Του ΜΙΧΑΛΗ ΗΛΙΑΚΑΚΗ
Πέρασαν περισσότερα από 60χρόνια από ΤΟΤΕ …
ΤΟΤΕ που για πρώτη φορά τέθηκε το θέμα για την αξιοποίηση των νερών του Πλατύ ποταμού Αμαρίου, με την κατασκευή φράγματος στην περιοχή Πλύστρα του Αγίου Ιωάννου Αμαρίου για τις χειμερινές και εαρινές, τότε, αρδεύσεις της ευρύτερης περιοχής Πλατύ.
Έκτοτε κύλησε πολύ νερό μέχρι σήμερα, όχι μόνο από τον ποταμό αλλά και στον χρόνο, με πληθώρα γεγονότων σχετικών με την κατασκευή του και που ακόμα δεν στέρεψε.
Πέρασαν δεκάδες κυβερνήσεις όλων των πολιτικών ιδεολογιών και αποχρώσεων, με τους εκάστοτε πρωθυπουργούς τους και τους αρμοδίους υπουργούς των, καθώς και βουλευτές – περιφερειάρχες – νομάρχες – δήμαρχοι και κοινοτάρχες.
Κατατέθηκαν διαχρονικά δεκάδες επίκαιρες ερωτήσεις στην Βουλή και γράφτηκαν εκατοντάδες σχόλια κάθε είδους στον Ρεθεμιώτικο τύπο.
Ασχολήθηκαν και Αναπτυξιακοί Οργανισμοί καθώς και Παναμαριωτικά συνέδρια με συλλόγους και επιτροπές.
Να αναφερθώ και στις δεκάδες ενημερωτικές συσκέψεις που έγιναν για την πρόοδο των μελετών κατασκευής του, με τις διαχρονικές δεσμεύσεις και εξαγγελίες των εκάστοτε πολιτικών στον δήμο Αμαρίου, αλλά και στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στις Μοίρες Ηρακλείου (24.03.2003) με τη συμμετοχή όλων των αρμοδίων θεσμικών παραγόντων και των δύο νομών, Ρεθύμνης και Ηρακλείου.
Εξήντα χρόνια μέχρι σήμερα, έστω και με τα αναγκαστικά χρονικά κενά, όπως την οικονομική κρίση και την πανδημία και πενήντα εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως, δηλαδή το διπλάσιο της χωρητικότητας του φράγματος Ποταμών, ρέουν κάθε χειμώνα στην θάλασσα αναξιοποίητα.
Να αναφερθώ και στην επιστολή του κ Σταύρου Φωτάκη στον Ρεθεμιώτικο τύπο (Κ.Ε. 11.04.2008), όπου μεταξύ των άλλων γράφει:
«… Από τα μέσα του 1950 είχαν ξεκινήσει οι διεργασίες και προμελέτες αυτού του έργου, στις οποίες συμμετείχα κι εγώ, νεολαίος τότε, ως εργάτης, με ανάδοχο τον πολιτικό μηχανικό Σάββα Κουντούρη, που δυστυχώς το έργο δεν υλοποιήθηκε ΤΟΤΕ γιατί η νοοτροπία της εποχής εκείνης δημιούργησε αντίθετες απόψεις, συλλογή υπογραφών κ.λπ., με αποτέλεσμα να εμπλακεί σε δικαστικές περιπέτειες και να σταματήσει, μολονότι εκθέσεις και μελέτες που συντάχθηκαν από φορείς, ήταν όλες θετικές, όπως και η οριστική μελέτη Κουντούρη του 1964».
Η υπογράμμιση δική μου, γιατί μου θυμίζει δύο μεταγενέστερα έργα του ιδίου αντικειμένου αξιοποίησης των, τα νερά της Αργυρούπολης και την κατασκευή του φράγματος Ποταμών Αμαρίου, τα οποία ταλαιπωρήθηκαν, πολεμήθηκαν και καταγγέλθηκαν με δικαστικές περιπέτειες και αυτά, όχι όμως χωρίς κομματική σκοπιμότητα και όχι απλώς από νοοτροπία της εποχής και που ευτυχώς αυτά κατάφεραν να ολοκληρωθούν, χάρη στον ΟΑΔΥΚ, έστω και με οικονομική και χρονική επιβάρυνση.
Η σκοπιμότητα αυτή για μένα λέγεται κομματικό ψηφοδέλτιο, το οποίο αποτελεί την επάρατη εθνική νόσο εξάρτησης συμπεριφορών της πλειοψηφίας του Ελληνικού λαού και το οποίο ενώ εκφράζει την κορυφαία εκδήλωση της Δημοκρατικής διαδικασίας για τις επιλογές του, καθώς και την δυνατότητα συμμετοχής του στα κοινά, δυστυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις το έχουμε μετατρέψει σε προϊόν συναλλαγής, παρανόμων ιδιοτελών συμφερόντων, προσωπικών φιλοδοξιών και αντεκδικήσεων, υποβαθμίζοντας ανθρώπινες αξίες και σχέσεις, δημιουργώντας τροχοπέδη στην ανάπτυξη, ανασφάλεια στους πολίτες και πολλές φορές τις, χωρίς επιστροφή, γνωστές Εθνικές Τραγωδίες.
Αναφέρομαι στα Υδροαρδευτικά έργα με κοινό αντικείμενο αξιοποίησής των το νερό και όχι στον Αμαριώτικο δρόμο και την σχολή Ασωμάτων κ.λπ., όχι μόνο ως γνώστης του αντικειμένου, αλλά λόγω και της εμπειρίας που απέκτησα λόγω συμπεριφορών και σκοπιμοτήτων λαού και πολιτείας, στα οποία έργα συμμετείχα ενεργά μέχρι την ολοκλήρωση των.
Αυτή η εμπειρία και όχι μόνο, επιβεβαιώνει το σκεπτικό μου στο οποίο έχω αναφερθεί πολλές φορές στο παρελθόν, ότι: «Κάθε χώρα αντάξια του λαού της σύμφωνα πάντα με τις συμπεριφορές και τις επιλογές του».
Να θυμηθώ όμως και τις συμπεριφορές ιθυνόντων και κατοίκων της ευρύτερης περιοχής Πλατύ, με τις διχογνωμίες τους, παρερμηνεύοντας την έννοια του νόμου 1739/87 για τη διαχείριση των υδατικών πόρων, σχετικά με τις απαλλοτριώσεις και τα νόμιμα αντισταθμιστικά οφέλη, χρησιμοποιώντας τα και ως πίεση για την κοινωνική συναίνεση, πέρα από τις αρχικές διαφωνίες των περισσοτέρων σε ότι αφορά την συμμετοχή των Ηρακλειωτών στο περίσσευμα του νερού που θα χανόταν στην θάλασσα.
Ίσως δεν γνώριζαν ακόμη ότι «Δεν αρκεί να έχεις δίκιο, όταν δεν ξέρεις να το διεκδικήσεις», ούτε ότι οι 10 βουλευτές του Ηρακλείου, αριθμητικά, έχουν μεγαλύτερη πειθώ άνωθεν, από τους δύο του Ρεθύμνου, για την προώθηση της κατασκευής του έργου και γιατί όχι ότι η επαρχία Αμαρίου διέθετε πολύ λίγα … ψηφοδέλτια, ένα από τα κριτήρια προτεραιότητας παλαιοτέρων εποχών.
Λεπτομερέστερα είχα εκφράσει την άποψη μου σχετικά, στον Ρεθεμνιώτικο τύπο (Ρ. 10.10.2015) με τίτλο «Φράγμα Πλατύ Ποταμού και Κοινωνική Συναίνεση»
Προσπάθησε και ο ΟΑΔΥΚ μέχρι εκεί που οι συνθήκες του το επέτρεψαν … Δυστυχώς όμως δεν μπόρεσε να προχωρήσει τότε παραπέρα λόγω λαθεμένων αμφισβητήσεων και επιχειρημάτων για την προτεραιότητα και την χρήση των νερών, αλλά και ιδιοτελών παρεμβάσεων, κυρίως όμως πολιτικών επιλογών και οικονομικών αδυναμιών των εκάστοτε κυβερνήσεων που για αρκετά χρόνια χρησιμοποιούσαν το φράγμα για τις εναλλάξ εξαγγελίες χρηματοδότησης των μελετών για την ολοκλήρωση του. (Μιχάλης Ηλιακάκης Ιούλιος 2014. «Ήταν κάποτε ο ΟΑΔΥΚ 1979-2013»)
Είναι λυπηρό να ζούμε σε μια περιοχή όπου ενώ η Φύση μας δίνει «απλόχερα» όλα τα περιβαλλοντικά συστατικά μιας οικονομικής και υγιούς διαβίωσης, το νερό, τον αέρα και τον ήλιο εμείς όχι μόνο τα αρνιόμαστε αλλά και καταπολεμάμε προσχηματικά την αξιοποίηση τους. Η φύση μας προειδοποίησε ποικιλοτρόπως στο παρελθόν με την κλιματική αλλαγή. Ας συμμορφωθούμε επιτέλους κάποτε, τώρα που πλησιάζει και η Σαχάρα, όχι μόνο γεωγραφικά αλλά και κλιματολογικά, φροντίζοντας έστω και με φράγματα να καθυστερήσουμε την άφιξη της.
Αφορμή όλων των παραπάνω είναι η απάντηση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή (Ρ.Ν. 12.07.2022), όπου επεσήμανε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι το Φράγμα του Πλατύ ποταμού να δημοπρατηθεί εντός του 2022, έχοντας προχωρήσει η επικαιροποίηση των μελετών και η σύνταξη των τευχών δημοπράτησης, ενώ για το συμπληρωματικό έργο Γερακαρίου, το υπουργείο έχει δεσμευθεί ότι θα προβεί σε οριστικοποίηση της νέας μελέτης μετά την διόρθωση λαθεμένων γεωγραφικών στοιχείων του παρελθόντος.
Να ευχηθώ, επιτέλους, το έτος 2022 να είναι το τυχερό του φράγματος Πλατύ και να μην συμπεριληφθεί ένας ακόμη υπουργός στην αρχική χρονική λίστα του παρόντος κειμένου μου, περιμένοντας τον … επόμενο.
