Τη φύση και τη χαρά της ζωής, όπως τη φιλοτέχνησε ο Πάμπλο Πικάσο μέσα από 62 έργα σε σχέδια, χαρακτικά, κεραμικά, πίνακες και μικρά γλυπτά, αναδεικνύει η νέα περιοδική έκθεση που θα εγκαινιαστεί σήμερα το απόγευμα από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο Μουσείο Αρχαίας Ελεύθερνας.
Η έκθεση με τίτλο «Πικάσο στην Κρήτη: Η χαρά της ζωής», που επιμελούνται ο καθηγητής Νικόλαος Σταμπολίδης, γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, και η Παλόμα Πικάσο, κόρη του σπουδαίου καλλιτέχνη έχει ήδη συγκεντρώσει το ενδιαφέρον προσωπικοτήτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που θα παραβρεθούν για να δουν από κοντά τη συνύπαρξη του Πικάσο με τις αρχαιότητες της Ελεύθερνας και να συμμετέχουν στον εορτασμό για τη συμπλήρωση οκτώ ετών από τη λειτουργία του μουσείου.
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν μαζί με τα 62 σύγχρονα έργα του καλλιτέχνη και 24 αρχαία έργα του Μουσείου Αρχαίας Ελεύθερνας, κοινά εικονογραφικά στοιχεία και θέματα. Κοινό είναι το ζωικό στοιχείο, το στοιχείο της φύσης και η «χαρά της ζωής», ενώ θα υπάρχουν και έργα αφιερωμένα στον προσφάτως εκλιπόντα γιο του ζωγράφου, Κλοντ Πικάσο, που είχε αγαπήσει την Ελλάδα και οι στάχτες του σκορπίστηκαν στο Αιγαίο.
Η έκθεση, που είναι συνδιοργάνωση της Παλόμα Πικάσο και του καθηγητή Ν. Σταμπολίδη από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, θα συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο (ελληνικά και αγγλικά) με κείμενα του Κλοντ και της Παλόμα Πικάσο, καθώς και του Ν. Σταμπολίδη. Θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό έως και τις 20 Οκτωβρίου.
Χθες ο εμπνευστής και οραματιστής του μουσείου της Αρχαίας Ελεύθερνας καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Σταμπολίδης και η Παλόμα Πικάσο, κόρη του Πάμπλο, η Barbara Jatta Γενική διευθύντρια του Μουσείου Βατικανού που δώρισε έναν Μινώταυρο και ο δημοφιλής καλλιτέχνης Γιώργος Νταλάρας που ολοκληρώνει με μουσική το διεθνούς εμβέλειας γεγονός, παραχώρησαν συνέντευξη τύπου στο ξενοδοχείο Grecotel Creta Palace. Παρόντες ήταν η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Λιονή, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αναστασία Τζιγκουνάκη ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Μουσείου Αρχαίας Ελεύθερνας, συνεργάτες του καθηγητή Ν. Σταμπολίδη και καλλιτέχνες.
«Η έκθεση αυτή είναι το επιστέγασμα αγάπης και της φιλίας»
Για μια έκθεση γεμάτη αγάπη και φιλία κάναν λόγο τόσο η κόρη του Πάμπλο Πικάσο, Παλόμα, η οποία όπως αφιερώνει την έκθεση αυτή στον αδερφό της Κλωντ που έφυγε πέρυσι από τη ζωή, όσο και η Βarbara Jatta, γενική διευθύντρια του Μουσείου του Βατικανό που δώρισε τον μαρμάρινο κορμό και κεφάλι Μινώταυρου, που θα παρουσιαστεί στην έκθεση της Αρχαίας Ελεύθερνας.
Χαρακτηριστικά, η Παλόμα Πικάσο, που συνδέεται φιλικά με τον καθηγητή Σταμπολίδη και έχει έρθει και στο παρελθόν στο Μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας, θέλησε να κάνει αυτή την έκθεση με έργα από τη συλλογή της και να την αφιερώσει στον αδερφό της Κλωντ, που διατηρούσε ιδιαίτερη αγάπη για την Κρήτη: «Αυτό το πρότζεκτ υπάρχει χάρη στις φιλίες και την αγάπη. Με τον Νίκο γνωριζόμαστε πολύ καιρό και είχαμε την ιδέα να κάνουμε κάτι μαζί κάποια μέρα. Επειδή ο αδερφός μου έφυγε από τη ζωή το προηγούμενο καλοκαίρι, σκεφτήκαμε ότι η έκθεση αυτή είναι κάτι σαν φόρος τιμής για να τον κρατήσουμε κοντά σε εμάς, που ζει φυσικά και στις καρδιές μας. Η αγάπη του για την Ελλάδα και την Κρήτη ήταν δυνατή, οπότε είχαμε αυτή την ιδέα με τον Νίκο για αυτήν την έκθεση για τον συνδυασμό του Πικάσο και της αρχαιότητας. Όταν συζητήσαμε την ιδέα με τον Νίκο Σταμπολίδη, κατευθείαν πλημμύρισα από χαρά. Συνέλαβα τη χαρά της ζωής. Νιώθω τυχερή για ό,τι συμβαίνει, τυχερή για τους γονείς μου και την παρακαταθήκη τους. Η Τέχνη είναι η καθημερινότητά μας: Ανοίγει τους πνευματικούς μας ορίζοντες σε όλο τον κόσμο! Και αυτό θέλω να το δείξω και σε όλους εσάς!
Από την πλευρά της η Barbara Jatta γενική διευθύντρια μουσείου του Βατικανού συμφώνησε με τη Παλόμα Πικάσο, τονίζοντας ότι: «Αυτή είναι μια έκθεση αγάπης και φιλίας. Επειδή η αγάπη είναι εκείνο που αυτός ο άνθρωπος (ο Σταμπολίδης) έβαλε 40 χρόνια σε αυτό τον υπέροχο τόπο, την Ελεύθερνα. Σαν ένας ανεξάρτητος θεατής μπορώ να δω πόσο πολλή αγάπη υπάρχει σε αυτό το μέρος. Πόση πολλή αγάπη ξυπνά από τους ήχους και την ποιότητα του παρελθόντος μας. Ο Νίκος είναι πραγματικά ένας ήρωας με την έννοια ότι είναι ήρωας της Κρήτης, της Ελλάδας, και είναι ήρωας και πρότυπο για όλους εμάς που καθημερινά ερχόμαστε σε επαφή με το παρελθόν, για το τι είναι κληρονομιά και μνήμη, και το χρειαζόμαστε αυτό για να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον. Χρειαζόμαστε από το παρελθόν να μην επαναλαμβάνουμε τα σφάλματα, αλλά να πάρουμε ό,τι αξίζει από αυτά που είναι πίσω μας» είπε.
Το Μουσείο του Βατικανού δώρισε το άγαλμα του Μινώταυρου που είναι ένα από τα αριστουργήματά του. «Είναι ακριβώς αυτό που ο Πάμπλο Πικάσο σκεφτόταν. Είναι ένας ανθρώπινος Μινώταυρος» πρόσθεσε και έκλεισε λέγοντας ότι: «Ο Νίκος Σταμπολίδης παραμένει δραστήριος στην Ελεύθερνα, στο Ρέθυμνο και δίνει αξία σε αυτό το κομμάτι, ακόμα και εάν αυτήν τη στιγμή είναι διευθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης, και ενώ θα μπορούσε να το ξεχνάει, αντιθέτως αυτός συνεχίζει. Είναι το κομμάτι της μεγάλης του καρδιάς, η αγάπη του είναι πολύπλευρη και όχι μονοδιάστατη. Ο Νίκος το υπηρετεί αυτό. Ειλικρινά, όταν πρώτο σκέφτηκα να δώσω τα θραύσματα από τον Παρθενώνα από το Μουσείο του Βατικανού, σίγουρα υπήρξε η αίσθηση ότι χάνεις κάτι, αλλά τελικά πόσα αποκομίζουμε; Είναι η ιδέα του να μοιράζεται, η ιδέα του να χτίσεις μια φιλία. Είναι πραγματικά κάτι που δεν θα ξεχαστεί».
Ν. Σταμπολίδης: «Ότι κάνουμε είναι οι άνθρωποι»
Ο καθηγητής Αρχαιολογίας εμπνευστής και στυλοβάτης του αρχαιολογικού χώρου της Ελεύθερνας εδώ και 40 χρόνια και του μουσείου την τελευταία οχταετία, μιλώντας στη χθεσινή συνέντευξη τύπου έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον άνθρωπο, τονίζοντας ότι όπως πάντα έτσι και τώρα η έκθεση θέλει να έχει χαρακτηριστικά ανθρώπινα, θέλει να διασυνδέεται ο χώρος με τα εκθέματα. Έτσι γίνεται και τώρα που ο Πικάσο συναντά τις αρχαιότητες της Ελεύθερνας.
«Ότι κάνουμε θέλουμε να είναι ανθρώπινο και να έχει να κάνει με τους ανθρώπους. Ό,τι κάνουμε, είναι οι άνθρωποι. Αυτά που βλέπετε και θαυμάζετε, είναι πραγματικά από αγάπη» λέει και αναφερόμενος στον Πάμπλο Πικάσο, τη ζωή και τα έργα του που θα παρουσιαστούν στην έκθεση, τονίζει: «Όταν ο Πάμπλο Πικάσο ζωγράφιζε, ζωγράφιζε κομμάτια της ψυχής του! Και φυσικά ανταποκρινόταν σε αυτό που λέει η κοινωνία! Ο καλλιτέχνης είναι η κεραία μίας κοινωνίας. Αυτό που παράγουν οι καλλιτέχνες είναι ουσιαστικά η σφαιρικότητα της κοινωνίας την οποία αντιπροσωπεύουν. Διαβάζοντας βαθιά το ίδιο το έργο του Πικάσο, βλέπει κανείς, ότι τα 10 πρώτα χρόνια του στη Μάλαγα διαμόρφωσαν το χαρακτήρα του! Και μετά, παρόλο που πήγαν στη Λα Κορούνια, στα εφηβικά του χρόνια ο Πικάσο επέστρεφε και πάλι στη Μάλαγα, και τότε στα 14 του χρόνια ζωγράφισε τον γέροντα ψαρά κι όλες αυτές τις μπλε και τις ροζ περιόδους που ακολούθησαν. Αυτά τα πράγματα μένουν μέσα μας και μας διαφεντεύουν. Αυτό το ουσιαστικό χαρακτηριστικό δεν υπάρχει στις μεγαλύτερες και περισσότερες από τις μελέτες που έχουν γίνει για τον Πικάσο. Όλοι ασχολούνται με την Γκουέρνίκα, όλοι ασχολούνται με τα πολιτικά του και με τις αδυναμίες του: Με τα «φεύγω» και τα «έλα» του, σε διάφορα κοινωνικά ζητήματα. Πολλοί λίγοι ασχολούνται με τη χαρά της ζωής».
«Ο αρχαίος άνεμος φυσά στην Ελεύθερνα»
Ο καθηγητής Ν. Σταμπολίδης αναφέρθηκε στην αγάπη του Κλωντ Πικάσο για την Ελλάδα αλλά και πως τα έργα του πατέρα του Πάμπλο και του γιου Κλωντ ταιριάζουν με το φυσικό τοπίο και τον πολιτισμό της Ελεύθερνας: «Ο αποκλεισμός του Πάμπλο Πικάσο μέσα στα χρόνια του πολέμου, στο Παρίσι, ήταν αυτό που τον εγκλώβισε και τον χάραξε. Και μετά μετακόμισε στην Αντίμπ, στα νότια της Γαλλίας στη Μασσαλία. Η Αντίμπ δεν είναι άλλη από την Αντίπολη των Φωκαέων! Έλεγε και ο ίδιος πως κάθε φορά που βρισκόταν στη Αντίμπ τον κυρίευε αυτή η αρχαιότητα! Ο Κλωντ, ο γιος του Πικάσο, που χάσαμε πέρσι, αγαπούσε πολύ την Ελλάδα Από αυτή τη γειτονιά των αγγέλων που πήγε, ο Κλωντ θέλησε η στάχτη του να πέσει στη θάλασσα του Αιγαίου: ανάμεσα στη Σέριφο και στη Μήλο. Κι αυτό το κάναμε πραγματικότητα. Ήθελε πάντα να κάνει μία έκθεση στην Ελλάδα. Ρώτησα την Παλόμα εάν ήθελε, λόγω του Μινώταυρου, εάν ήθελε να κάνουμε την έκθεση στο Μουσείο του Ηρακλείου. Και εκείνη μου απάντησε πως ήθελε να κάνει την έκθεση στην Ελεύθερνα! Είχε επισκεφθεί το μέρος, αλλά είχε διαβάσει κάτι που είχα γράψει: Ότι ο αρχαίος άνεμος στην Ελεύθερνα ακόμα φυσά! Δηλαδή, η φύση, τα πλατάνια, τα δέντρα, οι ελιές, τα νερά, το τοπίο ολόκληρο, οι άνθρωποι, οι γεωργικές και κτηνοτροφικές τους εργασίες – όλο αυτό είναι σαν να βλέπω Πάνες, Σατύρους και Κενταύρους να βγαίνουν από αυτό το φυσικό τοπίο! Αυτό θα ταίριαζε και στον πατέρα μου, μου είπε η Παλόμα, αλλά θα ήταν και μία τιμή για τον αδελφό της! Επομένως, αυτά που θα δείτε και θα αγαλλιάσετε, είναι πράγματα μοναδικά».
Ο ανθρωποκεντρικός Μινώταυρος
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Σταμπολίδης στον έκθεμα από το Μουσείου του Βατικανού, τον ανθρωποκεντρικό Μινώταυρο, σημειώνοντας ότι ο Ισπανός καλλιτέχνης ήταν αυτός που εξανθρώπισε τη φιγούρα αυτή της Κρήτης: «Θέλησα να φέρω τον Μινώταυρο από το Βατικανό – και όχι από το Εθνικό Μουσείο. Ο Πικάσο εξανθρώπισε τον Μινώταυρο. Είναι κάτι μοναδικό: Τον κάνει όχι μόνο ερωτικό, όχι μόνο τραυματισμένο, δημιουργεί ακόμα και… τυφλό, άρα πάσχοντα! Αυτός ο εξανθρωπισμένος Μινώταυρος είναι σαν κι εμάς: έχουμε τα ένστικτα – δυστυχώς όχι ανεπτυγμένα στο κατώτερο μέρος του εγκεφάλου, ενώ στο ανώτερο είναι η εξυπνάδα. Ούτε πάψαμε να μισούμε, ούτε πάψαμε να ζηλεύουμε, ούτε πάψαμε να αγαπούμε. Όλα αυτά πρέπει να βλέπει κανείς, όταν βλέπει έργα του Πικάσο, τα οποία ενώ μιλούν για την αρχαιότητα έχουν μία άλλη «γλώσσα» στο σήμερα και θα έχουν μία άλλη «γλώσσα» στο αύριο. Ο χρόνος κρατάει μόνο αυτά που πρέπει να κρατήσει. Και ο Πικάσο είναι ένας από αυτούς. Οι 11 λιθογραφίες που θα δείτε είναι μοναδικές! Θελήσαμε αυτό που δεν ξέρει ο κόσμος για τον Πικάσο, τη χαρά της ζωής, το Μεσογειακό του ταμπεραμέντο, να παρουσιάσουμε. Για μένα ο Πικάσο είναι ένας μεγάλος δάσκαλος, όχι μόνο της ζωγραφικής, αλλά της αποτύπωσης της ζωής και του ανθρώπου σε όλα τα επίπεδα!».
Κλείνοντας ο κ. Σταμπολίδης, ευχαρίστησε το υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορεία Αρχαιοτήτων, τον πρόεδρο των φίλων του Μουσείου Αρχαίας Ελεύθερνας, την εταιρεία Aegean για όλη την προσφορά της και ιδιαίτερα την Εμμανουέλα Βασιλάκη, ενώ ξεχωριστή αναφορά έκανε στον ξενοδοχειακό όμιλο Greotel και την οικογένεια Δασκαλαντωνάκη.
Ο Γιώργος Νταλάρας «Στο φως της Ελεύθερνας»
Στο φως τη Ελεύθερνας είναι ο τίτλος της συναυλίας του δημοφιλούς καλλιτέχνη που θα πλαισιώσει μουσικά τη σημερινή εκδήλωση εγκαινίων. Χθες στη διάρκεια συνέντευξης τύπου, ο κ. Νταλάρας μίλησε για τον δάσκαλό του, Νίκο Σταμπολίδη, σημειώνοντας ότι κάθε φορά που ο Ν. Σταμπολίδης μιλά, ο ίδιος κάνει ενα ταξίδι στην αλήθεια.
«Υπάρχει μία σκωπτική ρήση εδώ και πολλά χρόνια, που λέει: «Τι δουλειά έχει ένας Υδραίος στη Λάρισα;». Αισθάνομαι βαθιά τιμή, αγάπη και σεβασμό που βρίσκομαι σε αυτή τη συντροφιά, αυτών των σπουδαίων ανθρώπων παγκόσμιας ακτινοβολίας. Ένας λαϊκός τραγουδιστής σαν κι εμένα τί μπορεί να πει; Μπορεί να πει ότι ακόμα και σε αυτή την ηλικία με τα εγγόνια μου, μπορώ να είμαι μαθητής του Νίκου Σταμπολίδη. Διότι, εδώ και πολλά χρόνια με δέχθηκε σαν μαθητή. Κάθε φορά που ανοίγει το στόμα του κάνω ένα βαθύ ταξίδι στην αλήθεια. Κι επειδή στις μέρες μας, επειδή η αλήθεια πάσχει από πολλές πλευρές, τον θεωρώ δάσκαλό μου! Δεν ξέρω… σε άλλες εποχές, με διαφορετικές νοοτροπίες, ο Έβανς και ο Σλήμαν μελετούσαν την ιστορία. Ο Νίκος Σταμπολίδης γράφει ιστορία!». Η τοποθέτηση του Γιώργου Νταλάρα απέσπασε το θερμό χειροκρότημα των παρευρισκόμενων στη συνέντευξη τύπου.
Διαρκής και αγαστή η συνεργασία του Ν. Σταμπολίδη με τους φορείς του τόπου
Εκ μέρους του περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη και του περιφερειακού συμβουλίου, η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Λιονή καλωσόρισε στο Ρέθυμνο την κ. Παλόμα Πικάσο, την κ. Barbara Jatta και τον μεγάλο Έλληνα καλλιτέχνη τον κ. Γιώργο Νταλάρα και μεταξύ άλλων τόνισε: «Εμείς ως περιφέρεια και εσείς ως μεγάλος Κρητικός που μας έχετε «υιοθετήσει», όλη την Κρήτη και το Ρέθυμνο και την Ελεύθερνα ως παιδιά σας, είμαστε πολύ χαρούμενοι που θα είμαστε μαζί στα 8α γενέθλια του Μουσείου της Ελεύθερνας για να γιορτάσουμε τα γενέθλια αυτού του παιδιού σας, με μια τρομερά ωραία έκθεση ενός παγκόσμιου καλλιτέχνη του Πάμπλο Πικάσο, η οποία όμως έχει την επικεφαλίδα «Η Χαρά της Ζωής». Επίσης, θα παρακολουθήσουμε έναν μεγάλο Έλληνα καλλιτέχνη, παγκόσμιο θα τον έλεγα, τον κ. Νταλάρα. Σε αυτές τις δύσκολες εποχές που ζούμε θα τις χαρακτήριζα έστω και «ζοφερές» για όλη την ανθρωπότητα, για αυτά που γίνονται, για τις κρίσεις – οικονομικές, πανδημικές, πόλεμοι που πλησιάζουν και στην Ευρώπη και στην πατρίδα μας – το να δίνουμε χαρά στους ανθρώπους της καθημερινότητας είναι το μεγαλύτερο δώρο που θα μπορούσαμε να τους κάνουμε και σε αυτό το δώρο επιτρέψατε να συμμετέχει και η περιφέρεια. Είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι και συγκινημένοι για αυτό το μεγάλο event που όχι μόνο οι κυρίες και ο κ. Νταλάρας, μιλάμε για ανθρώπους που δεν θα έλεγα παγκοσμίως διάσημους, αλλά θα τους χαρακτήριζα «παγκοσμίως χρήσιμους».
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου Αναστασία Τζιγκουνάκη, σημείωσε ότι είναι πλέον παράδοση η κατ’ έτος εορταστική επετειακή δράση του Μουσείου Αρχαιολογικού Χώρου Ελεύθερνας.
Μια δράση που όπως συμπλήρωσε, κάθε φορά είναι μια πολύ δυνατή και ευχάριστη έκπληξη, από τον καθηγητή κ. Νικόλαο Σταμπολίδη, ο οποίος αργά, προσεχτικά και μεθοδικά οργανώνει, σαν τη μέλισσα σύμβολο του Μουσείου, την κυψέλη της κατ’ έτος φιλοξενίας. Η ίδια συγκινημένη μίλησε για δώδεκα χρόνια πριν, τότε που συναντήθηκε με τον Ν. Σταμπολίδη, που για πρώτη φορά της ανέφερε την ιδέα του για τη διοργάνωση έκθεσης με έργα του Πικάσο στο Μουσείο της Ελεύθερνας και ενώ αυτό ακόμα τότε δεν είχε ολοκληρωθεί: «Και ωρίμασε η σπουδαία του αυτή επιθυμία, έγινε πράξη, σε μια εξαιρετική συνεργασία με τη χαρισματική Παλόμα Πικάσο.
Ο γιος του Πικάσο, Κλωντ, του οποίου θα μπορέσει το κοινό να θαυμάσει ένα καταπληκτικό παιδικό πορτραίτο, δεν είναι πια κοντά μας, και γι’ αυτό αφιερώνεται η έκθεση σε εκείνον, με έργα του εμπνευσμένου πατέρα τους. Ο Πικάσο από την Ισπανία, διαπέρασε με το πινέλο του τη Μεσόγειο έως την Κρήτη, σαν σε ταυροκαθάψια. Εδώ, όπου στην αναμέτρηση του ανθρώπου με την δύναμη της φύσης, δια του ταύρου, 5.000 χρόνια πριν, ο μύθος τους μετέτρεψε στο ένα, τον Μινώταυρο. Ένας τέτοιος Μινώταυρος, στιβαρός και αγέρωχος, γλύφοντας παιχνιδιάρικα τα χείλη, έφτασε από τα Μουσεία του Βατικανό και προσγειώθηκε στις υπώρειες του Ψηλορείτη, στην Ελεύθερνα. Θα μπορέσει λοιπόν το κοινό, έως και τον Οκτώβριο, να απολαύσει 62 έργα του Πικάσο, και το γλυπτό Μινώταυρο από το Βατικανό, και γι’ αυτό οφείλονται ευχαριστίες από καρδιάς στη Παλόμα Πικάσο, στη διευθύντρια των μουσείων του Βατικανό Μπάρμπαρα Τζάττα και στον καθηγητή Νικόλαο Σταμπολίδη πρωτίστως, τους συνεργάτες τους δε βεβαίως, για το δώρο αυτό που μας προσφέρουν. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου συμμετέχει στο όλο εγχείρημα με ιδιαίτερη χαρά και τιμή και ευχαριστούμε όλους τους συντελεστές και χορηγούς που βοήθησαν για την επίτευξη του στόχου» ανέφερε.
Εκ μέρους των φίλων του Μουσείου της Αρχαίας Ελεύθερνας ο Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης, διευθυντής Λειτουργικού της Grecotel εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στο πρόσωπο του καθηγητή κ. Νικολάου Σταμπολίδη, διευθυντή του Μουσείου της Ακρόπολης, καθώς όπως είπε έχει καταφέρει να κάνει την Ελεύθερνα παγκόσμιο προορισμό, «Θέλω να τονίσω ότι ο τουρισμός δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη σχέση του με τον πολιτισμό και τον σεβασμό στο περιβάλλον. Όλα αυτά τα χρόνια η Grecotel ο όμιλος Νίκου Δασκαλαντωνάκη είναι μέγας αρωγός στο έργο ζωής εδώ και 40 χρόνια του κ. Καθηγητή Ν. Σταμπολίδη και δηλώνει συνεχώς παρόν σε κάθε δράση που προωθεί τον κρητικό πολιτισμό ακολουθώντας με συνέπεια το όραμα του ιδρυτή Νίκου Δασκαλαντωνάκη για ένα ελπιδοφόρο αναπτυξιακό μοντέλο που θα συνδέει τον πολιτισμό με τον τουρισμό και την τοπική κοινωνία. Όπως και η κ. αντιπεριφερειάρχης χαρακτήρισε τον κ. καθηγητή εμένα επιτρέψτε μου να πω ότι τον θεωρώ «σύγχρονο σοφό» γιατί πραγματικά είναι. Ευχαριστούμε την κ. Παλόμα, τον κ. Νταλάρα και όλους τους εκλεκτούς καλεσμένους, παγκόσμιες προσωπικότητες που πραγματικά έχετε αποδεδειγμένα κάνει το Ρέθυμνο παγκόσμιο προορισμό στηρίζοντας το έργο του κ. καθηγητή».