Της ΕΥΑΓΓΕΛΙΑΣ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ -ΟΥΡΑΝΟΥ*
Παρακολουθώντας διαχρονικά τη λειτουργία της περιφέρειας Κρήτης, τον τρόπο διαχείρισης των έργων, τη δημιουργία και απόδοση των προγραμμάτων που υλοποιεί νομίζω ότι δεν υπάρχει πιο ταιριαστός τίτλος από τον παραπάνω.
Εντάσσουμε έργα με τη λογική των ποσοστώσεων. Τόσα στο Ηράκλειο, τόσα στα Χανιά και ότι περισσεύει στο Ρέθυμνο και στο Λασίθι. Εξαιτίας αυτού δεν προτεραιοποιούμε έργα υπεροπτικής σημασίας γιατί απλά απουσιάζει η αντίληψη της ενιαίας Κρήτης, ένα αναπτυξιακό σχέδιο δηλαδή που θα βλέπει την Κρήτη σαν ένα ενιαίο χώρο οικονομικών δυνατοτήτων και πολιτισμού. Σερνόμαστε πίσω από το άγχος της απορροφητικότητας και λίγο μας νοιάζει η απόδοση και την χρησιμότητα των έργων.
Οι μελέτες καλύπτονται από ένα πέπλο μυστηρίου. Δύσκολα μαθαίνει κανείς ποιος ήταν ο μελετητής (συνήθως κάποιο γραφείο της Αθήνας) τι προδιαγραφές ακολουθήθηκαν τι εναλλακτικές υπήρχαν, γιατί επιλέχθηκε π.χ. η τάδε χάραξη έναντι μιας άλλης, τι άποψη έχουν οι τοπικές κοινωνίες για το έργο, αν και πότε ρωτήθηκαν.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι τα έργα να παίρνουν διαδοχικές παρατάσεις γιατί είναι προχειρομελετημένα και προκύπτουν απρόβλεπτα και πριν προλάβουν να παραδοθούν χρήζουν βελτιώσεων για να γίνουν λειτουργικά.
Στα καθ’ ημάς η πρόσφατη ολοκλήρωσης της παράκαμψης των Αρμένων είναι χαρακτηριστική. Ένα έργο, που πριν στεγνώσει το μελάνι της παραλαβής του, σχεδιάζεται νέο έργο, νέες μελέτες, νέα χρήματα για να το κάνει ασφαλές και λειτουργικό.
Λίγο ανατολικότερα, στο Ηράκλειο, ο νέος δρόμος Μοιρών – Ηρακλείου άντεξε τρια χρόνια μετά ανακαλύψαμε ότι τα εδάφη σε σημεία είναι σαθρά, κλείσαμε τον δρόμο για έξι μήνες για αποκατάσταση. Και εκεί νέο έργο, νέες μελέτες, νέα χρήματα από αυτά που μας «περισσεύουν».
Και αν αυτά γίνονται σε φυσιολογικές κλιματολογικές συνθήκες, δεν μπορώ να φανταστώ τι θα συμβεί στις υποδομές του νησιού όταν θα έχουμε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως πρόσφατα στη Θεσσαλία. Ποιες από τις υποδομές παλιότερες αλλά και νέες θα αντέξουν. Θα είχε ενδιαφέρον να μας πει π.χ. η Περιφέρεια τι προβλέψεις έχουν ληφθεί στις μελέτες των νέων έργων που υλοποιεί ,πόσα εκατοστά βροχόπτωσης έχει υπολογίσει, τι ικανότητες απορροής έχουν τα ρέματα κ.λπ.
Η ίδια λογική και στα λοιπά προγράμματα. Εντάσσομε προγράμματα, υλοποιούμε δράσεις και μετά τα ξεχνάμε. Θυμάμαι π.χ. πριν από 10 χρόνια περίπου το πρόγραμμα του «κρητικού πρωινού». Ήταν ένα ελπιδοφόρο πρόγραμμα που αφορούσε την εισαγωγή της κρητικής διατροφής στα πρωινά των ξενοδοχείων. Αν και ήταν πρόγραμμα του ΞΕΕ και των επιμελητηρίων και δεν συμμετείχε άμεσα (στην πρώτη φάση τουλάχιστον) η Περιφέρεια,θα είχε ενδιαφέρον να μάθουμε τον απολογισμό του 10 χρόνια μετά. Π.χ. πόσα κιλά τυρί, μέλι, παξιμάδια, αφεψήματα κ.λπ. πωλήθηκαν φέτος στις ξενοδοχειακές μονάδες σε σχέση με το 2013 (χρονιά έναρξης του προγράμματος). Κι όμως αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ. Γιατί απλά τα έργα, τα προγράμματα γίνονται για να γίνονται. Ο απολογισμός, η λογοδοσία δεν είναι στη λογική της Περιφέρειας. Καιρός να το απαιτήσουμε.
(O τίτλος του κειμένου ανήκει στον Αντώνη Ανυψιτάκη πρώην περιφερειακό σύμβουλο και Δον Κιχώτη του ορθολογισμού).
* Η Ευαγγελία Δερμιτζάκη -Ουρανού είναι οικονομολόγος λογιστής, σύμβουλος αναπτυξιακών προγραμμάτων, υποψήφια περιφερειακή σύμβουλος με τον συνδυασμό
“Η Κρήτη μας αλλιώς” του Σπύρου Δανέλλη