Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jacques Delors έφυγε πλήρης ημερών, σε ηλικία 98 ετών. Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που θεωρείται ένας από τους πατέρες του ευρώ, πέθανε σε ηλικία 98 ετών1. Για πολύ λίγους ανθρώπους θα έγραφα ένα αποχαιρετιστήριο μήνυμα. Όμως ο Ντελόρ ήταν αητός. Έβλεπε από ψηλά και με το βλέμμα του εφεύρισκε λύσεις διαρκείας. Το πολιτικό μνημόσυνο που του αφιερώνω από τις γραμμές αυτές είναι για να αντιληφθούν οι αναγνώστες μας το μέγεθος του ανθρώπου αυτού.
Στις 27 Δεκεμβρίου Γεννημένος στο Παρίσι στις 20 Ιουλίου 1925 σε μια απλή και καθολική οικογένεια, ο Jacques Delors είχε μετακινηθεί από την ενοριακή προστασία στους Νέους Χριστιανούς Εργάτες (JOC), με τους οποίους παρέμεινε συνδεδεμένος όλη του τη ζωή. Το 1974 σε ηλικία 49 ετών εντάχθηκε στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, με την ελπίδα να «είναι χρήσιμος». Από τον κοινωνικό γκωλισμό στην ένωση της αριστεράς και στη συνέχεια στον κοινωνικό ρεαλισμό δίπλα στον Φρανσουά Μιτεράν, ο Ζακ Ντελόρ χάραξε το περίγραμμα μιας δεύτερης γαλλικής αριστεράς. Μπήκε στην κυβέρνηση υπό τον Πρόεδρο Mitterrand ως υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών μεταξύ 1981 και 1984 και ήταν ένας από τους εμπνευστές της στροφής στη λιτότητα από το 1982 και μετά.
Το 1995 ο Ζακ Ντελόρ, ενώ ήταν το φαβορί στις δημοσκοπήσεις, είχε διαψεύσει τις ελπίδες της αριστεράς αρνούμενος να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 1995, μια θεαματική παραίτηση στην τηλεόραση μπροστά σε 13 εκατομμύρια τηλεθεατές.
Τον άνθρωπο αυτό από τη θέση του τον είχα γνωρίσει στην Κομισιόν και είχα αρκετές φορές συνεργαστεί μαζί του, πράγμα που μου επιτρέπει να γράψω δυο γραμμές ακόμη και για τη σχέση του με την Κρήτη. Ως μέλος του γραφείου του Έλληνα επιτρόπου Γρηγόρη Βάρφη, από το 1985, ήμουν στον πυρήνα των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων και πρόεδρος της Ομάδας που εξέταζε τα προγράμματα αυτά γνωστά και ως ΜΟΠ.
Στην ενημέρωση του φακέλου που κάναμε στον Πρόεδρο Ντελόρ, όταν τελείωσε μας έθεσε το ερώτημα που να εφάρμοζε η Κομισιόν το πρώτο ΜΟΠ. Μια ερώτηση χωρίς ειδικό περιεχόμενο, που όμως η πολιτική οξυδέρκεια του ανθρώπου αυτού μας τέθηκε. Κανείς από τους τέσσερις παρευρισκόμενους δεν είχαμε σκεφτεί απάντηση και στη στιγμιαία αμηχανία που δημιουργήθηκε ξεκάθαρα ακούστηκε η φωνή μου που είπα να εφαρμοστεί στην Κρήτη. Άμεσα με ρώτησε από πού ήμουν και γιατί να εφαρμοστεί στην Κρήτη. Η απάντηση που έδωσα ήταν ότι είμαι Κρητικός, και η εφαρμογή σε ένα νησί που ήταν ταυτόχρονα και κοινοτική περιφέρεια, θα έδινε μετρήσιμα αποτελέσματα, και ήταν και μια εξαιρετικά απομακρυσμένη περιοχή από την υπόλοιπη Ευρώπη, εκείνα τα χρόνια (Ιούνιος 1986). Έτσι πάρθηκε η απόφαση να εφαρμοστεί στην Κρήτη το πρώτο ΜΟΠ.
Έτσι μαθαίναμε εκείνη την εποχή ότι το λόμπι ήτοι η άσκηση πιέσεως για να ληφθεί μια απόφαση είχε άμεση σχέση με το πόσο κοντά στο δίχτυ λήψεως αποφάσεων ήταν κάποιος την κατάλληλη χρονική στιγμή.
Έκλεισε με ηρεμία το φάκελο των ΜΟΠ και την επομένη ημέρα στο συμβούλιο υπουργών ψηφίστηκαν τα ΜΟΠ και το πρώτο για την περιφέρεια της Κρήτης!
Γρήγορος, αξιοσημείωτος και με γνώση των θεμάτων που θεωρούσε ότι θα πήγαιναν μπροστά την ΕΟΚ, μετασχηματίζοντάς την σε Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως είναι σήμερα. Με μια διαφορά από τους μετέπειτα ταγούς της ΕΕ. Δε δεχόταν υποχωρήσεις για να προασπιστούν εθνικά συμφέροντα από τις κεντρικές γραμμές δράσης, όπως έπραξαν οι επερχόμενοι πρόεδροι. Αυτοί δε δίσταζαν να λυγίσουν μπροστά σε τύπους που δεν προώθησαν κανένα ευρωπαϊκό συμφέρον, εκτός από τα καθαρά εθνικά τους συμφέροντα, παραγνωρίζοντας την κληρονομιά που είχαν πάρει από άλλους πατέρες της ενωμένης Ευρώπης. Και αναφέρομαι σε έναν άλλο αποβιώσαντα ταγό των νεώτερων χρόνων τον Βόλφρανγκ Σόϊμπλε. Ας είναι καλό το ταξίδι τους στην αιωνιότητα.
Στο κάτω-κάτω της γραφής, μια Γερμανίδα τωρινή πρόεδρος της Κομισιόν στο μήνυμά της για τον Ντελόρ αναγνωρίζει και τονίζει ότι «Είμαστε όλοι οι κληρονόμοι του έργου ζωής του Jacques Delors: μιας ζωντανής και ευημερούσας Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με αξιοσημείωτη ευφυΐα και απαράμιλλη ανθρωπιά, υπήρξε ο ακούραστος υπέρμαχος της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών και στη συνέχεια της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής ταυτότητας…Του είμαστε βαθιά ευγνώμονες».
Ένα ακόμη μεγαλύτερο ερώτημα είναι αν οι σημερινοί ταγοί σταθούν στο ύψος τους, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο με όσα βλέπουμε και γινόμαστε μάρτυρές τους καθημερινά.
1https://www.huffingtonpost.fr/politique/article/jacques-delors-est-mort-le-pere-de-martine-aubry-et-ex-president-de-la-commission-europeenne-avait-98-ans_227583.html?xtor=EPR-5689964-%5bdaily%5d-20231227
