Δεύτερη πατρίδα αποτελεί το Ρέθυμνο για 8.000 περίπου μετανάστες από 54 διαφορετικές χώρες του κόσμου. Άνθρωποι που ζουν και εργάζονται στη πόλη μας, έχουν κάνει οικογένεια και έχουν ενσωματωθεί πλήρως στην τοπική κοινωνία.
Τους ανθρώπους αυτούς τίμησε το Ρέθυμνο το πρωί της περασμένης Κυριακής με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα μεταναστών διοργανώνοντας μια γιορτή πολυπολιτισμικότητας, αποδοχής και ανταλλαγής πολιτισμικών εμπειριών, γνώσεων και εθίμων.
Ένα γευστικό ταξίδι με φαγητά από την Ινδία, τη Λιβύη, την Αλβανία και την Ουκρανία αλλά και χορούς περιελάμβανε η γιορτή που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στο Σπίτι του Πολιτισμού παρουσία πλήθους μεταναστών αλλά και των τοπικών αρχών και φορέων που τίμησαν την εκδήλωση με την παρουσία τους.
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις της η κα Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα, αντιδήμαρχος κοινωνικής πολιτικής: «Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα μετανάστευσης ο δήμος Ρεθύμνης και η Κοινωνική υπηρεσία, μέσα από το κέντρο κοινότητας και από την επιτροπή Μετανάστευσης, διοργανώσαμε αυτήν την γιορτή. Μια γιορτή που είχε έναν χαρακτήρα επιμορφωτικό, γιατί μίλησαν ειδικοί γύρω από τα θέματα μετανάστευσης, όμως έμφαση δίνουμε στο γεγονός ότι διάφορες ομάδες μεταναστών που ζουν στο Ρέθυμνο ήρθαν και μας παρουσίασαν τα ήθη και τα έθιμά τους μέσα από τους χορούς τους και μέσα από τα φαγητά τους. Είναι μέσα στις προτεραιότητές μας η ενσωμάτωση των μεταναστών στο Ρέθυμνο. Είναι προς όφελος της ρεθεμνιώτικης κοινωνίας να έχουμε μια υγιή και ειρηνική συνύπαρξη, μια αλληλεπίδραση. Είναι τρίτης γενιάς κάποιες εθνότητες, όπως οι Αλβανοί, έχουν ενσωματωθεί πλήρως. Για εμάς είναι σπουδαίο που είναι νομοταγείς πολίτες, συμμετέχουν ακόμα και στα κοινά και παντού. Ο δήμος πρόσφατα, συγκεκριμένα πέρυσι, πήρε την πρωτοβουλία και τους παραχώρησε χώρους στην αλβανική κοινότητα για να κάνουν μαθήματα αλβανικών τα παιδιά τους τις Κυριακές. Παντού ανά τον κόσμο οι Έλληνες είμαστε ένας λαός που μετανάστευσε και συνεχίζει να μεταναστεύει. Επίσης, το κέντρο Κοινότητας κάνει πάρα πολλές δράσεις για τους μετανάστες, όπως τα μαθήματα ελληνικών είτε για αρχάριους, είτε για πιο προχωρημένους που θέλουν να δώσουν εξετάσεις για την ιθαγένεια, σε μια προσπάθεια να ενσωματωθούν όσο γίνεται πιο αρμονικά με τη δική μας κοινότητα».
Από την πλευρά του ο Γιώργος Μοτάκης, πρόεδρος του Συμβουλίου Μεταναστών Ρεθύμνου σε δηλώσεις του ανέφερε: «Ο δήμος Ρεθύμνης είναι από τους ελάχιστους δήμους της χώρας που έχει συγκροτήσει το συμβούλιο ένταξης μεταναστών, που βάσει νομοθεσίας πρέπει να υπάρχει. Το συμβούλιο αποτελείται από δημοτικούς συμβούλους και από εκπρόσωπους των διάφορων κοινοτήτων – μειονοτήτων που υπάρχουν στην πόλη. Έχουμε κάνει μια προσπάθεια να το συγκροτήσουμε, το έχουμε ξεκινήσει, καταγράφουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, που κυρίως αφορούν με νομοθετικές ρυθμίσεις που πρέπει να τα αποστείλουμε στο υπουργείο για να διευκολύνουμε την παραμονή των μεταναστών στον κάθε χώρο που υπάρχει.
Παράλληλα σαν δήμος έχουμε διαθέσει χώρους ώστε να κάνουν μαθήματα στα παιδιά τους και ό,τι μπορεί να κάνει ο δήμος το κάνει για να διευκολύνει την καθημερινότητά τους».
Αυξάνεται ο πληθυσμός των μεταναστών
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αλλοδαπών Ρεθύμνου, Μιχάλης Νεονάκης, καταγράφεται το τελευταίο διάστημα μια οριακή αύξηση του πληθυσμού των μεταναστών, η οποία αναμένεται να ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια, προκειμένου, όπως είπε, να αντιμετωπιστεί το σοβαρό πρόβλημα που αφορά στην έλλειψη εργατικού δυναμικού τόσο σε ό,τι αφορά τον πρωτογενή τομέα όσο και τον τουριστικό κλάδο. Ειδικότερα, είπε: «Πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί κατά πολύ ο αριθμός των μεταναστών, γιατί υπάρχουν πολύ μεγάλες ανάγκες και ειδικά σε ορισμένους τομείς, όπως είναι τα ξενοδοχεία, η εστίαση, αγρότες, κτηνοτρόφοι. Έχουμε έλλειψη εργατικών χεριών. Οπότε η κυβέρνηση ετοιμάζει αυτήν την περίοδο μια νομοθετική πρωτοβουλία να μπορέσουν να έρχονται περισσότεροι αλλοδαποί -προσκεκλημένοι -από κάποιους εργοδότες -για να καλυφτούν κάποια κενά. Πιστεύω ότι αυτό θα αρχίσει γύρω στον Ιανουάριο, θα αρχίσουν μετά να γίνονται αιτήσεις για να μπορεί κάποιος εργοδότης που έχει ανάγκη να καλέσει κόσμο να έρθει στην επιχείρησή του. Εδώ στο Ρέθυμνο, επειδή έχουμε τον τουρισμό, υπάρχει ακόμα πιο μεγάλη έλλειψη απ’ ό,τι σε άλλους νομούς» τόνισε ο κ. Νεονάκης.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία πολυπληθέστερη ομάδα οικονομικών μεταναστών είναι η αλβανική κοινότητα που αριθμεί σε συνολικά 3.393 μέλη (1.869 γυναίκες και 1.524 άνδρες), ενώ ακολουθεί η ινδική κοινότητα με 1.186 άτομα, εκ των οποίων η πλειοψηφία άνδρες 890, ενώ μόλις 296 είναι οι γυναίκες. Με σημαντικά μικρότερο αριθμό ακολουθεί η κοινότητα των Πακιστανών που αριθμεί 396 μέλη, οι Σύριοι που είναι 248 και οι Ουκρανοί που ανέρχονται σε 196.
«Οι Αλβανοί είναι οι περισσότεροι εδώ στο Ρέθυμνο και μετά ακολουθούν οι Ινδοί. Είναι οργανωμένες κοινότητες και οι δύο. Πιστεύω ότι και αυτοί προσφέρουν στην εθνική οικονομία πολλά πράγματα και το επόμενο διάστημα ακόμα περισσότερο με τις ανάγκες που υπάρχουν. Ιδιαίτερα οι Αλβανοί έχουν ενσωματωθεί στην κοινωνία σε μεγαλύτερο βαθμό, αλλά και οι Ινδοί πάνε αρκετά καλά, είναι φιλήσυχοι άνθρωποι, έχουν σχέσεις πλέον με τους δικούς μας, με όλον τον κόσμο. Νομίζω ότι σε αυτόν τον τομέα έχουν γίνει αρκετά βήματα. Η κοινωνία τους έχει αγκαλιάσει, παρόλο που παλαιότερα υπήρχε μια γνώμη της κοινωνίας ότι υπάρχει παραβατικότητα και ότι δημιουργούν προβλήματα. Τώρα νομίζω ότι δεν υπάρχει πλέον αυτό το ζήτημα, είναι λίγοι που δημιουργούν προβλήματα. Αυτό συμβαίνει σε όλα τα κράτη, συμβαίνει και με τους ντόπιους και σε ένα μικρό ποσοστό και με τους αλλοδαπούς. Δεν είναι ανάγκη να γινόμαστε ρατσιστές και να στρεφόμαστε εναντίον των αλλοδαπών χωρίς λόγο, γιατί κι αυτοί βοηθούν στην εθνική μας οικονομία» ανέφερε ο κ. Νεονάκης.
Σημαντικός ο ρόλος της εκπαίδευσης
Η καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Πέλλα Καλογιαννάκη μίλησε για τη διδασκαλία στο πανεπιστήμιο αναφορικά με την εκπαίδευση τω μεταναστών επισημαίνοντας πως: «Έχουμε ευαίσθητο δήμο που παλεύει για αυτά τα θέματα. Σε ό,τι αφορά το πανεπιστήμιο, το τμήμα μου στη σχολή Επιστήμων Αγωγής Παιδαγωγικό Δημοτικής, δίνουμε έμφαση στα μαθήματά μας στις ευάλωτες ομάδες, στον άνθρωπο πολίτη, σε θέματα διγλωσσίας, σε θέματα ψυχολογίας εφήβων, σε θέματα ειδικής αγωγής ανθρώπων κ.λπ. Όλα αυτά που αγγίζουν και τους μετανάστες. Υπάρχουν και αντίστοιχα εργαστήρια στο τμήμα μου, στη σχολή μας, που ασχολούνται με ζητήματα μετανάστευσης».
Η χώρα πρέπει να δείξει ότι διαθέτει τους απαραίτητους θεσμούς ενσωμάτωσης των ανθρώπων αυτών στις τοπικές κοινωνίες.
Ο δικηγόρος, Γιώργος Δρυγιαννάκης, στη διάρκεια της εκδήλωσης μίλησε για το νομικό καθεστώς της αδειοδότησης και της νομιμοποίησης των μεταναστών στη χώρα. Μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Θέλω να ευχαριστήσω πάρα πολύ την Κοινωνική υπηρεσία του δήμου Ρεθύμνης και να εξάρω την πολύ σοβαρή προσπάθεια που γίνεται σε σχέση με τη μεσολάβηση του γραφείου Μεταναστών για τη σημαντική βοήθεια που δίνουν σε όλους τους μετανάστες που βρίσκονται στα όρια του δήμου Ρεθύμνης. Πρέπει να σας πω ότι όλο αυτό το διάστημα που ξεκίνησε η λειτουργία της υπηρεσίας του δήμου Ρεθύμνης έχουν απευθυνθεί πάρα πολλοί μετανάστες και πρόσφυγες σε αυτήν τη δομή του δήμου και έχουν δεχτεί πολύ σοβαρή και σημαντική βοήθεια. Ο πρώτος τομέας της ενσωμάτωσης των μεταναστών σε μια χώρα υποδοχής, όπως είναι η Ελλάδα, είναι η εκπαίδευση. Όμως, εξίσου σημαντικός είναι και ο τομέας της αδειοδότησης των μεταναστών, υπό το καθεστώς φυσικά που υπάρχει σε κάθε χώρα υποδοχής. Με βάσει τα στατιστικά στοιχεία στον νομό Ρεθύμνου ζουν, κατοικούν και εργάζονται πάνω από περίπου 8.000 μετανάστες, 56 διαφορετικών εθνικοτήτων. Ουσιαστικά είναι το ¼ του πληθυσμού του νομού, που σημαίνει ότι είναι ένα σημαντικό κομμάτι και της κοινωνίας, άλλα και της τοπικής οικονομίας, γι’ αυτό πρέπει να το προστατεύσουμε και να το βοηθήσουμε. Άποψή μου είναι, εκτός από νομική άποψη, αλλά και ιδεολογικής ότι η σωστή μεταναστευτική πολιτική των κρατών υποδοχής δεν είναι ούτε φιλανθρωπία, ούτε φυσικά να είναι οι οικονομικοί μετανάστες ικέτες. Δεν είναι, λοιπόν, επαίτες. Πρέπει εμείς, ως δείγμα του ελληνικού πολιτισμού, να δείξουμε ότι έχουμε όλους τους απαραίτητους θεσμούς έτσι ώστε να ενσωματώνονται αυτοί οι άνθρωποι και τελικώς να επιλέγουν τη χώρα μας ως μια χώρα που θα θέλουν να ζήσουν το υπόλοιπο της ζωής τους, όπως επίσης και να μείνουν οι οικογένειές τους. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτήν την στιγμή σε σχέση με τους Αλβανούς, τους οικονομικούς μετανάστες, βρισκόμαστε ήδη στην τρίτη γενιά. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν γεννημένα εγγόνια αυτών των ανθρώπων που ήρθαν πρώτη φορά τη δεκαετία του 1990 στη χώρα μας, οι οποίοι με βάση τον κώδικα ιθαγένειας, τα εγγόνια αυτών των ανθρώπων παίρνουν με τη γέννησή τους εδώ στην Ελλάδα την ελληνική ιθαγένεια».
Διαπολιτισμικός διαμεσολαβητής: Γέφυρα επικοινωνίας μεταναστών και τοπικής κοινωνίας
Ο 39χρονος Άζιρ Εκράμι από την Αίγυπτο είναι ένας από τους χιλιάδες μετανάστες που το 2009 άφησε την πατρίδα του και εγκαταστάθηκε στο Ρέθυμνο με την ελπίδα να «χτίσει» ένα καλύτερο αύριο για τη ζωή του. Σήμερα ο Άζιρ είναι καθηγητής της ελληνικής και αραβικής γλώσσας και μαζί με την σύζυγό του έχουν δημιουργήσει μια όμορφη οικογένεια. Παράλληλα είναι διαπολιτισμικός μεσολαβητής στο δήμο Ρεθύμνου συμμετέχοντας ενεργά στην διευκόλυνση των μεταναστών με τη γραφειοκρατία για τις άδειές τους, αλλά και την ενσωμάτωσή τους στην τοπική κοινωνία.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο κ. Εκράμι αναφέρθηκε στο ρόλο του γραφείου διαμεσολάβησης, ο οποίος είναι η αρμονική ένταξη των μεταναστών στην τοπική κοινωνία. Το γραφείο παρέχει υπηρεσίες διευκόλυνσης των μεταναστών με τις άδειες και τα έγγραφά τους, ενώ ταυτόχρονα διοργανώνει μαθήματα εκμάθησης ελληνικής ή άλλης γλώσσας:
«Εμείς εδώ στον δήμο Ρεθύμνου έχουμε περίπου πάνω από 8.000 μετανάστες. Αυτοί οι νόμιμοι μετανάστες πιστεύω ότι δεν έχουν θέματα σχετικά με τους άλλους που δεν έχουν τις άδειες διαμονής τους και διαμένουν στη χώρα. Πολλά άτομα από τη Συρία και από τις άλλες χώρες έρχονται χωρίς χαρτιά και δυσκολεύονται πάρα πολύ για να αποκτήσουν ένα χαρτί νόμιμο, για να μπορέσουν να ζουν στην πόλη. Είναι μεγάλο θέμα τώρα με τις άδειες, απλώς για τους συγκεκριμένους που δεν έχουν άδειες και έρχονται είτε ως πρόσφυγες, είτε ως μετανάστες που είχαν άδεια και πήραν απορρίψεις σίγουρα θα χρειαστούν κάποιες καινούργιες νομοθετικές ρυθμίσεις να τους βοηθήσουν, ώστε να αποκτήσουν την άδεια και να είναι σταθεροί, να μπορέσουν να εργάζονται κανονικά» τόνισε.
Στο πλευρό των μεταναστών βρίσκεται και το Εργατικό Κέντρο Ρεθύμνου. Όπως ανέφερε ο Γιάννης Κοκκώνης «όποια προβλήματα συμβαίνουν, εκδηλώνονται και καταγγέλλονται στο Εργατικό κέντρο μας. Αντιμετωπίζονται με δύναμη και σε όποια θέματα αφορούν εργαζόμενους στην κοινότητα, τα αντιμετωπίζουμε και τα λύνουμε».
