- Το 2022 ήταν η πιο βίαιη χρονιά των τελευταίων 10 ετών για τους εργαζομένους στον τομέα
Με αφορμή την 19η Αυγούστου που έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπιστικής Βοήθειας, οι Γιατροί του Κόσμου, η Handicap International – Humanity & Inclusion, και η Action Against Hunger, δημοσιεύουν μια κοινή έκθεση με τίτλο «Οι κίνδυνοι που αναλαμβάνουμε είναι πέρα από κάθε λογική – Καλύτερη προστασία των εργαζομένων στις ανθρωπιστικές οργανώσεις και οργανώσεις υγείας», η οποία αποτυπώνει τις προκλήσεις και τα βασικά αιτήματα των ανθρωπιστικών οργανώσεων για την ασφάλεια των εργαζομένων ανθρωπιστικής βοήθειας.
Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της υγείας ενώ παρέχουν ζωτικής σημασίας βοήθεια στους πληθυσμούς που πλήττονται από συγκρούσεις, εξακολουθούν να γίνονται στόχοι, να απαγάγονται, να ποινικοποιούνται, να τραυματίζονται και μερικές φορές να σκοτώνονται.Όπως τονίζουν οι τρεις όργανώσεις το 2022 ήταν η πιο βίαιη χρονιά των τελευταίων 10 ετών για τους εργαζομένους ανθρωπιστικής βοήθειας,προσθέτοντας ότι 339 εκατομμύρια άνθρωποι θα χρειαστούν ανθρωπιστική βοήθεια το 2023.
Στην κοινή τους έκθεση οι τρεις ανθρωπιστικές οργανώσεις αναφέρουν τα παρακάτω:
Οι τρεις φορείς καλούμε τους δωρητές να λαμβάνουν περισσότερο υπόψη την ασφάλεια των εργαζομένων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της υγείας στη χρηματοδότηση που χορηγείται σε οργανώσεις και ζητάμε από τις εκάστοτε κυβερνήσεις να διασφαλίσουν τον σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπιστικών αρχών.
Κύρια απειλή: συγκρούσεις και επανειλημμένες παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπιστικών αρχών
Το 2022, τουλάχιστον 439 επιθέσεις εναντίον εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις καταγράφηκαν από το Aid Worker Security Database. Για τους εργαζόμενους στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας, το 2022 ήταν η πιο βίαιη χρονιά των τελευταίων 10 ετών. Καταγράφηκαν 1.989 βίαια περιστατικά, με αποτέλεσμα 232 θάνατοι μεταξύ των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Περίπου είκοσι χώρες, μεταξύ των οποίων το Νότιο Σουδάν, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Μιανμάρ και η Ουκρανία, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για τους επαγγελματίες στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της υγείας.
Αν και πρέπει να εγγυώνται στους ανθρώπους ασφαλή πρόσβαση στη βοήθεια σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και τις ανθρωπιστικές αρχές, οι κυβερνήσεις και οι ένοπλες ομάδες θέτουν συνεχώς σε κίνδυνο τους εργαζόμενους σε ανθρωπιστικές οργανώσεις. Διαιωνίζουν τις επιθέσεις εναντίον τους ή εισάγουν μέτρα που πολιτικοποιούν και ποινικοποιούν την ανθρωπιστική δράση και την ιατρική αποστολή. Με τον τρόπο αυτό, αυξάνουν τον κίνδυνο βίας και εμποδίζουν τους εργαζομένους στην ανθρωπιστική βοήθεια να εκπληρώσουν τη θεμελιώδη αποστολή τους: να παρέχουν ζωτικής σημασίας βοήθεια και υγειονομική περίθαλψη με μοναδικό γνώμονα τις ανάγκες των πληγέντων πληθυσμών.
Ντόπιοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και της ανθρωπιστικής βοήθειας: οι πιο εκτεθειμένοι και οι λιγότερο προστατευμένοι
Το 90% των εργαζομένων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της υγειονομικής περίθαλψης που πέφτουν θύματα επιθέσεων είναι τοπικοί φορείς. Βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, εκεί όπου οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες, παρέχοντας βοήθεια και υγειονομική περίθαλψη σε περιοχές που συχνά είναι απρόσιτες για τους διεθνείς φορείς. Είναι οι πιο εκτεθειμένοι στον κίνδυνο βίας, αλλά συχνά μένουν με λίγους πόρους. Οι δωρητές και οι διεθνείς εταίροι πρέπει να τους στηρίξουν και να διασφαλίσουν τον επιμερισμό των πόρων ώστε να μπορέσουν να διασφαλίσουν την ασφάλειά τους.
Ανεπαρκής χρηματοδότηση για τη διασφάλιση της ασφάλειας, μπροστά σε αυτούς τους κινδύνους
Για να διασφαλίσουν την ασφάλεια του προσωπικού τους, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή στρατηγικές για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των κινδύνων για το προσωπικό τους. Πρέπει να είναι σε θέση να εφοδιαστούν με τον απαραίτητο εξοπλισμό, να εκπαιδεύσουν το προσωπικό τους και να διαθέτουν άτομα αφιερωμένα στη διαχείριση της ασφάλειας, να διασφαλίσουν την εκκένωση από περιοχές υψηλού κινδύνου και να παρέχουν ψυχολογική, οικονομική ή νομική υποστήριξη στο προσωπικό που πέφτει θύμα επιθέσεων και στις οικογένειές του. Ωστόσο, οι οργανισμοί δυσκολεύονται να χρηματοδοτήσουν αυτές τις δαπάνες και μερικές φορές αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ της διασφάλισης του υψηλότερου επιπέδου προστασίας του προσωπικού τους και της χρηματοδότησης άλλων δαπανών που απαιτούνται για την υλοποίηση των έργων.
- Ο Jean-Pierre Delomier, Αναπληρωτής Διευθυντής Διεθνών Επιχειρήσεων, Handicap International – Humanity & Inclusion,αναφέρει:
«Με τις ένοπλες συγκρούσεις να παραμένουν ή να πολλαπλασιάζονται, με τις επαναλαμβανόμενες φυσικές καταστροφές που συνδέονται με την κλιματική διαταραχή, με την επισιτιστική ανασφάλεια που εξαπλώνεται ιδίως στην Ανατολική Αφρική κ.λπ., οι ανθρωπιστικές προκλήσεις αποδεικνύονται όλο και μεγαλύτερες. Αντιμέτωποι με πολύπλοκες κρίσεις, οι εργαζόμενοι στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της υγειονομικής περίθαλψης δραστηριοποιούνται σε όλο και πιο επικίνδυνα περιβάλλοντα. Οι επιθέσεις εναντίον τους θέτουν σε κίνδυνο την πρόσβαση σε βοήθεια για όσους την έχουν περισσότερο ανάγκη, καθώς η βοήθεια αυτή είναι συχνά ζωτικής σημασίας. Είναι σημαντικό να διαφυλαχθεί η ασφάλειά τους, ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να παρέχουν βοήθεια στους ευάλωτους πληθυσμούς».
- Η Helena Ranchal, Διευθύντρια Επιχειρήσεων των « Γιατρών του Κόσμου» υπογραμμίζει:«Ως Επιχειρησιακή Διευθύντρια, η ασφάλεια των ομάδων μου αποτελεί καθημερινό μέλημα. Χρειάζονται την καλύτερη δυνατή υποστήριξη για να φέρουν εις πέρας τη δύσκολη αποστολή τους: να βοηθήσουν όσους έχουν ανάγκη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ενώνουμε τις δυνάμεις μας με την ACF και την HI την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπιστικής Βοήθειας για να καλέσουμε τις κυβερνήσεις, τους δωρητές και την ανθρωπιστική κοινότητα να συνεχίσουν τις προσπάθειες των τελευταίων ετών. Έχουμε σημειώσει πρόοδο, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές απειλές για τους εργαζόμενους στην ανθρωπιστική βοήθεια, ιδίως τους τοπικούς. Ανησυχούμε όλο και περισσότερο για το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας επίσης στοχοποιούνται και εμποδίζονται να παρέχουν απρόσκοπτα ποιοτική φροντίδα”.
- Ο Frédéric Penard, Managing Director, Action contre la Faim, τονίζει ότι:«Η βία που διαπράττεται κατά των εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις και υγειονομικό προσωπικό, καθώς και κατά αμάχων, απαιτεί επείγουσα αφύπνιση. Λαμβάνοντας υπόψη την έκταση των αναγκών, ιδίως όσον αφορά την επισιτιστική ασφάλεια και τη σίτιση, τόσο οι κυβερνήσεις όσο και οι ένοπλες ομάδες πρέπει να σεβαστούν τις δεσμεύσεις τους και το διεθνές δίκαιο: να σταματήσουν κάθε βία κατά των ανθρωπιστικών φορέων, είτε εθνικών είτε διεθνών, να σταματήσουν να πολιτικοποιούν τις ενέργειές μας και να εγγυηθούν την ανθρωπιστική πρόσβαση. Οι δωρητές πρέπει να κάνουν περισσότερα για να καλύψουν τα έξοδα ασφαλείας του προσωπικού μας».
