Θα μπορούσε ο σημερινός μας τίτλος να χαρακτηριστεί από κάποιους ότι κινείται στα όρια του λαϊκισμού, αλλά όταν αναφερόμαστε σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως η εκπαίδευση μικρών παιδιών είμαστε διατεθειμένοι να «θυσιάσουμε» μέρος της πολιτικής μας ορθότητας για να το αναδείξουμε. Ο λόγος για το κλείσιμο σχολείων λόγω του μικρού αριθμού μαθητών, με πιο ενδεικτικά παραδείγματα που αφορούν στην περιφέρεια της Κρήτης το γυμνάσιο Γαύδου και το νηπιαγωγείο Γαράζου στον δήμο Μυλοποτάμου του νομού Ρεθύμνης. Δύο περιπτώσεις, με πιο προβεβλημένη αυτή του ακριτικού νησιού μας, που έχουν λάβει δημοσιότητα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε πανελλαδικό επίπεδο και με πολλές αντιδράσεις λόγω της αναπόφευκτης εμπλοκής στο ζήτημα των μικρών παιδιών που θέλουν να φοιτήσουν ως μαθητές στον τόπο τους.
Στις 11 Απριλίου 1964 ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου ανακοινώνει τις αποφάσεις της κυβέρνησης για την Παιδεία, σύμφωνα με τις οποίες καθιερώθηκαν η υποχρεωτική εκπαίδευση για όλα τα παιδιά ηλικίας 6-15 ετών, η διδασκαλία της δημοτικής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, η δωρεάν διανομή συγγραμμάτων σε άπορους μαθητές και η εφαρμογή του «Ακαδημαϊκού Απολυτηρίου». Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι της καθολικής και υποχρεωτικής εκπαίδευσης με την μεταπολιτευτική περίοδο να αποτελεί τον «χρυσό αιώνα» τους, αφού η πλειοψηφία των μαθητών ολοκλήρωνε την υποχρεωτική εκπαίδευση. Τα δύσκολα επανήλθαν στις αρχές της δεκαετίας της κρίσης όταν με την επίκληση της δημοσιονομικής πειθαρχίας των μνημονίων ιδεοληπτικοί πολιτικοί συμψηφισμοί οδήγησαν στις καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων και αιθουσών.
Τι γίνεται όμως σήμερα που έχουμε πανηγυρίσει δυο φορές – μία τον Αύγουστο του 2018 και μία τον φετινό Αύγουστο – την έξοδο από τα μνημόνια και την δημοσιονομική εποπτεία;
Μια από τα ίδια. Παρά τις θριαμβολογίες για την πρόσληψη μόνιμων εκπαιδευτικών, και σχολικές μονάδες συγχωνεύτηκαν και περιοχές τις έχασαν, κάποιες προσωρινά και κάποιες μάλλον εντελώς. Δύο από αυτές, οι προαναφερθείσες Γαύδος Γαράζο. Στη μεν πρώτη θα λειτουργήσει μόνο το νηπιαγωγείο με δύο παιδιά, το δημοτικό ευλόγως θα παραμείνει για φέτος κλειστό αφού δεν υπάρχουν παιδιά, ενώ το γυμνάσιο, που η λειτουργία του είναι το επίδικο για το νησί λόγω της παρουσίας στο νησί δύο παιδιών γυμνασίου θα παραμείνει επίσης κλειστό. Στο Γαράζο, δεν θα λειτουργήσει το νηπιαγωγείο, ενώ υπάρχουν έξι (6) λιλιπούτειοι μαθητές που θα μπορούσαν να το παρακολουθήσουν, και το δημοτικό τελικά μετά από τις αντιδράσεις κατοίκων και φορέων τελικά θα παραμείνει ανοικτό.
Οι περιπτώσεις είναι σίγουρα διαφορετικές. Στο Γαράζο ακούγεται ως παράλογη η απόφαση να μην ανοίξει το νηπιαγωγείο. Τα έξι (6) παιδιά δεν είναι λίγα και θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ομαλή και ανέφελη ένταξη στην υποχρεωτική εκπαίδευση που από τη σχολική χρονιά 2020-2021 ανήκει η βαθμίδα του νηπιαγωγείου. Στη Γαύδο τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Λαμβάνοντας υπόψη τη δήλωση της δημάρχου ότι του χρόνου θα λειτουργήσει το δημοτικό, με την έλευση των δύο μαθητών που είναι φέτος στο νηπιαγωγείο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η φύση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με τις διακριτές ειδικότητες διδασκόντων καθιστά λογική τη μετακίνηση των δύο μαθητών στην ενδοχώρα της Κρήτης, αφού δεν θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν οι ώρες των καθηγητών και οι μετακινήσεις τους θα είναι όντως δύσκολες. Ωστόσο, πριν η πολιτεία δώσει κίνητρα και βοήθεια στην οικογένεια των δύο μαθητών για τη μετακίνηση ίσως θα ήταν καλό οι ιθύνοντες να θυμηθούν αυτό που είπε ο πρωθυπουργός από στις 6 Ιανουαρίου, ανήμερα των Θεοφανείων, στον Άη Στράτη: «Έχουμε χρέος – όπως έχω πει πολλές φορές- να στηρίζουμε τα ακριτικά μας νησιά και τους συμπολίτες μας οι οποίοι αγωνίζονται να παραμένουν και να δημιουργούν στον τόπο τους»…
*Ο Δημήτρης Στεμπίλης είναι δημοσιογράφος – ιστορικός
