χωριού να απουσιάσουν. Ιδιαίτερα δυναμική ήταν η παρουσία τους στα εθελοντικά τάγματα που υπερασπίστηκαν τον Μακεδονικό Αγώνα, τους Βαλκανικούς Πολέμους στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, στην εκστρατεία της Μικράς Ασίας, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και συμμετέχοντας στην Αντίσταση του λαού μας κατά του ξένου κατακτητή.
Τιμή και δόξα στους ήρωες που μας έκαναν τόσο περήφανους σαν έθνος. Είθε η μνήμη τους να φωτίζει αιώνια την εθνική μας συνείδηση και να την εμπνέει για αγώνες προόδου, ανάπτυξης και πνευματικής προκοπής» .
Τομέας πολιτισμού δήμου Αγίου Βασιλείου
