Οι πανελλαδικές εξετάσεις, αυτή η διαβατήρια διαδικασία από το Λύκειο στο Πανεπιστήμιο για όσους καταφέρουν να συγκεντρώσουν την απαιτούμενη βαθμολογία, ξεκινάνε σε λίγες ημέρες, στις 2 και 3 Ιουνίου για τους μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) και των Γενικών Λυκείων (ΓΕΛ) αντίστοιχα. Η κατάσταση, ωστόσο, στον χώρο της Παιδείας δεν μπορεί να χαρακτηριστεί γαλήνια και ανέφελη. Τα επεισόδια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, η Πανεπιστημιακή Αστυνομία και οι αντιδράσεις για την επαναφορά της Τράπεζας Θεμάτων καταδεικνύουν ότι υπάρχουν δύο σκληρά αντίπαλα στρατόπεδα στον πολύπαθο αυτό χώρο που αποκρύπτουν τις πραγματικές ανάγκες της χώρας στο πεδίο της εκπαίδευσης και που αν μη τι άλλο αφορούν στο μέλλον της.
Ξεκινώντας από την θεμελιώδη παραδοχή ότι η Παιδεία είναι δημόσιο κοινωνικό αγαθό, δεν μπορούμε παρά να διαπιστώσουμε ιδεολογικές εμμονές ένθεν κακείθεν, που δημιουργούν αυτό το εκρηκτικό κλίμα. Από τη μια πλευρά η υποχρηματοδότηση καθώς και η προσπάθεια αποστείρωσης, με την υποβάθμιση των κοινωνικών επιστημών, της γνώσης από την κριτική σκέψη και από την άλλη παρωχημένες συνδικαλιστικές πρακτικές που δεν συνεισφέρουν στην εξέλιξη και βελτίωση των θεραπόντων της εκπαίδευσης – ο γράφων δεν είναι εναντίον της συνδικαλιστικής εκπροσώπησης, το αντίθετο. Απλώς πιστεύουμε ότι απαιτείται και σε αυτό το επίπεδο γενναίος αναστοχασμός και εκσυγχρονισμός του λόγου και της στρατηγικής.
Είναι πραγματικά ακατανόητη η εμμονή της υπουργού Παιδείας κας Κεραμέως για την κατάργηση του αυτοδιοίκητου των πανεπιστημίων με τον διορισμό Συμβουλίων, κάτι που είχε ξαναγίνει με πλήρη αποτυχία, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων, με τον νόμο Διαμαντοπούλου. Τα Πανεπιστήμια, αν χρηματοδοτηθούν σωστά, με το υψηλού επιπέδου έμψυχο δυναμικό που έχουν, μπορούν να παράξουν σημαντικό έργο. Δυστυχώς, όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση με το επιχείρημα-«αδειανό πουκάμισο» της σύνδεσης της εκπαίδευσης με την παραγωγή, κατευθύνει τη χώρα σε μια εκπαιδευτική πολιτική δύο ταχυτήτων με ταξικά χαρακτηριστικά. Το πανεπιστήμιο-«κοινωνικό ασανσέρ», αντικαθίσταται αργά, αλλά σταθερά, από σχολές μαθητείας υλοποιώντας ένα μοντέλο σύγχρονου κοινωνικού φορντισμού.
Επιπλέον, η δημιουργία της «πανεπιστημιακής αστυνομίας» αποτελεί κυριολεκτικά και εξ ορισμού θεμελιώδη αντίφαση προς την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Έχει αναρωτηθεί η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας γιατί λόγου χάρη στο Πανεπιστήμιο Κρήτης δεν σημειώνονται ούτε έκτροπα και δεν υπάρχει ανομία; Μάλλον, λόγω της προοδευτικής του κουλτούρας, που την απέδειξε ακόμη κι όταν λειτούργησε για λίγο το Συμβούλιο Ιδρύματος. Δεν θέλουμε σε καμιά περίπτωση να πιστέψουμε αιτιάσεις που χρεώνουν την ένταση σε πολιτικές αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης, αλλά η καχυποψία όλων μεγαλώνει μετά την παρ’ ολίγο μοιραία εκτόξευση της χειροβομβίδας κρότου-λάμψης στο κεφάλι φοιτητή.
Από την άλλη πλευρά, όσοι δεν θέλουν να βρίσκουν άλλοθι τέτοιου είδους πολιτικές επιλογές καλό θα είναι να απομονώνουν οι ίδιοι με την πολιτική τους στάση τα φαινόμενα παραβατικότητας, ανομίας και καθεστωτισμού – εικόνες σαν αυτή με τον Πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ) δεν τιμούν κανέναν. Το Πανεπιστήμιο και τα σχολεία ανήκουν σε όλους τους φοιτητές τους και τους μαθητές τους και οι αποκλεισμοί δεν αφορούν ποτέ μια πλευρά. Το «λάδι στη φωτιά» δεν είναι μιας προελεύσεως. Ακόμη και αν η απώλεια της ελπίδας δημιουργεί θυμό και ένταση, το πανεπιστήμιο είναι ο χώρος που μπορεί να εκτονωθεί μέσα από τη γνώση και τη δημοκρατική πολιτικοποίηση, κάτι, που για να είμαστε δίκαιοι το υπονομεύει η πολιτική του υπουργείου με την πρόσφατη κατάργηση της ύπαρξης φοιτητικών παρατάξεων.
Τέλος, στο επίπεδο των εγκύκλιων σπουδών χρειάζεται γενναιότητα από το εκπαιδευτικό προσωπικό να συμφωνήσει στην αξιολόγησή του, με δικλείδες φυσικά που δεν θα οδηγήσουν σε απώλεια εργασίας και απολύσεις. Είναι ένα στοίχημα που πρέπει οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί να βάλουν για τον κλάδο τους, βγαίνοντας με πιο προωθημένες θέσεις από τις υπερσυντηρητικές που δεσπόζουν σήμερα στο υπουργείο Παιδείας. Αξιολόγηση, αύξηση μισθών και πρότυπα σχολεία για όλα τα παιδιά είναι τα μεγάλα επίδικα για τη δημόσια παιδεία. Όλα τα υπόλοιπα ανακυκλώνουν παθογένειες και ρίχνουν νερό στον μύλο του συντηρητισμού και της σκληρής ταξικής διάρθρωσης…
Καλή Επιτυχία στις εξετάσεις για όλα τα παιδιά!