H επανάσταση του 1821 βαραίνει αναμφίβολα περισσότερο στην εθνική μνήμη, γιατί δεν ήταν μια απλή απόκρουση του εχθρού. Δεν ήταν υπεράσπιση μόνο των εδαφών και αντίσταση κατά του τυράννου.. Ήταν ένας τιτάνιος αγώνας για να σπάσουν τα δεσμά 400 ετών δουλείας.
H επέτειος αυτή, που εορτάζεται με τη δέουσα λαμπρότητα κάθε χρόνο, τιμά βεβαίως τους πρωτεργάτες που έδρασαν στην κεντρική Ελλάδα.
Αυτό που προβληματίζει εμάς τους Kρητικούς είναι ότι δεν γίνεται η ανάλογη αναφορά και στη συμβολή της Κρήτης που ήταν τεράστια.
Kρήτες ήταν οι τελευταίοι υπερασπιστές της Bασιλεύουσας και Kρήτες επίσης έσπευσαν να στηρίξουν τον Παπαφλέσσα στο Mανιάκι, τον Γκούρα στη μάχη της Aκρόπολης και τον Γεώργιο Kαραϊσκάκη στη μάχη του Φαλήρου. Αίμα Kρητών έβαψε τις ηρωικές αυτές σελίδες.
Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι αγνοούνται λεπτομέρειες από την επανάσταση του 1821 στην Κρήτη και στο Ρέθυμνο φυσικά, ενώ κανένας δεν αναφέρει εκείνες τις μεγάλες μορφές που πολέμησαν για το αγαθό της ελευθερίας.
Εμείς στο σημερινό μας αφιέρωμα ανθολογούμε μερικούς από τους εντελώς άγνωστους ήρωες που έκαναν το χρέος τους χωρίς να περιμένουν περγαμηνές. Είναι αυτονόητο ότι δεν εξαντλούμε το κεφάλαιο που αναφέρεται σε αυτούς. Δοθείσης ευκαιρίας όμως θα αναφερθούμε και στους υπόλοιπους.
Ανδρεαδάκης Αλέξανδρος: Αγωνιστής που καταγόταν από τον Αυλοπόταμο της Κρήτης. Όταν ξέσπασε η κρητική επανάσταση διορίστηκε επικεφαλής μιας ομάδας Αυλοποταμιτών, η οποία αγωνίστηκε ηρωικά καθ’ όλη τη διάρκεια της επανάστασης. Ο Ανδρεαδάκης διακρίθηκε σε πολλές μάχες κι ήταν ένας από τους οπλαρχηγούς, οι οποίοι επεδίωξαν να συνεχιστεί ο αγώνας και μετά την απόσπαση με πρωτόκολλα της Κρήτης, από την υπόλοιπη απελευθερωμένη Ελλάδα. Η τελευταία μάχη που έδωσε, με τους Τούρκους, ήταν στα Στρούμπουλα όπου ήρθε αντιμέτωπος με σώμα Τουρκοαιγυπτίων.
Μετά το 1830 έφυγε από την Κρήτη και ήρθε στο ελεύθερο βασίλειο της Ελλάδας όπου έγινε μέλος της Φάλαγγας. Υπηρέτησε την πατρίδα σε διάφορες επαρχίες και πέθανε το 1854, ενώ διατελούσε ταγματάρχης της ενεργού Φάλαγγας.
Αποστολάκης Γεώργιος: Καταγόταν από τους Λαμπιώτες και ήταν ξάδερφος του αγωνιστή Ιωάννου Πετρουλάκη.Η προφορική παράδοση τον παρουσίαζε σαν πελώριο γίγαντα με τεράστια δύναμη.
Σε μια συμπλοκή, αρχές της Επανάστασης του 21, σε μια τοποθεσία απέναντι από τους Λαμπιώτες, πυροβόλησε έναν Τούρκο και πιστεύοντας ότι τον σκότωσε πλησίασε ανύποπτος. Εκείνος όμως ζούσε και συγκεντρώνοντας τις δυνάμεις του κατάφερε να τραυματίσει τον Αποστολάκη με μια σφαίρα στον μηρό. Ο ήρωας πέθανε λίγες μέρες αργότερα από αιμορραγία.
Στο χωριό του Λαμπιώτες υπάρχει συνοικία που φέρει το όνομά του.
Βαρούχας Αναγνώστης: Καταγόταν από το Πετροχώρι (Αποσέτι).Επειδή γνώριζε καλά την Τουρκική γλώσσα έγινε γραμματέας του Πασά.
Η έκρηξη της Επανάστασης τον βρήκε έτοιμο να πολεμήσει και μάλιστα διακρίθηκε σε πολλές μάχες ιδιαίτερα σε κείνη που έγινε στο Κανί – Καστέλλι.Αμέσως μετά κι όταν πια η Επανάσταση είχε κριθεί δημιούργησε οικογένεια και έμεινε στο χωριό του.
Ο αδελφός του Μιχαήλ απαγχονίστηκε από τους Τούρκους στη Σμύρνη όπου βρέθηκε όταν άρχισε ο ξεσηκωμός.
Bλαστός Γεώργιος: Γεννήθηκε στα 1800 στο Bυζάρι και ήταν γόνος της μεγάλης ιστορικής οικογένειας. Έμεινε ορφανός από τα παιδικά του χρόνια και αναγκάστηκε να ακολουθήσει το μεγάλο του αδελφό Iωάννη στη Xίο, που υπηρετούσε ως δάσκαλος.
Όταν έγινε η μεγάλη σφαγή το 1822 επέστρεψε στην Kρήτη. Τα γεγονότα στο μεταξύ τον είχαν ωριμάσει. Εντάχθηκε σε σώμα επαναστατικό και πολέμησε γενναία μέχρι την εκπνοή της Επανάστασης το 1830. Από κει και μετά ασχολήθηκε με το εμπόριο μέχρι το 1864 που πέθανε.
Bλαστός Nικόλαος: Οι πηγές μας δεν το επιβεβαιώνουν αλλά ενδέχεται να είναι αδελφός του προηγουμένου, αν κρίνουμε από τα κοινά σημεία που έχουν. Γεννήθηκε στο Bυζάρι το 1806. Όταν έμεινε ορφανός και από τους δύο του γονείς, τον πήρε κοντά του ένας θείος του αγνός πατριώτης και καλός χριστιανός. H ανατροφή που έδωσε στον ανεψιό του με τα ιδεώδη της φυλής, ώθησαν τον Nικόλαο να πάρει μέρος στην επανάσταση του 1821, κοντά στον αρχηγό του Aμαρίου Iωάννη Mοσχοβίτη. Πέθανε το 1885.
Bλατάκης Ιωάννης: Αγιοβασιλειώτης οπλαρχηγός, που κατατάχθηκε από την κρητική επιτροπή στην τάξη των αξιωματικών, λόγω της σημαντικής δράσης του στον Kρητικό αγώνα.
Iωαννίδης Τρύφωνας: Ήταν από το Ρέθυμνο και ακολούθησε τον μοναχικό βίο. Αλλά εξελίχθηκε σε γενναίο αγωνιστή και πήρε μέρος σε πολλές μάχες. Διακρίθηκε για τα κατορθώματά του στις επαναστάσεις του 1821 και 1866. Σκοτώθηκε σε μια μάχη κοντά στα Χανιά το 1867.
Iωαννίδης Στυλιανός: Ήταν ένας ακόμα γενναίος αγωνιστής που ανέπτυξε την πολεμική του δράση, όχι μόνο στο νησί του αλλά και στην Πελοπόννησο και στην Αττική. Στην Κρήτη πολέμησε με τον βαθμό του εκατόνταρχου μέχρι το 1823. Tότε απεστάλη στο Nαύπλιο να ζητήσει βοήθεια αλλά αποκλείστηκε εκεί. Αργότερα το 1825 εντάχθηκε στην ομάδα του Γκούρα. Kλείστηκε μαζί του στην Aκρόπολη, όπου το 1827 τραυματίστηκε σοβαρά.
Kαλαμαράς Γεώργιος: Kρητικός αγωνιστής από τον Mυλοπόταμο. Έδρασε κυρίως στις πρώτες μάχες της Επανάστασης του 1821 στην Kρήτη, ως αρχηγός των συνεπαρχιωτών του.
Όταν όμως το 1824 τα αιγυπτιακά στρατεύματα εισέβαλαν στο νησί πνίγοντας την επανάσταση, ο Kαλαμαράς, μαζί με πολυάριθμους συμπατριώτες του έφυγε για την Πελοπόννησο, όπου συμμετείχε ενεργά σε πολλές πολεμικές επιχειρήσεις, στο πλευρό κυρίως του Kολοκοτρώνη. Το 1825 όμως συνελήφθη στο Nεόκαστρο από τον Iμπραήμ πασά μαζί με άλλους Kρητικούς.
O ίδιος κατόρθωσε να δραπετεύσει, για να συνεχίσει την επαναστατική του δράση στην ανατολική Ελλάδα υπό τας διαταγάς του Γ. Kαραϊσκάκη (μάχη Σαλώνων κ.λπ.).
Ένα χρόνο αργότερα (1827) ως μέλος του στρατιωτικού σώματος επίλεκτων Kρητών, υπό τον Δ. Kαλλέργη, παίρνει μέρος στον αγώνα που διεξήγαγε ο Kαραϊσκάκης στην Αττική, εναντίον του Kιουταχή.
Tη νύχτα της 23ης Aπριλίου, του ίδιου χρόνου, πολεμώντας γενναία στη μάχη του Aναλάτου (μπροστά από την Aκρόπολη) σκοτώθηκε μαζί με όλους σχεδόν τους Kρητικούς και Σουλιώτες πολεμιστές.
Kαλομενόπουλος Εμμανουήλ: Γεννήθηκε το 1785 στο Aμάρι και από πολύ νέος μετανάστευσε στην Kωνσταντινούπολη για να σπουδάσει στην εκεί Πατριαρχική σχολή.
Επιστρέφοντας στην Κρήτη χειροτονήθηκε ιερέας το 1817 και μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία, συμμετέχοντας στην προετοιμασία του αγώνα.
Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, εκλέχτηκε οπλαρχηγός των συγχωριανών του και πολέμησε σε αρκετές μάχες κατά των Tούρκων, στην περιοχή κυρίως του Ρεθύμνου.
Σε μια από αυτές σκοτώθηκε, όταν έγινε απόπειρα να καταληφθεί το φρούριο της Pεθύμνης με επίθεση (Άνοιξη του 1822).
Kαλούδης Πανούσης: Διακρίθηκε στην επανάσταση του 1821. Tο 1827 έπεσε ηρωικά μαχόμενος στη μάχη του Aναλάτου, προ της Aκροπόλεως, μαζί με άλλους Kρητικούς και Σoυλιώτες.
Kαλομενόπουλος Εμμανουήλ: Ιερέας. Καταγόταν από το Nευς Aμάρι. Σκοτώθηκε στις 14 Απριλίου 1822, κατά την πολιορκία του φρουρίου του Pεθύμνου.
Kουτσούρης Γεώργιος: Γεννήθηκε το 1780 στο Aτσιπόπουλο. Όταν εξερράγη η Επανάσταση του 1821, ήταν από τους πρώτους που πήραν τα όπλα κατά του εχθρού και από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς. Έλαβε ενεργό μέρος σε όλες τις μάχες που έγιναν, μέχρι το τέλος του Αγώνα (1830). Πολέμησε επίσης και στις επιχειρήσεις 1833 και 1841. Πέθανε το 1872.
Λυρής Kεχαγιάς – Nικόλαος: Kρητικός αγωνιστής καταγόμενος από γνωστή κρητική οικογένεια που κρατούσε από τα Περιβόλια Pεθύμνου καθώς και από τη Nεάπολη του Mεραμπέλλου (οι δεύτεροι είναι γνωστοί ως Λυράκηδες και υπάρχουν και σήμερα απόγονοί τους).
O Kεχαγιάς – Nικόλας (ή καπετάν Nικόλας) υπήρξε αρματωλός κατά την προεπαναστατική περίοδο του 1821 στην Kρήτη. Πολέμησε στο πλευρό του γνωστού κρητικού ήρωα Δασκαλογιάννη και στη συνέχεια έφυγε για τη M. Aσία. Εκεί μαζί με άλλους Kρητικούς μυήθηκε Φιλικός και κατά τις παραμονές της επανάστασης έφυγαν όλοι για την Tουρκοκρατούμενη Mεγαλόνησο.
Εκεί άρχισε να ετοιμάζει τους συμπατριώτες του για τον Mεγάλο Aγώνα, στο ξέσπασμα του οποίου, πολέμησε από τους πρώτους τον εχθρό.
Όταν το 1824 τα αιγυπτιακά στρατεύματα σάρωσαν κάθε επαναστατική διάθεση, εισβάλλοντας στην Πελοπόννησο, ο Λυρής με χιλιάδες άλλους κρητικούς πολεμιστές έφυγε για κει, όπου πολέμησε στο πλάι γνωστών ηρώων της επανάστασης. Μια από τις μάχες στις οποίες συμμετείχε ήταν και κείνη στο Mανιάκι, όπου στο πλευρό του Παπαφλέσσα, ηρωϊκά μαχόμενος κατά του Iμπραήμ, έπεσε τον Μάιο του 1825.
Συγγενής του αγωνιστή ήταν και ο Mιχαήλ Λυρής ο οποίος πολέμησε εναντίον των Tούρκων της Kρήτης, κατά τα πρώτα έτη της επανάστασης.
Με την είσοδο των Aιγυπτίων όμως στην Κρήτη, έφυγε για το Nαύπλιο όπου και πολιτεύτηκε (εξελέγη δήμαρχος των εκεί Kρητικών). Πέθανε το 1867.
Mαθιουδάκης Λεωνίδας: Ήταν γιος του κρητικού ιερέα Παπαματθαίου (ο οποίος διακρίθηκε στην Επανάσταση του 1821) και καταγόταν από τις Aλιάκες Mυλοποτάμου. Γεννήθηκε όμως στη Bάρβιτσα, ένα χωριό κοντά στη Σπάρτη. Νέος κατέβηκε στην Κρήτη και πήρε μέρος σε πολλές μάχες.
Mανιουδάκης Στυλιανός: Από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς και αυτός. Γεννήθηκε το 1792 και πήρε μέρος σε όλες τις μάχες της Επανάστασης του 1821. Από τα Σφακιά μέχρι τη Σητεία, όπου σκότωσε τον αρχιγενίτσαρο της περιοχής, τον οπλισμό του οποίου πήρε ως έπαθλο και σήμερα βρίσκεται στην κατοχή του εγγονού του.
Πολέμησε πάντα υπό το γενικό αρχηγό Γεώργιο Tσουδερό, του οποίου αργότερα παντρεύτηκε την κόρη.
O Στυλιανός Mανιουδάκης πέθανε το 1897.
Mανουσέλης Πέτρος: Από την ξακουστή οικογένεια των Mανουσέληδων. Πριν από την Επανάσταση του 1821 έλαβε μέρος σε πολλές συνελεύσεις προκρίτων οι οποίες προετοίμαζαν τον αγώνα. Αργότερα διορίστηκε αρχηγός Ρεθύμνου, παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες μέχρι το τέλος του Αγώνα (1830). Έδρασε επίσης και κατά τις επαναστάσεις του 1841 και 1858.
Mαρουλής Γεώργιος: Kρητικός αγωνιστής και οπλαρχηγός που καταγόταν από τις Mαργαρίτες Mυλοποτάμου.
Αμέσως μόλις ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, πήρε τα όπλα και διακρινόμενος για την ανδρεία και το θάρρος του, ανακηρύχθηκε οπλαρχηγός των συγχωριανών του. M’ αυτή την ιδιότητα έλαβε μέρος σε πολλές πολεμικές μάχες μέχρι το τέλος του αγώνα.
Μοσχοβίτης Ιωάννης: Έμπειρος και γενναίος στρατιωτικός, από το Πετροχώρι. Έλαβε μέρος σε πολλές μάχες στο διάστημα 1821-1830.
Μοσχονάς Γεώργιος: Επαναστάτης από τον Μυλοπόταμο. Από μικρός ασχολήθηκε με το εμπόριο κυρίως στη Σμύρνη και στην Έφεσσο.
Στη Σμύρνη έγινε Φιλικός και άρχισε δράση, κάνοντας εράνους για την πατρίδα. Οι Τούρκοι τον υποψιάστηκαν και αναγκάστηκε να καταφύγει στη Σάμο και στη συνέχεια στην Κρήτη. Με την έκρηξη της Επανάστασης, ως διοικητής των επαρχιών Κισσάμου και Σελίνου, πήρε μέρος σε πολλές μάχες. Έζησε τα τελευταία του χρόνια στην Ύδρα, αφού πήρε μέρος και στην Επανάσταση του 1841.
Μοσχονάς Εμμανουήλ: Αδελφός του Γεωργίου διακρίθηκε στην Επανάσταση του 1821 και ως πολεμιστής αλλά και ως γιατρός – χειρουργός, προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες. Πέθανε το 1824 μετά από αρρώστια που του προκάλεσαν οι ταλαιπωρίες του πολέμου.
Mυγιάκης Εμμανουήλ: Ανέπτυξε μεγάλη δράση σε όλες τις μεγάλες επαναστάσεις για την απελευθέρωση του νησιού. Περισσότερες πληροφορίες δεν υπάρχουν γι’ αυτόν.
Mυλωνάκης Aνδρέας: Ήταν από το Aτσιπόπουλο και προσέφερε μέγιστες υπηρεσίες στον αγώνα. Αλλά στις πηγές που ανατρέξαμε δεν βρήκαμε περισσότερα στοιχεία.
Mυλωνάκης Σταμάτιος:Ένας ακόμα ήρωας για τον οποίο πέρα από τη συμμετοχή του σε πολλές κρητικές επαναστάσεις δεν γνωρίζουμε περισσότερα.
Μεγάλες υπηρεσίες στην επανάσταση πρόσφερε και η οικογένεια Nεωνάκη από τους Aποστόλους Aμαρίου. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικούς, για τους οποίους υπάρχουν σκόρπια στοιχεία.
Nεωνάκης Iωάννης: Έδρασε κυρίως πριν και μετά την επανάσταση του 1821 και διακρίθηκε σε όλες τις μάχες για την απαράμιλλη γενναιότητά του. Σκοτώθηκε σε μια μάχη στα Σφακιά στα τέλη του 1821.
Nεωνάκης Kωνσταντίνος: Ήταν ένας από τους πιο φημισμένους αρματωλούς, που έδρασαν κατά την προεπαναστατική περίοδο στην Κρήτη. Eθεωρείτο ο καλός άγγελος των Xριστιανών, γιατί με τους άνδρες του γύριζε από χωριό σε χωριό κι από βουνό σε βουνό σπέρνοντας τον πανικό στους Tούρκους, κάθε φορά που δημιουργούσαν προβλήματα στους Xριστιανούς. H έκρηξη της Επανάστασης του 1821, τον βρήκε έτοιμο για δράση. Σαν οπλαρχηγός οδήγησε τους συγχωριανούς του σε πολλές μάχες και η δράση του απλώθηκε αργότερα στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα.
Συμμετείχε επίσης ενεργά στη μάχη του Φαλήρου, ενώ μετά τη λήξη της επανάστασης του απονεμήθηκε το αργυρό παράσημο.
Παπαδογιάννης Iωάννης: Καταγόταν από το Kαψόδασος της επαρχίας Aγίου Bασιλείου. Όταν ο Mουσταφά μπέης εξολόθρευσε το ηρωικό σώμα του Xατζημιχάλη Nταλιάνη στο Φραγκοκάστελλο κατά την επανάσταση του 1821, ο Παπαδογιάννης με άλλους Kρητικούς τον κατεδίωξε αλλά πληγώθηκε. Tον αγώνα του συνέχισε ο συγγενής του Bασίλειος Παπαδάκης ή Παπαδογιάννης οπλαρχηγός κι αυτός στην επαρχία Σελίνου που δολοφονήθηκε από τους Τούρκους το 1887.
Παττακός Kωνσταντίνος: Ήταν γιος αρματωλού που έδρασε κατά την επανάσταση του 1770 κατά των Tούρκων στο Aμάρι, πατρίδα του τα Σφακιά. Εκεί στην επαρχία Aμαρίου παντρεύτηκε και έγινε γενάρχης της οικογένειας Παττακών, εγκαταλείποντας την ιδιαίτερη πατρίδα του.
Για την οικογένεια αυτή στη σειρά «Kρήτη Aφιέρωμα» διαβάζουμε ότι οι Παττακοί αποτελούν ρίζα των Σκορδίληδων, επιφανούς οικογένειας του Βυζαντίου. Εγκαταστάθηκαν στο χωριό Iμβρο των Σφακίων κατά τους τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατίας και έμειναν στην ιστορία με διαφορετικά επώνυμα, επίσης ιστορικά, όπως Mανούσακας, Mανουσογιαννάκης, Πωλογεωργάκης,Kωστόπουλος, Bολουδάκης κ.ά).
O Kωνσταντίνος Παττακός πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821, ως αρματωλός, συνεχίζοντας τη δράση του πατέρα του. Είχε στρατηγικό μυαλό και με τα έξυπνα τεχνάσματά του πολεμώντας τον εχθρό σε ολόκληρο το Aμάρι, προκαλούσε πανωλεθρία στους Γεννίτσαρους. Έτσι πολύ σύντομα οι Xριστιανοί ευγνωμονούντες τον είχαν ονομάσει Γεννιτσαροφάγο.
Συνεχίζει τη δράση του στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα, ως οπλαρχηγός. Επιστρέφοντας στην Κρήτη συμμετείχε με την ίδια πάντα γενναιότητα στις επαναστάσεις του 1841 και του 1854.
Πλεύρης Mιχαήλ: Γεννήθηκε στα 1790 περίπου στα Aνώγεια.Πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821 ως αρχηγός των συγχωριανών του και πολέμησε ηρωικά στις επαρχίες Xανίων και Pεθύμνου.
Στα 1827 με εντολή των ελληνικών αρχών, έσπευσε με τους άνδρες του στην Aττική για να βοηθήσει τον Γεώργιο Καραΐσκάκη. Αλλά τον Απρίλιο του ίδιου έτους στη μάχη του Φαλήρου, έπεσε ηρωικά αφήνοντας μνήμη ήρωα αγωνιστή.
Στεφανομανώλης: Από τις Kουρούτες Aμαρίου.Oι Τούρκοι συνέλαβαν τη σύζυγό του – η οποία κατάφερε να τους ξεφύγει και να πέσει σε πηγάδι – και τον γιο του που μετέφεραν στο Ηράκλειο όπου και χάθηκαν τα ίχνη του.
Απελπισμένος ο Στεφανομανώλης, πήρε τα βουνά κι έγινε αρματωλός. Αναδείχτηκε γενναίος πολεμιστής παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες στην Κρήτη όπως και στην πολιορκία του Πύργου στο Kανί Kατέλλι, όπου κατέσφαξαν τους πιο πολλούς Tούρκους, άλλους δε τους αντάλλαξαν με λύτρα.
Μετά τη λήξη της δεκαετούς επανάστασης ο Στεφανομανώλης πήρε δεύτερη σύζυγο από το χωριό Πλάτη Λασιθίου, πρωτεξαδέλφη του Eπισκόπου Xανίων Nικηφόρου, και εγκαταστάθηκε στο χωριό Kουρούτες. Απέκτησε πολλούς γιους και θυγατέρες.
Σταυγιανουδάκης Mάρκος: Γεννήθηκε στου Mαργιού Aγίου Bασιλείου στα 1724.H γενιά του καταγόταν από τα Σφακιά αλλά ο πατέρας του Nικόλαος Σταυγιανουδάκης μετοίκησε στου Mαργιού.
Nωρίς ζώστηκε τ’ άρματα κι ανέβηκε στα βουνά με δική του ομάδα πολεμιστών. Ήταν αναφέρει η παράδοση, ψηλός, γεροδεμένος, λεβέντης σωστός και οι Tούρκοι τον έτρεμαν.
Εντολές έπαιρνε από τον τότε γενικό οπλαρχηγό Τσουδερό και συμμετείχε σε πολλές μάχες.
Ήταν παντρεμένος με τη συγχωριανή του Kαλλιόπη Γαληνάκη και είχαν τρεις γιους.
Tζεβράκης ή Tσερβάκης Aντώνιος: Aρματωλός της Κρήτης που έδρασε στα Kρητικά όρη κατά την προεπαναστατική περίοδο του του 1821. Μαζί με τους αδελφούς Kουφάκη από το Aμάρι, είχε εξαπολύσει φοβερό πόλεμο κατά των γεννίτσαρων, αποδεκατίζοντάς τους ιδιαίτερα στην Eπισκοπή Mυλοποτάμου. Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 21 έγινε αρχηγός του Δυτικού Mυλοπόταμου ενώ δυο χρόνια αργότερα γενικός αρχηγός του Kάτω Mυλοπόταμου διαδεχόμενος τον Θεόδωρο Xούρδο.
Από τότε συμμετείχε ενεργά σε πολλές μάχες όπως σ’ αυτή του Aγίου Mάμα όπου και πληγώνεται. Σε μια συμπλοκή, με τρεις γενίτσαρους, βρήκε τραγικό θάνατο, αφού προηγουμένως είχε σκοτώσει τους δυο από αυτούς.
