Εκδήλωση αφιερωμένη στην Αντίσταση των Κρητών κατά τη ναζιστική κατοχή, με θέμα «Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Αντίσταση των Κρητών μέσα από τα γερμανικά αρχεία που επεξεργάζεται η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού», οργάνωσε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, την Τρίτη 25 Οκτωβρίου, στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών.
Η εκδήλωση εντάσσεται στο διευρυμένο κύκλο δραστηριοτήτων υπό τον γενικό τίτλο «Η Αθήνα ελεύθερη», με αφορμή την 12η Οκτωβρίου, ημέρα απελευθέρωσης της Αθήνας το 1944 από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, ενώ παράλληλα συνδέεται και με τον εορτασμό της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης έγινε παρουσίαση από την Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, στοιχείων και ντοκουμέντων, που προέρχονται από τα αρχεία της Βέρμαχτ, τα οποία επεξεργάζεται η ΔΙΣ.
Η εκδήλωση περιελάμβανε χαιρετισμό του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας Δήμητρη Βίτσα, ομιλία του Ταξιάρχου Νικολάου Δελατόλα, διευθυντή της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού, με θέμα «Η Μάχη της Κρήτης μέσα από τα Γερμανικά αρχεία της ΔΙΣ», ομιλία του Ευάγγελου Δεσποτίδη, με θέμα «Η Αντίσταση του Κρητικού λαού κατά τη Γερμανική κατοχή μέσα από τα Γερμανικά αρχεία της ΔΙΣ» και ομιλία του Γιάννη Σκαλιδάκη, διδάκτορα Ιστορίας, εκ μέρους της επιστημονικής επιτροπής του «Αθήνα Ελεύθερη» με θέμα: «Η κρητική κοινωνία στον πόλεμο και την Κατοχή».
Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας, στον χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Επειδή σήμερα τιμάμε την Αντίσταση των Κρητών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μαζί της την Εθνική Αντίσταση του ελληνικού λαού κατά τη ναζιστική κατοχή, να θυμίσω ότι: Η Ελλάδα ήταν η χώρα, όπου οι δυνάμεις του Άξονα υπέστησαν την πρώτη τους ήττα, στα βουνά της Ηπείρου. Ήταν η χώρα που αντιστάθηκε σθεναρά στα γερμανικά στρατεύματα εισβολής και τα οχυρά του Ρούπελ ποτέ δεν πάρθηκαν.
Η Κρήτη ήταν ο τόπος, όπου οι σιδηρόφρακτες γερμανικές στρατιές, είχαν την πρώτη τους «Πύρειο Νίκη». Μετά τη Μάχη της Κρήτης η ναζιστική Γερμανία ποτέ δεν έκανε άλλη αερομεταφερόμενη επιχείρηση τέτοιων διαστάσεων.
Στην ηρωική Κρήτη είχαμε την πρώτη ομαδική εκτέλεση αμάχων στην Ευρώπη κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν στο μαρτυρικό Κοντομαρί, στις 2 Ιουνίου 1941.
Ο λαός της Κρήτης πλήρωσε πολύ ακριβά το τίμημα της ελευθερίας κρατώντας μια χρυσή κλωστή που συνδέει το παρόν, κάθε φορά, με την ιστορία και με τους αγώνες των Κρητών για ελευθερία. Συνδέει με τον ηρωικό αγώνα για αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού και την ένωση με τη μητέρα Ελλάδα.
Στο Αρκάδι και τα δεκάδες ολοκαυτώματα που υπήρχαν στην Κρήτη επί τουρκοκρατίας, ήρθαν να προστεθούν και τα ολοκαυτώματα επί γερμανικής κατοχής: Κοντομαρί, Κάνδανος, Βιάννος, Ανώγεια, Κακόπετρο, Αλικιανό, Περιβόλια, Λουτρά, Παγκαλοχώρι, Παλιοχώρα, Άδελε, Στέρνες, Σαχτούρια, Καµάρες, Μαλάθυρο, Μαγαρικάρι, Βορίζια.
Είναι δεκάδες τα κρητικά χωριά και οι πόλεις που πλήρωσαν βαρύ τίμημα για την ελευθερία. Σε 3.471 ανέρχονται οι καταγεγραμμένες εκτελέσεις ανδρών, γυναικών και παιδιών.
Ο ελληνικός λαός με τη μεγαλειώδη Εθνική μας Αντίσταση, προκάλεσε πλήγματα στρατηγικού χαρακτήρα στους κατακτητές.
Στην Αθήνα είχαμε τις πρώτες διαδηλώσεις στην κατεχόμενη Ευρώπη, που είχαν σαν αποτέλεσμα να μην πάει κανένας Έλληνας να πολεμήσει στο Ανατολικό Μέτωπο. Στην Αθήνα είχαμε και τις πρώτες απεργίες μεγάλης κλίμακας στην κατεχόμενη Ευρώπη».
Ο κ. Βίτσας, αναφερόμενος στο ανέκδοτο υλικό που παρουσιάστηκε και προέρχεται από τα αρχεία της Βέρμαχτ, ανέφερε: «Τα στοιχεία από τα αρχεία της Βέρμαχτ που παρουσιάζει η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, φωτίζουν άγνωστες και γνωστές πλευρές των δεινών που υπέστησαν οι Κρητικοί.
Τεκμηριώνουν ότι αυτό που συντελέστηκε στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Κρήτη και γενικά στην Ελλάδα, δεν ήταν μόνο έγκλημα πολέμου αλλά και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Όλα αυτά, συνθέτουν μια εικόνα που δεν πρέπει να σβήσει από τις μνήμες μας, από τη συλλογική μνήμη του ελληνικού λαού. Είναι ακόμα ανοιχτά κεφάλαια, είναι ανοιχτοί λογαριασμοί.
Αναφέρομαι στην εκκρεμότητα των γερμανικών οφειλών. Η κυβέρνησή μας είναι αυτή, που για πρώτη φορά, έβαλε το θέμα στο τραπέζι με τόσο σαφή τρόπο και προσωπικά ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Οι γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα, είναι ένα αυθύπαρκτο θέμα που άνοιξε την ημέρα της αποχώρησης των κατοχικών δυνάμεων από τη χώρα μας, συνεχίζει να υπάρχει και δεν επιδέχεται συμψηφισμούς.
Στα ζητήματα αυτά δεν υπάρχει παραγραφή. Είναι μια εκκρεμότητα, που η τακτοποίησή της, πρέπει να ενδιαφέρει και την ίδια τη γερμανική κυβέρνηση, ως στοιχείο συνεισφοράς σε μια δημοκρατική και ειρηνική Ευρώπη».
Η εκδήλωση πλαισιώθηκε με κρητικούς χορούς και τραγούδια από το συγκρότημα του Συλλόγου Κρητών Κερατσινίου-Δραπετσώνας «Το Αρκάδι».
Σημ. Το έγγραφο και οι ιστορικές φωτογραφίες προέρχονται από τα Γερμανικά αρχεία που επεξεργάζεται η ΔΙΣ και είναι μέρος της παρουσίασης που έγινε στην εκδήλωση.
