Της ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ*
Προς μία Δίκαιη, Τοπική (Ενεργειακή) Μετάβαση
Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης οφείλουν να παίξουν έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην τοπική, δίκαιη μετάβαση. Οι βασικοί πυλώνες αποτελούν:
- Δέσμευση στήριξης της κοινοτικής ενέργειας. Δημόσιος, ανοιχτός και διαφανής διάλογος για τη συνδημιουργία ενός οδικού χάρτη της τοπικής, συμπεριληπτικής ενεργειακής μετάβασης.
- Υιοθέτηση πολυεπίπεδων πρακτικών βημάτων για την προώθηση της τοπικής καθαρής ενέργειας και εξοικονόμησης (θέσπιση τοπικού Ενεργειακού Γραφείου, Στρατηγική ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας).
- Άσκηση κοινωνικής πολιτικής μέσω τοπικών έργων ΑΠΕ: παροχή δωρεάν (ή πολύ φθηνού) ρεύματος σε ευάλωτα νοικοκυριά. Δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας ιδιαίτερα για νέους, και άτομα που αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό.
Ο Δήμος Ρεθύμνης έλαβε πρωτοβουλίες για να αξιοποιήσει τη δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ΑΠΕ προκειμένου να καλύψει σχετικές ανάγκες του Δήμου της ΔΕΥΑ και να συμβάλει ώστε να καλυφθούν ανάγκες ειδικότερα των (ευάλωτων) δημοτών του. Επίσης διερευνήθηκε η δυνατότητα ίδρυσης Ενεργειακής Κοινότητας ή άλλων τρόπων οργάνωσης με συμμετοχή του Δήμου ώστε να βοηθηθούν νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Αναλυτικά το όφελος από την πρωτοβουλία αυτή του Δήμου αναμένεται να είναι:
Οικονομικό. Μείωση του ενεργειακού κόστους του Δήμου και της ΔΕΥΑΡ, έχοντας σημαντικό οικονομικό όφελος από την αυτοπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της εγκατάστασης Φ/Β συστημάτων.
Περιβαλλοντικό. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας συμβάλει στην ελαχιστοποίηση του ανθρακικού αποτυπώματος του Δήμου και της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ.
Κοινωνικό. Ο Δήμος εξοικονομεί πόρους για την ικανοποίηση άλλων αναγκών του. Επιπρόσθετα διερευνά και προωθεί καλές πρακτικές παραγωγής και κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από τους πολίτες με βάση το θεσμικό (ενεργειακές κοινότητες/συμπράξεις ΝΠ ιδιωτών), συμβάλλοντας στη διαμόρφωση μιας νέας ενεργειακής κουλτούρας και στην βελτίωση της οικονομικής θέσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Επιπλέον η Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. έχοντας θέσει σε προτεραιότητα τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας μέχρι το 2030 έχει προχωρήσει στην διαδικασία σύνταξης μελέτης με στόχο την κατάρτιση σχετικού Γενικού Σχεδίου (MasterPlan). Η μελέτη αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο συμμέτοχής της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. σε πιλοτικό πρόγραμμα αξιοποίησης των πόρων του ΕΣΠΑ 2021-2027 στη βάση ενός ολιστικού σχεδίου πράσινης μετάβασης των ΔΕΥΑ.
Στον απόηχο των κλιμακούμενων επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης (π.χ., πλημμύρες και πυρκαγιές), αλλά και των αυξημένων οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, οι ΟΤΑ οφείλουν και μπορούν να υπερασπιστούν το δημόσιο συμφέρον επενδύοντας στην τοπική οικονομία και ενεργοποιώντας την τοπική κοινωνία. Μια τέτοια προσέγγιση θα διασφαλίσει την τοπική ενεργειακή ασφάλεια και ανθεκτικότητα, θα ενισχύσει τις τοπικές οικονομίες προσφέροντας ελκυστικές νέες εναλλακτικές και θέσεις εργασίας (ειδικά για τους νέους), και θα συμβάλλει στη συλλογική προστασία του τοπικού περιβάλλοντος.
* Η Χρυσούλα Μανουσάκη είναι υποψήφια δημοτική σύμβουλος με τον συνδυασμό «Νέα Αντίληψη» του Γιώργη Μαρινάκη